Deze onderzoeksopdracht gaat over Nederland tussen de twee wereldoorlogen,
van 1918 tot 1940. Deze periode wordt ook het Interbellum genoemd:
inter = tussen, bellum = oorlogen.
Nederland werd een groot deel van deze tijd geregeerd
door een kabinet onder leiding van minister-president Colijn.
Je onderzoekt hoe hij leiding gaf aan ons land en welke reacties dat opriep.
Hierbij gebruik je allerlei bronnen. Daarmee beantwoord je vijf hoofdvragen. Die je bij eindopdracht B verwerkt in een verslag. Maar voor je het verslag schrijft, test je eerst je kennis in een digitale toets bij eindopdracht A.
In de video op de site van de NPS maak je kennis met Colijn.
In 1936 spreekt hij het Nederlandse volk, in een radioboodschap, toe over de dreigende oorlogsdreiging.
Bespreek met een klasgenoot wat de belangrijkste boodschap in het bericht is.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze les kun je:
enkele belangrijke ontwikkelingen tijdens het interbellum in Nederland beschrijven.
aangeven welke rol premier Colijn speelde in deze ontwikkelingen.
beschrijven waarom premier Colijn door velen als sterke leider werd gezien,
maar ook tegenstand en verzet opriep.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert de Indische carrière van Colijn en beantwoordt een deelvraag met behulp van bronnen.
Stap 2
Je bestudeert Colijns periode in het bedrijfsleven en beantwoordt een deelvraag met behulp van bronnen.
Stap 3
Je bestudeert Colijns periode als premier in crisistijd en beantwoordt een deelvraag met behulp van bronnen.
Stap 4
Wat gebeurde er met Colijn tijdens de Jordaanoproer? De deelvraag hierover beantwoord je met behulp van de bronnen.
Stap 5
Colijn en Mussert waren beide leiders in Nederland tijdens een roerige periode. Wie was de ware leider? Dat onderzoek je met behulp van bronnen.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de begrippen die passen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Je maakt een toets over het leven van Colijn.
Eindopdracht B
Je rondt je onderzoeksvragen over Colijn af en verwerkt ze in een verslag.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 5 à 6 uur nodig.
Tijd is mede afhankelijk van de keuze van het eindproduct
Aan de slag
Stap 1: Indische carrière
Hendrikus Colijn
Toen Hendrikus Colijn in 1886 in het leger dienst nam,
was Nederland nog steeds de baas in Nederlands-Indië.
Nederland was dus één van de imperialistische Europese landen, die kolonies bezaten.
Voor je onderzoek is het belangrijk om te weten,
de toekomstige politicus Colijn dacht over het koloniale bezit.
Deelvraag 1:
Hoe was Colijn betrokken bij de koloniale overheersing van Nederlands-Indië en welke invloed had dit op zijn politieke loopbaan?
Achtergrondkennis:
Om de deelvraag te beantwoorden, kun je je kennis over het imperialisme nog eens opfrissen.
Ook wil je natuurlijk meer weten over het leven van Colijn,
bijvoorbeeld wat hij in Nederlands-Indië heeft gedaan.
Natuurlijk mag je ook andere betrouwbare bronnen raadplegen!
Vermeld deze dan wel in je verslag.
Bronnen
Om de deelvraag te beantwoorden, bestudeer je ook onderstaande bronnen.
Bron 1
Hendrikus Colijn werd opgeleid tot onderwijzer, maar nam dienst in het leger.
Hij maakte carrière als officier in de tijd dat alle Indische eilanden onder Nederlands gezag werden gebracht.
Bron 2
Toen een groep Indonesiërs op het eiland Lombok in opstand kwam tegen het Nederlandse gezag,
greep het Koninklijke Nederlands-Indische Leger (KNIL) keihard in.
Hendrikus Colijn nam als officier deel aan deze gevaarlijke expeditie.
De opstand werd onderdrukt.
In veel Nederlandse schoollokalen kwam daarna deze plaat te hangen,
met een afbeelding van een gebeurtenis tijdens de opstand.
Bron 3
Uit een brief van Hendrikus Colijn in 1894, pas na zijn dood gepubliceerd:
Bron 4
In 1933 was Colijn inmiddels politicus voor de ARP.
Hij zou datzelfde jaar minister-president worden.
