Digitale vaardigheden docenten Udens College - 2016
Digitale vaardigheden docenten Udens College - 2016
Inleiding
ICT is op legio manieren te gebruiken om te leren, zowel in als buiten de klas.
Dit arrangement bestaat uit een verzameling handleidingen die wellicht kunnen helpen bij het verkrijgen en onderhouden van ICT-vaardigheden.
Echter, alleen het opdoen van vaardigheden zal niet veel zoden aan de dijk zetten: het gaat erom, die vaardigheden ook in de praktijk in te zetten. Dat zal zeker verrassingen opleveren, er zullen dingen mislukken, maar er zullen ook dingen boven verwachting resultaat opleveren.
Werk samen met je collega's, probeer dingen uit, oefen ermee en vraag je leerlingen ook gewoon om hulp.
Hier boven een (uiteraard onvolledig) voorbeeld van manieren waarop ICT kan worden ingezet bij het leren.
Een heel bruikbaar handvat is de Kennisbasis ICT t.b.v. de tweedegraads lerarenopleidingen zoals samengesteld door de Vereniging van Hogescholen.
Bij de onderwerpen die in dit arrangement aan bod komen zal waar van toepassing worden gerefereerd aan deze Kennisbasis.
Algemene informatie over je laptop en het gebruik ervan.
Categorie/kernconcept: 2.2 Software
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
2.2.1 De docent toont aan over algemene kennis van ICT te beschikken en de vaardigheden ten aanzien van bestandsbeheer te beheersen.
Veilig gebruik van computer (back-ups, virus-, spam- en phishing preventie, sterke wachtwoorden, etc)
Bekend met mogelijkheden en beperkingen/risico’s van cloud diensten
Zelf installeren van eenvoudige software, indien mogelijk binnen de school
Bekend zijn met de gangbare bestandsextensies en weten met welk programma een bestand is te openen
Het bewaren van bestanden in mappen, zowel op de computer als online (in the cloud) en in staat zijn om zelf de inrichting van de mappenstructuur te bepalen door mappen aan te maken en bestanden te verplaatsen, kopiëren, te verwijderen en te delen
Bestanden naast een correcte bestandsnaam voorzien van aanvullende labels (op basis van kenmerken van de inhoud zoals auteur, onderwerp en versiebeheer), waardoor de bestanden beter vindbaar worden
Bescherming van je laptop
Eigenlijk een les voor de leerlingen, maar op verzoek ook in het docentenarrangement.
Windows 7
In dit arrangement worden diverse tips en trucs voor Windows 7 gedeeld. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn De docent competent! van het Nova College.
Een internetbrowser is niets anders dan een programma dat je gebruikt om webpagina's te kunnen lezen. Er zijn er verschillende van. De meest bekende zijn Internet Explorer (met het nieuwe zusje Edge), Mozilla Firefox, Google Chrome en Safari.
Zo'n browser kan de technische code van een internetpagina vertalen zodat wij een aantrekkelijke en goed functionerende webpagina te zien krijgen. Er zijn wereldwijde afspraken die aangeven hoe de 'technische taal' van webpagina's eruit moet zien zodat deze zonder problemen gelezen kan worden door verschillende browsers. En daar heb je al direct een aandachtspuntje te pakken. Het is enorm ingewikkeld om goed sluitende afspraken te maken waar iedereen zich aan houdt. Als Google Chrome bijvoorbeeld besluit om geen Java meer te ondersteunen, terwijl Java in heel veel websites gebruikt wordt, dan heeft dat voor jou als gebruiker gevolgen: websites die Java gebruiken werken dan ineens niet meer in Google Chrome.
Niet alleen de leveranciers van browsers besluiten dergelijke dingen: in het onderwijs kennen we dit ook: verschillende uitgevers zetten ergens in hun specificaties dat hun producten het best draaien als je browser x gebruikt. Dat is natuurlijk lastig, want we gebruiken allemaal meerdere producten van meerdere uitgevers en daarnaast ook nog andere webpgina's en digitaal leermateriaal, we werken met een elo en noem maar op. En het kan dus best voorkomen dat het ene materiaal volgens de maker beter werkt via Firefox en het andere via Internet Explorer.
De mooiste oplossing zou natuurlijk zijn dat alles dat via internet wordt aangeboden volledig en op ieder moment werkt op alle beschikbare browsers. Dat is echter hooguit een zeer lange termijn streven. Het enige dat wij (nu) kunnen doen is zorgen dat je zelf en ook je leerlingen altijd de beschikking hebben over meerdere browsers. Dan kan je als dat nodig is uitwijken en wordt je les tenminste niet verstoord doordat materiaal ineens niet meer goed bereikbaar is of werkt.
Je browser instellen
Alle browsers kennen instellingen. Je kunt hier dingen mee regelen als:
de startpagina of startpagina's die al automatisch worden geopend als je de browser opent
hoe moet worden omgegaan met privacy en beveiliging
de mogelijkheid van anoniem surfen
enz
Meestal vind je het knopje om het menu voor instellingen te openen rechtsboven in je browser via het icoontje of
2.2.3 De docent toont aan dat hij kan omgaan met standaard kantoortoepassingen: tekstverwerkers, spreadsheetprogramma’s en presentatiesoftware
Gebruiken van de redigeerfuncties in de tekstverwerker om feedback te geven aan leerlingen
Gebruiken van automatisch gegenereerde inhoudsopgave, index en bibliografie in documenten
Maken van een werkblad in Excel waarin bijvoorbeeld eindcijfers berekend worden door een juiste toepassing van functies en formules
Invoegen van video, afbeeldingen en audio in een digitale presentatie
Microsoft Word
1. Hoe kan ik een goed document maken?
Word
Dit arrangement gaat over de basisvaardigheden in het tekstverwerkingsprogramma Word 2010. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
2. Ik wil graag een uitgebreide cursus Word volgen, kan dat?
Prezi
Prezi is een nieuwe en andere manier van presenteren. Het gaat uit van een canvas, een soort oneindig scherm, waarbinnen je van onderwerp naar onderwerp gaat. Onderwerpen kunnen tekst, afbeeldingen en filmpjes zijn, al of niet voorzien van frames, pijlen en markers. Dit arrangement maakt deel uit van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
Knovio gaat uit van een 'gewone' Powerpoint presentatie die je verrijkt met gesproken tekst van jezelf inclusief beeld via je webcam.
.
3. Hoe maak ik een les voor het digitale schoolbord?
Spreadsheets (2.2.3)
Categorie/kernconcept: 2.2 Software
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
2.2.3 De docent toont aan dat hij kan omgaan met standaard kantoortoepassingen: tekstverwerkers, spreadsheetprogramma’s en presentatiesoftware
Gebruiken van de redigeerfuncties in de tekstverwerker om feedback te geven aan leerlingen
Gebruiken van automatisch gegenereerde inhoudsopgave, index en bibliografie in documenten
Maken van een werkblad in Excel waarin bijvoorbeeld eindcijfers berekend worden door een juiste toepassing van functies en formules
Invoegen van video, afbeeldingen en audio in een digitale presentatie
Handleidingen spreadsheets
1. Hoe kan ik gegevens ordenen, rekenen met gegevens en grafieken maken?
Excel 2010
In dit arrangement wordt het spreadsheet programma Excel 2010, onderdeel van Office 2010, uitgelegd. Dit arrangement maakt deel uit van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
2. Ik wil graag uitgebreid op Excel en de mogelijkheden ervan ingaan. Kan dat?
Een korte handleiding voor het gebruik van TimeRime.
Magister ELO (2.2.5)
Categorie/kernconcept: 2.2 Software
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
2.2.5 De docent toont aan dat hij kan werken met de elektronische leeromgeving, portfoliosoftware, (leerling gerelateerde) administratieve systemen van de school.
Gebruiken van de ELO van de school ten behoeve van het onderwijs en communicatie met leerlingen en collega’s
Het invoeren van resultaten, absenties en andere relevante informatie in het leerlingvolgsysteem van de school
Het maken van rapportages gebaseerd op leerlingdata (learning analytics)
Maken van een eigen ontwikkelingsportfolio en hierin een logische opbouw van de diverse componenten te realiseren
Afspraken binnen je team
Een elektornische leeromgeving gebruik je in het algemeen om duidelijkheid te verschaffen aan je leerling. Er is dan immers een eenduidige manier om digitaal leermateriaal te bereiken, opdrachten in te leveren, het huiswerk te bekijken, de studiewijzers te zien en met elkaar te communiceren.
