Thema: Schapen vmbo-kgt34

Thema: Schapen vmbo-kgt34

Thema: Schapen

Intro

Schapen zijn zoogdieren die vrijwel in alle landen ter wereld voorkomen.
Een mannelijk schaap noem je een ram. Een vrouwelijk schaap noem je een ooi en het jong een lam.
Er zijn verschillende soorten schapen en allemaal hebben ze hun eigen gunstige eigenschappen.
Ze worden onder andere gefokt voor vlees, wol en melk.

Kijk naar de volgende video over de schaapsherder en zijn kudde. Bespreek na het kijken wat het voordeel van deze manier van groenonderhoud is vergeleken met grasmaaiers of chemische bestrijding.

Schapen eten gras en hebben daarom een erg lang verteringsstelsel.
De lengte van het verteringskanaal kan wel 26 maal zijn lichaamslengte zijn.
Ook heeft een schaap, net als een koe, meerdere magen en wordt het voedsel opgebraakt en herkauwd.

Niet alleen mensen kunnen ziek worden, maar ook schapen.
Zo kan de uier van het schaap ontsteken als er bacteriën bijvoorbeeld via wondjes de tepel binnendringen.

Schapen en andere organismen zijn opgebouwd uit cellen, weefsels en organen.
In dit thema leer je meer over deze organisatieniveaus.
Ook leer je hoe fotosynthese werkt.
Je gaat bekijken hoe de vertering werkt en het hart en de huid.
Je sluit het thema af met het maken van examenvragen die aansluiten bij de leerdoelen van dit thema. 

Wat kan ik straks?

Kennis
Aan het eind van dit thema kun je:

K4: Cellen en weefsels

  • Benoemen hoe weefsels zijn opgebouwd.
  • Het verschil tussen cellen en weefsels uitleggen.
  • Enkele type cellen en weefsels onderscheiden.

K4: Fotosynthese

  • Aangeven welke stoffen je nodig hebt voor de fotosynthese en welke stoffen er worden gevormd (reactievergelijking).
  • De delen van een plant noemen waar de fotosynthese plaatsvindt.
  • Het belang van fotosynthese uitleggen.

K4: Van cel tot orgaanstelsel

  • Omschrijven wat een weefsel is.
  • Omschrijven wat een orgaan is.
  • Enkele orgaanstelsels benoemen met hun organen en functies.

K6: Plantenweefsels

  • Verschillende typen weefsels bij planten herkennen en beschrijven.
  • Het verschil uitleggen tussen bastvaten en houtvaten.
  • De functie van huidmondjes omschrijven.

K9: Voedingsstoffen en voedingsmiddelen

  • Met behulp van voorbeelden het verschil tussen voedingsstoffen en voedingsmiddelen duidelijk maken.
  • De zes groepen voedingsmiddelen benoemen met hun functie.
  • Het belang van de Schijf van vijf omschrijven.

K9: Verteren

  • Het verschil tussen mechanische en chemische vertering duidelijk maken.
  • De organen van het spijsverteringsstelsel benoemen met hun functies.
  • Beschrijven wat een enzym is en aangeven waarvoor enzymen belangrijk zijn.
  • De plekken in het verteringsstelsel benoemen waar verteringssappen worden aangemaakt.
  • De functie van verteringssappen omschrijven.

K9: Hart en bloedvaten - 1

  • In een afbeelding de onderdelen van het hart benoemen.
  • De werking van het hart beschrijven.
  • Met behulp van een afbeelding duidelijk maken wat het verschil is tussen de grote en de kleine bloedsomloop.
  • Omschrijven welke type bloedvaten er zijn en wat de functie van ieder type bloedvat is.

K10: De huid

  • In een afbeelding de onderdelen van de huid benoemen.
  • De functies geven van de verschillende onderdelen van de huid.
  • Uitleggen wat de rol is van zweten, vet en de doorbloeding van de huid.
  • Uitleggen wat de rol van pigment is bij de bescherming tegen ultraviolette straling.

K5: Dissimilatie

  • Het proces van assimilatie en het proces van dissimilatie beschrijven.
  • Het belang van assimilatie en dissimilatie beschrijven.
  • Voorbeelden noemen van dissimilatie zonder zuurstof.
  • Omschrijven hoe gisting gebruikt wordt in de klassieke biotechnologie.

Vaardigheden:
Aan het eind van dit thema kun je:

  • Een practicum uitvoeren en het resultaat verwerken in een schematische en/of een natuurgetrouwe tekening maken.
  • Een onderzoek uitvoeren en de resultaten verwerken in een verslag.
  • Informatie opzoeken op internet.

Wat kan ik al?

Weet je het nog?
Het thema Schapen is het tweede thema in leerjaar 3.
De theorie uit een aantal modules die je in thema 1 'Jacobskruiskruid' bent tegengekomen, heb je ook nodig bij de afsluiting van dit thema.
Als je twijfelt of je het nog weet, klik de modules hieronder dan nog eens door.

Klik op de links om de modules te openen.

Bouw van een cel (planten en dieren)

Verschillende eters

Bouw van zaadplanten

Spijsverteringsstelsel

Wat ga ik doen?

Het thema Schapen bestaat uit de volgende onderdelen.
In de tabel staat per activiteit hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.

Activiteit

Aantal lessen

Inleiding

 

Wat kan ik straks?

0,5

Wat kan ik al?

2

Wat ga ik doen?

