Geniet, maar drink met mate!

Geniet, maar drink met mate!

Inleiding

Welkom bij deze webquest over alcohol! Voordat jullie in al jullie enthousiastme gelijk aan de slag willen met de opdracht, eerst even een paar praktische dingen over de manier van werken met deze webquest.

Deze webquest is een opdracht die je in tweetallen uitvoert. Je loopt aan de hand van de opdrachten die er per thema gegeven zijn een hoofdstuk door. Per hoofdstuk zijn er een aantal vragen die je moet beantwoorden, bij de vragen staan links naar video's of andere sites waarop de informatie te vinden is om de vragen te beantwoorden.

De webquest is in een aantal hoofdstukken opgedeeld. In het eerste hoofdstuk doe je een test over alcohol. Hierin wordt getest hoeveel je eigenlijk al weet over het onderwerp.

In hoofdstuk 2 ga je vanalles leren over de stof alcohol, hierbij komen onderandere de geschiedenis, productie, eigenschappen enzovoort.

Het laatste hoofdstuk van de webquest, hoofdstuk 3, gaat over alcohol en de maatschappij. We gaan het hebben over het blaaspijpje van de politie, alcohol concentraties in je bloed, en over de gevolgen van alcohol.

 

De antwoorden op de vragen vul je vervolgens in op het antwoordenblad die in het kopje 'werkblad' als te downloaden is.

 

Tot zover de praktische informatie!

Dan nu: aan de slag!

Jullie zijn onderdeel van de campagne NIX18. Samen met deze organisatie doen jullie onderzoek naar alcoholgebruik onder jongeren. Een van jullie opdrachten is het geven van voorlichting aan scholieren op middelbare scholen met een presentatie. Hiervoor zullen jullie een flyer gaan ontwikkelen om uit te delen op de middelbare scholen. 

Hiervoor moeten jullie wel eerst wat meer weten over alcohol, en dat is precies wat jullie tijdens deze webquest gaan leren! Begin gauw met de eerste opdracht!

Werkblad

Hieronder kun je het werkblad downloaden. Sla deze op op je computer en schrijf of typ de antwoorden erbij. Zorg ervoor dat je aan het einde van de webquest alle antwoorden compleet hebt en laat deze controleren door je docent.

Doelen

Na afloop van de webquest kun je de volgende dingen:

Aan het eind van de webquest kun je de groep alcoholen herkennen en structuurformules tekenen.

Aan het eind van de webquest kun je eigenschappen van alcohol noemen.

Aan het eind van de webquest kun je een samenvatting geven over de geschiedenis van alcohol.

Aan het eind van de webquest kun je uitleggen wat de campagne NIX18 is.

Aan het eind van de webquest kun je gevolgen noemen van alcohol op de ontwikkeling van jongeren.

Aan het eind van de webquest kun je iets zeggen over de werking van het blaaspijpje en concentratie alcohol in bloed.

 

Thema 1: Wat weet je al?

Voor we gaan beginnen gaan je jezelf eerst testen hoeveel jij al weet over alcohol. Klik snel verder op het volgende kopje om de quiz te starten!

 

 

 

Quizzz

Toets: Wat weet je al?

Start

Thema 2: Alcohol.. Wat is dat?

Alcohol?

De meesten van jullie zullen alcohol kennen van bijvoorbeeld een glaasje wijn of een biertje.

Daarin zit alcohol opgelost samen met nog een heel aantal andere stoffen. Maar wat is alchol nou eigenlijk? Om kennis te maken met de chemische stof alcohol ga je in deze eerste opdrachten opzoek naar een aantal eigenschappen van alcohol. 

 

Geschiedenis van alcohol

Alcohol heeft een lange geschiedenis.  Bier was 5400 jaar voor Christus al bekend. In Egypte zijn papyrusrollen gevonden uit 3500 voor Christus met het recept voor wijn. Kortom, alcohol maakt al heel lang onderdeel uit van onze samenleving.

Maar waarom dronken mensen toen eigenlijk alcohol?