In sommige elo's kan ook worden getoetst en/of een digitaal portfolio worden gemaakt.
Het is belangrijk je te realiseren dat je als docent, wanneer je de leerling centraal stelt, niet de volledige vrijheid hebt om de elo zo in te richten zoals je dat zelf wilt. Dit zou immers voor de leerling verwarrend zijn.
Bijvoorbeeld: bij docent x moet de leerling opdrachten in de elo inleveren, maar bij docent y moet hij ze mailen. Docent a schrijft het huiswerk op het bord, maar docent b zet het in de elo. Zes docenten maken een studiewijzer, maar bij één daarvan betekent dat een linkje naar een worddocument met daarin de jaarplanning, de rest van de docenten vullen geen studiewijzer.
Kortom: het maken van goede afspraken binnen het team over de (mate van) inzet van de elo en het afstemmen van de manier waarop met de elo wordt omgegaan (procedures) is van groot belang. Ook van groot belang is het van tijd tot evalueren van de gemaakte afspraken en de naleving hiervan zodat deze eventueel kunnen worden bijgesteld of aangescherpt.
Studiewijzer
Studiewijzer maken in Magister Bron: Roel van Lierop
Doordat Magister 6 voor docenten lang op zich heeft laten wachten, terwijl de leerlingversie al volop in gebruik was, ontstond het probleem dat je als docent geen beeld (meer) had van het effect van je eigen acties op de leerlingversie.
Gelukkig is versie 6 voor docenten inmiddels beschikbaar. In november 2015 heeft Schoolmaster een aantal filmpjes online geplaatst:
2.2.7 De docent toont aan dat hij foto’s, video’s en audio digitaal kan maken, bewerken/ converteren, publiceren en delen.
Digitaliseren van niet-digitale foto’s of teksten
Bewerken van digitale foto’s, zodanig dat de beeldkwaliteit, de afmetingen en de grootte van het bestand aangepast worden aan schermresolutie
Opnemen en monteren van video en audio
Publiceren van foto’s, video en audio in de ELO of op het internet
Categorie/kernconcept: 4.4 Kennisoverdracht
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.4.1 De docent toont aan dat hij gebruik maakt van ICT in zijn instructie en daarbij diverse hard- en software kan inzetten.
Ondersteunen van een onderwijsleergesprek met behulp van een interactieve presentatie
Integreren van een YouTube filmpje in een digitale presentatie, bijvoorbeeld PowerPoint, Prezi of digibordsoftware
Interactieve instructie met inzet van het digitale schoolbord
Het maken en publiceren van beeldschermopnames met instructies voor leerlingen
Veel leerlingen vinden het zien van een filmpje verhelderend en/of meer interessant dan alleen het lezen van tekst. Op bronnen als Youtube, Schooltv en in Teleblik is erg veel filmmateriaal te vinden. Dit materiaal kun je min of meer naar je hand zetten. In Youtube is het mogelijk om het begin- en eindmoment te kiezen zodat je leerlingen alleen het stukje film zien dat je bedoeld hebt. In Teleblik en binnenkort ook in Schooltv kun je zelfs je eigen fragmenten uit grotere films knippen en de fragmenten (met een unieke link) bewaren in je eigen Teleblik- of Schooltv-omgeving. De link kun je (net als bij Youtube) in digitaal leermateriaal gebruiken of rechtstreeks aan je leerlingen geven. Ook is het bij allebei mogelijk om het filmpje te embedden ofwel in te sluiten in bijvoorbeeld je digitale les.
Je kunt films op veel manieren inzetten. Een paar voorbeelden:
Flipping the classroom.
Meestal wordt 'flipping the classroom' uitgevoerd met behulp van filmmateriaal. Er zijn allerlei mogelijkheid om dat filmmateriaal te verkrijgen, zoals:
Maak van je powerpoint een instructiefilmpje
Neem je scherm op met een screencastprogramma zoals Camstudio
Neem jezelf op tijdens je uitleg
Zoek een al bestaand instructiefilmpje over het onderwerp
Laat leerlingen films maken
Geef leerlingen een interviewopdracht waarbij ze moeten filmen en monteren
Laat leerlingen een script schrijven en vervolgens een film opnemen en monteren. Dat kan in het Nederlands, maar ook in één van de talen.
Laat leerlingen een bestaand filmfragment nasynchroniseren (leerlingen beluisteren het originele fragment, schrijven de tekst uit en spreken na, OF, leerlingen verzinnen een volledig nieuwe tekst)
Laat leerlingen een filmfragment ondertitelen
Laat leerlingen een instructiefilm maken. Dit kan bij heel veel vakken. Leerlingen kunnen hun scherm opnemen en tekst inspreken, maar ook bijvoorbeeld een bepaald natuurkundig of scheikundig fenomeen uitleggen via bijvoorbeeld Powerpoint en vervolgens een film met tekst maken van hun presentatie.
Youtube: zoeken, gebruiken, uploaden
Handleiding Youtube:
YouTube
YouTube is het meest gebruikte kanaal voor video in Nederland. Je kunt er video's zoeken en bekijken, uploaden en tegenwoordig ook bewerken.
Ongetwijfeld ken je YouTube al, de site waar je filmpjes kan delen en bekijken. Het is een misverstand te denken dat er voor het onderwijs niks bruikbaars te vinden is op YouTube. Integendeel, steeds meer scholen en universiteiten publiceren instructiefilms via deze site en er is prachtig educatief materiaal te vinden als je maar goed zoekt.
Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn De docent competent! van het Nova College.
Begin- en eindtijd Youtube-video instellen
Soms wil je geen heel Youtube-filmpje laten zien maar alleen een fragment. Binnen Youtube kun je wel een begintijd voor het filmpje instellen maar geen eindtijd. Toch is dat wél mogelijk en het is nog heel eenvoudig ook. Zie onderstaand filmpje en klik daarna op de link:
Zoek stukjes film in een van de moderne vreemde talen. Het mooiste is als dit stukjes film zijn die - voorzien van ondertiteling - bruikbaar zijn voor andere vakken. Denk bijvoorbeeld aan instructievideo's.
Laat de leerlingen de video's voorzien van ondertiteling. De ondertitelde versie is dan voor anderen ook bruikbaar.
Hoe doe je dat?
Je kunt een film via http://amara.org heel simpel zelf (of door je bovenbouwleerlingen: leuk en nuttig project) laten ondertitelen. Vervolgens kun je de film opnemen in bijvoorbeeld je Wikiwijsarrangement. Zie http://maken.wikiwijs.nl/48690/Crash_course voor voorbeeld.
In de bijlage vind je een handleiding.
Het is supersimpel: je kopieert de link naar het filmpje op de juiste plek in het scherm, klikt op 'ondertitelen' en het kan beginnen.
Hoe voeg ik multimedia bestanden toe aan mijn Powerpoint presentatie?
Het kan handig zijn om filmfragementen weer te bundelen in bijvoorbeeld een Powerpoint-presentatie. Hoe dat moet staat, zowel voor Powerpoint 2007 als Powerpoint 2010 hieronder uitgewerkt.?
Stap 1: kies op youtube een geschikt filmfragment en downloadt dit. (zie handleiding)
Stap 2: laat de leerlingen de film zien en schrijf gezamenlijk de tekst uit, of laat de leerlingen de film zelf opzoeken en als huiswerk de tekst uitschrijven.
Stap 3: verdeel de rollen.
Stap 4: oefen het uitspreken van de tekst.
Stap 5: laat de film zien zonder geluid, en laat de leerlingen tegelijkertijd de tekst inspreken via een pc met Audacity. (zie handleiding)
Stap 6: haal in Windows Live Moviemaker het oorspronkelijke geluid van de film weg en vervang dit door het opgenomen nagesynchroniseerde geluid. (zie handleiding)
Stap 7: sla het resultaat op als film (zie handleiding)
Een variatie hierop kan zijn het zelf ondertitelen van een filmfragment m.b.v. van Windows Live Moviemaker.