0,5

Modules

 

Module: Cellen en weefsels

2

Module: Fotosynthese

2

Module: Van cel tot orgaanstelsel

2

Module: Plantenweefsels

2

Module: Voedingsstoffen en voedingsmiddelen

2

Module: Verteren

2

Module: Hart en bloedsomloop

2

Module: De huid

2

Module: Dissimilatie

2

Afsluiting

 

Samenvattend

0,5

Examenvragen

0,5

Terugkijken

0,5

Totaal:

22 à 23

 

 

 

Modules

Voor je gaat beginnen aan de afsluiting van het thema ga je negen modules doorwerken. In eerste instantie lijken de verschillende modules misschien niet zoveel met elkaar te maken te hebben, maar omdat veel (examen)vragen zogenaamde contextvragen zijn, moet je de theorie uit de verschillende modules gecombineerd kunnen toepassen. En daar ga je na het doorwerken van de modules mee oefenen in de examenopgaven in de afsluiting.
Maak je keuze.

Module 1

Cellen en weefsels
Module 2

Fotosynthese
Module 3

Van cel tot orgaanstelsel
Module 4

Plantenweefsels
Module 5

Voedingsstoffen en voedingsmiddelen
Module 6

Verteren
Module 7

Hart en bloedsomloop
Module 8

De huid
Module 9

Dissimilatie

Afsluiting

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbankitems bij dit thema.

Examenvragen

Je hebt in de modules veel theorie bestudeerd en veel vragen beantwoord en opdrachten gemaakt.
Als het goed is ben je nu klaar voor het beantwoorden van een aantal examenvragen over dit onderwerp. Lees eerst de tips.

Wil je meer oefenen? Kijk op Examenkracht.nl

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van dit thema nog eens door.
    Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
    Past de video goed bij het thema? Waarom wel of waarom niet?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je in het totaal ongeveer 23 uur met dit thema bezig zou zijn.
    Ben je meer of minder tijd met het thema bezig geweest?
    Met welke module ben je het langst bezig geweest? En met welke het kortst?
  • Herhaling
    Heb je voor je aan de modules begon de herhalingsmodules doorgeklikt?
    Wist je het meeste nog?
  • Inhoud
    Het thema bestaat uit negen modules. Welke module vond je het leukst om te doen?
    En welke vond je het minst leuk? Schrijf op waarom je deze opdracht niet zo leuk vond.
  • Examenvragen
    Je hebt de examenvragen Schapen gemaakt.
    Ging het goed? Had je de theorie uit de modules nodig om de vragen te kunnen maken?

  • Het arrangement Thema: Schapen vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-08-13 10:52:02
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Schapen' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO. Fair Use In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 3/4. Dit thema heet schapen en behandelt 9 onderwerpen. Het eerste onderwerp is cellen en weefsels. Je leert benoemen hoe weefsels zijn opgebouwd, het verschil tussen cellen en weefsels uitleggen en enkele type cellen en weefsels onderscheiden. Het tweede onderwerp is fotosynthese. Je kunt aangeven welke stoffen je nodig hebt voor de fotosynthese en welke stoffen er worden gevormd (reactievergelijking), de delen van een plant noemen waar de fotosynthese plaatsvindt en het belang van fotosynthese uitleggen. Het derde onderwerp is van cel tot orgaanstelsel. Je leert omschrijven wat een weefsel is, omschrijven wat een orgaan is en enkele orgaanstelsels benoemen met hun organen en functies. Het vierde onderwerp is plantenweefsels. Je leert verschillende typen weefsels bij planten herkennen en beschrijven, het verschil uitleggen tussen bastvaten en houtvaten en de functie van huidmondjes omschrijven. Het vijfde onderwerp is voedingsstoffen en voedingsmiddelen. Je kunt met behulp van voorbeelden het verschil tussen voedingsstoffen en voedingsmiddelen duidelijk maken, de zes groepen voedingsmiddelen benoemen met hun functie en het belang van de Schijf van vijf omschrijven. Het zesde onderwerp is verteren. Je leert om het verschil tussen mechanische en chemische vertering duidelijk maken, de organen van het spijsverteringsstelsel benoemen met hun functies, beschrijven wat een enzym is en aangeven waarvoor enzymen belangrijk zijn. Je kunt de plekken in het verteringsstelsel benoemen waar verteringssappen worden aangemaakt en de functie van verteringssappen omschrijven. Het zevende onderwerp is hart en bloedsomloop. Je leert om in een afbeelding de onderdelen van het hart benoemen, de werking van het hart beschrijven, met behulp van een afbeelding duidelijk maken wat het verschil is tussen de grote en de kleine bloedsomloop en je kunt omschrijven welke type bloedvaten er zijn en wat de functie van ieder type bloedvat is. Het achtste onderwerp is de huid. In een afbeelding kun je de onderdelen van de huid benoemen. Je kunt de functies geven van de verschillende onderdelen van de huid, uitleggen wat de rol is van zweten, vet en de doorbloeding van de huid en uitleggen wat de rol van pigment is bij de bescherming tegen ultraviolette straling. Het negende onderwerp is fotosynthese. Je kunt het proces van assimilatie en het proces van dissimilatie beschrijven, het belang van assimilatie en dissimilatie beschrijven, voorbeelden noemen van dissimilatie zonder zuurstof en omschrijven hoe gisting gebruikt wordt in de klassieke biotechnologie.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Dynamisch evenwicht; Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    21 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, bloedsomloop, dissimilatie, fotosynthese, huid, stercollectie, verteren, vmbo kgt3/4, voedingsstoffen

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Schapen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van