Nederland is een klein land, maar het is op het gebied van internationaal transport een van de belangrijkste landen ter wereld.
In deze opdracht ontdek je waarom Nederland zo’n belangrijk transportland is en waarom het zo’n goede reputatie heeft in het goederenvervoer.
Kun je een paar goederen of grondstoffen noemen die vanuit Nederland worden getransporteerd?
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
de begrippen open en gesloten economie omschrijven;
herkennen waarom een goede infrastructuur belangrijk is voor Nederland als transportland;
omschrijven hoe het transport via de weg, over het water en door de lucht de laatste jaren in Nederland is toegenomen;
het begrip mainport omschrijven en uitleggen waarom Rotterdam en Schiphol mainports zijn;
de rol van Nederland als transportland van aardgas herkennen.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
De activiteiten in deze opdracht dragen bij tot het volgende leerdoel:
Je beschrijft de ontwikkeling en groei van Nederland als transportland.
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je bestudeert de Kennisbank. Je bekijkt video's over de groei van de Rotterdamse haven en de Maasvlakte en van Schiphol als mainports. Je beantwoordt vragen.
Stap 2
Je leest over het wegennet en de Betuweroute. Je leest een tekst en bekijkt en video. Daarna beantwoord je vragen.
Stap 3
Je leest over Schiphol en het vrachtvervoer per vliegtuig. Je bekijkt video's over het vrachtvervoer per lucht en beantwoordt vragen.
Stap 4
Je leest over de rol van Nederland als gasrotonde bij het transport van aardgas naar andere Europese landen. Je bekijkt een video en beantwoordt vragen.
Stap 5
Nederland staat in top vijf van LPI. Bekijk de positie van Nederland op deze ranking-lijst van de Wereldbank. Beantwoord er vragen over.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippen
De begrippen gaan over Nederland als transportland.
Eindopdracht A
Kies je voor eindopdracht A dan maak je een toets.
Eindopdracht B
Kies je voor eindopdracht B, dan maak je in groepjes een brochure over Nederland als transportland.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Vervoer over water
Bestudeer in de Kennisbank de pagina over open en gesloten economie.
Nederland ligt aan zee en er lopen brede, goed bevaarbare rivieren doorheen. De rivieren verbinden de Nederlandse kust met Duitsland (met het dichtbevolkte Ruhrgebied waar veel fabrieken staan en zware industrie gevestigd is), met België en met Frankrijk.
Om die rivieren met elkaar te verbinden zijn er kanalen gegraven. Dat was niet moeilijk omdat Nederland grotendeels vlak is. Zo is bijvoorbeeld tussen Cuijk en Nijmegen het Maas-Waalkanaal gegraven en het Amsterdam-Rijnkanaal tussen Amsterdam en Tiel.
Bekijk de video's. Welk positief effect heeft de groei van de Rotterdamse haven op de stad, denk je?
Zo werd deze haven een van de twee mainports van Nederland. Een mainport is een knooppunt in de vervoersstromen van mensen en goederen. De goederen komen uit het buitenland (import/invoer), worden naar het buitenland gestuurd (export/uitvoer) of komen eerst Nederland binnen om dan weer te worden doorgestuurd (transit/doorvoer).
De andere mainport is Schiphol, het grootste vliegveld van Nederland.
Mainport Rotterdam is goed ingericht op de overslag van containers. De container is erg populair bij vervoersbedrijven omdat het laden en lossen ervan sneller gaat en goedkoper is dan het laden en lossen van losse goederen. Zonder containers kost het laden of lossen van een zeeschip dagen, zo niet weken. Ook hebben veel havenarbeiders er hun handen vol aan. Maar zitten goederen in containers, dan kost het laden of lossen maar enkele uren. En het is sterk geautomatiseerd, zodat er maar weinig personeel nodig is.
Nederland heeft een dicht netwerk van snelwegen.
Daar gaan niet alleen veel personenauto’s overheen, maar ook veel vrachtauto’s.
Nederland heeft ook een dicht spoorwegnet met lijnen naar het buitenland, bijvoorbeeld via Roosendaal en Antwerpen naar Parijs en via Arnhem naar Duitsland.
