Voorwoord Prins Tommes dun Irste (gefilmd door Ad van Dijk)
Hoe wordt de nieuwe prins gekozen?
In dit filmpje wordt dat uitgelegd
De geschiedenis van carnaval
Waar komt het woord carnaval vandaan?
Iedereen heeft wel een beeld van carnaval! Waar denk jij aan?
Schrijf 5 dingen op waar jij aan denkt bij carnaval.
De eerste raad van 11 van de May
Carnaval 1960
Groep 3 en 4
Carnaval
Carnaval is een heel oud feest; de winter was eindelijk voorbij en de lente kwam, de tijd dat er weer meer eten ging groeien. Mensen vierden dit met veel eten en drinken en gezellig samenzijn.
De kerk heeft daarna dit feest overgenomen en toen ging het bij Pasen horen. Carnaval wordt ook wel Vastenavond genoemd. Vroeger was carnaval ook maar 1 dag feest. De periode tussen carnaval en Pasen heet de vasten periode. Dit duurt 40 dagen. Vasten betekent minder eten en drinken dan je gewend bent en extra veel over Jezus nadenken. Het woord carnaval komt van het Latijnse woord CARNE-LEVARE en dat betekent: weg met vlees.
De bijbel vertelt dat er een tijd van bezinning (tijd om na te denken) is maar ook voor feesten.
Daardoor moest er gefeest worden voordat iedereen ging vasten.
Carnaval is een heel oud feest; de winter was eindelijk voorbij en de lente kwam, de tijd dat er weer meer eten ging groeien. Mensen vierden dit met veel eten en drinken en gezellig samenzijn.
De kerk heeft daarna dit feest overgenomen en toen ging het bij Pasen horen. Carnaval wordt ook wel Vastenavond genoemd. Vroeger was carnaval ook maar 1 dag feest. De periode tussen carnaval en Pasen heet de vasten periode. Dit duurt 40 dagen. Vasten betekent minder eten en drinken dan je gewend bent en extra veel over Jezus nadenken. Het woord carnaval komt van het Latijnse woord CARNE-LEVARE en dat betekent: weg met vlees.
De bijbel vertelt dat er een tijd van bezinning (tijd om na te denken) is maar ook voor feesten.
Daardoor moest er gefeest worden voordat iedereen ging vasten.
Pastoor Ad van Kuijk vertelt over de geschiedenis (gefilmd door Ad van Dijk)
Askruisje
Aswoensdag.
Vasten start altijd de woensdag na carnaval, deze dag noemen we Aswoensdag.
Sommige mensen halen dan een askruisje. Het askruisje is een teken van spijt voor verkeerde daden.
Carnaval is een heel oud feest; de winter was eindelijk voorbij en de lente kwam, de tijd dat er weer meer eten ging groeien. Mensen vierden dit met veel eten en drinken en gezellig samenzijn.
De kerk heeft daarna dit feest overgenomen en toen ging het bij Pasen horen. Carnaval wordt ook wel Vastenavond genoemd. Vroeger was carnaval ook maar 1 dag feest. De periode tussen carnaval en Pasen heet de vasten periode. Dit duurt 40 dagen. Vasten betekent minder eten en drinken dan je gewend bent en extra veel over Jezus nadenken. Het woord carnaval komt van het Latijnse woord CARNE-LEVARE en dat betekent: weg met vlees.
De bijbel vertelt dat er een tijd van bezinning (tijd om na te denken) is maar ook voor feesten.
Daardoor moest er gefeest worden voordat iedereen ging vasten.
Pastoor Ad van Kuijk vertelt over de geschiedenis (gefilmd door Ad van Dijk)
Askruisje
Aswoensdag.
Vasten start altijd de woensdag na carnaval, deze dag noemen we Aswoensdag.
Sommige mensen halen dan een askruisje. Het askruisje is een teken van spijt voor verkeerde daden.
Suikerfeest (moslims)
Wist je dat ieder geloof zijn eigen vasten heeft?
Vasten en vieren bij de moslims.
Ramadan is een plechtige, maar ook gezellige tijd.
Moslims herdenken in deze maand dat Mohammed zijn eerste boodschap van God ontving.
Ramadan is een vastenmaand: tussen zonsopgang en zonsondergang mogen moslims niet eten of drinken.