Teleblik
In dit arrangement leer je werken met Teleblik voor in de les. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
Zelf filmen en monteren
Er zijn veel mogelijkheden om het maken van een film door leerlingen een plaats te geven in het onderwijs. Te denken valt bijvoorbeeld aan het maken van een interview, een documentaire, een korte film in een moderne vreemde taal of een instructiefilm. De mogelijkheden zijn groot.
Dat geldt ook voor de technische mogelijkheden om filmmateriaal op te nemen en te monteren. Dit kan met een professionele camera, maar het kan ook met een tablet, een mini-camera zoals de Flip of met mobiele telefoons. Filmmateriaal ontstaat mede daardoor in allerlei vormen/bestandsformaten. Zeker wanneer leerlingen samenwerken aan het totstandkomen van een film kan het nodig zijn om die verschillende vormen om te zetten naar een standaard formaat. Daarna dienen de losse stukjes film te worden gemonteerd tot een aantrekkelijk geheel.
Online workshop \'Video in de les\' (bron: Kennisnet)
Deze online workshop gaat in op de talloze mogelijkheden die er zijn om video zinvol in te zetten in de les. De hele workshop duurt ongeveer anderhalf uur, maar is gemakkelijk te onderbreken.
Een zeer uitgebreide handleiding (25 pagina's) voor Moviemaker.
Vaardigheidskaarten
Om het voor leerlingen en docenten gemakkelijker te maken om met filmen en monteren om te gaan heeft het Mondriaan College hiervoor een aantal 'vaardigheidskaarten' ontwikkeld.
Hieronder zijn deze vaardigheidskaarten als pdf-bestand te vinden.
Het is mogelijk om op simpele wijze je scherm op te nemen met alles wat zich daar afspeelt. Daarnaast kun je ook nog eens geluid inspreken. Heel handig voor het maken van instructiefilmpjes. Een andere toepassing is het opnemen van een Powerpoint-presentatie terwijl je geluid inspreekt. Je hebt dan direct een filmpje dat je bijvoorbeeld op Youtube kunt zetten. De link plaats je vervolgens in de elo. Flipping the classroom!
Camstudio is een gratis tool waarmee je simpel alles wat er gebeurt op het scherm van je pc kunt opnemen en daarbij ook geluid kunt inspreken. Het resultaat is een filmbestand, dat je vervolgens als het nodig is weer kunt bewerken met een filmbewerkingstool.
2.2.7 De docent toont aan dat hij foto’s, video’s en audio digitaal kan maken, bewerken/ converteren, publiceren en delen.
Digitaliseren van niet-digitale foto’s of teksten
Bewerken van digitale foto’s, zodanig dat de beeldkwaliteit, de afmetingen en de grootte van het bestand aangepast worden aan schermresolutie
Opnemen en monteren van video en audio
Publiceren van foto’s, video en audio in de ELO of op het internet
Met geluid is veel te doen, zowel in de les als door de leerling thuis. Er zijn voldoende tooltjes voorhanden waarmee gemakkelijk geluid via een laptop/pc kan worden opgenomen en worden bewerkt. Bovendien zijn smartphones inmiddels gemeengoed geworden en is het ook mogelijk om daarmee geluid op te nemen.
Lesidee
Er zijn allerlei toepassingen denkbaar zoals:
leerlingen thuis een geluidsbestand laten inspreken in een andere taal. Door dit van tijd tot tijd te doen en het resultaat te bewaren krijgt niet alleen de docent maar ook de leerling inzicht in de voortgang.
een interview afnemen en opnemen
een hoorspel maken
een radio-uitzending verzorgen (podcast)
een docent kan instructies inspreken en opnemen
een 'native speaker' kan teksten in een moderne vreemde taal inspreken zodat leerlingen luistervaardigheden kunnen oefenen
Je vindt hier alle informatie die nodig is om een podcast te maken.
Vaardigheidskaart
Om leerlingen en docenten te helpen is onderstaande vaardigheidskaart ontwikkeld om geluid op te nemen m.b.v. Audacity. Audacity is een gratis tool dat kan worden gedownload via http://audacity.sourceforge.net/?lang=nl
Een Voki is vooral leuk in de onderbouw. De leerlingen maken een 'avatar' (een afbeelding die op henzelf kan lijken of juist helemaal niet). Vervolgens spreken ze tekst in. Bij het afspelen beweegt de avatar zijn/haar lippen alsof dit figuurtje de tekst zelf uitspreekt. Iedere Voki krijgt een unieke link, zodat de leerling het resultaat ook daadwerkelijk kan inleveren.
2.2.7 De docent toont aan dat hij foto’s, video’s en audio digitaal kan maken, bewerken/ converteren, publiceren en delen.
Digitaliseren van niet-digitale foto’s of teksten
Bewerken van digitale foto’s, zodanig dat de beeldkwaliteit, de afmetingen en de grootte van het bestand aangepast worden aan schermresolutie
Opnemen en monteren van video en audio
Publiceren van foto’s, video en audio in de ELO of op het internet
foto's bewerken
Hoe kan ik afbeeldingen bewerken?
Het gebruik van afbeeldingen, bijvoorbeeld in een Powerpoint-presentatie is inmiddels zo gangbaar dat er weinig over nagedacht wordt. Afbeeldingen behoren ook tot de normale onderdelen van digitaal lesmateriaal. Maar er valt nog veel te winnen wanneer je afbeeldingen kunt bewerken. Daarbij kan het gaan om aanpassen van het type (te zien aan het achtervoegsel, bijv. .bmp, .jpg, .gif) maar ook om zaken als de grootte, de tint of de vorm. Het kan ook gaan over het opnemen van teksten in je afbeelding of het combineren van verschillende afbeeldingen.
Ook voor leerlingen zijn er veel toepassingen te bedenken, van het maken en vervolgens bewerken van foto's tot het uitvoeren van kunstprojecten.
Er zijn prachtige software-pakketten in de handel, gericht op het bewerken van foto's en andere afbeeldingen maar er zijn ook relatief eenvoudige gratis tools te verkrijgen.
Hierboven een link naar een uitgebreide cursus Photofiltre. Photofiltre is een gratis tool om foto's mee te bewerken. Het is simpel in het gebruik en biedt toch behoorlijk wat mogelijkheden. Je kunt het o.a. downloaden op http://photofiltre.nl.softonic.com/
Picasa
Foto's bewerken, organiseren en delen. Bron: Peter de Smet gratiscursus.be
Een heel bekend tool om foto's te bewerken, organiseren en delen. Bron cursus: Peter de Smet gratiscursus.be
Vaardigheidskaarten
Om leerlingen en docenten te helpen heeft het Mondriaan College rond het thema foto's maken en bewerken enkele vaardigheidskaarten ontwikkeld.
Hoe kan ik een schermafbeelding of schermopname maken?
Het maken van een schermprint oftewel schermafbeelding is eenvoudig en kan te pas komen ter verduidelijking of om resultaten snel vast te leggen. Er zijn verschillende mogelijkheden om dat wat er op je scherm te zien is geheel of gedeeltelijk in een afbeelding op te nemen.
In Windows vind je standaard een knipprogramma waarmee je het hele scherm of een gedeelte van het scherm in enkele klikken opneemt. Vervolgens kun je kiezen of je het resultaat wilt kopieren (om het bijvoorbeeld in een Word-document te plakken) of wilt opslaan als afbeelding.
M.b.v. de printscreen toets maak je in één keer een kopie van je hele scherm die je vervolgens ergens in kunt plakken.?
WinToets (2.2.8)
Categorie/kernconcept: 2.2 Software
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
2.2.8 De docent toont aan dat hij kan werken met digitale toetssystemen.
Maken van toetsen waarin diverse vraagvormen worden toegepast, met applicaties zoals Wintoets, Questionmark perception [QMP], Hotpotatoes of de toetsmogelijkheden van de elektronische leeromgeving (ELO)
Zijn er specifieke aandachtspunten voor een vakgebied?
