A. Zonne-energie: installeren onder dak (module)

Introductie

Welkom bij de module ‘Zonne-energie: Installeren onder dak’. In deze module staat de zonnestroominstallatie centraal. Daarmee wordt zonne-energie omgezet in elektriciteit. In deze module leer je op welke manier een zonnestroominstallatie werkt en hoe je deze aansluit op een meterkast. De nadruk ligt op de installatie ‘onder dak’, oftewel binnen in het gebouw of de woning.
 

 
1.   PV panelen
2.   Omvormer
3.   Meterkast
4.   Zekeringskast + fase(s)
5.   Elektriciteitsmeter
6.   Eigen energie verbruik



Werkwijze
Deze module volg je via e-learning. Dat wil zeggen dat de leerstof en opdrachten niet in een boek staan, maar digitaal aangeboden worden. Elk thema bestaat uit:

  • een inleiding;
  • voorkennis testen;
  • 1 of meer opdrachten;
  • de theorie die nodig is om de opdracht(en) te kunnen maken;
  • een korte toets of evaluatie-opdracht.
     

Informatiebronnen
Je komt onderweg informatiebronnen tegen die door de opleiding zijn gemaakt, waarin wat dieper op een thema wordt ingegaan. Informatiebronnen openen telkens in een nieuw venster. Als je ze goed doorgenomen hebt, klik je het venster weg en kom je weer terug in de module.


Dit icoontje geeft aan dat er een informatiebron aan de opdracht toegevoegd is.

 

 

 

In de tekst kom je ook regelmatig een link tegen naar bijvoorbeeld andere externe websites en filmpjes met achtergrondinformatie. 

Dit icoontje geeft aan dat je naar een externe bron gaat. Dat zijn bestaande bronnen op het internet die meer over een onderwerp vertellen.

 

Je werkt zowel thuis als op school in de e-learning module. Je docent begeleidt je daarbij.


Inhoud
De module bestaat uit 5 thema's:

  Thema 1. Wat is zonne-energie?
  Thema 2. De zonnestroominstallatie
  Thema 3. Installatie op het dak
  Thema 4. De omvormer
  Thema 5. De meterkast
 

De module wordt afgesloten met een dag in het praktijklokaal op het Alfa-college in Groningen. Je kunt daar in de praktijk oefenen met het veilig aansluiten van een zonnestroominstallatie op een meterkast.

Afronding
Je hebt de module afgerond als je:

  • De leerstof van alle thema’s hebt doorgenomen en de opdrachten goed hebt gemaakt.
  • Actief aan de praktijkdag hebt deelgenomen.   
  • Tijdens de praktijkdag op een veilige manier een zonnestroominstallatie hebt aangesloten op de meterkast en werkend hebt opgeleverd.  

 

   

 

Leerdoelen


Aan het eind van de module kun je:

  • beschrijven welke rol zonne-energie in de energietransitie kan spelen;
  • uitleggen hoe een zonnepaneel werkt;
  • benoemen uit welke onderdelen een zonnestroominstallatie bestaat;
  • vertellen hoe je een zonnepaneel op het dak installeert;
  • een zonnestroominstallatie aansluiten op de meterkast.


Vereiste voorkennis
Deze module richt zich op studenten Elektrotechnische installaties (niveau 3) en Middenkader Engineering (niveau 4) in leerjaar 2 of 3. Geïnteresseerde studenten van andere technische opleidingen kunnen de module ook volgen als zij beschikken over de basiskennis van elektrotechniek en het veilig werken met elektrotechnische installaties.


Tijdsduur
De module heeft een omvang van 40 studiebelastingsuren (sbu). Dat betekent dat je ongeveer 40 uur werkt aan de module. Je moet rekening houden met 12 uur zelfstudie, 8 uur praktijk en 20 uur les.  


 

Thema 1. Zonne-energie

Inleiding

Thema 1. Zonne-energie
Het klimaat verandert doordat de temperatuur op aarde stijgt. Dat komt doordat er steeds meer broeikasgassen zoals CO2 in de lucht komen. 

