Thema: Gaswisseling - v456

Thema: Gaswisseling - v456

Thema Gaswisseling

Intro

Ter land, ter zee en in de lucht
Wat zou het makkelijk zijn: net als vissen onder water zwemmen zonder steeds adem te halen!
Waardoor kunnen vissen dat wel en wij niet?
Onze off-shore techniek zou een stuk eenvoudiger zijn zonder duikklokken en luchtflessen.

Alles draait om de uitwisseling van twee gassen, zuurstof en koolstofdioxide.
Hoe krijgen organismen de uitwisseling van gassen voor elkaar in het milieu waarin ze leven: ter land, ter zee of in de lucht?
De regeling van de luchtverversing en de biochemie van het transport van gassen komen ook in dit thema aan de orde.

Bekijk:

Wat ga ik leren?

Aan het eind van dit thema:

  • beschrijf je verschillen en overeenkomsten tussen organen en orgaanstelsels van de mens en verschillende diersoorten. 
  • licht je de bouw, werking en functie van de gaswisselingsorganen van eukaryoten, in het bijzonder de mens, toe met aandacht voor de relatie tussen de bouw en functie.
  • beschrijf je de longventilatie en de regeling ervan.
  • beschrijf je op welke wijze opname, transport en afgifte van CO2 en O2 plaatsvindt en wat de rol van hemoglobine daarbij is. 
  • beschrijf je wat bij de mens de kenmerken en functies zijn van orgaanstelsels voor ademhaling.

Deelconcepten
Longen, luchtpijp, bronchiën, longblaasjes, kieuwen, tracheeën, gaswisseling, ventilatiebewegingen, longcapaciteit, vitale capaciteit, dode ruimte, diffusie, wet van Fick, Bohr-effect, bufferende stoffen, HCO3-, chemische samenstelling, O2-concentratie, CO2-concentratie, buffers van hemoglobine en HCO3-.

Wat kan ik al?

Wat weet je al over Gaswisseling? Bestudeer uit de Kennisbank onderbouw het volgende onderwerp:

Ademhaling - onderbouw

Test nu je kennis:

Wat ga ik doen?

Het thema Gaswisseling bestaat uit de volgende onderdelen.
In de tabel staat per activiteit hoeveel SLU je ongeveer nodig hebt.

Activiteit

Aantal SLU

Inleiding

 

Wat kan ik straks?

0,5

Wat kan ik al?

2

Wat ga ik doen?

0,5

Modules

 

Module: Terug naar zee?

6

Module: Onder gedoken

7

Afsluiting

 

Samenvattend

1

Examenvragen

1

Terugkijken

0,5

Totaal:

18 à 19

Modules

Bij dit thema's horen de volgende modules.
Maak hieronder je keuze.

Module 1

Terug naar zee?
Module 2

Onder gedoken

Afsluiting

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbanken die horen bij dit thema:

Wet van Fick/ Waterbewoners

Van mond tot long

Inademen en uitademen

Longcapaciteit

Van longblaasje naar bloed

Gaswisseling

Transport van zuurstof en koolstofdioxide

Regeling van de ventilatie

Transport van gassen

Koolzuuranhydrase/De pH van het bloed

Examenopgaven

Je hebt in de modules veel theorie bestudeerd en veel vragen beantwoord en opdrachten gemaakt.
Als het goed is, ben je nu klaar voor het beantwoorden van een aantal examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Tips

 

VWO 2016-TV1

VWO 2016-TV1 Vraag 30
VWO 2016-TV1 Vraag 31

VWO 2018-TV1

VWO 2018-TV1 Vraag 11

VWO 2019-TV1

VWO 2019-TV1 Vraag 3

VWO 2019-TV2

VWO 2019-TV2 Vraag 24

VWO 2021-TV2

VWO 2021-TV2 Vraag 15
VWO 2021-TV2 Vraag 16

 

Meer oefenen?
Ga naar ExamenKracht en oefen ook met de nieuwste examens.
Van de examenvragen kan de voortgang worden bijgehouden op ExamenKracht.
Vraag verdere instructies aan je docent.

Extra opdracht

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van dit thema nog eens door.
    Vind je het een goede intro om het thema mee te beginnen?
    Past de video goed bij het thema? Waarom wel of waarom niet?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond een totale studiebelasting van 18 à 19 uur.
    Ben je meer of minder tijd met het thema bezig geweest?
    Met welke module ben je het langst bezig geweest? En met welke het kortst?
  • Herhaling
    Heb je voor je aan de modules begon de toets bij 'Wat kan al?' gemaakt?
    Wist je het meeste nog?
  • Inhoud
    Olifanten in een circus lopen vaak in een rijtje achter elkaar. De ene houdt dan met zijn slurf de staart van de voorganger vast. Zo kunnen ze zelfs in een cirkel lopen. Stel je voor dat elke olifant een 'belangrijk idee' vertegenwoordigt. Die belangrijke ideeën zijn dan met elkaar verbonden.
    Maak een lijst met de (volgens jou) belangrijkste ideeën uit dit thema.
    Bijvoorbeeld: hemoglobine vervoert zuurstof òf de uitademing in rust heeft geen samentrekking van tussenribspieren nodig.
    Schrijf ze eventueel op aparte papiertjes en verbind de 'belangrijke ideeën' met elkaar.
    Kun je er een cirkel van maken?

    Leg aan een medeleerling jouw cirkel uit.
    Heeft deze manier van leren je geholpen?
  • Examenvragen
    Je hebt de examenvragen gemaakt.
    Ging het goed? Had je de theorie uit de modules nodig om de vragen te kunnen maken?

  • Het arrangement Thema: Gaswisseling - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-03-16 13:11:51
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Dit thema Gaswisseling is ontwikkeld door medewerkers van StudioVO. Bij het ontwikkelen van het materiaal is gebruik gemaakt van of wordt verwezen naar materiaal van de volgende websites:

    www.schooltv.nl www.youtube.com www.bioplek.org www.wikipedia.org


    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content .

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor vwo leerjaar 4/5/6. Dit thema heet gaswisseling. Aan het eind van dit thema: beschrijf je verschillen en overeenkomsten tussen organen en orgaanstelsels van de mens en verschillende diersoorten. licht je de bouw, werking en functie van de gaswisselingsorganen van eukaryoten, in het bijzonder de mens, toe met aandacht voor de relatie tussen de bouw en functie. beschrijf je de longventilatie en de regeling ervan. beschrijf je op welke wijze opname, transport en afgifte van CO2 en O2 plaatsvindt en wat de rol van hemoglobine daarbij is. beschrijf je wat bij de mens de kenmerken en functies zijn van orgaanstelsels voor ademhaling.
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie; Instandhouding; Stofwisseling van het organisme; Ademhaling bij eukaryoten; Gaswisseling en transport bij planten;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    15 uur en 50 minuten
    Trefwoorden
    ademhaling, arrangeerbaar, biologie, co2, gaswisselingsorganen, hemoglobine, longventilatie, o2, stercollectie, vwo4/5/6
  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van