Ga naar https://www.jellinek.nl/informatie-over-alcohol-drugs/alcohol/alcohol-basisinfo/wat-is-de-geschiedenis-van-alcohol/ , lees de eerste twee alinea's en beantwoordt de vragen.

  • Vraag 1

a. Geef de naam van het meest oude alcoholische drankje volgens dit artikel. Hoe oud is dit?

b. Waarom dronken de Germanen bier in plaats van water?

c. Welk rol had alcohol bij de Azteken?

 

Voor de volgende vragen ga je naar deze site: https://www.jellinek.nl/informatie-over-alcohol-drugs/alcohol/alcohol-basisinfo/wat-is-alcohol/ lees vervolgens de eerste twee kopjes.

 

d. Uit welke stoffen kun je alchol maken? Welk stofje is het belangrijkste voor de productie van alcohol?

e. Wat is een foezelalcohol? Noem een voorbeeld.

Lees vervolgens de alinea: alcohol uit graan.

f. Beschrijf hoe alcohol uit graan gewonnen kan worden.

 

Gebruik en productie

In het programma klokhuis hebben ze een aantal afleveringen gemaakt over jongeren en alcohol gebruik. Onderstaande link is een algemene introductie over alcohol. Bekijk het filmpje op deze site: http://www.hetklokhuis.nl/tv-uitzending/1131/Alcohol. Kijk het filmpje tot 2.00 minuten en beantwoordt dan vraag 2a en 2b.

Vraag 2

a. Noem 5 producten waar alcohol in zit.

b. Welke twee stoffen zijn er nodig om alcohol te maken?

 

Alcohol ontstaat door 'gisting van suikers'. Ook bij het luchtig maken van brood wordt gebruik gemaakt van het gistingsproces. Er zitten echter tussen deze twee processen wel een aantal verschillen. Ga naar de site 

Lees op http:// http://www.hazmatcat.nl/html/alcohol__gisting.html het kopje gistingsproces.

 

c. Welk proces zorgt ervoor dat er uit deze stof alcohol ontstaat?

d. Beschrijf het hele proces van de vorming van alcohol in eigen woorden.

e. Wat is het verschil tussen het gistingsproces bij de broodproductie en bij alcoholproductie?

 

Alcohol in deze producten?
Alcohol in deze producten?
Gistproces
Gistproces

Naamgeving voor alcoholen

Waar de meeste mensen bij alchol denkt aan een biertje, denken de scheikundigen aan de stofklasse: alcholen. In het volgende filmpje wordt uitgelegd hoe we deze stofklasse een systematische naam kunnen geven.

Klik op de link https://www.youtube.com/watch?v=1YoySXu6WxQ  en bekijk de video vanaf 8.19 seconden. Beantwoord daarna de volgende vragen op het antwoorden blad. Dit antwoordenblad vind je bij de inleiding.

 

Vraag  3

a. Welke groep is de kenmerkende groep van een alcohol?

b. Wat zijn alkanolen?

c. Wat is de systematische naam van het alcohol dat in bier zit?

d. Geef de systematische naam van onderstaande alcoholen:

1.
2.

 

3.

 

4.

 

e. Zijn 3 en 4 dezelfde stof? Waarom wel/niet?

f. Teken de structuurformule van de volgende stoffen:

1. Ethanol

2. Hepta-3-ol

3. Hexa-2-ol

4. Propa-1-ol

 

 

Eigenschappen van alcohol

Nu we wat meer algemene informatie hebben gekregen over de stof alcohol gaan we de rest van de webquest verder inzoomen op de alcohol die de meeste mensen wel zullen kennen: ethanol. We zullen in onderstaande opdracht opzoek gaan naar enkele eigenschappen van ethanol.

Op http://www.nafaa.org/ethanol.pdf zie je de chemiekaart van ethanol. Beantwoordt met behulp van de chemiekaart de volgende vragen:

Vraag 4

a. Wat is de molecuulmassa van alcohol?

b. Kookpunt: 

    Smeltpunt:

c. In welke fase bevindt alcohol zich bij kamertemperatuur?

d. Wat is de dichtheid van ethanol? 