Elke avond, na zonsondergang, eindigt de vasten met een uitgebreide maaltijd: de Iftar.
Deze maaltijd begint met drie dadels en een slok water.
Daarna is er Harira, een stevige soep die goed vult na een lange dag zonder eten en drinken.
De Ramadan eindigt met het Suikerfeest.
Gulab Jamun (hindoes)
Vasten en vieren bij hindoes.
Met Divali vieren hindoes het feest van het licht.
Het woord divali betekent een rij lichtjes. De lichtjes moeten de duisternis en het kwaad verdrijven.
Volgens hindoes is vuil een bron van kwaad.
Daarom bereiden ze zich voor op Divali door hun huis schoon te maken en te versieren.
Minstens een week lang eten hindoes geen vlees en drinken ze geen alcohol.
Tijdens Divali offeren hindoes Gulab Jamun aan degoden.
Het zijn gefrituurde melkpoederballetjes met suikerstroop.
Oos Jaas.
Dit is Johanna van der Steen-van Zwol! Ze wordt ook wel Oos Jaas genoemd.
Heeft iemand wel eens gehoord van Oos Jaas?
Oos Jaas is al jaren onderdeel van de carnaval op "de May".
Misschien heb je haar standbeeld wel eens gezien
Of heb je haar wel eens mee zien rijden in de optocht?
Of heb je wel eens meegelopen met de lampionnenoptocht? Aan het eind van de lampionnenoptocht wordt Oos Jaas verbrand.
Oos Jaas.
Oos Jaas is al jaren onderdeel van de carnaval op "de May".
Misschien heb je haar standbeeld wel eens gezien
Of heb je haar wel eens mee zien rijden in de optocht?
Of heb je wel eens meegelopen met de lampionnenoptocht? Aan het eind van de lampionnenoptocht wordt Oos Jaas verbrand.
Filmpje Oos Jaas (gefilmd door Ad van Dijk)
Standbeeld Oos Jaas
Maar waarom is Oos Jaas zo belangrijk voor de carnaval?
Oos Jaas had vroeger een café. In de straat waar nu haar standbeeld staat!
Daar kwamen vroeger heel veel mensen, omdat het er altijd gezellig was!
Er werd veel gepraat en Oos Jaas kon heel goed luisteren.
-Oos Jaas.
Oos Jaas is niet haar echte naam. Ze heette eigenlijk Johanna van de Steen-van Zwol. Oos Jaas is al jarenlang verbonden met de carnaval op "de May" maar waarom?
Vroeger had ze een café. Dat café stond in de straat waar nu haar beeld staat.
Filmpje Oos Jaas (gefilmd door Ad van Dijk)
Oos Jaas
Waarom is Oos Jaas zo belangrijk voor de carnaval?
Vroeger gingen heel veel mensen naar het café van Oos Jaas omdat het daar zo gezellig was. Vooral de mensen die hadden gewerkt in de Biesbosch gingen graag naar Oos Jaas.
Oos Jaas kon vroeger heel goed luisteren, ze loste problemen op en stond voor alle mensen klaar. Heel sociaal dus.
Als de mensen weer naar huis gingen vonden ze dat jammer maar ook wel heel erg fijn.
Oos Jaas is het voorbeeld van hoe de May is en hoort te zijn. Gezelligheid met zijn allen, met een lach en een traan.
Het is dus leutig om "thuis" op de May samen met z'n allen carnaval te vieren.
Tot Oos Jaas de lamp uitblaast! Dan is het tijd om naar huis te gaan!
Opening carnaval: Op zaterdagmiddag voor de kinderoptocht begint is de opening van het Mays carnaval.
Daarbij geeft de burgemeester (normaal de baas van Made) de sleutel aan de prins (de nieuwe baas van de Made).
Nu is de prins de baas van Made tijdens de carnaval.
Bij de popverbranding van Oos Jaas geeft de prins de sleutel weer terug aan de burgemeester. Dit is het einde van de carnaval.
11-11 bal: dit is het aller eerste feest van het carnavalsseizoen, het wordt gehouden in November. Hier kunnen groepen zich opgeven om een liedje te maken en vervolgens te zingen. Het beste liedje wordt het carnavalsnummer van dat jaar! Schredstraid noemen we het
Sauwelen: dit vindt plaats 2 weken voor carnaval. Mensen komen hier bij elkaar om naar grappige verhalen te luisteren van de grote sauwelears. Ook wel tonpraten genoemd.
