Stofwisseling

Stofwisseling

Les 1: Stofwisseling - Enzymen

Stofwisseling

Stofwisseling is het omzetten van stoffen. Een voorbeeld daarvan is het verbranden van aardgas. Aardgas (ook wel 'methaan') wordt dan, samen met zuurstof, omgezet in koolstofdioxide en water. Twee stoffen worden dan omgezet in twee nieuwe stoffen.

Stofwisseling kan spontaan plaatsvinden, maar in organismen (bacteriën, schimmels, planten en dieren) vindt deze stofwisseling vaak plaats met behulp van enzymen.


Als je bijvoorbeeld een boterham eten, dan wordt deze afgebroken in je verteringstelsel. Deze afgebroken stoffen komen dan in je bloed en kunnen dan gebruikt worden om bijvoorbeeld cellen op te bouwen. Dit zijn voorbeelden van stofwisseling.


Stofwisseling is een proces. Een proces is iets dat plaatsvindt. Voorbeelden van processen waarbij het in de komende lessen over gaan hebben zijn fotosynthese en verbranding.

 

Enzymen

Enzymen zijn eiwitten die een reactie kunnen laten plaatsvinden. Een enzym kan een specifieke reactie laten plaatsvinden. Enzymen zijn dus specifiek. Nadat de reactie heeft plaatsgevonden, kan het enzym doorgaan met de volgende reactie. Het enzym wordt dus niet verbruikt. Zie de afbeelding hieronder.

De werking van een enzym.

 

Enzymen werken het best bij een bepaalde temperatuur (zie de afbeelding hieronder) of bij een bepaalde zuurgraad.

De enzymactiviteit bij een bepaalde temperatuur

In de afbeelding hierboven kun je de temperatuur veranderen in zuurgraad. De zuurgraad wordt gemeten in pH. Een pH van 1 tot 7 is zuur, een pH van 7 is neutraal en een pH boven 7 tot 14 is basisch. pH 1 is dus heel zuur en pH 14 is heel basisch.

Ons bloed heeft een pH waarde van ongeveer 7,4, dus enzymen in het bloed zullen bij deze pH het beste werken. De pH in de maag is heel zuur. Enzymen uit het bloed zullen in de maag dus onwerkzaam zijn.

 

Speeksel

In speeksel zitten ook enzymen. Deze enzymen breken zetmeel af. Zetmeel is een hoolhydraat (suiker). We zetten dat in ons verteringsstelsel om in glucose. Glucose kan dan opgenomen worden in het bloed.

 

Instructie vóórdat je de Prezi start:

Bij een aantal onderdelen kun je kiezen tussen, óf gesproken tekst, óf tekst om te lezen, namelijk bij: 

  • Leerdoelen Les
  • Thuis samen aan de slag
  • Leerdoelen behaald? 

 

Hoe kies je hier uit? 

1. Hoor je het liever? Concentreer je dan op iets buiten het tekstvlak en luister naar de instructie.

Je kunt dan, nadat de instructie klaar is, altijd nog terug lezen wat de bedoeling is.

2. Lees je liever? Zet dan je geluid in deze onderdelen uit!

 

Waarom moet je kiezen?

  • Als je tegelijkertijd gaat luisteren én lezen raak je de draad kwijt of neem je minder goed op wat er staat en gezegd wordt. Het scheelt tijd als je een van de keuzes hierboven kiest. 

 

Nog een tip:

  • In het begin van de Prezi kom je eerst leerdoelen tegen. (Hierop is bovenstaande keuze van toepassing.)
  • Probeer de leerdoelen te zien als een vraag waar je alvast een antwoord op bedenkt. Als je dit doet, kan je dit ook veel tijd schelen. 

Succes!

 

Les Enzymen - Prezi
In deze Prezi kun je allerlei informatie vinden over stofwisseling, enzymwerking en de werking van speeksel.