Bij deze vraag heb je kennis nodig over polaire en apolaire stoffen. Kijk onderstaand filmpje vanaf 3.45 en beantwoordt dan vraag e.

https://www.youtube.com/watch?v=z-QclD8p9C0&t=266s

e. Is ethanol goed oplosbaar in water? 

 

Bovenstaande chemiekaart is gebasseerd op gebruik van zuivere alcohol. Maar hoe zit het dan met alcohol in alcoholische dranken eigenlijk? 

Vraag 5

a. Is alcohol opgelost, wanneer het opgelost is in bier en wijn, giftig? Waarom wel/niet?

 

 

 

 

 

Alcohol als brandstof

Omdat de fossiele brandstoffen opraken wordt er hard gezocht naar andere vormen van brandstof. Bio ethanol is hier een goed voorbeeld van. Onderstaande infosheet geeft een goed overzicht over de productie en het gebruik van bio ethanol.

http://groenegrondstoffen.nl/downloads/Infosheets/Eigenschappen%20biobrandstoffen.pdf

Vraag 6

Lees de eerste alinea van de infosheet.

a. Hoeveel bio ethanol werd er in 2010 in de EU geproduceerd?

b. Op welke manier wordt deze bio ethanol geproduceerd? 

 

Voor de volgende twee vragen heb je kennis nodig uit de voorgaande opdrachten en de informatie uit deze datasheet.

c. Is bio ethanol dezelfde stof als 'gewone' ethanol? Waarom wel waarom niet?

d. Heeft bio ethanol dezelfde eigenschappen als 'gewone' ethanol?

 

 

Thema 3: Jongeren en alcohol

Alcohol en gezondheid

Bekijk onderstaand filmpje van schooltv vanaf 1.30

http://www.schooltv.nl/video/hersenen-en-alcohol-het-effect-van-alcohol-op-je-hersenen/

Vraag 7

a.Wat gebeurt er als je veel alcohol drinkt met je hersenen? 

b. Wat is het verschil tussen de hersenen van de jongen die niet drinkt en de jongen die wel veel drinkt?


Ga naar de volgende site https://www.alcoholinfo.nl/publiek/opvoeding/risico-s-voor-jongeren en beantwoord de vragen over alcohol en ontwikkeling.

c. Noem 4 gevolgen van het drinken van alcohol bij jongeren.

 

Zoals in de inleiding is vermeld gaan jullie aan het einde van de webquest een poster en presentatie maken voor NIX-18. Het is handig om daarvoor van te voren te weten wat NIX-18 allemaal doet. Ga naar de site: https://www.nix18.nl/over-nix 

Vraag 8

a. Waar is NIX-18 een initiatief van?

b. Wat is het voornaamste doel van de campagne?

c. Wanneer is NIX-18 opgericht?

 

Bestudeer de volgende pagina: https://www.nix18.nl/in-het-land

d. Wat is er zichtbaar van de campagne in het land?

 

 

Een avondje stappen en helemaal laveloos thuis komen.. Een glaasje wijn bij het eten.. Een biertje op het terras... Allemal situaties waarin er alcohol gedronken wordt. Maar hoeveel alcohol krijg je eigenlijk binnen? En is die hoeveelheid verschillend per glas? 

Ga naar deze site: https://www.alcoholhulp.be/standaardglazen en bekijk het eerste plaatje met de glazen.

Vraag 9

a. Hoeveel cL alcohol zit er in je bloed wanneer je 5 glazen bier hebt gedronken? (een mens heeft ongeveer 4 L bloed)

 

Mark is na een avondje stappen dronken. Hij heeft 12 biertjes gedronken, 3 cocktails en heeft ook nog 4 shotjes genomen. 

b. Hoeveel cl alcohol heeft Mark binnen gekregen?

 

Ga naar de volgende site en bestudeer de vraag en het gegeven antwoord.

https://www.alcoholinfo.nl/publiek/veelgesteldevragen/resultaten/antwoord/?vraag=29203

c. Wat zou het promillage van Mark zijn bloed zijn volgens deze site?

d. Is die hoeveelheid alcohol die mark heeft gedronken giftig?

