Niet iedereen die Nederlands spreekt, kent Nederlandse spreekwoorden. Dat zag je net in het filmpje. Ook leerlingen kijken nog wel eens gek als de leraar bijvoorbeeld zegt: "Een kind kan de was doen". De leraar gaat er van uit dat iedereen begrijpt wat hij bedoelt ("Dat is heel eenvoudig"), maar niet alle leerlingen begrijpen dat zijn uitspraak niks met kinderen of het doen van de was te maken heeft.
In het Nederlands bestaan heel veel spreekwoorden. Sommige worden veel gebruikt, andere worden niet vaak gebruikt. Sommige mensen vinden spreekwoorden maar ouderwets. Toch zul je zien dat als je er op let, je ze vaak tegenkomt. In deze lessenserie gaat het erom dat je de veelgebruikte spreekwoorden leert begrijpen en zelf leert te gebruiken. Maar waarom is dit belangrijk?
1. Als je spreekwoorden kent, begrijp je beter wat anderen zeggen (bijvoorbeeld op tv, bijvoorbeeld je leraar of bijvoorbeeld je vader of moeder). Spreekwoorden worden ook gebruikt in geschreven teksten. Die kun je dus ook beter begrijpen.
2. Spreekwoorden maken onze taal kleurrijker. Je kunt dingen op een andere manier zeggen, minder direct. Bijvoorbeeld: je levert je opdracht te laat in bij je leraar. Je kunt uitleggen hoe dat is gekomen en dat je vindt dat hij er toch maar blij mee moet zijn, maar je kunt ook zeggen: "Beter laat dan nooit".
Spreekwoorden zeggen ook iets over de cultuur van een land. In het Nederlands hebben veel spreekwoorden te maken met het weer, water, hard werken en geld.
Deze lessenserie
De komende drie weken gaan we in de lessen regelmatig achter de computer werken aan het leren van spreekwoorden. Je kunt ook thuis extra oefenen, de opdrachten zijn te vinden op de ELO van school. Dit is belangrijk:
Je begint met de introductie door te nemen, daarna kun zelf bepalen wat je doet en in welke volgorde.
Je oefent net zo lang als je zelf nodig hebt.
Sommige opdrachten zijn verplicht. Je maakt deze opdrachten en plaatst ze op de ELO. Je geeft het document de volgende naam: "Spreekwoorden + jouw naam + jouw klas".
Ter afsluiting maak je de eindtoets. Je kunt dan laten zien wat je geleerd hebt. Je moet voor deze toets minimaal een 8 halen.
Je krijgt verschillende links te zien waar je extra informatie kunt opzoeken. Maak hier gebruik van als je in de toekomst voor jou onbekende speekwoorden tegenkomt.
Oefenen
Hier vind je allerlei oefeningen die je kunt doen om te oefenen met spreekwoorden. Hoe luiden de spreekwoorden? Wat betekenen ze eigenlijk? Je kunt zoveel oefenen als je wilt en nodig hebt om de eindtoets te kunnen maken.
Verplichte opdrachten - plaats alle opdrachten in één WORD-document in de ELO onder vermelding van "Spreekwoorden + jouw naam + jouw klas"
Opdracht 1.
Deze opdracht doe je samen met een klasgenoot. Jullie maken een lijst van 5 spreekwoorden. Deze spreekwoorden moeten jullie letterlijk opvatten: julle beelden deze 5 spreekwoorden uit en maken hier een filmpje van dat jullie op youtube plaatsen. De link ernaar zetten jullie op de ELO.
Ook deze opdracht doe je samen. Je werkt met dezelfde klasgenoot als in opdracht 1. Jullie gebruiken dezelfde 5 spreekwoorden.
Voor deze opdracht moeten jullie de spreekwoorden niet letterlijk opvatten, maar gaan gebruiken zoals ze bedoeld zijn. Jullie maken 5 scènes en filmen die. Maak hiervan één videofragment dat jullie plaatsen op youtube. In iedere korte scene spelen jullie een situatie waarin jullie het spreekwoord gebruiken. Uit de scène moet duidelijk blijken dat jullie de betekenis van het spreekwoord begrijpen. De link naar het filmpje plaatsen jullie in de ELO.
Opmerking: denk aan wat jullie geleerd hebben in de theaterlessen!
Opdracht 3.
Deze opdracht doe je individueel.
Van de ELO open je de opdracht van één van je medeleerlingen (niet degene met wie je hebt samengewerkt). Je bekijkt de twee filmpjes van deze leerling en beoordeelt deze afzonderlijk, dus apart voor opdracht 1 en apart voor opdracht 2. Je geeft iedere opdracht een cijfer en benoemt per opdracht minimaal 2 dingen die je goed vindt en minimaal 2 verbeterpunten. In de les zullen we een aantal filmpjes bekijken en jullie feedback bespreken.
Dit is de eindtoets voor het onderdeel Spreekwoorden. Maak de toets nadat je de verplichte opdrachten hebt afgerond en nadat je voldoende geoefend hebt. Als je 80% van de vragen goed hebt beantwoord, ben je geslaagd voor de toets. Lukt dat niet dan ga je terug naar de oefeningen en ga je extra oefenen. Het is belangrijk dat je genoeg oefent en de eindtoets kunt halen. In de rest van de lessen dit schooljaar, ook bij andere vakken, gaan wij als docenten er van uit dat jullie de veelgebruikte spreekwoorden kennen. Ze kunnen ook als bekend worden verondersteld in andere toetsen die je krijgt. Veel succes!
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Zoek samen met een klasgenoot zoveel mogelijk spreekwoorden in dit zoekplaatje. Schrijf het spreekwoord op en geef daarna de betekenis. Klaar? Lever dan jullie blaadje in bij de docent. Het koppel dat de meeste spreekwoorden met juiste betekenis heeft gevonden, wint een leuke prijs.
Het arrangement Nederlands - Spreekwoorden is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Paulien Koster
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2016-03-15 11:24:50
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Eindtoets spreekwoorden
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.