Vreemde talen hebben vaak specifieke tekens nodig. Voor wiskunde moet het mogelijk zijn om formules in te typen. Zo kent ieder vak zijn eigen aandachtspunten. Hieronder vind je de mogelijkheden op een rijtje
Itembanken. Toetsen die je kunt downloaden
deze pagina vind je allerlei informatie over toetsen die je kunt downloaden. In WinToets kun je die toetsen als je wilt veranderen, opslaan en gebruiken.
Er zijn nog veel meer WinToetsen te vinden: zoek op www.wikiwijs.nl en via google.
Sociale media en mediawijsheid (3.2)
Categorie/kernconcept: 3.2. Mediawijsheid
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
3.3.1 De docent toont aan dat hij creatief, kritisch en bewust kan omgaan met actuele media.
Verstandig en doelgericht omgaan met digitale media en al haar mogelijkheden
Bewust zijn van de eigen presentatie op diverse sociale en professionele netwerken
Gebruik maken van diverse media om leerlingen, ouders en collega’s in en om de school te informeren
Bekend met de inhoud van het competentiemodel voor mediawijsheid van Mediawijzer.net
3.3.2 De docent toont aan inzicht te hebben in de manier waarop de digitale wereld invloed heeft op de opvoeding van jongeren.
Verdiept zich in de manier waarop de leerlingen communiceren en werken door gebruik van techonologie en internet
De docent toont aan dat hij voor leerlingen geschikte en betrouwbare digitale leerbronnen
kan selecteren, passend bij hun leeftijd, sociaal-emotionele en morele ontwikkeling.chnologie en internet
3.3.3 De docent toont aan dat hij voor leerlingen geschikte en betrouwbare digitale leerbronnen
kan selecteren, passend bij hun leeftijd, sociaal-emotionele en morele ontwikkeling.
Selecteren van bronnen die geschikt zijn voor de doelgroep waarbij specifieke aandacht is voor tekst, taalgebruik, beeld en bron
Uitleggen hoe media gemaakt worden en hoe dit kan bijdragen aan beeldvorming en de invloed die dit heeft op hun ontwikkeling
Omgaan met sociale media
Social mediais een verzamelbegrip voor online platformen waar de gebruikers, zonder of met minimale tussenkomst van een professionele redactie, de inhoud verzorgen. Hoofdkenmerken zijn interactie en dialoog tussen de gebruikers.
Via deze media delen mensen verhalen, kennis en ervaringen. Dit doen zij door berichten te publiceren of door gebruik te maken van ingebouwde reactiemogelijkheden. Denk hierbij aan weblogs, waar lezers reacties achterlaten door middel van een reactieformulier of middels trackbacks.
Veel onderwerpen die onder deze definitie vallen zijn al onder een andere noemer opgenomen in dit arrangement: het maken van een weblog, samenwerken via Office 365, verschillende Google diensten, een wiki maken. Volgens deze definitie zou je ook het samenwerken via een digitaal prikbord tot de sociale media moeten rekenen.
Heb je het over sociale media dan hoort daar ook mediawijsheid bij: het verantwoord omgaan met deze media. Ook hieraan is binnen die arrangement een onderdeel gewijd.
De sociale media zijn onverbrekelijk verbonden met 'mediawijsheid' (het geheel van kennis, vaardigheden en mentaliteit waarmee burgers zich bewust, kritisch en actief kunnen bewegen in een complexe, veranderlijke en fundamenteel gemedialiseerde wereld." (Bron: "Mediawijsheid, de ontwikkeling van nieuw burgerschap," Raad voor Cultuur, Den Haag, juli 2005.))
Daarom hieronder een aantal links rond beide onderwerpen.
Er zijn verschillende websites die handelen over mediawijsheid op school.
Deze online workshop van Kennisnet duurt ongeveer één tot anderhalf uur. De workshop kan op verschilende niveaus gevolgd worden. Na een 'instaptoets' krijg je een advies over het te volgen niveau.
De volgende onderwerpen komen aan bod (afhankelijk van het gekozen niveau):
Wat is Google docs
Docenten en vaksecties kunnen onderling documenten met elkaar delen. Hierbij kan het bijvoorbeeld gaan om een brief, handleiding, les of presentatie die door meerdere personen wordt geschreven. Ook is het mogelijk om als docent documenten te delen met leerlingen. Bijvoorbeeld ter ondersteuning bij het schrijven van een werkstuk of verslag. Google Docs is vooral interessant als ondersteuning van een (onderdeel van een) opdracht waarbij leerlingen samenwerken.
Om met Google docs en andere diensten van Google te kunnen werken moet je een account aanmaken. Een beknopte handleiding en een instructie voor het maken van een document en een enqueteformulier vind je in het document hierboven.
Om met Google docs en andere diensten van Google te kunnen werken moet je een account aanmaken. Een beknopte handleiding en een instructie voor het maken van een document en een enqueteformulier vind je in het document hierboven.
Weblog maken
Er zijn veel tools beschikbaar waarmee het eenvoudig is om een weblog op te zetten. Er zijn veel toepassingen denkbaar: het verslag van een langlopende proef, het zogenaamde dagboek van een Middeleeuwer (of een bekende figuur, of een politicus), een groepsverslag van de projectweek, het verslag van het internationaliseringstraject etc.
Deze link verwijst naar het onderdeel 'weblog' van een arrangement over samenwerken.
Wikiwijs Maken (4.3.1-3, 2.2.8)
Categorie/kernconcept: 2.2 Software
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
2.2.8 De docent toont aan dat hij kan werken met digitale toetssystemen.
Maken van toetsen waarin diverse vraagvormen worden toegepast, met applicaties zoals Wintoets, Questionmark perception [QMP], Hotpotatoes of de toetsmogelijkheden van de elektronische leeromgeving (ELO)
Categorie/kernconcept: 4.3 Arrangeren van digitaal lesmateriaal
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.3.1 De docent toont aan dat hij gebruik maakt van diverse vindplaatsen van digitaal leermateriaal en in staat is daaruit ander leermateriaal te arrangeren.
Arrangeren van digitaal leermateriaal met behulp van Wikiwijs
4.3.2 De docent toont aan dat hij digitaal leermateriaal kan aanpassen aan de kenmerken van de lerenden, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in niveau, interesse, tempo en wijze van leren.
Toepassen van differentiatie door middel van arrangeren van digitaal leermateriaal
Toepassen van principes van game-eigenschappen in het ontwerpen van leerpraktijk
4.3.3 De docent toont aan dat hij in staat is om digitaal leermateriaal aan te passen rekening houdend met beeldschermdidactiek.
Het adequaat vormgeven van digitaal leermateriaal rekening houdend met bijvoorbeeld gebruik van bladspiegel, lettertype, kleuren en aanwezigheid van elementen die geen meerwaarde hebben in het leerproces
Handleiding Wikiwijs Maken
Om Wikiwijs Maken te kunnen gebruiken heb je een school- of Entree-account nodig en een Wikiwijs profiel.
Wil je een korte cursus met opdrachten volgen? Gebruik dan onderstaande links:
Een header moet altijd 1200 x 76 pixels groot zijn om netjes boven je arrangement te passen. Hieronder vind je een standaard header die je kunt downloaden. Je kunt natuurlijk ook zelf een header ontwerpen.
Wikiwijs: Auteursrecht voor teams/secties
Als sectie of team krijg je via Wikiwijs te maken met de grenzen en mogelijkheden van het auteursrecht. Dat kan tot vragen leiden, want het auteursrecht is een complexe wetgeving. In dit document komt auteursrecht voor teams/secties aan bod.
Categorie/kernconcept: 4.3 Arrangeren van digitaal lesmateriaal
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.3.1 De docent toont aan dat hij gebruik maakt van diverse vindplaatsen van digitaal leermateriaal en in staat is daaruit ander leermateriaal te arrangeren.
Arrangeren van digitaal leermateriaal met behulp van Wikiwijs
4.3.2 De docent toont aan dat hij digitaal leermateriaal kan aanpassen aan de kenmerken van de lerenden, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in niveau, interesse, tempo en wijze van leren.
Toepassen van differentiatie door middel van arrangeren van digitaal leermateriaal
Toepassen van principes van game-eigenschappen in het ontwerpen van leerpraktijk
4.3.3 De docent toont aan dat hij in staat is om digitaal leermateriaal aan te passen rekening houdend met beeldschermdidactiek.