Het was een moeilijke tijd: door de wereldcrisis groeide de werkloosheid.
Regeringen wisten geen oplossingen te bedenken. In Duitsland kwam Hitler aan de macht.
In Nederland moest bezuinigd worden op de overheidsuitgaven:
handel en industrie brachten steeds minder belastinggeld in het laatje.
Door de bezuinigingen werden salarissen van overheidspersoneel verlaagd.
Dit trof bijvoorbeeld het marinepersoneel in Nederlands-Indië, onze rijkste kolonie.
De bezuinigingen leidden tot muiterij op een oorlogsschip.
Protesterende bemanningsleden namen het schip over.
De regering stuurde een bommenwerper op de muiters af. Er vielen doden.
Zoek meer informatie over deze muiterij en zoek op, hoe Hendrik Colijn hierop reageerde.
Kun je Colijns reactie verklaren uit zijn Indische loopbaan?
Heb je de links en bronnen goed bestudeerd?
Beantwoord dan nu deelvraag 1 in een verslag.
Maak hiervoor een (Google-)document.
Geef het verslag de titel Colijn.
Zet deelvraag 1 boven je antwoord.
Gebruik niet meer dan 1 A4 voor je antwoord.
Vermeld eventuele zelf gevonden bronnen.
Stap 2: Een oliemagnaat
Het logo van Shell in 1920
Na zijn militaire carrière ging Colijn het bedrijfsleven in.
Hij had al plannen om politicus te worden, en wel voor de ARP – Colijn was een gelovige protestant.
Maar eerst wilde hij financieel onafhankelijk zijn.
Ook het bedrijf waarin hij ging werken, had veel met Nederlands-Indië te maken!
Dat was natuurlijk geen toeval.
Dit bedrijf was de voorloper van één van de grootste multinationals ter wereld, Koninklijke Shell.
Deelvraag 2:
Hoe maakte Colijn carrière in het bedrijfsleven en welke invloed had dit op zijn politieke loopbaan?
Achtergrondkennis:
Om de deelvraag te beantwoorden, raadpleeg je de volgende links:
Natuurlijk mag je ook andere betrouwbare bronnen raadplegen!
Vermeld deze dan wel in je verslag.
Bronnen:
Om de deelvraag te beantwoorden,
bestudeer je ook onderstaande bronnen.
Bron 1
Het hoofdgebouw van de Bataafsche Petroleum Maatschappij in Batavia,
waarvan Hendrikus Colijn directeur werd. TIP: zoek eens uit, waarom deze maatschappij juist DAAR een hoofdgebouw had.
Bron 2
Door zijn carrière bij de BPM werd Colijn een rijk man.
Hij werd later door voor- en tegenstanders graag aan zijn olie-verleden herinnerd. TIP: bekijk deze bron eens goed – zal de tekenaar een voor- of tegenstander zijn geweest?
Waar zie je dat aan?
Bron 3
Colijn op een verkiezingsposter voor de christelijke ARP,
afgebeeld als stuurman van Nederland. TIP: gebruik deze poster ook als bron voor deelvraag 5. Bedenk,
waarom zijn medestanders hem graag zo afbeeldden in de crisistijd.
Bron 4
De poster van Colijn als stuurman was zo bekend dat ook andere tekenaars hem gebruikten.
Heb je de links en bronnen goed bestudeerd?
Beantwoord dan nu deelvraag 2 in je (Google-)document.
Zet deelvraag 2 boven je antwoord.
Gebruik niet meer dan 1 A4 voor je antwoord.
Vermeld eventuele zelf gevonden bronnen.
Stap 3: Colijn als premier in crisistijd
Colijn staat bekend als de premier die een aanpassings-
en bezuinigingspolitiek voerde op economisch gebied.
Dat werd hem niet in dank afgenomen door de slachtoffers van al die bezuinigingen:
onderwijzers en ambtenaren die loon moesten inleveren,
werklozen van wie de uitkering nog verder werd verlaagd.
Deelvraag 3:
Hoe reageerden slachtoffers en tegenstanders op de bezuinigingspolitiek van Colijn?
Achtergrondkennis:
Om de deelvraag te beantwoorden,
kun je je kennis over de bezuinigingen in crisistijd nog eens opfrissen.
Ook kun je meer opzoeken over de onderwerpen in de bronnen.
