Hoofdstuk 11 'Leven in een massasamenleving'

Hoofdstuk 11 'Leven in een massasamenleving'

Intro hoofdstuk 11

Bij hoofdstuk 11 horen de volgende kenmerkende aspecten.

- Het in praktijk brengen van totalitaire ideologien: communisme en fascisme/nationaal-socialisme. (paragraaf 3)

- De rol van moderne propaganda- en communicatiemiddelen en vormen van massaorganisatie (paragraaf 1, NB paragraaf hoort ook bij het KA 'De Industriele Revolutie (...) )

- Het voeren van twee wereldoorlogen. (paragraaf 2, paragraaf 3)

- De crisis van het wereldkapitalisme. (paragraaf 4)

- Verwoestingen op niet eerder vertoonde schaal door massavernietigingswapens en de betrokkenheid van de burgerbevolking bij oorlogvoering. (paragraaf 2)

Paragraaf 11.1 'Een moderne wereld'

Deze paragraaf is een aanvullende paragraaf op paragraaf 9.1. Paragraaf 9.1 gaat over de industrialisatie. Paragraaf 11.1 gaat hier ook over, alleen dan gaat het over de industrialisatie van begin 20e eeuw. In het begin van de 20e eeuw zijn er nieuwe technische uitvindingen die voor veranderingen in de maatschappij zorgen. Denk bijv. aan de komst van elektriciteit.

Uitleg

Toets

Toets: Paragraaf 11.1 'industrialisatie & de rol van moderne communicatiemiddelen

Start

Filmpje

De rol van moderne propaganda en communicatiemiddelen

Paragraaf 11.2 'De Eerste Wereldoorlog'

Deze paragraaf gaat over de Eerste Wereldoorlog. De Eerste Wereldoorlog is te kenmerken als:

- een totale oorlog (de gehele samenleving stond in het teken van oorlogsvoering: steden werden kapot geschoten, burgerbevolking moesten in de oorlogsindustrie werken, er vielen velen slachtoffers, de industrie stond in het teken van de oorlogsvoering enz.)

- een moderne oorlog: er werd gebruik gemaakt van nog nooit eerder gebruikte moderne wapens.

- een loopgravenoorlog: moderne wapens botsten met ouderwetse ideeen van oorlogsvoering: 'de verdediging was sterker dan de aanval'

De stof van deze paragraaf is belangrijk ten aanzien van de SET en het eindexamen. De stof over de Eerste Wereldoorlog wordt versterkt gevraagd in het eindexamen.

Uitleg

Toets

Toets: Toets 'het voeren van twee wereldoorlogen'

Start

Filmpje

Informatief filmpje over de Eerste Wereldoorlog

Uitlegfilmpje over de Eerste Wereldoorlog

Paragraaf 11.3 'De Sovjet-Unie'

Deze paragraaf gaat over de Sovjet-Unie. De Sovjet-Unie is een communistische totalitaire staat. Een totalitaire staat is een staat die de gehele samenleving (economie, politiek, cultuur en sociaal) domineert. Het leven in een totalitaire staat is absoluut geen pretje voor de inwoners ervan: hun hele leven wordt beheerst door de staat. Tegenwoordig is Noord-Korea een goed voorbeeld van een echte totalitaire staat, maar er zijn nog meer staten in de wereld die kenmerken van een totalitaire staat bevatten. 

Communisme is de extreme variant van het socialisme. Belangrijk kenmerk van het communisme is dat het door middel van een klassenstrijd (revolutie) de staat wil omvormen naar een communistische samenleving waarbij ieder mens gelijk aan elkaar is. De bedenker van deze politiek-maatschappelijke stroming is de Duitse jood Karl Marx. De staat waar het is uitgevoerd is Rusland. In dat land vond tijdens de Eerste Wereldoorlog een communistische revolutie plaats. Echter: niet helemaal zoals Karl Marx het had bedoeld, maar zoals de Russische communisten (Bolsjewieken) het graag zagen. 

Uitleg

Toets

Toets: Toets 'het in prakrijk brengen van totalitaire ideologien: communisme

Start

Filmpje

Uitlegfilmpje over het in praktijk brengen van totalitaire systemen

Paragraaf 11.4 'De Verenigde Staten'

Deze paragraaf heeft als titel 'De Verenigde Staten'. De Verenigde Staten zijn in de 20e eeuw het economisch en politiek machtigste land geworden van de wereld. Hoe ziet dit land er dan economisch en politiek uit? Dat leer je in deze paragraaf. 

Economisch : De VS heeft een vrije marktecononomie (kapitalisme). 

Politiek: De VS heeft liberale politiek-maatschappeijke stroming) (doel: zoveel mogelijk vrijheid).  

Als je tegenwoordig nog een doorsnee Amerikaan zal vragen wat er goed in zijn land is, dan zal hij bijna altijd zeggen 'vrijheid'. Vrijheid is dus het belangrijkste kenmerk van de Verenigde Staten: het idee dat er zoveel mogelijk vrijheid moet zijn zie je dus terug in alle lagen van de samenleving: in de economie met zijn kapitalisme en in de politiek met zijn liberale denken. 

Maar de vrije markteconomie heeft ook zijn keerzijde. Dat is het duidelijkste geworden in de grote economische crisis van de jaren '30. Deze crisis begon met een 'crash' op de belangrijke beurs in de Verenigde Staten: de beurs van Wallstreet (New York). Deze gebeurtenis vond plaats in 1929 en noemen we ook wel de beurskrach. Na deze beurskrach kwamen de Verenigde Staten terecht in een zeer zware economische crisis, de rest van de kapitalistische wereld (Europa) werd hierin meegesleept. Er ontstond toen een wereldwijde economische crisis: de heftigste in de moderne geschiedenis. 

Uitleg

Toets

Toets: paragraaf 4 'de crisis van het wereldkapitalisme'

Start

Filmpje

Uitlegfilmpje over de crisis van het wereldkapitalisme