Het adequaat vormgeven van digitaal leermateriaal rekening houdend met bijvoorbeeld gebruik van bladspiegel, lettertype, kleuren en aanwezigheid van elementen die geen meerwaarde hebben in het leerproces
Hoe kun je VO-content inzetten
Stercollecties
De stercollecties van VO-content is leermateriaal dat is gemaakt in kleine eenheden. Die kleine eenheden vormen samen een 'leerlijn': samenhangend materiaal voor een leerjaar/vak/niveau. Je kunt het zien als een 'dun belegde boterham': eenn zogenaamde slanke leerlijn.
Die leerlijn is samengesteld in Wikiwijs Maken.
Als docent kun je Wikiwijs Maken gratis gebruiken.
Hoe gebruiken?
Je kunt er voor kiezen om met het materiaal van VO-content methodevervangend te gaan werken. Je gebruikt VO-content dan als een ruggengraat om andere opdrachten, ander lesmateriaal en andere projecten aan toe te voegen. Het materiaal van VO-content vormt dan de ondergrond waarop je je eigen ideeën gestalte kunt geven.
Je kunt er ook voor kiezen om VO-content aanvullend te gebruiken. Bijvoorbeeld voor extra opdrachten voor snelle leerlingen, of juist extra oefening.
Eindexamensite
M.b.v. eindexamensite maken leerlingen hele (oude) eindexamens of vragen op onderwerp. Voorzien van leerlingvolgsysteem
Countonme/studiorekenen
Rekenvaardigheden oefenen, voorzien van leerling volgsysteem
De docent maakt in onderwijssituaties die daarvoor geschikt zijn weloverwogen en doelmatig gebruik van ICT. Hierbij legt de docent verbinding tussen leerdoelen, didactische werkvormen en de inzet van ICT. De docent maakt keuzes ten aanzien van het type leerpraktijk, didactische strategie en de inrichting van de (digitale-) leeromgeving.
Er is een enorm uitgebreide vraagbaak beschikbaar, gericht op het hoger onderwijs, die alle categorieën afdekt.
Categorie/kernconcept: 4.1 Het maken van didactische keuzes
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.1.1 De docent toont aan dat bij het ontwerpen van leerpraktijken met inzet van ICT leerdoelen, leerproces en toetsing op elkaar zijn afgestemd.
In het lesplanformulier kunnen beargumenteren op welke wijze de inzet van ICT bijdraagt aan het behalen van leerdoelen
4.1.2 De docent toont aan een relevante, rijke en effectieve leeromgeving te kunnen inrichten met ICT.
Het inrichten van de digitale leeromgeving zodat het de leerlingen ondersteunt in het individueel werken of dat er effectief samengewerkt kan worden met andere leerlingen
Het ontwerpen van een leerroute in de digitale leeromgeving waarin de leerlingen in een bepaalde volgorde de leerstof verwerken
Het inzetten van een wiki waarin leerlingen medeverantwoordelijk zijn voor de inhoud van de leerstof en werkwijze
4.1.3 De docent toont aan individuele leerprocessen en samenwerkend leren te kunnen aansturen en begeleiden met een effectieve inzet van ICT.
Leerproces monitoren bij gebruik van tablets in de klas
Bijsturen van forumdiscussies
Begeleiden van zelf georganiseerd leren
Verwachtingen managen ten aanzien van bereikbaarheid
Categorie/kernconcept: 4.2 Organiseren in de (digitale) leeromgeving
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.2.1 De docent toont aan dat hij de benodigde faciliteiten, hard- en software kan organiseren.
Controleren van de werking van hardware- en software, zoals beamers, digibord, aanwezigheid software en werking van hyperlinks
Weten hoe te handelen bij eventuele storingen
4.2.2 De docent toont aan dat hij de schoolregels ten aanzien van ICT toepast en in staat is deze te vertalen binnen zijn onderwijscontext.
Het toepassen van de regels ten aanzien van het gebruik mobiele telefoon in de school
Het toepassen van de regels die gelden voor het gebruik van ICT in en om school
Het samen met collega’s ontwikkelen van ICTgedragscodes en deze uitdragen naar de leerlingen
4.2.3 De docent toont aan dat hij ICT betekenisvol en efficiënt kan inzetten rekening houdend met de grootte en de diversiteit van een groep leerlingen.
Het maken van instructiebladen zodat leerlingen in de mediatheek zelfstandig aan de slag kunnen met een internetopdracht
Leerlingen in groepjes voor het digibord een wiskundeprobleem laten oplossen
Het ontwerpen van een leerpraktijk volgens het principe van ‘Flipping the Classroom’
Categorie/kernconcept: 4.3 Arrangeren van digitaal lesmateriaal
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.3.1 De docent toont aan dat hij gebruik maakt van diverse vindplaatsen van digitaal leermateriaal en in staat is daaruit ander leermateriaal te arrangeren.
Arrangeren van digitaal leermateriaal met behulp van Wikiwijs
4.3.2 De docent toont aan dat hij digitaal leermateriaal kan aanpassen aan de kenmerken van de lerenden, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in niveau, interesse, tempo en wijze van leren.
Toepassen van differentiatie door middel van arrangeren van digitaal leermateriaal
Toepassen van principes van game-eigenschappen in het ontwerpen van leerpraktijk
4.3.3 De docent toont aan dat hij in staat is om digitaal leermateriaal aan te passen rekening houdend met beeldschermdidactiek.
Het adequaat vormgeven van digitaal leermateriaal rekening houdend met bijvoorbeeld gebruik van bladspiegel, lettertype, kleuren en aanwezigheid van elementen die geen meerwaarde hebben in het leerproces
Uitgebreide vraagbaak
Digitale didactiek
Enorm uitgebreide vraagbaak waarin alle aspecten van digitale didactiek aan bod komen.
Flipping the classroom (4.2.3, 2.2.7)
Sommige van de onderwerpen die je hier vindt zijn al elders ter sprake gekomen, maar hier vind je alles bij elkaar m.b.t. 'Flipping the classroom'.
Zoeken lesmateriaal (4.3)
Categorie/kernconcept: 4.3 Arrangeren van digitaal lesmateriaal
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.3.1 De docent toont aan dat hij gebruik maakt van diverse vindplaatsen van digitaal leermateriaal en in staat is daaruit ander leermateriaal te arrangeren.
Arrangeren van digitaal leermateriaal met behulp van Wikiwijs
4.3.2 De docent toont aan dat hij digitaal leermateriaal kan aanpassen aan de kenmerken van de lerenden, waarbij rekening wordt gehouden met verschillen in niveau, interesse, tempo en wijze van leren.
Toepassen van differentiatie door middel van arrangeren van digitaal leermateriaal
Toepassen van principes van game-eigenschappen in het ontwerpen van leerpraktijk
4.3.3 De docent toont aan dat hij in staat is om digitaal leermateriaal aan te passen rekening houdend met beeldschermdidactiek.
Het adequaat vormgeven van digitaal leermateriaal rekening houdend met bijvoorbeeld gebruik van bladspiegel, lettertype, kleuren en aanwezigheid van elementen die geen meerwaarde hebben in het leerproces
Zoeken in Wikiwijs
Zoek je materiaal voor je vak? Dan zijn de vakpagina's in Wikiwijs een goed vertrekpunt. Klik op één van onderstaande links om direct naar de juist vakpagina te gaan. Je zoekt dan direct in materiaal van je eigen vak. Ook kun je gemakkelijk doorklikken naar de vakcommunity waar je met collega's van gedachten kunt wisselen.
Zoeken in Wikiwijs is heel eenvoudig. Je kunt gewoon zoekwoorden intypen, net als bij bijvoorbeeld Google. Je krijgt direct je resultaat te zien. Aan de linkerkant van het scherm zie je hoe je het resultaat verder kunt verfijnen, bijvoorbeeld naar leerniveau.
Meer weten over het zoeken in Wikiwijs? Klik op de onderstaande link voor de handleiding.
Behalve in Wikiwijs kun je ook op andere plaatsen zoeken naar geschikt materiaal voor je lessen. Opmerking: meer en meer materiaal (bijvoorbeeld van schooltv) is ook in Wikiwijs vindbaar.?