Raadpleeg hiervoor de volgende links:
Natuurlijk mag je ook andere betrouwbare bronnen raadplegen!
Vermeld deze dan wel in je verslag.
Bronnen:
Om de deelvraag te beantwoorden, bestudeer je ook onderstaande bronnen
Bron 1
In een tijdschrift werd Colijns bezuiniging op ambtenarensalarissen zo uitgebeeld. TIP: Bedenk of de tekenaar een voor- of tegenstander was van deze maatregel, en waaraan je dat ziet.
Zoek uit, wanneer en hoe er bezuinigd werd op ambtenarensalarissen en waarop nog meer.
Geef een voorbeeld van wat iemand verdiende in die tijd.
Bron 2
Deze spotprenttekenaar is vrij duidelijk in zijn mening over Colijn. TIP: zoek in de les over de Crisis in Nederland op, waarom de rijwielbelasting zo gehaat was,
vooral bij werklozen, en wat je daarvan op deze tekening terugziet.
Zoek uit, hoe hoog de rijwielbelasting was.
Bron 3
De SDAP kwam ook met een plan om de crisis en de werkloosheid te bestrijden.
Niet door te bezuinigen, maar door juist geld te investeren in de economie.
Deze tekening in een zakentijdschrift reageert op dit plan. TIP: Bedenk of de tekenaar een voor- of tegenstander is van a)
het Plan van de Arbeid, b) van Colijns bezuinigingspolitiek.
Waaraan zie je dat?
Zoek ook meer informatie over het Plan van de Arbeid om te weten te komen,
hoe de SDAP het zelf zag.
Colijn probeerde de waarde van de gulden hoog te houden.
Die vaste waarde heette toen de Gouden Standaard. Colijn vond dit belangrijk;
door een goedkopere gulden (zo heette toen onze munt)
zou het spaargeld van de mensen minder waard worden.
Andere landen lieten de waarde van hun munt wel dalen: devaluatie.
Het voordeel daarvan was dat hun producten goedkoper werden.
De export werd erdoor gestimuleerd. Colijn wilde er toch niet van weten!
Pas in 1936 gaf hij toe en Nederland devalueerde de gulden als laatste Europese land.
Direct ging het beter met de Nederlandse economie.
Was het dom of verstandig van Colijn om vast te houden aan de Gouden Standaard?
Daar zijn historici het zoals gewoonlijk niet over eens.
Lees de discussie op deze website en geef je eigen oordeel in je verslag.
Heb je de links en bronnen goed bestudeerd?
Beantwoord dan nu deelvraag 3 in je verslag.
Zet deelvraag 3 boven je antwoord.
Gebruik niet meer dan 1 A4 voor je antwoord.
Vermeld eventuele zelf gevonden bronnen.
Stap 4: Colijn en het Jordaanoproer
De bezuinigingen op de werklozenuitkeringen leidden tot rellen in Amsterdam.
Er vielen zelfs doden. Hoe kon het zover komen?
En ging Colijn hierna gewoon verder met bezuinigen,
of had het Jordaanoproer toch gevolgen voor zijn beleid?
Deelvraag 4:
Wat waren de belangrijkste oorzaken en
gevolgen van het Jordaanoproer in verband met het beleid van Colijn?
Achtergrondkennis:
Om de deelvraag te beantwoorden, kun je je kennis over de crisistijd nog eens opfrissen.
Ook kun je meer opzoeken over de onderwerpen in de bronnen.
Raadpleeg hiervoor de volgende links:
Natuurlijk mag je ook andere betrouwbare bronnen raadplegen!
Vermeld deze dan wel in je verslag.
Bronnen:
Om de deelvraag te beantwoorden, bestudeer je ook onderstaande bronnen.
Bron 1
In deze uitzending van SchoolTV over de Jordaanoproer in Amsterdam. In het lied wordt uitgelegd waarom de Jordanezen in opstand komen.
TIP: Maak aantekeningen bij de video, die je kunt gebruiken voor je verslag over de Jordaanoproer.
Bron 2
Op deze website lees je je informatie over de Jordaanoproer.
Hier kun je antwoord vinden op vragen als: Wat was de aanleiding tot de opstand?
Hoeveel mensen in de Jordaan waren werkloos? Waarom voelden de mensen zich vernederd?