Jeugdsauwelen: ook dit vindt 2 weken voor carnaval plaats. Hier mogen kinderen een grappig verhaal komen vertellen in “de ton” van ongeveer 8 minuten. Hier mag je aan mee doen vanaf 10 jaar en is tot 18 jaar.
De Grote optocht: dit is een optocht die vol zit met leuke figuren, grappige mensen en enorme wagens! Echt de moeite waard om te gaan kijken zondags met carnaval!
T’Mays juinen bal: dit is een feest voor de oudere mensen op de May. Hier is het voor hun altijd heel gezellig!
Snotpinnekesbal: dit is een feest voor de kinderen tot en met groep 3! Hier heb je een geweldige show van een hele leuke clown.
Snotapenbal: dit is een feest voor de kinderen van groep 4 tot en met groep 8! Hier heb je een kei vette DJ, danswedstrijden, en andere leuke spellen.
Beste Juin verkiezing: op deze middag strijden er 6 mensen om de beste juin te worden. opjuinen ook wel genoemd. op het einde van de middag wordt er “de beste juin” gekozen. dit is niet een van de 6 opjuiners maar de beste juin is iemand die heel veel betekent voor Made en voor vele mensen. (niet alleen tijdens carnaval)
ToeternieToebal: Dit is een feest speciaal georganiseerd voor mensen met een beperking.
De Kinderoptocht: hier kan je naar toe om je klasgenootjes en alle andere kinderen aan te moedigen die mee lopen in de optocht! Je kan natuurlijk ook zelf mee doen als je iets leuks hebt bedacht, helemaal te gek!
Het kappelenfestival: hier treden allerlei verschillende bandjes en kappelen op. Deze bandjes en kappelen komen uit Made, maar ook uit Oosterhout, Rijen, Zwaluwe en nog veel meer plaatsen rond de May!
De pop verbranding: hier sluiten we Carnaval vaak mee af. De pop, ”oos Jaas”, wordt verbrand als afsluiter van carnaval en is inmiddels een traditie op de may
De optochten
Op de May hebben we 2 optochten:
De kinderoptocht op zaterdag en de Grote optocht op zondag.
De kinderoptocht is leuk. Dit is zaterdagmiddag met carnaval! Je kan alleen, samen, met familie, vriendjes of vriendinnetjes meedoen. Je kan iets grappigs en/of leuks bedenken en evt. iets knutselen of bouwen en aan heel de May laten zien in de kinderoptocht. Je kan er ook een prijs mee winnen maar meedoen is belangrijker dan winnen natuurlijk!
Willen jullie ook meedoen? Vraag aan de juf of meester hoe je je kunt inschrijven!
Naast de kinderoptocht is er ook een grote optocht.
Hebben jullie de grote optocht weleens gezien?
Carnavalszondag is volgens vele Mayeners hét hoogtepunt van carnaval. Dan wordt namelijk de Grote Optocht gehouden die door duizenden Mayeners en velen van buiten de May wordt bekeken. Zowel langs de route als thuis via de televisie trekt de optocht veel bekijks. Al sinds het prille begin trekt er een optocht door de straten van ons dorp. Deze optocht door de Mayse straten is het werk van vele, vele Mayse vrijwilligers, die hun creativiteit tot uiting hebben laten komen in de meest prachtige en leuke loopgroepen, individuele creaties en praalwagens.
Grote wagen bouwen
Hoe wordt een grote wagen nu eigenlijk gebouwd?
Het duurt maanden voordat een carnavalswagen is gebouwd.
Allereerst begint men met een idee.
Dit kan een actueel idee zijn of een 'open' idee. Actuele ideeën zijn voor
wagenbouwers moeilijker uit te beelden. Dit komt omdat wagenbouwers gemiddeld 3 maanden
bezig zijn om hun wagen te bouwen. Tegen de tijd dat het optocht is, kan het idee al verouderd
zijn of erger nog niet meer kloppen. Ook komt erbij dat er veel mensen buiten Made naar de
optocht komen kijken en die hebben geen idee waar het in de plaatselijke politiek om gaat. Over
het algemeen zie je dus 'open' ideeën.