 

Het blaaspijpje van de politie hoe zit dat eigenliljk?

Jullie hebben vast wel eens gehoord over het 'blazen' bij een alcohol controle door de politie. Alcohol en verkeer gaan niet samen, wanneer je alcohol gedronken hebt neemt je reactievermogen af. Toch stappen er regelmatig mensen achter het stuur die alcohol gedronken hebben. 

Op onderstaande site wordt de werking van de blaastest chemisch uitgelegd.

https://www.alcoholinfo.nl/publiek/veelgesteldevragen/resultaten/antwoord/?vraag=2914

Vraag 10

a. Beschrijf de werking van een blaaspijpje in eigen woorden

b. Hoe kan het dat de politie middels je adem kan meten hoeveel alcohol je in je bloed hebt zitten?

Eindopdracht

Zoals jullie in de inleiding hebben kunnen lezen is de afsluiting van deze webquest het maken flyer, en het geven van een presentatie over de NIX 18 campagne op een middelbare school.

Wat er tenminste in moet zitten:

- Vrije keuze: kies een van deze 3 onderwerpen: het gistingsproces, eigenschappen van alcohol of een klein stukje geschiedenis.

- Leg uit waar de campagne NIX-18 voor staat en wat hun voornaamste doel is.

- Leg uit hoe alcohol geproduceerd wordt.

- Er moet tijdens de presentatie antwoord gegeven worden op de vraag: Waarom alcohol zo schadelijk is voor jongeren onder de 18.

- Presentatie duurt tussen ongeveer 5 minuten.

 

Op de flyer moeten de volgende 4 punten terug te vinden zijn:

- Informatie over de NIX-18 campagne, waar meer informatie te vinden is

- Algemene eigenschappen van alcohol

- Waarom is alcohol slecht voor jongeren

- Lay-out: Alles moet op een half A4'tje dus wees kort en bondig

 

Zorg voor een aansprekende flyer, deze deel je uit op de school waar je een presentatie geeft!

 

Eindopdracht: Presentatie

Docentenhandleiding

Docentenhandleiding webquest alcohol

De doelgroep voor deze webquest over alcohol is havo/vwo 3. De webquest kan het beste ingezet worden wanneer het hoofdstuk over  koolwaterstoffen behandeld is. Er wordt namelijk van uit gegaan bij de opdrachten dat enige kennis over koolwaterstoffen bekend is. De webquest is uit te voeren in groepjes van 3 a 4 leerlingen.

De leerlingen krijgen tijdens de webquest de opdracht om mee te helpen met de campagne NIX-18. De opdracht is om aan het eind van de webquest een flyer voor de campagne te maken welke op middelbare scholen uitgedeeld kan worden aan leerlingen. Ook dienen zij hierbij een presentatie te geven over NIX-18.

Doel van de webquest

Er zijn een aantal doelen aan deze webquest verbonden, deze zijn voor de leerlingen zichtbaar bij de inleiding. De doelen komen terug in de opdrachten die de leerlingen gedurende de webquest moeten maken. 

Aan het eind van de webquest kun je de groep alcoholen herkennen en structuurformules tekenen.

Aan het eind van de webquest kun je eigenschappen van alcohol noemen.

Aan het eind van de webquest kun je een samenvatting geven over de geschiedenis van alcohol.

Aan het eind van de webquest kun je uitleggen wat de campagne NIX18 is.

Aan het eind van de webquest kun je gevolgen noemen van alcohol op de ontwikkeling van jongeren.

Aan het eind van de webquest kun je iets zeggen over de werking van het blaaspijpje en concentratie alcohol in bloed.

 

Deze doelen zijn gekoppeld aan de opdrachten die de leerlingen moeten maken bij de verschillende hoofdstukken. Extra informatie is te vinden op:


http://www.nix18.nl

https://www.alcoholinfo.nl/publiek

  • Het arrangement Geniet, maar drink met mate! is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Marell Hilberts
    Laatst gewijzigd
    2017-01-25 21:04:04
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Wat weet je al?

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.