Google
Google biedt veel meer dan alleen een zoekmachine. Ontdek in dit arrangement wat Google voor je onderwijs zou kunnen betekenen, zowel met als zonder account. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn De docent competent! van het Nova College.
Google biedt veel meer dan alleen een zoekmachine. Ontdek in dit arrangement wat Google voor je onderwijs zou kunnen betekenen, zowel met als zonder account. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn De docent competent! van het Nova College.
YouTube
YouTube is het meest gebruikte kanaal voor video in Nederland. Je kunt er video's zoeken en bekijken, uploaden en tegenwoordig ook bewerken.
Ongetwijfeld ken je YouTube al, de site waar je filmpjes kan delen en bekijken. Het is een misverstand te denken dat er voor het onderwijs niks bruikbaars te vinden is op YouTube. Integendeel, steeds meer scholen en universiteiten publiceren instructiefilms via deze site en er is prachtig educatief materiaal te vinden als je maar goed zoekt.
Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn De docent competent! van het Nova College.
YouTube is het meest gebruikte kanaal voor video in Nederland. Je kunt er video's zoeken en bekijken, uploaden en tegenwoordig ook bewerken. Ongetwijfeld ken je YouTube al, de site waar je filmpjes kan delen en bekijken. Het is een misverstand te denken dat er voor het onderwijs niks bruikbaars te vinden is op YouTube. Integendeel, steeds meer scholen en universiteiten publiceren instructiefilms via deze site en er is prachtig educatief materiaal te vinden als je maar goed zoekt. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn De docent competent! van het Nova College.
Teleblik
In dit arrangement leer je werken met Teleblik voor in de les. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
In dit arrangement leer je werken met Teleblik voor in de les. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
Kennisnet
In dit arrangement leer je de website van Kennisnet voor het mbo kennen en welke mogelijkheden dit allemaal biedt. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
In dit arrangement leer je de website van Kennisnet voor het mbo kennen en welke mogelijkheden dit allemaal biedt. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
Europees taalportfolio
Deze site biedt iedereen de mogelijkheid om online een eigen taalportfolio bij te houden. Daarvoor moet je je eenmalig aanmelden. De gegevens die in je eigen taalportfolio worden opgeslagen, zijn niet voor anderen toegankelijk. Bij een volgend bezoek kun je dan direct inloggen met je opgegeven gebruikersnaam en wachtwoord.Via het menu links vind je veel algemene informatie over het Europees Taalportfolio (ETP).
Rekenen met aardrijkskunde
Deze website bevat een aantal oefeningen in rekenvaardigheden, die gebruikt kunnen worden in de aardrijkskundelessen. De oefeningen zijn onderverdeeld in een vijftal onderdelen. Voor een aantal oefeningen is de Grote Bosatlas 53e of 52e editie nodig.
Europese geografie test
Universiteit van Utrecht, test op niveau 1 en2, af te sluiten met een certificaat.
Niveau 1: Focus: Kaartlezen
Deze test gaat over je kennis en begrip van basis elementen in kaarten
Niveau 2: Focus: Kaart analyse
Deze test gaat over patronen in kaart-informatie en over het vergelijken van kaarten, met als doel het vinden van relaties. De vaardigheden die op niveau 1 gevraagd worden zijn een voorwaarde voor het maken van deze test
2e Fase: Leerlijn economie en handel bovenbouw havo
Het leermateriaal, dat bestemd is voor de bovenbouw van de havo, is ontwikkeld door SLO als experimenteel conceptlesmateriaal in de pilot voor het economieprogramma, gebaseerd op het advies van de tweede commissie Teulings. Dit programma zal ingevoerd worden vanaf het schooljaar 2011/2012.
Het leermateriaal heeft de vorm van pdf-documenten.
Algemeen: Schooltv-filmpjes economie
De filmpjes die vindbaar zijn via Schooltv. Zowel voor VMBO als voor HAVO/VWO. Verfijn je zoekopdracht binnen de website van Schooltv.
2e Fase: Dossier economie
Een serie van voor het merendeel zeer korte filmpjes op Schooltv voor de bovenbouw van havo/vwo
VMBO: Economie voor het vmbo (schooltv)
Een serie filmpjes over diverse onderwerpen uit de economie van voor het VMBO van 15 minuten lengte. Verfijn je zoekopdracht verder binnen de website van Schooltv.
2e Fase: Economie in beeld (bovenbouw h/v)
Een serie filmpjes rond onderwerpen uit de economie. Omschreven als filmpjes voor de tweede fase, maar deels ook bruikbaar voor jongere leerlingen. Verfijn je zoekopdracht binnen de website van Schooltv.
2e Fase: Miniconomy
Online economiegame dat je klassikaal over een periode van 3 weken kunt spelen. (klik op het tabje 'onderwijs' op de site voor meer informatie).
De deelnemers zullen gewoon aan het reguliere spel meedoen. De leerlingen zijn niet als zodanig in het spel herkenbaar en maken dus gewoon deel uit van de groep handelaren. Leerling-accounts zullen echter vanuit educatief perspectief niet de mogelijkheid krijgen om criminele activiteiten te ondernemen.
De groepsleider kan zijn of haar klas op de voet volgen. Al naar gelang de behoefte aan informatie en controle kan de docent de acties van de leerlingen volgen en deze zo nodig aansturen of aansporen. De groepsleider kan inzage krijgen in de uitgebreide balans en resultatenrekening van de leerling.
De opdracht voor de leerling kan de groepsleider in principe zelf bepalen. Een opdracht kan bijvoorbeeld bestaan uit: Het maken van een rondeverslag waarin ondernomen acties worden verantwoord, het verkrijgen van een zo hoog mogelijke nettowaarde, het opstellen van een businessplan
Algemeen: Bizzgames
Niiet gratis (28 euro per team van maximaal 4 leerlingen), wel diverse games met diverse accenten beschikbaar voor verschillende doelgroepen, zowel VMBO als havo/vwol
Algemeen: Plaza Challenge
Niet gratis, beschikbaar op verschillende niveaus, zowel VMBO als havo/vwo. Plaza Challenge in de klas spelen is niet alleen een leuke ervaring. Er wordt aantoonbaar kennis opgedaan van de marktprincipes. Door de feedback die de leerlingen in het spel krijgen worden ze direct geconfontreerd met de effecten van hun besluiten. De docent kan deze resultaten in de terugkoppeling doorspreken met de klas. Dit garandeert een groot leereffect. Plaza Challenge heeft daarbij een aantoonbare koppeling met eindtermen HAVO/VWO.
Khanacademy: Physics
Een initiatief dat inmiddels 'groot' is in Amerika: duizenden instructiefilmpjes. Eén en ander is gestart voor wiskunde, maar inmiddels ook beschikbaar voor een aantal andere vakken waaronder natuurkunde. Voor wiskunde is ook oefenmateriaal en een leerlingvolgsysteem beschikbaar, voor andere vakken momenteel nog niet. Op dit moment nog alleen in het Engels.
Via de Khanacademy worden vrijwilligers gevraagd (kun je online doen) om het materiaal in diverse talen te ondertitelen.
Inmiddels is er een Nederlandse Khanacademie verschenen. Deze richt zich momenteel nog alleen op wiskunde, maar wil dit gaan uitbreiden
Talenquiz
De Talenquiz is een maandelijkse quiz waarin, door middel van acht multiple-choice vragen, leuke en actuele onderwerpen behandeld worden die te maken hebben met taal en taalkunde. De Talenquiz is gratis beschikbaar voor het onderwijsveld.
U vindt de laatste quiz op: http://www.taalstudio.nl/talenquiz/index.html.De quiz is ook te downloaden vanaf de Leermiddelendatabase VO.
Tevens treft u op onze website informatie over de *Talenquiz Online*, een interactieve versie van de Talenquiz.
Een abonnement op de Talenquiz Online kost slechts 25, -- euro per schooljaar en hiermee kunt u alle quizzen van een schooljaar door zestig leerlingen laten spelen.
Het doel van BNW is dat de leerling een onderzoek leert uit te voeren volgens de natuurwetenschappelijke onderzoeksmethode. Daarnaast leert de leerling passende onderzoekstaal te gebruiken voor het ordenen van het eigen denken en voor uitleg aan anderen. De leerling kan deze lessen volgen zonder dat voorkennis nodig is.