Meestal komen de lasser(s) en de vormer(s) bij elkaar om te kijken wat
mogelijk is. Over het algemeen blijkt wat er getekend is niet uitvoerbaar
vanwege problemen met de maten, de beweging of dat het teveel werk
is. Door verschillende clubs wordt er gebruik gemaakt van een
bouwtekening. Een bouwtekening is een leidraad, niet het uiteindelijke
product. Er wordt wel naar gestreefd om de wagen zoveel mogelijk op de
tekening te laten lijken.
De meeste wagenbouwers beginnen met het lassen van de bewegingen, de
constructies waar de koppen op moeten komen tijdens de start en de
frames voor de koppen worden gelast zodat de vormers kunnen beginnen.
Vaak is het zo dat bepaalde bewegingen terug komen op de nieuwe wagen.
Goed bruikbare bewegingen, zoals een wip, het rond draaien van
verschillende poppen en de kogelbeweging werken goed. Meestal is het zo
dat bewegingen die 'lomp' te bedienen zijn het beste werken. Wat je als
toeschouwer van ver ziet bewegen maakt indruk. Maar vergeet de details
niet: een klein popje dat ronddraait op een ruitenwissermotortje, een zee
die beweegt etc. De meeste bewegingen zie je
wel terug bij alle clubs. Toch zijn er een aantal clubs die proberen elk
jaar een nieuwe beweging te verzinnen. Dit valt niet mee, de
constructies worden te groot, moeilijk weg te vormen of het is
technisch niet mogelijk. Toch wordt hier over het algemeen een
creatieve oplossing voor gevonden. Carnavalsverenigingen “de
holtrappers”, “T vat”, “de Plakkers” en de Durdouwers hebben bijna
ieder jaar wel een schitterende nieuwe beweging op de wagen
gefabriceerd. Denk maar eens aan een ladder dat voortbewogen werd,
een haai die gevangen werd, een boot en een paar schotse stieren. De
laatste jaren proberen meerdere clubs nieuwe bewegingen te verzinnen. Is een goede ontwikkeling
het begin van het bouwen van de wagen. lassen en dan vormen maken met gaas of kranten.. dit is het meeste werk
als de wagen vorm heeft kan je het gaan plakken.
als de plaksel van het plakken heel goed droog is kunnen ze beginnen met de dingen een kleurtje te geven
je hebt niet alleen de wagen om te maken. Ook losse elementen die er later opgaan
dit is het eindresultaat en kunnen we aan de optocht beginnen
Wil je met je klas een keer in een echte bouwhal kijken en zien hoe je een grote wagen bouwt?
laat je juf of meester contact opnemen met: info@mayeners.nl
Mays woordenboek
A
Aachterom - achterom Aafdondere - ergens afvallen Aafgebraand - afgebrand Aafgelaoje - afgeladen (bijv teveel gegeten of teveel gedronken) Aaftaaje - er vandoor gaan Aafzakkerke - laatste borreltje of pilsje Agge - als je. (samentrekking) Ai - hoor, he (lekker weer ai: he ) Aiskow - ijsje Ammel - allemaal Aongeklééjd - aangekleed
E Élluf - elf Érrebeesje - aardbei Érrepul - aardappel
G Gai - gij, jij (waar bénde gai gewiest? : waar ben jij geweest)
H Houdoe - tot ziens, tot kijk (brabantse groet)
J Jaanke - huilen Join - juin, ui
K Kaffer - lompe vlegel Késsemus - kerstmis
L Laanterfaante - niet veel uitvoeren Lékstok - zuurstok Leut - 1. Lol; 2. Slappe koffie. agge mar leut hét: als je maar lol hebt
M Méj - met Meule - molen
O Oitkaike - uitkijken Oos jaas - ons jaas (het begrip van de may, johanna van de steen- van zwol)
P Pliesie - politie
S Saaweléér - 1. Tonprater met carnaval; 2. Kletsmajoor, zwetser. Slaoi - sla Snoppin - snotpin, snotneus (in de may is het ook wel snotpin en snotaap. Vanaf groep 4 ben je een snotaap)
T Taggetig - tachtig
V Volluk - 1.volk; 2. Roep waarmee iemand zijn aanwezigheid aankondigt, als men achter- om”komt.