Betuweroute
Speciaal voor goederenvervoer (vooral van containers) is een spoorlijn aangelegd: de Betuweroute.
De Betuweroute verbindt Rotterdam met de Duitse grens. Nog steeds moet de spoorlijn goede aansluitingen krijgen op het Duitse spoorwegennet zodat ook na de grensovergang goederen snel kunnen worden vervoerd. Tot nu toe is daar niet veel van terechtgekomen.
Er rijden ieder jaar 20.000 treinen over de Betuweroute. Iedere trein trekt een lading vergelijkbaar met 56 vrachtwagens.
Een standaard binnenvaartschip van 110 meter kan maximaal zo'n 3500 ton vervoeren. Dit staat gelijk aan 120 vrachtwagens.
Lees het volgende artikel over de vertraging bij de aanleg van de route op Duits grondgebied.
Duitse aanleg Betuweroute loopt jaren vertraging op
De aanleg van het Duitse deel van de Betuweroute loopt grote vertraging op. De staatssecretaris van Infrastructuur en Waterstaat denkt dat de goederenverbinding niet in 2022 klaar is, maar nog "enkele jaren zal opschuiven", onder andere doordat de benodigde bouwvergunningen nog niet zijn afgegeven.
In een brief aan de Tweede Kamer wordt de Kamer op de hoogte gehouden van de voortgang van het project op Duits grondgebied. Lees met name het gedeelte 'Het derde spoor in Duitsland' in de brief.
Ruhrgebied
De Betuweroute is een 160 kilometer lang goederenspoor tussen de Rotterdamse haven en de Duitse grens dat in 2007 in gebruik werd genomen. Nederland en Duitsland hebben al in 1992 afgesproken dat het spoor tot Oberhausen doorgetrokken zou worden om het goederenvervoer tussen de Rotterdamse haven en het Duitse Ruhrgebied te verbeteren. Duitsland beloofde het spoor te verbreden, maar daar blijkt dus weinig vaart in te zitten.
De vertraging leidt ertoe dat de goederentreinen tussen Nederland en Duitsland nog jaren worden omgeleid, onder andere via Noord-Brabant en het oosten. Er zijn door de overheid al maatregelen genomen om de overlast voor omwonenden van de Betuweroute te verminderen.
Bron: NOS 15-02-2017
Bekijk de video en beantwoord dan de onderstaande vragen.
Stap 3: Luchtvaart
Schiphol is het grootste vliegveld van Nederland en net als de haven van Rotterdam een mainport. De luchthaven geeft toegang tot reisbestemmingen over de hele wereld.
Schiphol is makkelijk te bereiken over de weg en per spoor. Dat Schiphol niet alleen passagiers in en uit vliegtuigen helpt, zie je in de video's "Luchtvracht op Schiphol?"
Hoeveel vracht gaat er via Nederlandse luchthavens?
Luchtvaartmaatschappijen vervoerden in 2018 ruim 1,83 miljoen ton aan goederen van of naar Nederland. Dat is 0,3 procent minder dan een jaar eerder. Ruim 93 procent van alle luchtvracht ging via Schiphol.
Op Schiphol daalde het vrachtvervoer met 2,5 procent tot 1,7 miljoen ton. Deze afname wordt onder meer in verband gebracht met het minder aantal slots dat voor de vrachtsector beschikbaar is op Schiphol. Een slot geeft een luchtvaartmaatschappij het recht om op een bepaalde tijd te landen of op te stijgen.
Op Maastricht Aachen Airport, waar het overige vrachtvervoer wordt afgehandeld, steeg het vrachtvervoer met 44 procent tot 125 duizend ton. Deze stijging wordt onder andere veroorzaakt doordat vliegmaatschappijen minder op Schiphol kunnen vliegen en uitwijken naar andere Europese luchthavens, waaronder Maastricht Aachen Airport.
Bron: Centraal Bureau voor de Statistiek
Stap 4: Gasrotonde Nederland
Nederland speelt een grote rol in de gasrotonde van Europa. De gasrotonde is een op elkaar afgestemd geheel van gasinfrastructuur voor transport, opslag en doorvoer van gas. Hierbij horen ook de ondersteunende services die een goed werkende, laagdrempelige handel in gas mogelijk maken.