Deze temperatuursstijging kan negatieve gevolgen hebben voor het leven op aarde. Daarom wordt gezocht naar manieren om er voor te zorgen dat de productie van CO2 afneemt. Een daarvan is de toepassing van schone en duurzame energiebronnen, zoals wind- en zonne-energie. 

In dit thema gaan we in op de zon als energiebron. Je verdiept je in de achtergrond en technieken van zonne-energie. Er wordt ingezoomd op zonnestroomsystemen en de kosten en baten ervan. 

Het thema start met onderstaand filmpje. Hierin proberen de makers antwoord te vinden op de vraag of de zon als een serieuze energiebron kan worden ingezet.

 

 

 

Bekijk het filmpje aandachtig en schrijf puntsgewijs een aantal argumenten op die deskundigen, betrokkenen en gebruikers naar voren brengen.
Deze aantekeningen kun je gebruiken bij het uitvoeren van de opdracht.

 

Leerdoelen van dit thema
Na het doorwerken van dit thema kun je:

  • vertellen wat de invloed van de zon op de aarde is;
  • benoemen welke vormen van zonne-instraling er bestaan;
  • aangeven wat het rendement en de kosten van een zonnestroominstallatie zijn;
  • toelichten welke technieken op het gebied van zonne-energie bestaat;
  • vertellen hoe een zonnestroominstallatie in grote lijnen in elkaar zit; 
  • uitleggen wat de rol van zonne-energie in de energietransitie is.


Tijdsduur van dit thema
Het doorwerken van dit thema kost gemiddeld 6 studie-uren.

 

Test je kennis

Oefening:Check wat je al weet van thema 1. Zonne-energie

Opdracht 1

Advies over de aanschaf van een zonnestroomsysteem
Werk een advies uit over de aanschaf van een zonnestroomsysteem. Neem voor deze opdracht iemand in gedachten (familie, vrienden, buren, een klasgenoot, jezelf of een verzonnen persoon) die twijfelt over de aanschaf van een zonnestroomsysteem. Deze persoon wil van jou graag de volgende zaken weten:

-    Waarom zou je een zonnestroomsysteem aanschaffen?
-    Wat kost het?
-    Wat levert het mij op?
-    Is mijn dak geschikt voor zonnepanelen?


Let op!
Het gaat hier niet over de technische werking van de installatie, dat komt later aan bod.

Informatie voor het maken van de opdracht

  • Je kunt de informatiebronnen onder aan deze pagina gebruiken om deze opdracht te maken.
  • Je maakt deze opdracht in twee- of drietallen (overleg met de docent).  
  • Elke groep presenteert zijn advies aan de klas. Gebruik hiervoor een powerpoint.
  • Vertel bij de start van de presentatie wie jullie in gedachten hadden bij het maken van het advies.
  • Overleg met de docent hoe lang de presentatie mag duren.

 

Eisen aan de opdracht
In de presentatie:

  • worden de vragen uit de opdrachtbeschrijving beantwoord;
  • worden de antwoorden duidelijk toegelicht. 

 

Zonne-energie

Achtergrondinformatie en interessante links.

 

 

Afronding thema

Eindtoets zonne-energie

Deze toets (10 vragen) wordt aan het einde van het thema klassikaal uitgevoerd. Iedere student gaat naar www.m.socrative.com en vult de lokaalcode "Energycollege" en vervolgens zijn/haar naam in. De docent zet de toets de "Zonne-energie" klaar. De resultaten zijn individueel.

 

 

 

 

 

 

Thema 2. De zonnestroominstallatie

Inleiding

Thema 2. De zonnestroominstallatie
In thema 1 is besproken hoe de zon gebruikt kan worden als energiebron. Voor het omzetten van zonlicht in elektriciteit is een zonnestroominstallatie of zonnestroomsysteem nodig. Zo’n installatie bestaat uit verschillende onderdelen, waaronder natuurlijk zonnepanelen. 

 


 

In dit thema maak je twee opdrachten. De eerste opdracht gaat over de verschillende onderdelen van een zonnestroominstallatie. In de tweede opdracht verdiep je je in de functie en werking van zonnepanelen. 

Als afronding van het thema maak je een online toets.