Hoe kwamen ze in opstand? Hoe trad de politie op? enz.
TIP: Bespreek met elkaar of met je docent: Is dit een betrouwbare bron?
Waarom wel/niet? Welke andere bronnen zou je kunnen raadplegen voor een objectief beeld?
Bron 3
Het Jordaanoproer: hoe en waarom?
In het deel Voorspel (deel 1) uit de boekenserie van L. de Jong
over de Tweede Wereldoorlog lees je iets over de volgende vragen:
Hoe begon de opstand precies? Waarom greep de politie zo hard in?
Welke eenheden werden ingezet? Breidde het oproer zich uit?
TIP: Je kunt deze boekenserie deel voor deel gratis downloaden in PDF.
Dan vind je nog veel meer bijzonderheden.
Zie www.niod.knaw.nl
Bron 4
Bekijk de tekening, een spotprent uit 1934.
TIP: Gebruik deze spotprent in je verslag om duidelijk te maken,
hoe de tegenstanders van Colijn over hem dachten.
Klik op de tekening om een lied te lezen dat bij het oproer werd gezongen.
Bij welke politieke groep hoort dit lied, en waar zie je dat aan?
Let op: ook sommige bronnen bij de vorige deelvragen kunnen informatie geven.
Heb je de links en bronnen goed bestudeerd?
Beantwoord dan nu deelvraag 4 in een verslag.
Zet deelvraag 4 boven je antwoord.
Gebruik niet meer dan 1 A4 voor je antwoord.
Vermeld eventuele zelf gevonden bronnen.
Stap 5: Wie is de ware leider?
Anton Mussert
Colijn of Mussert: wie is de ware leider?
In de Canon van de Nederlandse geschiedenis lees je:
“Er kwam een nieuwe politieke partij: de NSB.
Die vond onder meer dat de minister-president een echte baas moest zijn.
Toch veranderde er niet veel bij de verkiezingen.
De grote partijen bleven ongeveer even groot en de NSB klein.”
Hoe kan dat, terwijl er toch zoveel mensen slachtoffer werden van Colijns beleid?
Je zou juist verwachten dat Mussert, de leider van de NSB, erg veel aanhang kreeg, zoals in Duitsland wel gebeurde met Hitler.
Deelvraag 5: Waarom kreeg NSB-leider Mussert geen grote aanhang?
Achtergrondkennis:
Om de deelvraag te beantwoorden,
kun je informatie opzoeken over Mussert en zijn optreden in de politiek.
Raadpleeg hiervoor de volgende links:
Natuurlijk mag je ook andere betrouwbare bronnen raadplegen!
Vermeld deze dan wel in je verslag.
Bronnen:
Om de deelvraag te beantwoorden, bestudeer je ook onderstaande bronnen.
Bron 1
Wil Colijn dicator worden?
Sommigen denken dat na een toespraak,
waarin hij kritiek heeft op de democratie en bewondering uit voor Mussolini, de Italiaanse dictator.
Colijn zei op 21 februari 1933 onder andere:
Toespraak
“Het parlement bemoeilijkt in menig land het regeren.
Dikwijls plaatst ze zich op de plaats van de overheid en vergeet ze eigen roeping en taak.
Vier jaar geleden had ik een gesprek met Mussolini, die mij vertelde van de toestanden, die geleid hadden tot de dictatuur.
Deze wees op de volslagen machteloosheid van de Regering en de oorzaken daarvan en zeide toen:
‘Over 25 jaar is het bij U net zo als hier.’
Ik heb toen geglimlacht, doch er zijn tekenen, die mij doen vrezen,
dat ook hier toestanden kunnen ontstaan die kunnen leiden tot een andere verhouding van Overheid en volk ...
Als het niet veranderen gaat, is het niet ondenkbaar, dat de orde zal moeten worden gehandhaafd ten koste van de vrijheid, want het ergste zou zijn als orde en vrijheid beide zouden verloren gaan...”
Colijn krijgt een langdurig applaus. De anti-revolutionairen houden van vrijheid, maar ook van gezag.
Maar het socialistische dagblad Het Volk spreekt wantrouwend over Colijn als over iemand die graag dictator wil worden.
