Keuzevak Voeding: Hoe maak je het?

Keuzevak Voeding: Hoe maak je het?

Wat ga ik leren?

Competenties en LOB

In dit keuzevak ga je je oriënteren op allerlei ontwikkelingen in de voedingsmiddelenbranche. Van groot belang is beoordelen en bewaken van zowel de kwaliteit als de voedselveiligheid van voedingsmiddelen. 

In dit keuzevak werk je daarom aan de volgende competenties:

  • Vakdeskundigheid toepassen
  • Bewust gebruik van materialen en middelen
  • Plannen en organiseren
  • Kwaliteit leveren
  • Samenwerken en overleggen

 

Opdracht: LOB-formulier

  1. Onderstaand document ga je elke les bijhouden; wat heb je gedaan en wat heb je daarvan geleerd? Aan welke competenties heb je gewerkt? Bedenk regelmatig wat je wel en niet leuk vond én waarom je dat vond. Waar ben je goed in? Als je dit weet, helpt je dat in het maken van loopbaankeuzes. 
  2. Aan het eind van de periode ga je in gesprek met je praktijkdocent over dit ingevulde formulier.
  3. Download het document en print het, vul het elke les verder in.

Schoolexamens

Om het examen te kunnen halen zijn de volgende punten heel belangrijk. We moeten het tempo er wel goed in houden om alles te kunnen behalen.

  • Je houdt je aan de deadlines zodat je achterstanden voorkomt. 
  • Je neemt verantwoording voor het huiswerk en het leren van de toetsen.
  • Je vraagt om hulp als het even niet lukt. 
  • Je doet je uiterste best om te slagen voor dit keuzevak.  

Oriëntatie

Elke land, elke streek kent zijn eigen gewoonten op het gebied van voeding. Je maakt een ontdekkingstocht langs verschillende producten. Van traditioneel tot het product van de toekomst.

Je leert waar de grondstoffen vandaan komen en welke kooktechnieken en apparatuur je moet gebruiken om er een smaakvol product van te maken.

Aan de hand van een hygiëne controlelijst moet het product hygiënisch gemaakt en bewaard worden.

Je gaat onderzoeken welke trends er in voeding zijn. Ook technische ontwikkelingen gaan voortdurend door: wat betekent dat voor de productie van voeding?

Duurzaamheid blijft een terugkerend onderwerp: op wat voor manier kun je daar met voeding een positieve bijdrage aan leveren?  

Kleur en vorm kunnen misleidend zijn. Je ontdekt aan de hand van het etiket wat er werkelijk in een product zit. En voor welke doelgroep het geschikt is.

Met deze kennis ga je zelf een gezond product samenstellen en maken voor de schoolkantine.

1. Verwerken van grondstoffen

1.1 Kwaliteit

Wat zijn de eisen voor een kwaliteitsproduct? Gaat het dan om smaak, uiterlijk, ziektegevaar? Agrarische producten die worden verwerkt moeten voldoen aan eisen die meetbaar zijn. Je leert over de herkomst en eigenschappen van de grondstoffen die je nodig hebt om patat en mayonaise te maken. En daarbij de juiste technieken toepassen. Tijdens het verwerkingsproces meet je voortdurend de kwaliteit. In de opdracht Tafelmanieren ga je onderzoeken of het uitmaakt in wat voor omstandigheden een kwaliteitsproduct wordt gebruikt.

 

 

Theorie: Kwaliteit 

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Opdracht A: Mayonaise

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Opdracht B: Patat

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Opdracht C: Tafelmanieren

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video opdracht D: Patat

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen.

 

1.2 Gebruik en onderhoud van apparatuur

Gemak dient de mens. De tijd dat we op een kampvuurtje ons eten klaarmaakten ligt al ver achter ons. In de voeding gebruik je verschillende soorten apparaten. Je leert hoe je die veilig moet gebruiken en onderhouden. 

Een pizza bodem wordt van gistdeeg gemaakt. Procedures opvolgen zijn belangrijk: alleen wanneer je de juiste handelingen doet, zal het deeg rijzen. Je maakt hiervoor zelf een rijskast.

Theorie: Bedienen en onderhoud apparatuur 

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Opdracht A: Pizza

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video opdracht B: Pizza

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen. 

2. Voedselveiligheid

2.1 Veilige grondstoffen

Om gezond te blijven moeten we voedsel eten. De planten of dieren die we als grondstof in een product verwerken, moeten dan wel zelf gezond zijn. Anders maakt het product ons ziek.