Leerdoelen van dit thema
Na het doorwerken van dit thema kun je:

  • Uitleggen hoe een zonnestroominstallatie werkt
  • Vertellen hoe een zonnepaneel is opgebouwd
  • Toelichten hoe een zonnepaneel werkt
  • Opnoemen welke verschillende soorten zonnepanelen er bestaan

 

Tijdsduur van dit thema
Het doorwerken van dit thema kost gemiddeld 6 studie-uren

Test je kennis

Oefening:Check wat je al weet van thema 2. De zonnestroominstallatie

Opdracht 1

Begrijpelijke informatie voor de klant

In de vorige opdracht ben je hoogst waarschijnlijk tot de conclusie gekomen dat de zon als energiebron gebruikt kan worden.

Een belangrijke volgende stap is natuurlijk hoe je uitlegt aan een klant/opdrachtgever wat er bij de installatie van zonnepanelen komt kijken, zonder dat het al te ingewikkeld wordt.

Het resultaat van deze opdracht is een kort en begrijpelijk verhaal dat genoeg informatie geeft en niet meteen te technisch is. Handig voor jezelf in de dagelijkse praktijk!

Je kunt deze hulpvragen gebruiken:

  • Uit welke onderdelen bestaat een zonnestroominstallatie?
  • Wat is globaal de werking of rol per onderdeel binnen de gehele installatie?
  • Hoe vindt stap voor stap de montage van de installatie plaats?


Informatie voor het maken van de opdracht

  • De informatiebron onderaan deze pagina bevat nuttige informatie voor het maken van de opdracht.
  • Het is een individuele opdracht. Werk het verhaaltje puntsgewijs uit op een manier die je zelf handig vindt. Met bijvoorbeeld Youblisher , de App Paper of de App Bamboo, zodat je het altijd bij de hand hebt.
  • Je kunt de uitwerking van deze opdracht ook zien als een elevator pitch: laat iemand anders je verhaal filmen en zet het op je Youtube kanaal.
  • Voor de afronding van deze opdracht is het belangrijk je verhaal uit te proberen op mensen in je omgeving die niet zoveel van het onderwerp weten. 

 

Eisen aan de opdracht

  • Het is bij deze opdracht belangrijk dat je verhaal voor een geïnteresseerde leek leuk is om naar te luisteren.
  • En het is belangrijk dat je een vorm kiest die je zelf handig vindt: het resultaat moet praktisch bruikbaar zijn.

 

Informatiebron bij deze opdracht

De zonnestroominstallatie

Achtergrondinformatie en interessante links

 

Opdracht 2

Wie kent het zonnepaneel het best?

In thema 1 heb je je verdiept in de achtergronden van zonne-energie en zonnestroomsystemen. We gaan nu de techniek achter het zonnepaneel ontdekken.

Maak samen met twee of drie medestudenten een digitale quiz met vragen en antwoorden over de techniek achter zonnepanelen. Hoe meer jullie hebben uitgezocht, des te moeilijker kun je de quiz maken.

Als afronding van deze opdracht maken jullie klassikaal alle quizzen. De winnaar is de groep die de meeste vragen kan beantwoorden.

Start de opdracht met het bekijken van de onderstaande clip. Daarin kun je zien hoe een zonnepaneel gemaakt wordt. 

Bekijk deze uitzending van School TV:
http://www.schooltv.nl/video/zonnepanelen-van-zonnestraal-naar-elektriciteit/

 

 

Noteer de begrippen die volgens jullie belangrijk zijn of die jullie nog niet kennen (en zoek daarvan later de betekenis op).

 

 

Informatie voor het maken van de opdracht

  • Je werkt in groepen van 3 of 4 (overleg met de docent).
  • Gebruik bij het maken van de quiz het programma Flipquizz.
  • Elke groep bedenkt 10-12 meerkeuzevragen met 2 of 3 antwoordmogelijkheden.
    Bijvoorbeeld:

Een zonnepaneel zet zonne-energie om in elektriciteit

〇  Waar

〇  Niet waar

Wat doet een zonnepaneel?