SLO heeft in samenwerking met Het Amsterdams Lyceum in Amsterdam en het St. Antonius-college in Gouda gewerkt aan een lespakket voor BasisNatuurWetenschappen (BNW). Dit is 2007 gereed gekomen. In 2008 en 2009 is dit lesmateriaal geëvalueerd en bijgesteld.
Basisnatuurwetenschappen:
wil dat leerlingen kennis maken met de natuurwetenschappelijke onderzoeksmethode;
is bedoeld voor leerlingen van leerjaar 1 en 2, havo/vwo;
is flexibel te gebruiken als vak met uren per week, of als project;
werkt vanuit de levenswereld van de leerling;
is uitgewerkt in 6 modules:
Wat is wetenschap?
Meten aan mensen
Bewegen
Het weer
Soorten onderzoek
Mijn wetenschappelijk onderzoek
Het leerlingenmateriaal van het lespakket BasisNatuurWetenschappen bestaat uit ongeveer 70 lessen. Deze zijn opgezet volgens een vast format. Het vaste format is gekozen om de onderzoeksstrategie steeds terug te laten keren.
Het leerlingenmateriaal en het docentenmateriaal zijn in de verbeterde versie geïntegreerd in één bestand. Daarnaast zijn er vaardighedenkaarten uitgewerkt.
Khanacademy (amerikaans)
Een schat aan instructiefilms EN OEFENINGEN voorzien van een systeem om de persoonlijke voortgang of die van je klas te meten.
wiskunde: laat leerlingen als huiswerk een foto maken van een gebouw en vervolgens de hoeken opmeten
biologie: laat leerlingen bladeren zoeken en drogen, maar daarnaast een foto maken van de boom waar het blad vandaan komt
aardrijkskunde: laat leerling een stukje landschap uit hun eigen buurt fotograferen (dijk, straat, bos, wei etc.)
natuurkunde, scheikunde: laat leerlingen foto's maken van hun proefopstellingen en hun resultaten
mvt: laat leerlingen die net begonnen zijn met een vreemde taal een foto maken van: een mens, een kamer, dieren etc. en laat ze met een foto-edit programma (fotophiltre) de verschillende dingen die op de foto genoemd worden, benoemen.
Docent
Laat leerlingen discussieren aan de hand van een pakkende foto, in het Nederlands of in een andere taal.
Laat leerlingen benoemen wat ze zien op een foto
Interactief stemmen/ oefenen / toetsen (4.4.1)
Categorie/kernconcept: 4.4 Kennisoverdracht
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.4.1 De docent toont aan dat hij gebruik maakt van ICT in zijn instructie en daarbij diverse hard- en software kan inzetten.
Ondersteunen van een onderwijsleergesprek met behulp van een interactieve presentatie
Integreren van een YouTube filmpje in een digitale presentatie, bijvoorbeeld PowerPoint, Prezi of digibordsoftware
Interactieve instructie met inzet van het digitale schoolbord
Het maken en publiceren van beeldschermopnames met instructies voor leerlingen
Er zijn heel veel manieren te bedenken om te zien hoe het ervoor staat in je klas. De simpelste vorm is het laten opsteken van vingers. Jammer is dan wel dat je kunt verwachten dat er 'meeliftgedrag' ontstaat. Bovendien blijft het resultaat niet bewaard.
Er zijn verschillende manieren om in de klas te stemmen. Heel simpel is het om leerlingen gewoon hun vinger te laten opsteken. Nadeel is dat je regelmatig ' meeliftgedrag' krijgt: leerlingen kijken wat de beste van de klas vindt, en steken dan ook hun vinger op.
Met behulp van diverse ICT-tools kan het ook op een andere manier, namelijk via stemkastjes of stemsoftware waarbij het resultaat via de beamer wordt getoond.
Er zijn speciale stemkastjes in de handel. Met behulp van deze kastjes kun je als docent uiteindelijk exact zien wie welke antwoorden heeft gegeven. Je krijgt een exact overzicht per leerling. Het kost wel de nodige voorbereiding en niet iedere (VO)-school zal de beschikking hebben over stemkastjes.
Er zijn diverse toepassingen die het mogelijk maken om zonder aparte stemkastjes te stemmen met je klas. Leerlingen stemmen dan via hun laptop of via hun mobiele telefoon. Ook hierbij kun je meestal als docent achteraf een overzicht opvragen. Zie 'stemmen in de klas'
Lesidee
Stem met de klas als voorbereiding op een toets. Het geeft jezelf ook inzicht in het kennisniveau van dat moment.
Laat leerlingen zelf stemvragen bedenken en speel de beste quiz in de klas.
Speel een ' gewone' oefening eens klassikaal m.b.v. stemsoftware.
Bij digitaal lesmateriaal van 'reguliere methodes' neemt het interactief oefenen meestal een behoorlijke plaats in. Resultaten van leerlingen zijn overzichtelijk door de docent te raadplegen. Zo ontstaat niet alleen een beeld per oefening, maar ook door de tijd heen. Zie werken met digitaal lesmateriaal bij je methode.
Er zijn ook veel materialen beschikbaar waarmee leerlingen zelf kunnen oefenen: denk aan systemen om woordjes te leren zoals WRTS, maar ook zijn via internet talloze digitale oefeningen beschikbaar. De leerling ziet achteraf het eigen resultaat en weet zodoende zelf hoe hij ervoor staat.
Er zijn ook heel veel digitale mogelijkheden die je in verschillende situaties kunt gebruiken.
In de klas kun je op verschillende manieren (diagnostisch) toetsen.
Je kunt oefeningen, toetsen of diagnostische toetsen (ingedeeld naar categorie) maken in Wikiwijs of in WinToets.
Je kunt gebruik maken van WRTS als je woordjes wilt laten leren.
Oefeningen en toetsen maken in Wikiwijs
Je kunt zelf heel eenvoudig oefeningen en toetsen maken in een Wikiwijsarrangement. Bij een OEFENING krijgt de leerling na iedere vraag feedback, bij een TOETS aan het eind.
Socrative
Met Socrative kun je op verschillende manieren stemmen. Je kunt je vraag mondeling stellen en de antwoorden turven. Je kunt ook vooraf je vragen in het systeem ingeven. Leerlingen geven dan eerst hun naam op en beantwoorden vervolgens de vragen. Hierbij kun je kiezen of de leerlingen hun eigen tempo mogen kiezen of dat je als docent iedere vraag voor de hele klas tegelijk klaarzet. Daarnaast kun je een ' spacerace' spelen waarbij afhankelijk van het aantal goede antwoorden het raketje van de leerling sneller of langzamer naar de overkant vliegt. Het zelf in laten geven van de naam is niet waterdicht maar in het algemeen gaat het na een paar pogingen goed in de klas. Als docent krijg je aan het eind een gedetailleerd overzicht per opgegeven naam van de resultaten.
Kahoot maakt het mogelijk om net als bij Socrative eerst een serie vragen voor te bereiden/in te voeren. Kahoot is speelser, werkt onder tijdsdruk en laat een muziekje horen. Aan het eind krijg je als docent een overzicht.
Answergarden is een gratis tooltje waarmee je snel de mening/stemming/kennis van een groep kunt polsen.
De ‘uitslag’ verschijnt in de vorm van een ‘wordcloud’ waarbij woorden die door de groep vaker zijn opgegeven ook groter verschijnen.
Lesideeën
Brainstormen/ideeën verzamelen: wat vind je leuk om te doen op het klassenuitje?
‘Wat weet je al’? Voor je begint met een onderwerp inventariseren wat leerlingen al weten
‘Welke sommen vond je lastig?’ Inventariseren wat leerlingen moeilijk vonden zodat je bijvoorbeeld bepaalde sommen klassikaal kunt behandelen
Toets jezelf m.b.v. WRTS (woordjes leren)
Woordjes leren
Er zijn tegenwoordig verschillende leuke programmaatjes om woordjes en begrippen aan te leren. In dit arrangement zullen we de meest voorkomende behandelen. Tevens kijken we naar op welke manier je het beste kunt leren zodat het ook blijft hangen. Dit arrangement is onderdeel van de digitale leerlijn "De docent competent!" van ROC Nova College.