Dit verbetert de beschikbaarheid van gas voor gebruikers en zorgt ervoor dat de prijs van gas niet te veel schommelt.
Nederland heeft een goede uitgangspositie voor de gasrotonde vanwege:
aanwezigheid van aardgas in de ondergrond;
gunstige geografische ligging aan zee;
uitgebreide gasinfrastructuur;
verbindingen met de Europese gasmarkten;
aanwezige kennis, ervaring en capaciteit om te innoveren.
Belangrijke partner in de gasrotonde is Rusland. Het Nederlandse staatsbedrijf Gasunie heeft voor 9 procent aandeel in de Russische pijpleiding Nordstream, een leiding die de gasreserves van Rusland met Europa verbindt. Deze pijpleiding is een belangrijk onderdeel van de gasrotonde.
Door het terugvallen van de Groningse gasproductie zal Nederland in de toekomst meer gas moeten importeren van buitenlandse leveranciers, waaronder het Russische Gazprom.
De Nederlandse regering maakt van Nederland een gasrotonde, een transportland voor gas, om Europa van gas te voorzien, ongeacht de omvang van vraag en aanbod van gas.
Zo kan ’s zomers, als het aanbod van gas groter is dan de vraag, overtollig gas ondergronds worden opgeslagen. Dat gas kan weer worden opgepompt tijdens de winter als de vraag naar gas groter is dan het aanbod.
Ook als Nederland zelf geen gas meer uit de bodem haalt nadat de gasvelden zijn uitgeput, kan Nederland de rol van gasdistributeur spelen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Stap 5: Nederland: goedkoop en klantvriendelijk transportland
Welke landen zijn het meest geschikt om zaken mee te doen als handelaar of vervoerbedrijf? Dat hangt niet alleen af van de kwaliteit van de infrastructuur (spoorlijnen, autowegen, zee- en luchthavens) van het land.
Bekijk de video uit 2018 over de groei van onze grootste luchthaven: Schiphol.
De Wereldbank houdt bij hoe goed landen presteren als transportland. Elk land scoort op de volgende vragen:
Hoe snel en gemakkelijk krijg je goederen via douanekantoren en grenscontroles het land in of uit?
Hoe hoog is de kwaliteit van de infrastructuur?
Hoe hoog zijn de kosten van goederenvervoer?
Hoe hoog is de kwaliteit van de dienstverlening van vervoersbedrijven en douanemedewerkers?
Hoe makkelijk is het om goederen te volgen?
In hoeveel procent van de gevallen lukt het om goederen binnen de afgesproken tijd op hun bestemming te krijgen?
Aan de hand van de scores krijgt elk land een plek op de Logistics Performance Index (LPI).
De Wereldbank maakt om de twee of drie jaar een ranglijst van landen.
Op de logistieke wereldranglijst van de LPI is Nederland wel in plaats gezakt. Bekijk dit artikel uit 2018.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Je kunt nu benoemen waarom Nederland door zijn ligging, de beschikbaarheid van waterwegen en goede infrastructuur zijn rol van transportland uitstekend kan vervullen.
Je wilt vervoersbedrijven en handelaren in het buitenland duidelijk maken waarom Nederland zo'n uitstekend transportland is om zaken mee te doen.
Dat kun je doen door middel van een brochure. Jullie gaan nu zo'n brochure maken.
De brochure bestaat uit vijf delen. Die gaan over:
vervoer over de weg
vervoer over water
vervoer per spoor
containervervoer
vervoer van aardgas.
De klas gaat uiteen in groepjes en elk groepje krijgt een deel toegewezen.
Je gaat nu aan de slag om als groepje een deel uit te werken.
Hoe jullie het gaan doen (digitaal of met knip- en plakwerk) bepalen jullie samen, maar wel in overleg met de andere groepen.
Je kunt in de gereedschapskist nog ideeën opdoen voor de uitwerking.
