Het deel van de stofwisseling waarbij grote stoffen worden omgezet in kleinere stoffen, heet dissimilatie.
Bij dissimilatie komt energie beschikbaar.
Zo wordt zuurstof dat we inademen gebruikt om je lichaam, samen met glucose, energie te geven. Dat wordt verbranding genoemd.
Kijk voor je verder gaat met deze module, eerst naar de volgende video.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze module kun je:
omschrijven hoe verbranding werkt.
aangeven welke stoffen je nodig hebt voor verbranding en welke stoffen er worden gevormd.
de relatie aangeven tussen fotosynthese en verbranding.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert het Kennisbankitem dat past bij dit onderdeel en test je kennis.
Stap 2
Bekijk de video en leg uit waarom mensen, dieren en planten zuurstof nodig hebben.
Stap 3
Voer het practicum 'Koolstofdioxide' uit en beantwoord de vragen.
Stap 4
Bekijk in de videoclip hoe je koolstofdioxide kunt aantonen.
Stap 5
Bedenk hoe de verbranding en fotosynthese in de winter plaatsvindt.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de begrippenlijst die hoort deze module.
Examenopgaven
Maak de examenopgaven die passen bij de module.
Terugkijken
Terugkijken op de module.
Tijd
Voor deze opdracht heb je twee lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Planten zijn levende organismen, net als dieren.
Alleen in planten vindt fotosynthese plaats.
Planten hebben immers bladgroenkorrels.
Maar in alle levende organismen vindt verbranding plaats.
Bij de verbranding ontstaat energie.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Mensen, dieren en planten hebben zuurstof nodig.
Maar waarvoor eigenlijk? Bekijk de video. Beantwoord daarna de vragen onder de video.
Beantwoord nu de volgende vragen in de onderstaande oefening.
Je hebt gezien dat dieren energie krijgen door brandstof te verbranden.
Stap 3: Practicum Koolstofdioxide
Je hebt een glazen potje met een waxinelichtje erin.
Wat gebeurt er als je een deksel op de pot schroeft?
Juist! Het kaarsje gaat uit.
De kaars heeft zuurstof nodig om te kunnen branden.
Door het deksel zal de zuurstof opraken en het kaarsje dooft.
Je weet dat bij verbranding koolstofdioxide vrijkomt.
De indicator voor koolstofdioxide is helder kalkwater.
Een indicator is een stof die een ander stof kan aantonen.
Helder kalkwater wordt troebel als er koolstofdioxide aanwezig is.
In dit practicum laat je een kaars branden in een glazen potje.
Practicum Koolstofdioxide
Download nu het practicum Koolstofdioxide. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...)
of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Lees het practicum een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar.
Voer het practicum uit zoals beschreven onder de werkwijze.
Beantwoord de drie vragen bij de conclusie.
Vul de antwoorden hieronder in.
Stap 4: Koolstofdioxide
Door te ademen krijg je zuurstof binnen. De cellen van je lichaam hebben zuurstof nodig.
Ze gebruiken het voor het verbranden van voedingsstoffen.
De koolstofdioxide die bij de verbranding ontstaat adem je uit.
Bevat ingeademde lucht meer of minder koolstofdioxide dan uitgeademde lucht?
Wat denk je?
Je docent laat een demo zien of je voert zelf het practicum uit.
Download het werkblad. Maak een kopie van het werkblad in je eigen omgeving (Bestand - Een kopie maken...) of download het werkblad (Bestand - Downloaden als).
Bekijk tenslotte de video:
In deze proef wordt onderzocht wat meer koolstofdioxide bevat:
ingeademde of uitgeademde lucht.
Klopt dit met wat jij hebt gezien?
Stap 5: Verbranding en fotosynthese
In de winter zien veel planten in de tuin er dood uit.
De delen boven de grond zijn verdord of afgestorven.
Toch leeft de plant.
Afronding
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Dissimilatie
Stofwisselingsproces; afbraak van organische stoffen, waarbij energie vrijkomt (verbranding). Alle organismen vertonen dissimilatie.
Verbranding
Afbraak van organische stoffen, waarbij energie vrijkomt.
Melkzuurgisting
Dissimilatie zonder zuurstof, waarbij melkzuur gevormd wordt.
Alcoholische gisting
Dissimilatie zonder zuurstof, waarbij alcohol wordt gevormd.
Fotosynthese
Proces waarbij water en koolstofdioxide met behulp van zonlicht worden omgezet in suikers (glucose). Dit gebeurt in planten (bladgroenkorrels).
Examenopgaven
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
In de afsluiting ga je aan de slag met examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.
Het arrangement Dissimilatie vmbo-b34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Groene vingers'. Het onderwerp van deze les is: Het laatste onderwerp gaat over verbranding/dissimilatie, hierbij kan je omschrijven hoe verbranding plaatsvindt (dissimilatie (het omzetten van grote stoffen in kleinere stoffen) met zuurstof), kan je aangeven welke stoffen er nodig zijn voor verbranding (glucose en zuurstof) en welke stoffen er worden gevormd (koolstofdioxide en energie). Ook kan je de relatie aangeven tussen fotosynthese en verbranding.
arrangeerbaar, b34, biologie, brandstoffen, fotosynthese en verbranding, glucose en zuurstof, koolstofdioxide en energie, omzetten van stoffen, stercollectie, verbranding/dissimilatie
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor basisberoepsgerichte leerweg, leerjaar 3 en 4. Dit is thema 'Groene vingers'. Het onderwerp van deze les is: Het laatste onderwerp gaat over verbranding/dissimilatie, hierbij kan je omschrijven hoe verbranding plaatsvindt (dissimilatie (het omzetten van grote stoffen in kleinere stoffen) met zuurstof), kan je aangeven welke stoffen er nodig zijn voor verbranding (glucose en zuurstof) en welke stoffen er worden gevormd (koolstofdioxide en energie). Ook kan je de relatie aangeven tussen fotosynthese en verbranding.
arrangeerbaar, b34, biologie, brandstoffen, fotosynthese en verbranding, glucose en zuurstof, koolstofdioxide en energie, omzetten van stoffen, stercollectie, verbranding/dissimilatie
Het deel van de stofwisseling waarbij grote stoffen worden omgezet in kleinere stoffen, heet dissimilatie.
Aan het eind van deze module kun je:
Planten zijn levende organismen, net als dieren.
Mensen, dieren en planten hebben zuurstof nodig.
Je hebt een glazen potje met een waxinelichtje erin.
Door te ademen krijg je zuurstof binnen. De cellen van je lichaam hebben zuurstof nodig.
In de winter zien veel planten in de tuin er dood uit.
Hier vind je de begrippenlijst die hoort bij deze opdracht.
Je hebt in deze module veel theorie bestudeerd en veel opdrachten gemaakt.
Kan ik wat ik moet kunnen?