〇  Een zonnepaneel zet zonne-energie om in elektriciteit

〇  Een zonnepaneel zet zonne-energie om in warmte

〇  Een zonnepaneel zet zonne-energie om in elektriciteit en warmte

 

De informatiebron onderaan deze pagina bevat nuttige informatie voor het maken van de opdracht. Je kunt daarnaast ook eigen informatiebronnen gebruiken en de informatiebron uit thema 1.
 

Eisen aan de opdracht

  • Elke groep maakt 10-12 quizvragen inclusief een overzicht van de juiste antwoorden.
  • De vragen in de quiz gaan over zonnepanelen, niet over de andere onderdelen van een zonnestroomsysteem. 

 

Informatiebronnen bij de opdracht

Het zonnepaneel

Achtergrondinformatie en interessante links

 

Afronding thema

Eindtoets de zonnestroominstallatie

Deze toets (10 vragen) wordt aan het einde van het thema klassikaal uitgevoerd. Iedere student gaat naar www.m.socrative.com en vult de lokaalcode "Energycollege" en vervolgens zijn/haar naam in. De docent zet de toets de "Zonnestroominstallatie" klaar. De resultaten zijn individueel.

 

 

 

 

 

 

Thema 3. Installatie op het dak

Inleiding

Thema 3. Installatie op het dak

In Nederland kennen we vele soorten daken en er worden verschillende materialen toegepast, zoals dakpannen, leien, singles, golfplaten, riet, pvc, bitumen etc. Zowel het soort dak als het toegepaste materiaal is van invloed op de keuze van de PV-installatie.

Bij de installatie moet je rekening houden met dakbelasting, windbelasting, ventilatie en oriëntatie en ben je gebonden aan geldende normen en besluiten.

 

In dit thema komen de volgende onderdelen aan de orde:

  • de eisen en normen voor de PV-installatie op het dak;
  • onderdelen voor installatie op het dak;
  • veiligheid op hoogte.

Hoewel deze module zich richt op de installatie onder het dak, ligt het voor de hand kort in te gaan op wat er buiten op het dak gebeurt.

Aan de hand van 2 opdrachten krijg je een goed beeld van de installatie op het dak.

Als afronding van het thema maak je een online toets.
 

Leerdoelen van dit thema
Na het doorwerken van dit thema kun je:

  • uitleggen hoe een zonnestroominstallatie veilig en op de juiste wijze op verschillende typen daken geinstalleerd kan worden;
  • uitleggen wat de bouwkundige eisen en aspecten zijn van de PV-installatie op het dak;
  • uitleggen welke veiligheidseisen gelden t.a.v. werken op hoogte.


Tijdsduur van dit thema
Het doorwerken van dit thema kost gemiddeld 5 studie-uren

 

Test je kennis

Oefening:Check wat je al weet van thema 3. Installatie op het dak

Opdracht 1

Verschillen in montage

Afhankelijk van het type dak, zijn er verschillende manieren om panelen te monteren. Ook als we ons beperken tot het schuine dak, zijn er verschillende mogelijkheden, met ieder hun voor- en nadelen.

 

 

 


Bekijk beide filmpjes en maak aantekeningen voor jezelf over de manieren waarop de panelen bevestigd zijn. Wat zijn volgens jou de voor- en nadelen?

 

 

Informatie voor het maken van de opdracht
Deze opdracht is bedoeld als voorbereiding op opdracht 2.

 

 

 

 

 

Opdracht 2

PV-installatie op het dak van Loes
Loes Kwant heeft net het middelste huis in een rijtje gekocht. Ze besluit om zonnepanelen plaatsen op het dak. 
 

 

Loes ontdekt dat er 2 soorten panelen zijn die op haar dak passen:  

-    Panelen met een opbrengst van 195 Wp, deze zijn 81cm x 156cm
-    Panelen met een opbrengst van 250Wp, deze zijn 99cm x 166 cm

Ze is er ook achter dat haar dakpannen van het type RBB sneldek zijn, en dat de panelen met een opdeksysteem gemonteerd worden. Haar dak meet 5440 bij 5100. 

Loes vraagt zich af welke maat panelen ze het beste kan kopen en hoeveel ze er nodig heeft. Ook is ze benieuwd hoe de panelen het beste opgesteld kunnen worden: in een portrait of landscape opstelling? Loes besluit om een adviseur te vragen om advies te geven en een tekening te maken. En die adviseur, dat ben jij….