Hierna volgen meerdere artikelen:
Artikelen
Ongeveer 50 hoogleraren van verschillende universiteiten vragen Colijn of hij zich aan het hoofd wil stellen van een nationale beweging, die op wil komen voor een krachtige handhaving van het gezag.
Colijn weigert. Hij blijft de christelijke partij trouw. Zijn antwoordt luidt: stem maar a.r.
De centrale a.r.-kiesvereniging Amsterdam schrijft in de verkiezingskrant Nederland en Oranje: Lenin, Rykow en Stalin mogen de afschrikwekkende voorbeelden zijn, Mussolini en Hitler maken school.
Talloos velen in den lande redeneren, dat die twee elk op hun manier het toch maar aardig voor elkaar hebben gebracht!
Zoo moesten we het toch eigenlijk ook hier,
in ons vaderland zien in te richten en als vanzelf richten zich veler blikken naar Dr. Colijn,
dien men dan gaarne als een modernen Brinio (volksleider) op het schild wil verheffen.
Overigens voegt men eraan toe, dat Colijn geen ‘Mussolini- of Hitlerneigingen’ heeft.
Maar het socialistische dagblad Het Volk van 13 maart beweert met stelligheid: Dit is echter onjuist. Colijn heeft nadrukkelijk verklaard, door Mussolini bekeerd te zijn.
En als Colijn door ‘talloos vele’ fascisten gekozen wordt,
zal hij de hem door fascisten verleende macht fascistisch bezigen.
De (liberale) Nieuwe Rotterdamsche Courant betoogt evenwel een week later: Colijn is geen fascist en heeft dit nooit nadrukkelijk of zijdelings verklaard. Het is erkend noch gezegd.
Het is integendeel krachtig ontkend.
Vijf dagen vóór de verkiezingen op 26 april reist Colijn naar Utrecht om het sterke-man-verhaal de kop in te drukken.
De zaal is met gekleurde doeken en oranje-vaantjes versierd. Er staan leuzen op als:
A.R.-Utrecht trouw aan Colijn.
Gezag, Orde, Vrijheid.
Het verslag in De Standaard krijgt 22 april tot kop: Het fabeltje van ‘den sterken man’ weersproken.
En men leest:
Verslag
Tot Colijns leedwezen heeft onlangs een c.h.-spreekster in Middelburg hetzelfde geluid (als de socialisten) doen horen, nl. alsof de a.r.-partij zou meedoen aan het geroep om een sterken man.
Zelfs wordt in de sociaal-democratische pers gezegd,
dat Dr. Colijn door Mussolini bekeerd zou zijn van parlementariër tot een aanhanger van de dictatuur.
Colijn wil dadelijk vooropstellen, dat hij niets tekort wil doen aan den Italiaanschen staatsman,
voor wien hij in menig opzicht groote waardeering heeft.
Maar Colijn is voor het importeeren van een dergelijk systeem op Nederlandschen bodem niet te vinden,
nu niet en nooit! (Applaus.)
Bron 2
Mussert groet zijn aanhangers in Amsterdam.
Klik op de link om een video te bekijken over Mussert. De video gaat over de opkomst van de NSB en de redenen waarom mensen de NSB wilden volgen.
Bekijk alleen de eerste 15 minuten.
TIP: Maak aantekeningen bij de foto en de video: Mussert als leider.
Maak een indeling: LEIDER JA / LEIDER NEE
Bron 3
Colijn werd door zijn aanhangers gezien als betrouwbare stuurman van Nederland.
Mussert dacht dat hij deze rol kon overnemen,
nu veel Nederlanders bang waren voor de gevolgen van de crisis of voor de opkomst van het Russische communisme,
en ook wel een sterke leider wilden zoals in Duitsland of Italië.
Klik op de foto en lees op de website de alinea’s over de Opkomst van de NSB en over 1937 –
verkiezingen Tweede Kamer en trek je conclusies:
kozen de Nederlanders voor Colijn of voor Mussert als sterke leider?
Bron 4
Vergelijk deze verkiezingsposters met andere, die je vindt in bron 3 en op de kennisbank: Tijdvak 9:Economische wereldcrisis .
Ga naar het hoofdstuk 'werkverschaffing' om deze verkiezingsposter te bekijken.
Op welke groepen mensen richt de NSB zich en op welke angsten speelt de NSB in?
Verwerk de antwoorden die je vindt in je verslag.
