| Niv |
Arrangement
|
Leerdoelen
|
Begrippen
|
| vmbo |
- Waterkringloop
|
- Je kunt de waterkringloop beschrijven.
Daarbij gebruik je de volgende begrippen:
- de zon
- de wind
- verdamping
- condensatie
- infiltratie
- afstroming
- Je kunt uitleggen wat het verschil is tussen de korte en de lange waterkringloop is.
|
kringloop water, neerslag,
korte kringloop,
lange kringloop, verdamping, condensatie, smeltwater,
infiltreren,
afstromen. |
| vmbo |
- Water in soorten
|
- Je kunt aangeven hoeveel procent van de totale hoeveelheid water ongeveer uit zoet water bestaat.
- Je kunt omschrijven waarom zout water ongeschikt is voor consumptie.
- Je kunt omschrijven waar je brak water kunt vinden.
- Je kunt uitleggen waarom grondwater geschikter is voor het maken van drinkwater dan oppervlaktewater.
- Je kunt drie taken van de waterschappen noemen.
- Je kunt omschrijven wat kwelwater is.
- Je kunt omschrijven wat een aquifer is.
|
zoet water,
zout water,
brak water, drinkwater,
primaire goederen, oppervlaktewater, grondwater,
kwel,
kwelwater,
bron,
waterput,
oase,
aquifer,
fossiel water. |
| vmbo |
- Rivieren
|
- Je kunt omschrijven wat een stroomgebied is.
- Je kunt omschrijven wat een waterscheiding is.
- Je kunt de begrippen ‘rivierprofiel’, ‘bovenloop’, ‘middenloop’, ‘benedenloop’ en ‘delta’ omschrijven.
- Je kunt aangeven waar zich in Nederland het rivierkleilandschap bevindt en ken je de begrippen 'oeverwallen', 'rivierdijken' en 'uiterwaarden'.
|
Stroomgebied, waterscheiding, rivierprofiel, bovenloop, middenloop, benedenloop, riviermonding,
delta, rivierenlandschap, oeverwal,
komgrond. |
| vmbo |
- Rivieren 2
|
- Je kunt omschrijven wat wordt bedoeld met het debiet van een rivier en met het regiem van de rivier en kun je uitleggen hoe het debiet en het regiem wordt gemeten.
- Je kunt verklaren waarom er schommelingen zijn in het debiet door het jaar heen.
- Je kunt uitleggen wat wordt bedoeld met het verval en het verhang van een rivier en kun je uitleggen hoe ze kunnen worden gemeten.
- Je kent de afkorting N.A.P. en kun je beschrijven hoe de hoogteligging van plekken in rivieren in Nederland wordt vastgesteld.
|
Stroomstelsel,
debiet,
regiem,
verhang,
verval,
NAP,
hoogteligging, piekafvoer |
| vmbo |
- Soorten rivieren
|
- Je kunt drie soorten rivieren (regenrivieren, gletsjerrivieren en gemengde rivieren) beschrijven.
- Je kunt omschrijven wat een wadi is en Je kunt aangeven waar je wadi’s kunt vinden.
- Je kunt de belangrijkste onderdelen van een rivier in Nederland noemen en hun functie beschrijven.
|
Regenrivier, gletsjerrivier, gemengde rivier, wadi,
dwarsprofiel rivieren (benedenloop), uiterwaarden, zomerbed,
winterbed. |
| vmbo |
- Nederland natter
|
- Je kunt uitleggen wat het broeikaseffect te maken heeft met klimaatverandering.
- Je kunt omschrijven wat het verschil is tussen het natuurlijk en het versterkt broeikaseffect.
- Je kunt beschrijven hoe het broeikaseffect gevolgen heeft voor de waterbeheersing in Nederland.
- Je kunt het begrip neerslagregiem beschrijven en Je kunt aangeven welke veranderingen daarin kunnen optreden.
|
Klimaatverandering, (natuurlijk) broeikaseffect, versterkt broeikaseffect, extreem weer, neerslagregiem zeespiegelstijging |
| vmbo |
- Menselijk ingrijpen
|
- Je kunt omschrijven dat ontbossing ontbossing langs de midden- en bovenloop van rivieren gevaar kan opleveren.
- Je kunt omschrijven welk gevaar er schuilt in de bouw en uitbreiding van steden en dorpen langs de oevers van rivieren.
- Je kunt uitleggen hoe ingrijpen in de loop van rivieren ten behoeve van de scheepvaart het gevaar van overstromingen heeft vergroot.
|
verstedelijking, verstening, ontbossing, kanalisatie,
stuw,
krib,
waterbergend vermogen modderstromen |
| vmbo |
- Ruimte voor de rivier
|
- Je kunt met behulp van een voorbeeld omschrijven hoe het waterbergend vermogen van rivieren vergroot kan worden.
- Je kunt met behulp van een voorbeeld omschrijven hoe de waterafvoer van rivieren kan worden verbeterd.
- Je kunt omschrijven wat Rijkswaterstaat doet en wat de waterschappen doen.
|
waterbeheer (kwantitatief)
watermanagement
Rijkswaterstaat
Waterschappen
watertoets
vergroten van het waterbergend
vermogen van een rivier
verdieping
verbreding / dijkverlegging
kribverlaging
nevengeulen aanleggen
uiterwaarden afgraven
vasthouden (retentie)
bergen
afvoeren
retentiebekkens
wadi’s
|
| vmbo |
- Kustverdediging
|
- Je kunt met behulp van een voorbeeld omschrijven wat Nederland doet om zijn kust te beschermen tegen het water
- Je kunt twee bedreigingen noemen waarmee de Nederlandse kust in de toekomst te maken krijgt.
