In deze opdracht ga je oefenen met het maken en nakijken van een samenvatting.
Daarnaast krijg je tips voor het examen.
Bekijk de video 'Samenvatting maken'. Heb je al eens eerder een samenvatting gemaakt?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kan je:
omschrijven hoe je een samenvatting van een tekst maakt.
een paar tips noemen om een goede samenvatting te maken.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je krijgt uitleg over een geleide samenvatting en hoe je een samenvatting maakt. Je leest een tekst op een intensieve manier en markeert hoofdzaken. Bespreek de verschillen met een klasgenoot.
Stap 2
Je krijgt tips hoe je een samenvatting kunt voorbereiden en oefenen.
Stap 3
Je oefent met het lezen en nakijken van twee samenvattingen van oude examens, met een correctiemodel. Bespreek ze daarna met een klasgenoot.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Eindopdracht
Als eindopdracht maak je een samenvatting van een examentekst. Kijk deze na met het correctiemodel.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Maken en nakijken
Op je examen hoef je niet zelf te verzinnen wat er in de samenvatting moet komen te staan. Je maakt namelijk een geleide samenvatting.
Met een geleide samenvatting wordt bedoeld, dat in de vraag precies staat wat er in de samenvatting moet komen te staan. Je krijgt eigenlijk een recept voor de samenvatting.
Als je alle ingrediënten hebt gevonden, moet je ze in volledige zinnen op papier zetten.
Hoe maak je een samenvatting? Lees onderstaande theorie en kijk in de Gereedschapskist.
Samenvatting
In een samenvatting staan alleen de hoofdzaken van een tekst. Om een samenvatting te maken, moet je de tekst eerst goed doorlezen.
Markeer tijdens het doorlezen de kernzinnen.
Bepaal de hoofdgedachte en schrijf die op als begin van je samenvatting.
In de rest van de samenvatting gebruik je de kernzinnen.
De rest van je samenvatting is dan uitleg of argumentatie bij de hoofdgedachte.
Een goede samenvatting geeft meestal antwoord op de 5W-vragen:
Als je veel theorie moet leren of er vragen over moet maken, is het handig om een samenvatting van de tekst te maken. Een samenvatting geeft antwoord op de vraag: ‘Wat staat er eigenlijk?!’ Je vertelt zo kort mogelijk waar de tekst over gaat.
Stap 2: Tips
Het maken van de samenvatting is een opdracht die je goed kunt voorbereiden en oefenen.
Het is belangrijk dat je veel samenvattingsopdrachten van oude examens maakt en dat je deze heel goed nakijkt.
In deze stap krijg je vast tips voor het maken van een goede samenvatting.
Neem de tijd om de tips rustig door te lezen. Het is nuttig om aantekeningen voor jezelf te maken.
Tip 1: Markeren
Je kunt een markeerstift gebruiken bij je examen, zodat je in de tekst waarvan je een samenvatting moet maken, de belangrijkste zinnen kunt markeren.
Je leest eerst de opdracht goed door. Als je daarna de tekst intensief leest, kun je tijdens het lezen al veel zinnen markeren.
Bij het maken van de samenvatting kun je zo de belangrijke delen uit de tekst makkelijker terugvinden.
Tip 2: Aantal woorden
Het aantal woorden dat je mag gebruiken voor de samenvatting is beperkt; voor je het weet zit je daarboven.
Het is héél belangrijk dat je onder het maximum aantal woorden blijft.
Je moet een tekst goed kunnen samenvatten in tien procent van de oorspronkelijke lengte.
Als je je samenvatting te lang maakt, heb je de tekst onvoldoende ingekort. Hier krijg je puntenaftrek voor.
Bepaal vooraf hoeveel woorden jij op één regel van een examenblad schrijft.
Als het maximum aantal woorden 175 is en als je zeven woorden op een regel zet, dan weet je dat je ongeveer 25 regels kunt maken om onder het maximum aantal woorden te blijven.
Gebruik het laatste kwartier van de examentijd om te tellen hoeveel woorden je precies hebt.
Dit hoef je dan niet tussentijds te doen.
Zet na elk stuk van vijftig woorden een klein potloodstreepje in de kantlijn. Zo kun je het totaal makkelijker optellen.
Te lang is niet goed, maar te kort ook niet. Je samenvatting moet niet veel korter zijn dan het maximale toegestane aantal woorden.
Wie een samenvatting maakt van veel minder woorden heeft belangrijke delen van de inhoud weggelaten. En dat geeft puntenaftrek.