Les 2: Fotosynthese

Instructie vóórdat je de Prezi start:

Bij een aantal onderdelen kun je kiezen tussen, óf gesproken tekst, óf tekst om te lezen, namelijk bij: 

  • Leerdoelen Les
  • Thuis samen aan de slag
  • Leerdoelen behaald? 

 

Hoe kies je hier uit? 

1. Hoor je het liever? Concentreer je dan op iets buiten het tekstvlak en luister naar de instructie.

Je kunt dan, nadat de instructie klaar is, altijd nog terug lezen wat de bedoeling is.

2. Lees je liever? Zet dan je geluid in deze onderdelen uit!

 

Waarom moet je kiezen?

  • Als je tegelijkertijd gaat luisteren én lezen raak je de draad kwijt of neem je minder goed op wat er staat en gezegd wordt. Het scheelt tijd als je een van de keuzes hierboven kiest. 

 

Nog een tip:

  • In het begin van de Prezi kom je eerst leerdoelen tegen. (Hierop is bovenstaande keuze van toepassing.)
  • Probeer de leerdoelen te zien als een vraag waar je alvast een antwoord op bedenkt. Als je dit doet, kan je dit ook veel tijd schelen. 

Succes!

 

Les 2: Fotosynthese
In deze les leer je wat fotosynthese is, waar het plaats vindt en wat er allemaal voor nodig is. Natuurlijk ga je ook in op het nut van fotosynthese. Daarbij kijken we onder andere naar de stoffen die ontstaan.

Les 3: Glucose - assimilatie

Instructie vóórdat je de Prezi start:

Bij een aantal onderdelen kun je kiezen tussen, óf gesproken tekst, óf tekst om te lezen, namelijk bij: 

  • Leerdoelen Les
  • Thuis samen aan de slag
  • Leerdoelen behaald? 

 

Hoe kies je hier uit? 

1. Hoor je het liever? Concentreer je dan op iets buiten het tekstvlak en luister naar de instructie.

Je kunt dan, nadat de instructie klaar is, altijd nog terug lezen wat de bedoeling is.

2. Lees je liever? Zet dan je geluid in deze onderdelen uit!

 

Waarom moet je kiezen?

  • Als je tegelijkertijd gaat luisteren én lezen raak je de draad kwijt of neem je minder goed op wat er staat en gezegd wordt. Het scheelt tijd als je een van de keuzes hierboven kiest. 

 

Nog een tip:

  • In het begin van de Prezi kom je eerst leerdoelen tegen. (Hierop is bovenstaande keuze van toepassing.)
  • Probeer de leerdoelen te zien als een vraag waar je alvast een antwoord op bedenkt. Als je dit doet, kan je dit ook veel tijd schelen. 

Succes!

 

Les 3: Glucose - Assimilatie
In deze Prezi vind je informatie over glucose en assimilatie. Volg de route en kijk de filmpjes, dan kom je er vanzelf uit wat je wel en niet hoeft te doen.

Les 4: Verbranding - Dissimilatie

Instructie vóórdat je de Prezi start:

Bij een aantal onderdelen kun je kiezen tussen, óf gesproken tekst, óf tekst om te lezen, namelijk bij: 

  • Leerdoelen Les
  • Thuis samen aan de slag
  • Leerdoelen behaald? 

 

Hoe kies je hier uit? 

1. Hoor je het liever? Concentreer je dan op iets buiten het tekstvlak en luister naar de instructie.

Je kunt dan, nadat de instructie klaar is, altijd nog terug lezen wat de bedoeling is.

2. Lees je liever? Zet dan je geluid in deze onderdelen uit!

 

Waarom moet je kiezen?

  • Als je tegelijkertijd gaat luisteren én lezen raak je de draad kwijt of neem je minder goed op wat er staat en gezegd wordt. Het scheelt tijd als je een van de keuzes hierboven kiest. 

 

Nog een tip:

  • In het begin van de Prezi kom je eerst leerdoelen tegen. (Hierop is bovenstaande keuze van toepassing.)
  • Probeer de leerdoelen te zien als een vraag waar je alvast een antwoord op bedenkt. Als je dit doet, kan je dit ook veel tijd schelen. 