Belangrijk is dat jullie aan het eind van elk deel in woord en beeld uitleggen wat op elk gebied de sterke punten zijn van Nederland als transportland.
Als iedereen klaar is worden de vijf delen samengevoegd tot één brochure.
Klaar?
Lever jullie groepswerk in en laat het beoordelen door jullie docent.
Beoordeling
Het door jullie gemaakte deel van de brochure laat je beoordelen door de docent.
Bij de beoordeling let jullie docent op:
inhoud: laat jouw deel van de brochure goed zien waarom Nederland voor vervoersbedrijven en handelaars een prettig land is om zaken te doen?
vorm: is jouw deel van de brochure kleurrijk en prettig leesbaar en maakt het je als vervoerder of handelaar enthousiast om zaken te doen in Nederland?
taalfouten: bevatten de teksten in jouw deel van de brochure niet te veel taalfouten?
Met maken van een folder presenteer je kennis die je hebt opgedaan aan anderen.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Wat wordt er zoal getransporteerd in Nederland?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je uitleggen waarom Schiphol en de haven van Rotterdams mainports zijn?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je voldoende tijd om te oefenen en een keuze te maken uit de twee eindopdrachten?
Inhoud
Kun je uitleggen waarom Nederland als transportland bij de top vijf hoort?
Eindopdracht B
Wat vond je van de groepsopdracht? Vormden alle uitgewerkte delen samen een complete brochure? Komen jullie argumenten om voor Nederland te kiezen als transportland overtuigend over?
Het arrangement NL transportland - hv123 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema ''Globalisering'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Deze opdrachten behandelen de Nederlandse economie, met een focus op transport over water en de haven van Rotterdam, inclusief de Maasvlakte. We bespreken ook het transport over land, zoals via de Betuweroute. We mogen de luchtvaart als belangrijke handelsroute met de grote luchthaven Amsterdam niet vergeten. Daarnaast vertellen we over het gasnetwerk van Europa en de belangrijke rol die Nederland hierin speelt.
Leerniveau
HAVO 1;
HAVO 3;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Transport en vervoer;
Globalisering;
Aardrijkskunde;
Infrastructuur en transport in Nederland;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
aardijkskunde, arrangeerbaar, gasnetwerk, handel, havo123, luchthaven, stercollectie, transport
Deze opdracht hoort bij het thema ''Globalisering'', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor aardrijkskunde voor HAVO leerjaar 1, 2 & 3. Deze opdrachten behandelen de Nederlandse economie, met een focus op transport over water en de haven van Rotterdam, inclusief de Maasvlakte. We bespreken ook het transport over land, zoals via de Betuweroute. We mogen de luchtvaart als belangrijke handelsroute met de grote luchthaven Amsterdam niet vergeten. Daarnaast vertellen we over het gasnetwerk van Europa en de belangrijke rol die Nederland hierin speelt.
Nederland is een klein land, maar het is op het gebied van internationaal transport een van de belangrijkste landen ter wereld.
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Bestudeer in de Kennisbank de pagina over open en gesloten economie.
Schiphol is het grootste vliegveld van Nederland en net als de haven van Rotterdam een mainport. De luchthaven geeft toegang tot reisbestemmingen over de hele wereld.
Nederland speelt een grote rol in de gasrotonde van Europa. De gasrotonde is een op elkaar afgestemd geheel van gasinfrastructuur voor transport, opslag en doorvoer van gas. Hierbij horen ook de ondersteunende services die een goed werkende, laagdrempelige handel in gas mogelijk maken.
Welke landen zijn het meest geschikt om zaken mee te doen als handelaar of vervoerbedrijf? Dat hangt niet alleen af van de kwaliteit van de infrastructuur (spoorlijnen, autowegen, zee- en luchthavens) van het land.
Je kunt nu benoemen waarom Nederland door zijn ligging, de beschikbaarheid van waterwegen en goede infrastructuur zijn rol van transportland uitstekend kan vervullen.
vervoer over de weg
inhoud: laat jouw deel van de brochure goed zien waarom Nederland voor vervoersbedrijven en handelaars een prettig land is om zaken te doen?
Intro