- Je kunt uitleggen dat er veel verschillende belangen spelen bij grote kustverdedigingsprojecten.
|
kustverdediging, getijden,
zeewering,
rivierdelta Deltawerken |
| vmbo |
- Waterschaarste
|
- Je kunt het begrip waterschaarste omschrijven en Je kunt voorbeelden noemen waardoor waterschaarste wordt veroorzaakt.
- Je kunt omschrijven waarom waterschaarste een wereldwijd probleem is.
- Ken je de begrippen verdroging en verzilting, en Je kunt de oorzaak en de gevolgen ervan beschrijven.
- Je kunt het begrip 'watervoetafdruk' beschrijven en Je kunt omschrijven waarom de watervoetafdruk van de Nederlanders veel hoger is dan van de meeste andere inwoners op de wereld.
- Je kunt voorbeelden noemen van hoe je je eigen watervoetafdruk kunt verlagen.
|
Waterschaarste, verdroging, verzilting, zoetwaterzak, ecologische voetafdruk, watervoetafdruk, direct watergebruik, indirect watergebruik, duurzaam water, recyclen van water, zwart water, grijs water, huishoudwater |
| vmbo |
- Van wie is het water
|
- Je kunt omschrijven dat er op verschillende manieren tegen waterbeheer kan worden aangekeken.
- Ken je de term ‘Het blauwe water’ en Je kunt omschrijven wat daarmee bedoeld wordt.
- Je kunt omschrijve wat privatisering van water is en Je kunt ook aangeven voor welk probleem het - terecht of niet - als een oplossing wordt gezien.
- Je kunt aan de hand van een voorbeeld duidelijk maken dat waterschaarste kan leiden tot conflicten tussen landen.
|
waterwet, waterbeheer, waterschap, irrigatie, industrieel water, proceswater, koelwater, lozen, waterwingebied, waterprivatisering en waterconflicten |
| vmbo |
- Afvoerputje van Europa
|
- Je kunt de vier stroomgebieden in Nederland noemen met hun bijbehorende rivieren.
- Je kunt de speerpunten van de Internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR) en van de Internationale Maascommissie (IMC).
- Je kunt omschrijven wat het 'Actieplan Hoogwater' inhoudt en welke maatregelen daarbij zijn genomen.
- Je kunt omschrijven wat het Grensmaasproject behelst en tot welke resultaten het project heeft geleid.
|
sediment, internationale Commissie ter Bescherming van de Rijn (ICBR), rijn(ministers)conferentie, eaterkwaliteit Actieplan Hoogwater Vistrap Uiterwaarden Retentiegebied Internationale Maascommissie (IMC Grensmaasproject |
| vmbo |
- Water in het Midden Oosten: Waterschaarste
|
- Je kunt de situatie in het Midden-Oosten wat betreft de beschikbaarheid en winning van zoet water met de situatie in Nederland vergelijken.
- Je kunt omschrijven waarom het Midden-Oosten kampt met waterschaarste en Je kunt uitleggen waarom deze waterschaarste waarschijnlijk steeds groter zal worden.
- Je kunt verklaren hoe waterschaarste kan leiden tot conflicten tussen gebieden of bevolkingsgroepen in het Midden-Oosten.
|
Waterschaarste waterstress waterbalans vernieuwbare waterbron
aquifer
MENA
waterconflict
Nationale Water Transport
verzilting
Palestijnse Water Autoriteit
Watergebruik
stroomgebied
Eufraat
Tigris
Jordaan
Dode Zee
Israël
Syrië
Irak
Perzische Golf
zoetwaterwinning
Palestijnse gebieden: Westelijke Jordaanoever en Gazastrook
|
| vmbo |
- Water in het Midden Oosten: Ontzilting
|
- Je kunt omschrijven hoe de drinkwaterwinning in het Midden-Oosten verloopt.
- Je kunt het begrip ontzilting beschrijven.
- Je kunt globaal het waterbeheer in het Midden-Oosten beschrijven.
- Je kunt minimaal twee voorbeelden noemen van duurzaam waterbeheer.
|
drinkwaterwinning, begrensde aquifer, onbegrensde aquifer, fossiel water, verzilting, brak water, ontzilting, ontziltingsinstallatie, vacuümdestillatie, omgekeerde osmose, brijn(water), duurzaam waterbeheer, druppelirrigatie, verdampingsverlies, oppervlakte-irrigatie en geulirrigatie |
| vmbo |
- Water in China
|
- Je kunt met een voorbeeld duidelijk maken dat China waterproblemen heeft.
- Je kunt uitleggen waarom het watergebruik in China fors toeneemt en wat de gevolgen daarvan zijn
- Je kunt een maatregel gericht op duurzaam gebruik van water in China beschrijven.
|
drinkwaterwinning, watergebruik, waterbeheer, wateraanvoer, wateropslag, waterafvoer, overstromingen, waterschaarste, duurzaam, katoenproductie en –export, welvaart, stroomgebieden, Jangtsekiang (blauwe rivier), Huanghe (gele rivier) en Zhu Jiang (Parelrivier)/Xi Jiang. |
| vmbo |
- Water in China 2 |
- Je kunt uitleggen waarom China veel stuwdamcentrales bouwt.
- Je kunt de gevolgen beschijven van de stuwdammen en waterkrachtcentrales voor aan de benedenstroom gelegen landen.
- Je kunt een maatregelen beschrijven die China neemt om eventuele negatieve gevolgen van de aanleg van stuwdammen tegen te gaan.
|
Stuwdamcentrale, waterkrachtcentrale, Jangtsekiang (Blauwe Rivier), Huang He (Gele Rivier), Zhu Jiang (Parel rivier) / Xi Jiang, Drieklovendam. |
Overzicht materiaal aardrijkskunde inclusief metadata