Als je helemaal klaar bent met je samenvatting, kijk dan stap voor stap na of je alle gevraagde punten in je samenvatting hebt verwerkt.
Tip 3: Controle
Als je tijdens het examen tijd over hebt, controleer je alle vragen nog een keer. Kijk ook opnieuw naar de samenvatting.
Wanneer je te lang naar dezelfde samenvatting blijft kijken, is het lastig om fouten te vinden.
Als je met een frisse blik naar dezelfde samenvatting kijkt, kom je misschien nog wat fouten tegen die je kunt verbeteren.
Kloppen de zinnen die je hebt opgeschreven? Zijn ze leesbaar en zonder fouten?
Geven ze een antwoord op de vraag en heb je van het geheel een goedlopende samenvatting gemaakt?
Dan is je samenvatting af!
Stap 3: Nakijken
Om je goed voor te bereiden op het examen, is het belangrijk om veel oude examens te oefenen.
Daarbij is het belang van nakijken groot. Als je op een goede manier nakijkt, kun je leren van je eigen fouten.
In deze opdracht ga je oefenen met het nakijken van een samenvatting.
Opdracht
Hieronder staan twee samenvattingen van oude examens.
Ook zie je een voorbeeldtekst van hoe de samenvatting gemaakt is en het correctiemodel.
Je bekijkt alles kritisch en gaat bepalen hoeveel punten de voorbeeldsamenvatting krijgt.
Een voorbeeld van een samenvatting die jij moet nakijken.
Het correctiemodel
Bepaal met behulp van het correctiemodel hoeveel punten de samenvatting krijgt.
Vergelijken
Vergelijk met een klasgenoot hoeveel punten jullie beide samenvattingen hebben gegeven en waarom.
Luister goed naar elkaar, zodat je van elkaar kunt leren.
Afronding
Eindopdracht
In deze laatste stap ga je oefenen met de samenvattingsopdracht van een oud examen.
Hieronder staat de tekst met de opdracht.
Lees de tekst 'Het nut van pret in de nacht'.
Samenvattingsopdracht
Maak een samenvatting van de tekst 'Het nut van pret in de nacht' in maximaal 150 woorden.
Besteed alleen aandacht aan de volgende punten:
Het probleem dat in de tekst aan de orde wordt gesteld.
De verklaring voor dit probleem.
Het lichamelijke gevolg en het geestelijke gevolg van dit probleem.
De drie fasen in het onderzoek van Meerlo en Román.
Twee resultaten van het onderzoek van Meerlo en Román.
De omvang van de slaapbehoefte bij mensen.
De twee verschillende resultaten van het onderzoek naar de onderbroken slaap
De aanbeveling die wordt gedaan.
Maak er een samenhangend geheel van. Gebruik geen telegramstijl.
Geef niet onnodig voorbeelden. Tel het aantal woorden en noteer dat onder je samenvatting.
Zet de titel erboven.
Heb je de introductievideo bekeken?
Vond je de uitleg over het maken van een samenvatting duidelijk?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je een samenvatting maken na het goed doorlezen van een tekst?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn. Had je die tijd ook nodig voor deze opdracht of kwam je tijd te kort?
Inhoud
Is dit de eerste keer dat je samenvattingen oefent met oude examens?
Ging het goed of vond je het nog wel moeilijk?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Is het je gelukt om zelf een samenvatting te maken?
Het arrangement Opdracht: Schrijven - Samenvatten vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
eze opdracht hoort bij het thema 'Werken en doorleren' en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-kgt34. In deze opdracht leer je hoe je een samenvatting van een tekst kunt maken aan de hand van een paar tips om een goede samenvatting te kunnen schrijven.
De eindopdracht bestaat uit het oefenen van een samenvattingsopdracht van een oud examen.
Succes!
eze opdracht hoort bij het thema 'Werken en doorleren' en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor vmbo-kgt34. In deze opdracht leer je hoe je een samenvatting van een tekst kunt maken aan de hand van een paar tips om een goede samenvatting te kunnen schrijven.
De eindopdracht bestaat uit het oefenen van een samenvattingsopdracht van een oud examen.
Succes!
Aan het eind van deze opdracht kan je:
Op je examen hoef je niet zelf te verzinnen wat er in de samenvatting moet komen te staan. Je maakt namelijk een geleide samenvatting.
Het maken van de samenvatting is een opdracht die je goed kunt voorbereiden en oefenen.
Om je goed voor te bereiden op het examen, is het belangrijk om veel oude examens te oefenen.
In deze laatste stap ga je oefenen met de samenvattingsopdracht van een oud examen.