Maak voor Loes een advies en een tekening met de volgende informatie:
 

Advies

  • Met hoeveel en welke panelen (81 x 156 of 99 x 166) kan de grootste Wp opbrengst behaald worden?
  • Hoeveel meter montagerail is er nodig? 
  • Hoeveel dakbevestingshaken zijn er nodig?
  • Welke stringverdeling wordt er gemaakt?
  • Hoe de dakdoorvoer er uit te zien?
  • Welke materialen en gereedschappen zijn er nodig?
  • Waar moet op gelet worden als het gaat om veilig werken?

 

Tekening
Maak een tekening van de installatie op het dak waarmee de grootste Wp-opbrengst gehaald kan worden.

  Je kunt hiervoor deze tekening gebruiken. 
  Tekening downloaden


Informatie voor het maken van de opdracht

  • Maak de opdracht in tweetallen.
  • Vergelijk de tekeningen en adviezen van de verschillende groepjes en bespreek deze klassikaal onder leiding van de docent. 


Eisen aan de opdracht

  • In het advies worden puntsgewijs alle hiervoor genoemde eerder genoemde vragen beantwoord.
  • De opstelling van de panelen in de tekening past bij het advies. 

 

Informatiebronnen bij de opdracht

Installatie op het dak

Achtergrondinformatie en interessante links

 

Afronding thema

Eindtoets installatie op het dak

Deze toets (10 vragen) wordt aan het einde van het thema klassikaal uitgevoerd. Iedere student gaat naar www.m.socrative.com en vult de lokaalcode "Energycollege" en vervolgens zijn/haar naam in. De docent zet de toets de "Installatie op het dak" klaar. De resultaten zijn individueel.

 

 

 

 

 

 

Thema 4. De omvormer

Inleiding

Thema 4. De omvormer

Een omvormer is een apparaat dat invoerspanning transformeert naar een andere spanning, bijvoorbeeld van gelijkspanning naar wisselspanning of omgekeerd. In een laptop zorgt een omvormer er voor dat de 230 volt van het lichtnet omgezet wordt in de 16 of 18 volt die een laptop nodig heeft.

Ook een zonnestroominstallatie gebruikt een omvormer om de spanning en stroom van zonnepanelen om te zetten in 12 /24 Volt gelijkspanning of 230/400 Volt wisselspanning. Je kunt zeggen dat de omvormer het hart is van een zonnestroominstallatie. Er zijn verschillende soorten omvormers op de markt, die van elkaar verschillen in bijvoorbeeld het vermogen en de efficiency.

 

 

In dit thema behandelen we de rol van de omvormer in een zonnestroominstallatie. Aan de hand van 2 opdrachten verdiep je je in de functie van de omvormer in een zonnestroominstallatie en leer je hoe dit apparaat werkt. Daarnaast onderzoek je de verschillende typen en modellen die beschikbaar zijn. Om te testen of je de leerstof goed begrijpt, maak je aan het eind van het thema een online toets.

In het volgende thema 5 ga je vervolgens aan de slag met het monteren, aansluiten en in werking stellen van een omvormer op de meterkast.


Leerdoelen van dit thema

Na het doorwerken van dit thema kun je:

  • Vertellen welke functies de omvormer in een zonnestroominstallatie heeft.
  • Toelichten hoe de omvormer in een zonnestroominstallatie werkt.
  • Uitleggen op welke punten omvormers van elkaar kunnen verschillen.
  • Een geschikte omvormer kiezen bij een zonnestroominstallatie.


Tijdsduur van dit thema
Het doorwerken van dit thema kost gemiddeld 7 studie-uren

 

Test je kennis

Hoe werkt een omvormer?

Je hebt in de inleiding kunnen lezen dat de omvormer eigenlijk het hart van een zonnestroominstallatie is. Stel dat je over een uur een afspraak hebt met een klant die overweegt om een zonnestroominstallatie aan te leggen in zijn huis. Wat kun jij hem nu al vertellen over omvormers in het algemeen? En wat zou een omvormer in een zonnestroominstallatie doen?