Theorie: Veilige grondstoffen

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Opdracht A: worstenbroodjes

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video opdracht B: Slachtvee

  1. Lees de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen.

2.2 HACCP en bewaarcondities

Bedrijven die met voeding te maken hebben zoals slagers, bakkers, horeca en zorginstellingen moeten zich houden aan een hygiënecode. De HACCP is daarbij een hulpmiddel. In de praktijkopdracht ga je met dit systeem werken. Door eten op de juiste manier te bewaren, houd je het langer goed. Maar hoe haal je het optimale uit je koelkast, vriezer en voorraadkast?  

Theorie: HACCP en bewaarcondities 

Lees de theorie en beantwoord de vragen. 

 

Opdracht A: Loempia 

Volg de aanwijzingen in de opdracht.  

 

Opdracht B: Veilig in de winkel, veilig thuis

  1. Lees de vragen door.
  2. Bekijk de video. 
  3. Beantwoord de vragen.

 

Opdracht C: Erwtensoep

  1. Lees de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen.

 

Voorbeeld: HACCP in een fastfood restaurant

Bekijk de video Voedselveiligheid bij McDonald's.

 

3. Het geven van een voedingadvies

3.1 Etiket lezen

Wanneer je op je gezondheid wilt letten kun je op het etiket aflezen hoeveel zout, verzadigd vet en calorieën er in een product zitten. Of wat voor voedingsstoffen erin zitten. Het kunnen aflezen van een etiket is ook heel belangrijk als je ergens allergisch voor bent.

 

 

Theorie: Etiket lezen

Onder leiding van de docent bespreek je in de groep de onderwerpen uit de powerpoint.

 

Opdracht A: Verkooptrucjes

Fris uitziende verpakkingen en mooie praatjes maken een product aantrekkelijker, waardoor het beter verkoopt. Maar ze kunnen je wel op het verkeerde been zetten.

 

  1. Bekijk de uitzending van Radar met de uitreiking van het Gouden Windei.
  2. Doe vervolgens de test op Voedingscentrum.nl.

 

Theorie: Producten vergelijken

Lees de theorie en maak de opdracht.

Gebruik onderstaande documenten om de opdracht bij de theorie te kunnen maken.

 

Opdracht B: Huzarensalade

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

3.2 Doelgroepen

Al eet je volgens de schijf van vijf, toch is het verschillend wat ieder mens nodig heeft. Omstandigheden zoals ziekte kunnen een ander voedingpatroon vragen. In dit hoofdstuk zoek je bij verschillende doelgroepen de juiste voedingsmiddelen. Weet jij wat een doelgroep is?

Welke doelgroepen herken jij?
Welke doelgroepen herken jij?

 

 

Opdracht A: Hoeveel weeg je?

Test hier of je het juiste gewicht hebt. En hoeveel je moet eten om gezond te groeien.

 

Theorie: Doelgroepen

Lees de theorie en beantwoord de vragen. 

 

Opdracht B: Kwarktaartjes

Volg de aanwijzingen in de opdracht. 

 

Video opdracht C: Gluten

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video van minuut 11.25 tot 14.20. 
  3. Beantwoord de vragen over gluten.

 

Video opdracht D: Gluten en coeliakie

Wil je meer weten over gluten weten? Bekijk de video over gluten en coeliakie.

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen over gluten en coeliakie.

3.3 Vegetarisch

Welke voeding je kiest kan bepaald worden door een bepaalde levensvisie. Sommige mensen willen alleen producten eten die gemaakt zijn met zorg voor het dier. Ook zijn er mensen die helemaal geen vlees willen eten. Je gaat onderzoeken welke voeding mensen die vegetarisch zijn eten volgens de schijf van 5. 

Bron: Naoi.nl

 

 

Theorie: Vegetarisch

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Opdracht A: Vegetarische recepten

Volg de aanwijzingen in de opdracht. 

 

Video opdracht B: Vegetarisch vlees

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen over vegetarisch vlees.

4. Ontwikkelingen in voeding

4.1 Schaarste en overproductie

Als je minder eten verspilt, wordt het milieu minder belast: er worden minder grondstoffen en energiebronnen verbruikt om het eten te produceren en op je bord te krijgen. In dit onderdeel leer je wat je zelf kunt doen om voedselverspilling tegen te gaan.

Bekijk de video over de hoeveelheid voedsel die wij (en jij) jaarlijks weggooien!

 

Theorie: Voedselverspilling

Lees de theorie en maak de opdrachten.

 

Opdracht A: Groente- en fruitkalender

De Groente- en fruitkalender geeft met een klasse aan wat de milieubelasting is van de teelt, transport en verpakking van groente en fruit. Gebruik de kalender om op te zoeken welk groente of fruit je deze maand het best kunt kiezen.

Ga naar de website van Milieu Centraal

 

Opdracht B: Kliekjes verwerken

Gebruik deze site van Kliekipedia om een recept te vinden voor het kliekje wat je over hebt. Misschien kun je er zelf nog nieuwe recepten aan toevoegen!