Succes!

 

Les 4: Verbranding - Dissimilatie

Les 5: Stofwisseling in planten en dieren

Instructie vóórdat je de Prezi start:

Bij een aantal onderdelen kun je kiezen tussen, óf gesproken tekst, óf tekst om te lezen, namelijk bij: 

  • Leerdoelen Les
  • Thuis samen aan de slag
  • Leerdoelen behaald? 

 

Hoe kies je hier uit? 

1. Hoor je het liever? Concentreer je dan op iets buiten het tekstvlak en luister naar de instructie.

Je kunt dan, nadat de instructie klaar is, altijd nog terug lezen wat de bedoeling is.

2. Lees je liever? Zet dan je geluid in deze onderdelen uit!

 

Waarom moet je kiezen?

  • Als je tegelijkertijd gaat luisteren én lezen raak je de draad kwijt of neem je minder goed op wat er staat en gezegd wordt. Het scheelt tijd als je een van de keuzes hierboven kiest. 

 

Nog een tip:

  • In het begin van de Prezi kom je eerst leerdoelen tegen. (Hierop is bovenstaande keuze van toepassing.)
  • Probeer de leerdoelen te zien als een vraag waar je alvast een antwoord op bedenkt. Als je dit doet, kan je dit ook veel tijd schelen. 

Succes!

 

Stofwisseling in planten en dieren

Les 6: Oefen les stofwisseling

Instructie vóórdat je de Prezi start:

In deze Prezi een korte samenvatting en nog een aantal filmpjes en oefentoetsen. 

Voor het behalen van de toets kan het nodig zijn dat je ook de uitleg en oefenopdrachten van voorgaande lessen herhaalt.

Succes!

 

Les 6: Oefenles Stofwisseling

Les 7: Toets Stofwisseling

Toets: Stofwisseling

Start

  • Het arrangement Stofwisseling is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Chantal Wilens Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2015-08-29 05:07:08
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Binnen het vak biologie heb je veel te maken met het uitwisselen van stoffen. Je lichaam neemt stoffen op uit het milieu, zoals zuurstof en voedingsstoffen. Je lichaam geeft ook stoffen af aan het milieu, zoals koolstofdioxide, water en andere afvalstoffen. Stofwisseling vindt natuurlijk niet alleen in mensen plaats, maar in alle organismen, dus ook in planten. Planten nemen ook stoffen op uit het milieu en staan stoffen af aan het milieu. Met 'stofwisseling' wordt niet alleen bedoeld het opnemen of afstaan van stoffen, maar ook het omzetten van stoffen, waarbij nieuwe stoffen ontstaan. Voorbeelden van processen waarbij dit gebeurt zijn fotosynthese en verbranding. Daarover ga je meer leren in dit thema.
    Leerniveau
    VSO;
    Leerinhoud en doelen
    Computervaardigheden/ICT; Natuur;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    12 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    enzymen, fotosynthese, glucose, koolstofdioxide, stofwisseling, temperatuur, verbranding, water, zuurgraad, zuurstof

    Bronnen

    Bron Type
    Les Enzymen - Prezi
    http://prezi.com/wivqdjdnfz56/stofwiseling/
    Link
    Les 2: Fotosynthese
    http://prezi.com/vssjlo8hinhi/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
    Link
    Les 3: Glucose - Assimilatie
    http://prezi.com/lmzhawwlgjzm/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
    Link
    Les 4: Verbranding - Dissimilatie
    http://prezi.com/rmt3xgz63gx8/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
    Link
    Stofwisseling in planten en dieren
    http://prezi.com/k7w7sx4nla0p/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
    Link
    Les 6: Oefenles Stofwisseling
    http://http://prezi.com/wd7u0_y-zrq2/?utm_campaign=share&utm_medium=copy
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Stofwisseling

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.