TIP: Let op sleutelwoorden op de posters en zoek daar uitleg bij: dictator, plan, Moskou, stempellokaal.
Let op: ook sommige bronnen bij de vorige deelvragen kunnen informatie geven.
Heb je de links en bronnen goed bestudeerd?
Beantwoord dan nu deelvraag 5 in je verslag.
Zet deelvraag 5 boven je antwoord.
Gebruik niet meer dan 1 A4 voor je antwoord.
Vermeld eventuele zelf gevonden bronnen.
Afronding
Begrippenlijst
Hendrikus Colijn
Voormalig minister-president van Nederland. Van 1925-1926 en van 1933-1939. Lid van de ARP.
Economische wereldcrisis
Periode na 1929, waarin het wereldwijd economisch zeer slecht ging. Er was grote werkeloosheid en armoede.
Modern Imperialisme
Veel Europese landen hadden koloniën om grondstoffen vandaan te halen. Dezelfde koloniën werden ook gebruikt als afzetmarkt voor producten die in Europa gemaakt werden. De Europese landen verdienden dus twee keer aan de handel met de koloniën.
Interbellum
Periode tussen de twee wereldoorlogen.
Inter = tussen, bellum = oorlog.
Economische Wereldcrisis
In Amerika en in Europa ging het slecht met de economie: bedrijven gingen failliet en veel mensen werden werkloos.
ARP
Anti Revolutionaire Partij. Eerste politieke partij van Nederland. De partij had een sterke binding met de Gereformeerde Kerk Nederland.
Hitler
Adolf Hitler (1889 – 1945) was een Duits politicus. Hij was de leider van de Nationaalsocialistische Duitse Arbeiderspartij (NSDAP). Hitler veranderde Duitsland van een democratie in een totalitaire staat.
Mussert
Nederlands politicus die leiding gaf aan de NSB en samenwerkte met de Duitse bezetter.
Nationaal-socialisme
Het gedachtegoed van Hitler en de nazi’s. Zij waren tegen een staat met verkiezingen en tegen joden. Zij wilden meer levensruimte voor de Duitsers.
Kolonie
Een kolonie is een staatkundig gebied buiten het eigen land. Dat gebied is bedoeld om in cultuur te brengen of om winst mee te maken.
Het NPO-programma Andere Tijden maakte een portret over Colijn.
Overleg met je docent of jullie dit portret moeten bekijken.
Eindopdracht A: Toets
Test je kennis over Colijn en het Interbellum.
Deze toets bestaat uit 25 vragen.
Na het maken van de toets ga je door met eindopdracht B.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Nadat je de toets bij eindopdracht A hebt gemaakt, ga je aan de slag met het verslag over Colijn.
In de 5 stappen van deze opdracht hebben jullie onderzoek gedaan naar verschillende facetten uit het leven van Colijn. In elke stap hebben jullie een deelvraag beantwoord met behulp van bronnen.
In deze eindopdracht ga je de verschillende deelvragen samenvoegen tot een verslag.
Let er daarbij op dat in je de conclusie van je verslag dat je de leerdoelen van deze opdracht beheerst.
Lees voor je het verslag gaat maken eerst de Gereedschapskist hieronder.
Beoordeling
Je docent let bij de beoordeling van je verslag op de volgende punten:
de vijf deelvragen zijn elk op een nieuwe pagina verwerkt in je verslag.
in het slot laat je zien dat je de leerdoelen beheerst.
het verslag heeft een duidelijke titel, een inleiding, kern en slot.
het verslag ziet er verzorgd uit en bevat niet teveel taalfouten.
Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Wat zijn de hoofdoorzaken van de economische crisis?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 5,5 uur met de opdracht bezig zou zijn. Kon je al het werk binnen die tijd afronden?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht? Is het gelukt een voldoende voor de toets te halen? Heb je met het maken van de toets alle leerdoelen geoefend? Heb je nog punten uit de toets verwerkt in je verslag van eindopdracht B?