 

Opdracht C: Voedselafdruk

Wat betekent jouw voedselkeuze voor de belasting op het milieu: hoeveel ruimte wordt gebruikt om jouw voedsel te kweken en hoeveel water kost dat? 

  1. Volg de aanwijzingen in de opdracht.
  2. Doe de test op de website van het Voedingscentrum.
  3. Lever via de ELO in bij je docent: de antwoorden op de vragen.

 

Opdracht D: Weggooitest

Kijk eens hoeveel je zelf weggooit. Doe de test op de website van Milieu Centraal. 

 

Opdracht E: Hollandse pot

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video opdracht F: Voedselverspilling

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video. [analoge video]
  3. Beantwoord de vragen over voedselverspilling.

4.2 Trends in voeding

Wij eten niet meer hetzelfde als 20 jaar geleden. Elke keer zijn er nieuwe ontwikkelingen: wetenschappelijke ontdekkingen van het effect van voeding op gezondheid; de invloed van producten op het milieu; we komen steeds meer in aanraking met andere culturen en eetgewoonten…

Als een voedingsproduct meer in de belangstelling komt en veel mensen daar lange tijd gebruik van maken heet dat een trend. In dit onderdeel ga je daarmee kennismaken.

Sommige groenten worden na verloop van tijd weer populair om te eten. Welke herken jij?

 

Theorie: Trends in voeding

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Opdracht A: Stroopkoek

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video opdracht B: Appelsap

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video. 
  3. Beantwoord de vragen over appelsap.

4.3 Technieken in voeding

Het overgrote deel van de geschiedenis hebben we ons gevoed met producten die rechtstreeks uit de natuur komen. Sleutelen aan voeding is iets van na de industriële revolutie, zo’n tweehonderd jaar geleden. Toen zijn de bewerkte en voorverpakte producten in onze boodschappenkarretjes terechtgekomen. Welke technieken zijn er zoal ontwikkeld?

 

 

Theorie: Nieuwe technieken in voeding

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Video-opdracht A: Koken met stikstof

Hoe werkt stikstof? Bekijk de video.

 

 

 

Opdracht B: Bapao

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video-opdracht C: Magnetron

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video. 
  3. Beantwoord de vragen over de magnetron.

 

Video-opdracht D: Bakken en braden

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video. 
  3. Beantwoord de vragen over de bakken en braden.

4.4 De toekomst van voeding

Het produceren van vlees kost zo veel dat het in de toekomst moeilijk is vol te houden. Wat zouden de alternatieven kunnen zijn? Hoe zit het met de visvangst en de bio-industrie? En welke andere eiwitbronnen zijn er mogelijk?   
Een alternatieve bron van eiwitten: sprinkhanen

Theorie: De toekomst van voeding

Lees de theorie en beantwoord de vragen.

 

Opdracht A: Wat is biologisch?

De manier waarop voedsel wordt verbouwd heeft invloed op het milieu. Wat is het verschil tussen een biologisch bedrijf en bio-industrie?

Bekijk de powerpoint.

 

Opdracht B: Proeverij vlees van de toekomst

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

 

Video-opdracht C: Vlees van de toekomst

  1. Lees eerst de vragen door.
  2. Bekijk de video.
  3. Beantwoord de vragen over vlees van de toekomst.

Test je kennis!

Om jezelf goed voor te bereiden op het schoolexamen ga je deze diagnostische toets maken. Deze telt niet mee voor het schoolexamen, maar is om te oefenen en helpt je te ontdekken welke kennis je al wel of nog niet beheerst.

 

Laten zien

In dit keuzevak "Voeding: hoe maak je het?" heb je allerlei opdrachten uitgevoerd en theoretische kennis opgedaan. In deze Laten zien opdracht bereid je je voor op de Grote Praktische Opdracht (GPO), welke meetelt als schoolexamen.

 

Voorbereiding GPO: Een nieuw kantineproduct

  1. Volg de aanwijzingen in de opdracht.
  2. Lever via de ELO in bij je docent: de uitwerking van de opdracht.

 

Extra opdracht: Vruchtenvlaaitjes

Volg de aanwijzingen in de opdracht.

Reflectie

Opdracht: Reflectie

Wat heb je gedaan in het keuzevak "Voeding: hoe maak je het?"? Heb je nieuwe dingen geleerd en hoe vond je dat?

Bij "Wat ga ik leren?" heb je een LOB-formulier gedownload dat je elke les hebt bijgehouden. 

  1. Heb je nog niet alles ingevuld, vul dan het document eerst verder in. 
  2. Bespreek het ingevulde document met je praktijkdocent.
  3. Plaats het document in Qompas, als bewijsstuk voor in je LOB-portfolio.