4.5.1.De docent toont aan dat hij de actieve kennisconstructdie van zijn leerlingen bevordert met behulp van ICT.
Gebruik maken van computersimulaties , serious gaming, werkvormen als een WebQuest om leerlingen actief, zelfstandig en samenwerkend te laten leren
Mindmapping
Mindmap in de klas
Een mindmap is op veel verschillende manieren te gebruiken in je les. Bijvoorbeeld door de mindmap op het digibord of beamer te laten zien en hem klassikaal aan te vullen. Of door groepjes leerlingen hun eigen mindmap te laten maken als voorbereiding op een onderwerp. Er zijn mindmaptools waarin leerlingen kunnen samenwerken, maar je kunt ook zelf 'aan de knoppen' zitten en met de klas praten over de input. En uiteraard kun je ook een mindmap maken om de structuur van bepaalde ingewikkelde onderwerpen goed in beeld te brengen. Het kan in het Nederlands, maar uiteraard ook in een andere taal.
Er zijn diverse gratis tools beschikbaar waarmee digitale mindmaps kunnen worden gemaakt.
Een paar voorbeelden:
Mindmeister: via internet
Bubbl.us: via internet
Xmind. Dit tool moet je (gratis) downloaden. Het is erg uitgebreid: nadeel is dat de interactieve versie van je mindmap alleen door andere Xmind-gebruikers zichtbaar is. Heb je de betaalde variant, dan bestaat dit nadeel niet.
Met Bubbl.us kun je een mindmap maken via internet, maar je kunt niet tegelijk met meer personen aan dezelfde mindmap werken.
Tijdbalk maken (4.5.1)
Categorie/kernconcept: 4.5 Kennisconstructie
Omschrijving van de categorie
Voorbeelden
4.5.1.De docent toont aan dat hij de actieve kennisconstructdie van zijn leerlingen bevordert met behulp van ICT.
Gebruik maken van computersimulaties , serious gaming, werkvormen als een WebQuest om leerlingen actief, zelfstandig en samenwerkend te laten leren
Mindmapping
Een digitale tijdbalk is een aardig tool om gebeurtenissen in een chronologische volgorde te plaatsen. Eén van de gratis tools waarmee dat kan is TimeRime, maar je kunt ook met Popplet een eenvoudige tijdlijn maken. Voor Popplet: zie het onderdeel mindmapping.
4.5.1.De docent toont aan dat hij de actieve kennisconstructdie van zijn leerlingen bevordert met behulp van ICT.
Gebruik maken van computersimulaties , serious gaming, werkvormen als een WebQuest om leerlingen actief, zelfstandig en samenwerkend te laten leren
Mindmapping
Hoe kun je een tekenfilm inzetten
Tekenfilms kun je op veel manieren inzetten. Leerlingen kunnen een tekenfilm maken over een actueel of juist een historisch onderwerp. Ze kunnen een instructiefilm maken of een tekenfilm maken in een vreemde taal. Mogelijkheden te over.
GoAnimate is één van de gratis tools die je daarvoor kunt gebruiken. In onderstaande video wordt kort getoond hoe het werkt.
Wat is GoAnimate?
GoAnimate heeft ook de mogelijkheid van schoolaccounts. Je werkt dan in een afgeschermde omgeving, kunt groepen maken en zien wat je leerlingen precies aan het creëren zijn, je hebt toegang tot alle mogelijkheden van GoAnimate.
Dit pakketje kun je gratis downloaden. Ook hier kun je tekenfilmpjes mee maken en wel met 'stokmannetjes'. Heel simpel in het gebruik. Het werkt hieel anders dan GoAnimate. Het gaat hier niet om tekst of het inspreken van geluid, maar vooral om de bewegingen van de figuurtjes. Die moet je namelijk allemaal beeldje voor beeldje zelf samenstellen door de 'gewrichten' van het stokmannetje stukje bij beetje te verslepen. Best leuk voor een project van LO waarbij leerlingen bewegingen moeten analyseren.
Als je op de website je tekst hebt ingevoerd krijg je de volgende tekst te zien: "To embed the image on yoou website or blog use the HTML code below:". Kopieer de code die onder dat bericht staat.
Ga nu naar je Wikiwijs arrangement
Kies een tekstelement
Klik op broncode
Plak de code die je hebt gekopieerd er in
Klik nogmaals op broncode
Sla het tekstelement op.
Begeleiden en evalueren
1. Hoe kan ik mijn leerlingen feedback geven?
2. Hoe houd ik gegevens van leerlingen bij in SOM?
4.5.3 De docent toont aan dat hij de synchrone- en asynchrone samenwerking en communicatie tussen leerlingen en docent op een gepaste manier faciliteert door gebruik te maken van ICT.
Samenwerken aan producten mogelijk maken door het inzetten van bijvoorbeeld de elektronische leeromgeving, wiki’s, Google Docs
Organiseren van het proces van peerfeedback in een online discussieforum
Het schrijven van goede feedback naar aanleiding van een asynchrone discussie
Samenwerken
1. Hoe stel ik zelf een enquete op en beoordeel de resultaten?
Ook Popplet werkt via internet. Met dit tool kun je simpele mindmaps maken, maar ook eenvoudige tijdbalken of fotogalerijen. Iedere 'popplet' krijgt een unieke link die je kunt doorsturen of kunt embedden.
Samenwerken op een digitaal prikbord
Hoe werk ik samen met mijn leerlingen op een virtueel prikbord?
Corkboard
Corkboard is een online virtueel prikbord. Door naar http://corkboard.me te gaan wordt een unieke link aangemaakt. Wanneer de leerlingen allemaal deze link gebruiken kunnen ze het prikbord samen vullen.
Padlet
Inmiddels bestaat ook padlet. Padlet werkt ongeveer op dezelfde manier: ook hier krijgt je prikbord een unieke link die je met anderen kunt delen en waarop je kunt samenwerken. Zie de volgende engelstalige link
Een Wiki geeft veel mogelijkheden voor het vastleggen van wetenswaardigheden. Denk aan een wiskunde-wiki per jaarlaag of een geschiedenis-wiki per tijdvak. Je kunt dit natuurlijk als sectie opzetten, maar je kunt bijvoorbeeld ook samen met je leerlingen aan zo'n wiki bouwen.
In de volgende hoofdstukken worden een behoorlijk aantal tools genoemd. Maar het gaat natuurlijk niet om de tools zelf, maar om wat je ermee doet.
Je vindt hieronder eerst een aantal lesideeen zoals ze naar voren zijn gekomen tijdens het project ' Leren van de toekomst' en de workshop ' ICT vooruit ermee'.
Verder worden in de besprekingen van de tools nog meer lesideeen genoemd.
Het Ichthus college in Kampen heeft van 3 tot en met 21 oktober 2011 lesgegeven met behulp van de nieuwste technologie. Tijdens het experiment heeft een 2e jaars VMBO-klas en docenten ervaringen opgedoen met de mogelijkheden van een leeromgeving waarin innovatieve technologische oplossingen optimaal worden benut.?
ICT en onderwijs
Verzameling voorbeelden van ICT-gebruik in het VO t.b.v. een drietal OVC-conferenties in het voorjaar van 2011 door Margreet van den Berg en Linda le Grand
De volgende sites en documenten zijn geraadpleegd en in meerdere gevallen is hiervan materiaal opgenomen in dit arrangement of 1 van de onderdelen daarvan.
Je kunt dan een pdf-bestand omzetten in losse slides.(tip: het is een kwestie van 3 seconden om van een willekeurige powerpoint een pdfbestand te maken)
Vervolgens kun je een embedcode opvragen en bijvoorbeeld in je Wikiwijs-arrangement plaatsen.
Zie het voorbeeld hieronder: (werkt niet altijd in Google Chrome)
Het arrangement Digitale vaardigheden docenten Udens College - 2016 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Udens College Algemeen
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2016-06-23 22:10:30
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Kennisbasis ICT 2013, Bron: Vereniging van Hogescholen
of 
05. WinToets in Magister (Moet nog worden beschreven)
Header met gekleurde strepen. Sluit aan bij de website van het Udens College