Het arrangement Colijn in Nederland - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo, leerjaar 3. Dit is tijdvak 9 met het onderwerp: Colijn in Nederland. Hendrikus Colijn, geboren in Haarlemmermeer maar opgegroeid in het Land van Heusden en Altena, was een prominent figuur in de Nederlandse politiek. Hij behoorde tot de Christelijke Gereformeerde Kerken en sloot zich later aan bij de Gereformeerde Kerken in Nederland. Na zijn militaire opleiding in Kampen diende hij in Nederlands-Indië, voornamelijk in Atjeh, en werd benoemd tot secretaris van het gouvernement van Nederlands-Indië. In 1910 werd hij lid van de Tweede Kamer en volgde hij in 1911 de minister van Oorlog op. Na een nederlaag in 1913 ging hij het bedrijfsleven in en sloot hij een contract met de Bataafse Petroleum Maatschappij. Hij was voorzitter van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en leider van de ARP. Colijn diende als voorzitter van de ministerraad in verschillende periodes, waarbij hij ook ministersposities bekleedde. Tijdens de crisis van de jaren 30 voerde hij een bezuinigingsbeleid, wat resulteerde in het Jordaanoproer van 1934. Hij hield vast aan de gouden standaard tot 1936. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was niet alleen Colijn in beeld, ook Mussert trad naar de voorgrond. Toch lukte het Mussert niet de ware leider te worden en bleef Colijn, ondanks vele slachtoffers door Colijns beleid, veel aanhangers houden. Colijn werd gevangengezet door de Duitsers vanwege zijn steun aan het verzet en overleed in 1944 op 75-jarige leeftijd in ballingschap. Begrippen die bij deze les horen zijn: Hendrikus Colijn, modern imperialisme, economische wereldcrisis, interbellum, ARP, Hitler, Mussert, Nationaal-socialisme en kolonie.
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 3;
VWO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
De tijd van de wereldoorlogen (1900 - 1950);
Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
5 uur en 30 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, bezuinigingsbeleid, colijn in nederland, economische wereldcrisis, geschiedenis, hv123, jordaan oproer, modern imperialisme, mussert, stercollectie
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo, leerjaar 3. Dit is tijdvak 9 met het onderwerp: Colijn in Nederland. Hendrikus Colijn, geboren in Haarlemmermeer maar opgegroeid in het Land van Heusden en Altena, was een prominent figuur in de Nederlandse politiek. Hij behoorde tot de Christelijke Gereformeerde Kerken en sloot zich later aan bij de Gereformeerde Kerken in Nederland. Na zijn militaire opleiding in Kampen diende hij in Nederlands-Indië, voornamelijk in Atjeh, en werd benoemd tot secretaris van het gouvernement van Nederlands-Indië. In 1910 werd hij lid van de Tweede Kamer en volgde hij in 1911 de minister van Oorlog op. Na een nederlaag in 1913 ging hij het bedrijfsleven in en sloot hij een contract met de Bataafse Petroleum Maatschappij. Hij was voorzitter van de Anti-Revolutionaire Partij (ARP) en leider van de ARP. Colijn diende als voorzitter van de ministerraad in verschillende periodes, waarbij hij ook ministersposities bekleedde. Tijdens de crisis van de jaren 30 voerde hij een bezuinigingsbeleid, wat resulteerde in het Jordaanoproer van 1934. Hij hield vast aan de gouden standaard tot 1936. Tijdens de Tweede Wereldoorlog was niet alleen Colijn in beeld, ook Mussert trad naar de voorgrond. Toch lukte het Mussert niet de ware leider te worden en bleef Colijn, ondanks vele slachtoffers door Colijns beleid, veel aanhangers houden. Colijn werd gevangengezet door de Duitsers vanwege zijn steun aan het verzet en overleed in 1944 op 75-jarige leeftijd in ballingschap. Begrippen die bij deze les horen zijn: Hendrikus Colijn, modern imperialisme, economische wereldcrisis, interbellum, ARP, Hitler, Mussert, Nationaal-socialisme en kolonie.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Colijn en het Interbellum.
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Deze onderzoeksopdracht gaat over Nederland tussen de twee wereldoorlogen,
Aan het eind van deze les kun je:
Tijd
In 1933 was Colijn inmiddels politicus voor de ARP.
Colijn staat bekend als de premier die een aanpassings-
De bezuinigingen op de werklozenuitkeringen leidden tot rellen in Amsterdam.
Het Jordaanoproer: hoe en waarom?
Nadat je de toets bij eindopdracht A hebt gemaakt, ga je aan de slag met het verslag over Colijn.
Intro