W Witte - weet witte gai hoelaot dat is?: weet jij hoelaat het is
Begrippenlijst
boegbeeld: beschermer tegen het kwaad.
elluf : het woord elf is een gekkengetal.
alaaf: een carnavalsgroet.
adjudant: rechterhand van de prins.
de May: Made tijdens carnaval.
de prins: is de baas van de May tijdens carnaval.
hofkapel: dit is de kapel die heel de carnaval bij de raad van elf is.
Pliessie: Neukop Lambrechts dit is de naam van de politieman (niet de echte politieman hoor) tijdens carnaval op de May.
raad van elf: dit zijn de mensen die tijdens carnaval sfeer maken, alles langs gaan, maar ook alles hebben georgansiseerd.
CS de Mayeners: dit is de raad van elf, het bestuur, en de medewerkers die ervoor zorgen dat er carnaval op de may is.
proclematie: een belangrijke mededeling voorgelezen door de prins.
snotpinneke: carnavalsvierder onderbouw.
snotaap: carnavalsvierder bovenbouw.
as-woensdag: dagwaarop je askruisje krijgt en daarmee de start van 40 dagen vastentijd.
askruisje: teken voor berouw van gemaakte zonden.
vasten: periode van 40 dagen waarin je minder eet en drinkt.
vastenavond: carnaval.
voorzitter: baas van de carnavalsstichting.
11/11: feestelijke start van het nieuwe carnavalsjaar.
CS "De Mayeners"
Wie zijn CS "De Mayeners" en wat doen ze?
CS "De Mayeners" is een club mensen.
Deze club bestaat uit de prins, het bestuur, de raad van elf, de hofkapel en medewerkers.
stichting CS De Mayeners
De Mayse vlag
CS "De Mayeners" organiseert carnvalsevenementen (de optochten, snotpinnen en snotapenbal) in de May.
En zorgen ze ervoor dat voor, tijdens en na carnaval alles goed verloopt.
Wist je dat CS "De Mayeners" ook een eigen website hebben?
Neem eens een kijkje op de website van CS "De Mayeners" door op de link hieronder te drukken. Maak het werkblad en kom erachter wat er allemaal op de site te vinden is.
Mocht je het leuk vinden, stuur een filmpje met het liedje dan naar C.ligtvoet@mayeners.nl.
Onderbouw
muziek
Tijdens carnaval eet je veel, drink je veel, verkleed je je gek. Maar gek doen kan je natuurlijk niet zonder muziek.
Muziek is de belangrijkste factor tijdens carnaval.
Je hebt dj's die muziek draaien, maar je hebt ook Blaaskapellen. Deze zijn vroeger ontstaan, omdat je vroeger natuurlijk geen cd'tjes had.
Een blaaskapel bestaat uit een groepje mensen die met instrumenten muziek maken.
bladmuziek oos jaas blaost de laamp oit
Blaaskapellen die met hun instrumenten muziek maken, kunnen dit natuurlijk niet allemaal tegelijk uit hun hoofd spelen. Dit doen ze met bladmuziek.
Bladmuziek is het liedje maar niet met tekst maar met noten erop. Elke noot heeft een andere toonsoort. Als je al die toonsoorten achter elkaar speelt krijg je dus een muzieknummer.
Bovenbouw
muziek
Tijdens carnaval eet je veel, drink je veel, verkleed je je gek. Maar gek doen kan je natuurlijk niet zonder muziek.
Muziek is de belangrijkste factor tijdens carnaval.
Je hebt dj's die muziek draaien, maar je hebt ook bloaskapellen. Deze zijn vroeger onstaan, omdat je vroeger natuurlijk geen cd'tjes had.
Een blaaskapel bestaat uit een groepje mensen die met instrumenten muziek maken.
bladmuziek oos jaas blaost de laamp oit
Blaaskapellen die met hun instrumenten muziek maken, kunnen dit natuurlijk niet allemaal tegelijk uit hun hoofd spelen. dit doen ze met bladmuziek.
Bladmuziek is het liedje maar niet met tekst maar met noten erop. elke noot heeft een andere toonsoort. Als je al die toonsoorten achter elkaar speelt krijg je dus een muzieknummer.
Het arrangement Carnaval op "de May" is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Ruben Reedijk
Laatst gewijzigd
2025-02-03 21:48:22
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0
Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of
bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.