Bedenk in twee- of drietallen wat jullie allemaal al weten over de functie en de werking van omvormers. Schrijf op wat je spontaan te binnen schiet. Neem 10 minuten de tijd en wissel daarna met de andere groepen uit wat je hebt opgeschreven. Start daarna met opdracht 1.

Voor het opschrijven van de ideeën kun je eventueel gebruik maken van een woordwolk (via Padlet  https://nl.padlet.com, Wordle) http://www.wordle.net/ of een mindmap (via Bubbl.us) https://bubbl.us/

 

Verschillende soorten omvormers

 

 

 

Opdracht 1

Hoe werkt een omvormer?

In deze opdracht onderzoek je:

  • uit welke onderdelen een omvormer bestaat
  • de functie en werking van de omvormer binnen een zonnestroominstallatie

Deze opdracht bestaat uit 2 onderdelen. Maak ze beide.
 

1a.    DE ONDERDELEN VAN EEN OMVORMER 

In het plaatje hieronder zie je de onderdelen van een omvormer. Bij enkele onderdelen staan nummers. Schrijf op welke onderdelen dit zijn en wat hun functie is binnen de omvormer.

 

Onderdelen van een omvormer

 

1B.    HOE WERKT DE OMVORMER IN EEN ZONNESTROOMINSTALLATIE? 

Zoek uit hoe de omvormer werkt in een zonnestroominstallatie. Om deze vraag te beantwoorden, verdiep je je in de volgende punten:

  • De stroom spanning karakteristiek (IV curve).
  • De maximum power point tracker (MPP tracker).
  • Het aantal MMP trackers.
  • Het aantal string ingangen.
  • Wat is het verschil tussen string ingangen en MPP trackers.
  • De maximale belastbaarheid (onderdimensionering).

Schrijf in je eigen woorden op hoe de omvormer werkt in een zonnestroominstallatie. Je kunt hiervoor de informatiebronnen onder deze opdracht gebruiken.


Informatie voor het maken van de opdracht

  • De informatiebron onderaan deze pagina bevat nuttige informatie voor het maken van de opdracht.
  • Het is een individuele opdracht. Werk je tekst puntsgewijs uit op een manier die je zelf handig vindt. Met bijvoorbeeld Youblisher , de App Paper of de App Bamboo, zodat je het altijd bij de hand hebt.
  • Bespreek de opdracht klassikaal na. 


Eisen aan de opdracht
In de uitwerking van de opdracht zijn de volgende punten meegenomen:

  • De verschillende onderdelen van een omvormer + een uitleg van hun functie.
  • De werking van een omvormer aan de hand van de punten die genoemd staan bij 1B.

 

Informatiebronnen bij de opdracht

De omvormer

Achtergrondinformatie en interessante links

 

 

Opdracht 2

Kies een geschikte omvormer

Bij de vorige thema’s in deze module heb je geleerd welke stappen je zet als je een zonnestroominstallatie gaat aanleggen Je weet dan ook dat het kiezen van de juiste omvormer erg belangrijk is voor het systeem. De omvormer bepaalt namelijk in grote mate het rendement van de installatie op het dak.

In deze opdracht ga je voor een klant op zoek naar de optimale combinatie zonnepanelen-omvormer. Je kunt kiezen uit verschillende situatiebeschrijvingen:
 
  Casus Roden

  Wordbestand downloaden
 

  Casus Zuidhorn
  Wordbestand downloaden

 

  Casus Bad Nieuweschans
  Wordbestand downloaden
 

  Casus Nes (Ameland)
  Wordbestand downloaden
 

  Casus Groningen
  Wordbestand downloaden

 


Informatie voor het maken van de opdracht

  • Maak de opdracht in drie- of viertallen. Verdeel de verschillende situatiebeschrijvingen over de groepen.
  • Na afronding van de opdracht presenteren de groepen hun resultaten aan elkaar.  Verwerk de resultaten dus in een presentatie, bijvoorbeeld in de vorm van een powerpoint, prezi of een youtube filmpje. Overleg met de docent over de presentatievorm.
  • Je kunt de informatiebronnen uit de voorgaande thema's gebruiken bij het maken van deze opdracht. Ook op internet zijn verschillende websites te vinden met interessante informatie. 


