Thema: Enzymen en eiwitsynthese - v456

Thema: Enzymen en eiwitsynthese - v456

Intro

Eiwitten en DNA
De kans dat iemand anders precies hetzelfde DNA heeft als jij is verwaarloosbaar klein.
Doordat DNA uniek is voor elk individu, is het vergelijken van DNA monsters een goede methode om mogelijke verwantschap aan te tonen, forensisch onderzoek te doen of de afstamming van soorten na te gaan.

Met DNA onderzoek kan nog veel meer: mutaties in genen opsporen en zo de achtergrond van erfelijke ziekten leren kennen; de gevoeligheid van een patiënt voor een bepaald medicijn bepalen; een gen van de ene soort in de andere overbrengen, om zo bijvoorbeeld een rijstplant te kweken die meer provitamine A bevat.
In bacteriën kan een menselijk gen worden ingebouwd, bijvoorbeeld het gen om insuline te maken, waardoor menselijk insuline in grote reactievaten kan worden geproduceerd. Er zijn zelfs wetenschappers die proberen uitgestorven soorten weer tot leven te wekken.

In de video zie je nog een toepassing: ziekten die door een mutatie in één gen worden veroorzaakt, kunnen mogelijk met gentherapie worden behandeld.

DNA onderzoek geeft dus veel mogelijkheden. Dat veel experimenten omstreden zijn, blijkt uit de volgende video.

In deze module leer je hoe het functioneren van cellen wordt bepaald door het samenspel tussen genen en eiwitten.
Met behulp van deze kennis, ga je een mening vormen over gewenste en ongewenste toepassingen van moleculair biologisch onderzoek.

Colofon

Het arrangement Thema: Enzymen en eiwitsynthese - v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2022-03-23 09:08:12
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

Dit thema Enzymen en eiwitsynthese is ontwikkeld door medewerkers van StudioVO. Bij het ontwikkelen van het materiaal is gebruik gemaakt van of wordt verwezen naar materiaal van de volgende websites:

www.schooltv.nl www.youtube.com www.bioplek.org www.wikipedia.org


Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content .

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor vwo leerjaar 4/5/6. Dit thema heet enzumen en eiwitsynthese. Aan het eind van dit thema kun je: de bouw van DNA en RNA beschrijven. beschrijven hoe de basenvolgorde van DNA bepaald kan worden. toelichten dat de aminozuurvolgorde en de ruimtelijke structuur van een eiwit de bouw en de werking ervan bepaalt. beschrijft je hoe DNA fragmenten in ander DNA (van dezelfde soort of andere) op een natuurlijke of kunstmatige manier ingebouwd kunnen worden. Je beschrijft de gevolgen van deze inbouw. leg je in detail de bij transcriptie en translatie betrokken processen uit. beschrijf je waar en op welke wijze enzymen reacties katalyseren, en hoe temperatuur en pH die processen beïnvloeden. ​licht je in detail toe hoe DNA-replicatie plaatsvindt, wat er fout kan gaan en welke consequenties dat heeft. beschrijf je dat celdifferentiatie tot stand komt door het aan- en/of uitschakelen van genen. beschrijf je wat genexpressie is en doet. beschrijf je hoe genexpressie gereguleerd wordt en gemanipuleerd kan worden.
Leerniveau
VWO 6; VWO 4; VWO 5;
Leerinhoud en doelen
Eiwitsynthese; Biologische eenheid; Biologie; Instandhouding; DNA;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
29 uur en 20 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, biologie, celdifferntiatie, dna-replicatie, genen, genexpressie, stercollectie, transcriptie, translatie, vwo4/5/6

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

Oefeningen en toetsen

Enzymen en eiwitsynthese

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

QTI

Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

Versie 2.1 (NL)

Versie 3.0 bèta

Meer informatie voor ontwikkelaars

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
Thema: Enzymen en eiwitsynthese - v456
open