Gegijzeld?
Kijk eerst naar het volgende filmpje:
Wat ga je doen?
Gedurende twee lessen ga je zelf onderzoeken hoe mensen via de media invloed op je manier van denken proberen uit te oefenen en ook wat je kunt doen om tot een eigen oordeel te komen.
Doel
Na afloop van deze lessen:
- Weet je op welke wijze mensen invloed op je uitoefenen via de media.
- Ken je het verschil tussen priming en framing.
- Weet je dat stijlfiguren en beeldspraak vaak gebruikt worden om een mening over te dragen.
- Kun je stijlfiguren en beeldspraak herkennen in teksten.
- Kun je onderzoek doen om feiten te achterhalen rondom een bepaald vraagstuk.
- Oefen je in samenwerken om een vraagstuk op te lossen.
- Ben je je ervan bewust dat je kritisch moet luisteren en kijken naar teksten om te voorkomen dat je 'willoos slachtoffer' van de media wordt.
Werkwijze
In deze lessenserie vind je opdrachten en achtergrondinformatie. Ook kun je bij opdrachten lezen waar je hulp kunt vinden als dat nodig is.
Veel plezier!
Beïnvloedende taal
Voor de volgende twee opdrachten heb je twee lesuren de tijd: deze les en de volgende. De groepsindeling voor de samenwerkingsopdracht hoor je van de docent.
Taalgebruik
Je hebt in het filmpje gezien dat bijvoorbeeld politici bepaalde woorden gebruiken die je mening beïnvloeden. Als Wilders het heeft over een 'tsunami van vluchtelingen' worden vluchtelingen al snel geassocieerd met een ramp als een tusnami.
Opdracht
Lees onderstaande tekst. Vul op het opdrachtblad dat je onder de tekst vindt, de oordeelwoorden/zinsdelen in. Kruis dan aan of je hier te maken hebt met een vorm van beeldspraak of een stijlfiguur.
08 maart 2016, 16:02
ANP
DEN HAAG (ANP) - ,,De totale overgave van Europa onder leiding van premier Mark Rutte aan de Turken, die zich nooit aan afspraken houden en alles gekregen hebben wat ze wilden.'' Zo oordeelt PVV-leider Geert Wilders over de principe-deal van de Europese Unie met de Turken over de verwerking van de stroom vluchtelingen.
,,Het is de totale overgave en wat we ervoor terugkrijgen , ik heb nog niets gezien. Rutte heeft zich in het kwadraat laten piepelen'', aldus Wilders, door ,,een totalitair regime, dat ook wel het Noord-Korea aan de Bosporus wordt genoemd.''
CDA-fractievoorzitter Sybrand Buma is eveneens uiterst kritisch over de afspraken met de Turken. Rutte heeft Europa echt in de uitverkoop gedaan, zegt hij: ,,Turkije kan eisen wat het wil en krijgt het vervolgens ook.''
Syrische vluchtelingen
Buma wijst op de afspraken tussen de EU en Turkije van november. Turkije zou de boten met vluchtelingen richting Griekenland gaan tegenhouden in ruil voor 3 miljard euro. ,,Maar Turkije heeft de bootjes doorgewuifd, maandenlang'', aldus Buma. ,,En nu zeggen de Turken: We willen alsnog doen wat we in november beloofden, maar we willen 3 miljard euro extra, nog eerder visumvrijheid en we willen nog beter zicht op toetreding tot de Europese Unie. Dan lever je je over aan Turkije.''
Na de top van maandag willen de Turken migranten die illegaal naar Europa komen terugnemen, als EU-landen erkende Syrische vluchtelingen uit Turkse vluchtelingenkampen opnemen. Verder zou de EU niet 3 maar 6 miljard euro beschikbaar moeten stellen voor de vluchtelingenkampen in Turkije. Ook wil Turkije dat het proces om Turken visumvrij naar Europa te laten reizen en de onderhandelingen over toetreding tot de EU worden versneld.
Klik hier voor de opdracht: https://drive.google.com/open?id=0B3JOdcoNzifiTm1udVJRWm54aE0.
De uitwerking van je opdracht plaats je hier: https://padlet.com/anjajmschoots/invloed
Hulp nodig?
Weet je niet meer wat een metafoor, hyperbool en dergelijke is? Kijk dan onder het kopje 'theorie' voor een uitleg.
Eigen onderzoek
Je hebt gezien dat er door boodschappen in de media voortdurend invloed uitgeoefend wordt op wat je denkt. Natuurlijk ben je geen willoos slachtoffer, je kunt ook je eigen oordeel vormen. Daar heb je dan wel informatie voor nodig.
Een oordeel vorm je je op basis van feiten. Om feiten van meningen te onderscheiden moet je vaak wat meer onderzoek doen door bijvoorbeeld verschillende bronnen te raadplegen.
Opdracht
Op 6 april was er een referendum over het handelsverdrag met Oekraïne. Nederland mocht JA of NEE stemmen. De overheid wilde graag dat er JA zou worden gestemd. Veel nieuwsuitzendingen gaven zendtijd aan bijvoorbeeld Rutte, die ons uitlegde waarom we JA zouden moeten stemmen.
Met deze opdracht ga je op onderzoek uit: welke argumenten voor of tegen kun je vinden? Zijn de argumenten betrouwbaar? Waar kijk je dan naar om dat te beoordelen?
Wat is uiteindelijk het resultaat van het referendum? Wat doet de overheid met deze uitslag?
Een hoop vragen waarop jullie het antwoord gaan zoeken. Belangrijk is om vooral in kaart te brengen hoe de media worden gebruikt, zowel door voorstanders als tegenstanders om het gedrag van de stemmer te beïnvloeden.
Werkwijze
Dit is een samenwerkingsopdracht. Elk teamlid heeft een eigen taak in deze opdracht. Door alle informatie bij elkaar te brengen, kunnen jullie uiteindelijk de gestelde vragen beantwoorden. Je vindt de opdrachten via onderstaande link.
https://drive.google.com/open?id=0B3JOdcoNzifibl9hRTdGMjd5Ums
Van je antwoorden maak je een Prezi:
Hulp nodig?
Als je moeite hebt informatie te vinden, kun je op de volgende pagina enkele links vinden. Voor andere vragen kun je bij de docent terecht.
Hulp bij het onderzoek
De theorie
Je hebt nu zelf onderzoek gedaan naar de wijze waarop je denken wordt beïnvloed via de media.
In dit blok worden de theoretische begrippen nader uitgelegd.
Priming & Framing
Als iets veel aandacht in de media krijgt, denken we al snel dat dat onderwerp door veel mensen heel belangrijk gevonden wordt. We gaan er dan bijna vanzelf ook over nadenken en proberen ons een mening te vormen. Omdat iets veel op TV is, gaan mensen er ook vaker over praten. Het wordt dus vanzelf een belangrijk onderwerp voor veel mensen.
De manier waarop er over onderwerpen wordt gesproken, beïnvloed hoe we over dat onderwerp denken. Als we denken dat veel mensen een bepaalde mening hebben, zijn we geneigd die mening over te nemen. Maar weinig mensen durven in een gezelschap van voorstanders te zeggen dat zij eigenlijk tegen zijn.
Er zijn twee begrippen die hierbij van belang zijn: priming en framing. Deze worden hieronder uitgelegd met een voorbeeld.
Priming
Een boodschap wordt zo verteld dat je eigenlijk meteen al 'meekrijgt' wat belangrijk is om over na te denken. Zo is er veel aandacht geweest voor de journaliste Ebru Umar. Opeens vonden veel mensen in Nederland het belangrijk om na te denken over de vrijheid van meningsuiting in Turkije. Daarvoor dacht bijna niemand hierover na. Impliciet wordt ook meteen meegegeven dat vrijheid van meningsuiting heel goed en noodzakelijk is.
Framing
Met framing wordt bedoeld dat journalisten al een keuze maken in wat ze willen vertellen in de media. Ook bepalen ze welke belangrijkheid ze het nieuws meegeven. Bepaalde afbeeldingen worden bewust gekozen en ook de koppen van krantenartikelen beïnvloeden al de houding waarmee je luistert of leest.
'Buren dwarsbomen bouw droomhuis': zonder dat je de tekst hebt gelezen krijg je al het gevoel dat degene die een huis wil bouwen, benadeeld wordt. Je gaat al lezen vanuit een gevoel van medelijden met die bouwers die benadeeld worden door hun buren.
Stijlfiguren en beeldspraak
Slot
Je hebt geleerd dat je dagelijks beïnvloed wordt door media. Je weet nu dat 'primig' inhoudt dat de boodschap zo wordt verteld dat je daardoor al in een bepaalde 'denkstand' wordt gezet. Doordat er veel aandacht aan een onderwerp wordt besteed, wordt ook bepaald hoe belangrijk dat onderwerp gevonden wordt. Afbeeldingen en taal worden bewust gekozen om te zorgen hoe je over iets nadenkt. Dat heeft 'framing'.
Je hebt ook geleerd hoe je zelf achter de feiten kunt komen, zodat je je eigen oordeel kunt vormen.
Daarnaast heb je geoefend in het samenwerken, waarbij ieder een eigen expertrol had en jullie gemeenschappelijk de eindpresentatie hebben gemaakt.
Tot slot heb je de theorie over beeldspraak en stijlfiguren herhaald en gezien hoe deze gebruikt worden bij 'framing'.