Eisen aan de opdracht

  • In de presentatie wordt antwoord gegeven op de vraag ‘Welk type omvormer is voor deze klant het meest geschikt?’ Dit wordt toegelicht met behulp van de antwoorden op de vragen uit de opdracht. 
  • De presentatie duurt maximaal 15 minuten.

 

Informatiebronnen bij de opdracht

 Website van SMA Benelux
 lees meer

 

 Website van LG
 lees meer

 

 

 

 

 

 

Afronding thema

Eindtoets omvormer

Deze toets (10 vragen) wordt aan het einde van het thema klassikaal uitgevoerd. Iedere student gaat naar www.m.socrative.com en vult de lokaalcode "Energycollege" en vervolgens zijn/haar naam in. De docent zet de toets de "De Omvormer" klaar. De resultaten zijn individueel.

 

 

 

 

 

 

Thema 5. De meterkast

Inleiding

Thema 5. Elektrische aansluiting van de zonnestroominstallatie

In de vorige thema’s hebben we de verschillende onderdelen van een zonnestroominstallatie behandeld. Hoe zorg je er nu voor dat de installatie ook werkt? Aan het eind van dit thema ga je in een practicumlokaal met verschillende echte zonnestroominstallaties aan de slag. Je leert hoe je een zonnestroominstallatie werkend kunt opleveren. Natuurlijk moet dat veilig gebeuren. Ter voorbereiding op de opdrachten in het praktijklokaal maak je de opdracht uit dit thema 5. De opdrachten voor het practicum zelf vind je onder het kopje ‘Praktijkopdracht’.



Leerdoelen van dit thema

Na het doorwerken van dit thema heb je:

  • Aangeven hoe je een omvormer monteert.
  • Benoemen waar je rekening mee moet houden bij de montage.
  • Vertellen hoe je zonnepanelen aansluit op een omvormer.
  • Uitleggen uit welke onderdelen een meterkast bestaat.
  • Vertellen hoe je een omvormer aansluit op de meterkast.
  • Benoemen waar je rekening mee moet houden bij het aansluiten.


Tijdsduur van dit thema
Het doorwerken van dit thema kost gemiddeld 8 studie-uren

 

Test je kennis

Oefening:Check wat je al weet van thema 5. De meterkast

Opdracht 1

Opdracht

Als je tijdens de practicumdag een omvormer veilig moet aansluiten op de zonnepanelen en de meterkast, is het handig als je voor je zelf een checklist hebt met de punten waar je op moet letten. In deze opdracht maak je voor jezelf zo’n checklist. Je bepaalt zelf hoe de checklist er uit ziet, maar neem de volgende onderdelen in elk geval mee:

  • de montage
  • de DC/AC aansluiting
  • de lastscheider
  • de bekabeling
  • veiligheid
  • aardlekschakelaar

Informatie voor het maken van de opdracht

  • De informatiebronnen onderaan deze pagina bevatten nuttige informatie voor het maken van de opdracht.
  • Je voert deze opdracht alleen uit.
  • Werk de opdracht op papier uit, zodat je de checklist mee kunt nemen naar het practicumlokaal. 
  • Bespreek de checklist met je docent als je klaar bent. 

 

Informatiebronnen bij de opdracht

De meterkast

achtergrondinformatie en interessante links

 

Opdracht 2

Wat weet je al van de meterkast?

Voor deze opdracht ga je eerst informatie verzamelen. De opdracht bestaat uit  3 onderdelen:

a. Individuele onderzoeks opdracht: 

  Onderzoek jouw eigen meterkast thuis
  document downloaden

 

b. Verwerkingsopdracht met een groep van maximaal 4 medestudenten:  

1. Vergelijk de individuele uitkomsten en noteer de overeenkomsten en verschillen.

2. Maak een presentatie met behulp van een presentatievorm en plaats deze vervolgens ONLINE
 

  Stappenplan voor het maken van een presentatie over de meterkast
  document downloaden

 

3. Presenteer als groepje de uitkomsten online. (zodat jullie jezelf terug kunnen zien). De presentatie duurt maximaal 5 minuten.