Bronnen

Algemene hygiëne regels

  • Het dragen van een wit T-shirt of schort is gedurende het gehele practicum verplicht

 

  • Doe ringen, armbanden en dergelijke af.

 

  • Was je handen voordat je begint en na elk vies karweitje.

  • Droog ze af met een handdoek!

 
  • Draag lang haar in een staart.

 

De printbare hygiëne regels vind je hier:

Veilig werken

 

Zet altijd de stoelen naast  de tafel

Tas nooit op tafel!

Zet altijd je tas op de stoel / onder tafel zodat er niemand over kan struikelen.

Speel niet met vuur en ga niet rennen en stoeien.

Gebruik bij iedere pan de juiste pit!

 

 

De printbare veiligheidsregels vind je hier:

Afwasregels

 

 

  • Grofvuil weggooien
     
  • Voorspoelen
     
  • Stapelen naast de kraan
     
  • Aanrecht schoonvegen

 

  • Afwassen in heet sop
  • Gootsteen zeefje legen in de vuilnisbak
   
  • Afdrogen met een theedoek
     
  • Keuken schoon en droog,
    Laat de docent controleren!

     
  • Hand- en theedoeken weghangen

 

De printbare afwasregels vind je hier:

Ontsmetten met soda

 

http://members.home.nl/maavink/materialen/afwassen.jpg

 

  • Reinig de pot en deksel met afwasmiddel en een borstel (etiketten eraf!) 
http://klus-info.nl/wp-content/uploads/Soda.png
  • Vul de afwasbak met heet water en de soda.
     
  • Doe de pot en deksel in de bak en zorg dat de pot helemaal onderwater staat.
     
  • Laat de pot minimaal 5 minuten in het water liggen.

 

https://cdn.vectorstock.com/i/thumbs/54,27/jar-vector-1195427.jpg
  • Pak de pot en deksel uit het water met de 2 vorken.
  • Raak de binnenkant van de pot en deksel niet meer aan met de handen.

 

https://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/4/41/Argentina_-_NO_symbol.svg/2000px-Argentina_-_NO_symbol.svg.png
  • Spoel de binnenkant van de pot en deksel na met warm water. Niet afdrogen.

 

  • Zet de pot minimaal 5 minuten omgekeerd op een niet gebruikte theedoek / keukenpapier.

 

  • Schroef zolang je de pot nog niet gebruikt, de deksel erop.
     
  • Vul de pot met het eindproduct. Zet de pot 5 minuten op de kop.

 

  • Plak een etiket met je naam, klas, datum en product erop.

 

Voor het juist ontsmetten met soda volg je de aanwijzingen op de werkkaart.

Einde van de les

 

  • Laat na elke praktijkles je werkplek netjes en schoon achter. Let op: ook de oven en gootsteen moeten schoon zijn!!

 

  • Controleer na elke les jouw keukenblok of alles nog aanwezig is (ontbreekt er iets geef dit dan meteen door aan de docent.)

 

  • Veeg je eigen werkplek schoon
     
  • Zet de krukken met de zitting op tafel.

 

De les is afgelopen als alles schoon is, de docent de keukens gecontroleerd heeft en toestemming geeft om te vertrekken !

 

De printbare regels vind je hier:

Productbeoordeling

Voor de docent

Beste collega,

Dit arrangement is ontwikkeld voor leerlingen van de kaderberoepsgerichte leerweg die profiel Groen volgen.

Het arrangement beoogt alle leerstof voor keuzevak "Voeding: hoe maak je het?" af te dekken zoals omschreven in de (deel)taken van keuzevak "Voeding: hoe maak je het?" van conceptexamenprogramma versie 2 (2015-2017).

Het arrangement is op basis van bestaande leermiddelen van Groenkennisnet, Ontwikkelcentrum en eigen materialen samengesteld.

In schooljaar 2015-2016 wordt dit arrangement gebruikt in de pilot (project Vernieuwing VMBO) van Clusius College (Castricum), waarna er geëvalueerd zal worden en het arangement zal worden aangepast.

Eventuele verbeterpunten en -suggesties kunt u e-mailen naar l.spruijt@clusius.nl.

Docenten Clusius Castricum

  • Extra informatie, powerpoints en antwoorden zijn te vinden op deze pagina.
  • Video opdracht B: Veilig in de winkel, veilig thuis - DVD staat in de kast.

 

  • Het arrangement Keuzevak Voeding: Hoe maak je het? is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Erik Strijdveen Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2017-01-17 12:46:55
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Leerniveau
    VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Profiel groen Castricum. (2015).

    Keuzevak: Voeding hoe maak je het?

    https://maken.wikiwijs.nl/67400/Keuzevak____Voeding_hoe_maak_je_het_

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.