De eisen aan de presentatie zijn in onderstaand document geformuleerd.

  Eisen voor de presentatie van de meterkast
  document downloaden

 

Informatie voor het maken van de opdracht

Verwerk de resultaten van je onderzoek in een Powerpoint.
 

Eisen aan de opdracht

In het document 'Eisen voor de presentatie van de meterkast' hierboven, staan de eisen vermeld die aan deze opdracht worden gesteld.

 

Informatiebronnen bij de opdracht

De meterkast

Achtergrondinformatie en interessante links

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 

Afronding thema

Eindtoets de meterkast

Deze toets (10 vragen) wordt aan het einde van het thema klassikaal uitgevoerd. Iedere student gaat naar www.m.socrative.com en vult de lokaalcode "Energycollege" en vervolgens zijn/haar naam in. De docent zet de toets de "Meterkast" klaar. De resultaten zijn individueel.

 

 

 

 

 

 

Praktijkopdracht

Inleiding

Praktijkopdracht Zonnestroom
Dit is een afsluitende praktijkopdracht voor de module: zonne-energie installatie onder dak.

Algemene informatie
Er zijn op het dak 6 verschillende installaties aangelegd. Tijdens een rondleiding op het dak krijg je uitleg over verschillende dakconstructies en soorten panelen en aansluitmethoden.

Deze installatie op het dak moeten correct op een passende omvormer worden aangesloten. De omvormer moet op zijn beurt weer volgens de voorschriften aangesloten worden op de groepenkast.

De groepenkast wordt d.m.v. een soepele leiding en CEE-contactstop met 3 fasen N en PE (stekker) op een wandcontactdoos (stopcontact). Via deze wandcontactdoos wordt er terug geleverd op het elektriciteitsnet.

De docent wijst een dak installatie aan.

 

Veiligheid
Werk te allen tijde spanningsloos AC kant en stroomloos voor de DC kant.
Controleer altijd zelf of dit zo is.

 

 

 

Opdracht 1

Installeren en aansluiten omvormer op de zonnestroompanelen en op de groepenkast.
Ga bij de door de docent aangewezen dakinstallatie de bijpassende omvormer zoeken.
Doe dit met behulp van de gegevens van de panelen (datasheet) en de omvormer.

 

Meten is weten
Staat de DC schakelaar uit?
Staat de AC schakelaar uit?
Controleer de juiste polariteit + en - met behulp van een multimeter en laat dit aan de docent zien voordat je de omvormer vastklikt. met de connectoren vanuit 
de panelen gezien geldt bus is plus en pin is min.
Op de omvormer is dat net andersom.

 

In bedrijf stellen van de omvormer
DC schakelaar inschakelen, (eventueel) wachten op voldoende instraling. Dan de AC schakelaar inschakelen (voor die tijd heb je al de groep op de groepenkast ingeschakeld).

Sluit de omvormer aan zodat het geheel werkend kan worden opgeleverd.
Na het in bedrijf stellen moet je NOOIT DC bekabeling lostrekken.

 

Uit bedrijf stellen van de omvormer
AC schakelaar uitschakelen.
DC schakelaar uitschakelen.
Indien nodig DC connectoren losnemen (controleren op stroomloosheid).


Vertel tijdens het in bedrijfstellen aan “de klant” hoe de installatie werkt en wat te doen bij storingen.

 

 

 

 

 

 

Opdracht 2

Installatie op het dak

Omschrijf en geef aan:

  • Hoe is de hellingshoek van de panelen en was is de oriëntatie t.o.v., het zuiden?
  • Is de gekozen oriëntatie optimaal?
  • Zou het beter kunnen, zo ja, hoe?
  • Zijn er objecten op het dak die van invloed kunnen zijn op de opbrengst van de installatie?

Omschrijf:

  • Welke plat dak installatie er is toegepast voor de aan jou toegewezen  dak installatie
  • Het merk
  • Type
  • Voordelen
  • Nadelen


Succes!

 

 

 

 

 

 

  • Het arrangement A. Zonne-energie: installeren onder dak (module) is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Energy College Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2015-11-19 11:43:00
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld