Biologisch onderzoek
Wat kun je met biologie en met biologisch onderzoek?
Kan iedereen een goede onderzoeker zijn?
Onderzoek begint met het doen van waarnemingen. Net als veel dingen kun je ook het waarnemen trainen.
In de volgende video zie je een experiment over waarnemen. Bespreek de uitkomsten van het onderzoek in de video met een klasgenoot. Wat is jullie opgevallen?
Je werkt in deze module aan vijf stappen.
Het resultaat van stap 2 wordt in de klas besproken. Van de poster maak je een foto (afdruk, jpeg, pdf of iets dergelijks) en deze gaat in je portfolio, samen met het resultaat van de bespreking in de klas.
Het resultaat van stap 3 wordt door de docent beoordeeld.
Daarna verwerk je het in je LOB-plan.
Het werkblad (stap 4) laat je aftekenen en stop je in je portfolio.
Wat ga ik leren?
Na het afronden van deze module kun je:
het belang van het vak biologie voor jezelf en voor de maatschappij aangeven en met voorbeelden toelichten.
toelichten wat het doen van waarnemingen betekent voor het doen van onderzoek.
voorbeelden noemen van biologisch onderzoek op verschillende organisatieniveaus.
apparaten gebruiken om waar te nemen en te meten.
de begrippen grootheid en eenheid gebruiken.
Wat ga ik doen?
Aan de slag
Stap
Inhoud
Stap 1
Jullie bestuderen drie verschillende onderzoeken en geven aan hoe belangrijk jullie deze onderzoeken vinden.
Stap 2
Onderzoeken kost geld. Jullie proberen geld in te zamelen door een goede promotiecampagne voor een onderzoek te maken.
Stap 3
Jullie gaan in gesprek met iemand die een beroep uitoefent binnen het profiel 'natuur en gezondheid'.
Stap 4
Hoe belangrijk zijn je zintuigen voor een onderzoeker?
Stap 5
In drietallen bestuderen jullie verschillende onderzoeken en schrijven hier samenvattingen van.
Afronding
Onderdeel
Kennisbank
Alle Kennisbankitems uit deze module.
Eindopdracht
Je maakt van deze module een samenvatting voor je portfolio.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je 7 SLU nodig.
Aan de slag
Stap 1: Onderzoek
Stap 2: Onderzoek kost geld
Onderzoek kost geld
In deze opdracht ga je een reclame maken voor een biologisch onderzoek dat jij belangrijk vindt en dat jij zou willen promoten.
Onderzoek is duur, en meer draagvlak betekent vaak ook meer geldschieters!
Het kan een zuiver biologisch onderzoek zijn, maar je kunt ook kiezen voor een vakoverstijgend onderzoek. Denk bijvoorbeeld aan onderzoeken op het terrein van gezondheid of gezondheidszorg, duurzaamheid, voeding of voedselproductie, sport, energie of veiligheid.
Maak een poster die bijvoorbeeld opgehangen kan worden in een bushokje.
Op je poster is in ieder geval te zien of te lezen wat het onderzoek kan betekenen voor de maatschappij. Er staat ook een reclamekreet (slogan) op de poster.
Alle posters worden in het lokaal opgehangen.
Welke poster is het meest overtuigend? Om dat vast te stellen, neemt ieder 15 eurocent (drie muntjes van 5).
Bij elke poster komt een bakje waarin de munten gedaan kunnen worden.
Welke poster werft de meeste fondsen?
Bespreek na afloop de drie winnende posters.
Wat maakt de één meer wervend dan de ander?
Maak tenslotte een foto van je poster en stop deze in je portfolio.
In onderstaande video, op de sites en in de Gereedschapskist vind je tips voor het maken van de poster.
Op een informatieve poster kun je laten zien wat de belangrijkste delen van de lesstof zijn. Ook kun je weergeven hoe bepaalde delen zich tot elkaar verhouden.
Stap 3: Wat kun je straks met biologie?
Wat kun je straks met biologie?
Ook deze stap werk je in tweetallen. Ga naar een site over profiel en studiekeuze.
Kies drie studierichtingen waarvoor je interesse hebt.
Noteer van elke studierichting tot welk beroepen deze studie opleidt.
Bespreek na afloop wat je van de beroepen vindt.
Zou het bij jou passen? Waarom wel/niet?
Noteer dat achter elk beroep.
Wat kun je straks met biologie?
Bedenk een beroep binnen het profiel 'natuur en gezondheid' dat jou wel interessant lijkt.
Vraag eventueel de decaan naar sites van bronnen om ideeën op te doen.
Zoek een persoon die dit beroep uitoefent en vraag of je een interview mag afnemen.
Leg het doel van het interview uit en maak een afspraak.
Maak vragen voor het interview met deze persoon.
Houd het interview en verwerk het resultaat tot een verslag van maximaal 300 woorden.
Lever het verslag in. Je docent beoordeelt het verslag. De beoordelingseisen vind je in de Gereedschapskist hieronder.
Vraag je docent de verslagen te bundelen tot een boekje dat je bij LOB kunt gebruiken.
Lees alle interviews en kijk of er een beroep is waar je meer van zou willen weten.
Neem dat op in je LOB plan.
Scherp je zintuigen
Eén van de belangrijkste vaardigheden die een onderzoeker moet hebben is goed kunnen waarnemen, met al zijn zintuigen. Soms is het zintuig niet gevoelig genoeg.
Maar gelukkig zijn er allerlei hulpmiddelen zoals een verrekijker.
Maak de opdracht over zintuigen op het werkblad. Het werkblad lever je in bij je docent.
Voer de opdrachten uit en lever het werkblad in bij je docent. Stop het na beoordeling in je portfolio.
Je kunt eventueel gebruik maken van de volgende bron:
Waarnemen op verschillende niveaus
Sommige onderzoeksvragen zijn alleen op te lossen met onderzoek op het niveau van een organisme.
Voor andere vragen moet je kijken naar de gebeurtenissen binnen een cel.
Naar beneden
Stel je voor dat je op dit moment een hongerig gevoel hebt.
Je hebt iets te eten nodig en je gaat op zoek naar voedsel.
Kijk je in je lichaam dan heb je mogelijk te weinig suiker in je bloed.
In je hersenen wordt dat geconstateerd en enkele organen worden ingeschakeld, zodat er uiteindelijk extra suiker in je bloed komt.
In de cellen wordt de suiker naar een speciaal celorganel (de energiecentrale) van de cel gebracht.
Daar worden de suikermoleculen verbrand en er ontstaan energierijke stoffen die je gebruikt om in leven te blijven.
Naar boven
Jij bent als organisme ook een deel van de populatie mensen in jouw dorp of stad.
En al die steden en dorpen maken allemaal deel uit van een eigen ecosysteem (de stad, de polder, de Waddenzee, de Negev-woestijn).
Samen vormen die ecosystemen een ‘levende laag’ van de aarde, de biosfeer.
Alle vragen die biologen zichzelf stellen, zou je in principe op elk van de genoemde niveaus kunnen bestuderen.
In de praktijk gebeurt dat niet altijd.
Vragen op het gebied van sport vragen vooral om een antwoord op het niveau van organen en cellen.
En vragen uit de context natuur en milieu kan het beste worden beantwoord op het niveau van populaties en ecosystemen.
Opdracht 1:Suiker en onze voorkeur voor zoet.
Werk in drietallen.
Bekijk eerst samen de video:
Noteer voor jezelf
de onderzoeksvraag
de opzet van het onderzoek
de resultaten
Vergelijk je antwoorden met de andere twee uit je groepje.
Bedenk samen een onderzoeksvraag voor een vervolgonderzoek.
Schrijf deze vraag op.
Opdracht 2: Onderzoek
Bekijk samen zes voorbeelden van onderzoek op verschillende organisatieniveaus.
De links vind je in de opdracht hieronder. Bekijk ieder twee van de bronnen.
Vat jouw twee teksten elk in drie zinnen samen en vertel de samenvattingen aan elkaar.
Beantwoord daarna de vragen in de oefening. Dit mogen jullie samen doen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Afronding
In stap 2 heb je een reclameposter gemaakt van een bepaald onderzoek.
In stap 3 heb je een beroepsbeoefenaar geïnterviewd.
In stap 5 heb je verschillende niveaus van onderzoek leren kennen.
Tenslotte ga je alles nog combineren.
Op welk niveau of welke niveaus wordt het door jou uitgekozen onderzoek gedaan?
Op welke wijze doen deze onderzoekers hun waarnemingen?
Op welk niveau heeft de gekozen beroepsbeoefenaar vooral informatie nodig?
Welk niveau heeft het meest jouw belangstelling?
Schrijf aan de hand van deze vier vragen een korte samenvatting en doe dat in je portfolio.
Beoordeling
De samenvatting is voor eigen gebruik. Je docent zal deze niet beoordelen.
Terugkijken
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze module nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Voor deze opdracht had je 7 SLU. Klopt dat met de tijd die je daadwerkelijk nodig had?
Inhoud
Onderzoek geeft je inzicht in vraagstukken die je interesse hebben. Welk van de onderzoeken die je bent tegengekomen in deze module hebben jouw interesse gewekt? Zijn er onderzoeken waar je graag meer van zou willen weten?
Eindopdracht
Is het gelukt een samenhangende tekst te schrijven? Denk je dat jouw tekst een meerwaarde heeft voor jouw portfolio? Waarom wel of waarom niet? Wat zou je eventueel nog willen veranderen?
Het arrangement Module: Waarom biologie? - h45 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo leerjaar 4/5. Dit is thema ’Een levende wetenschap'. Het onderwerp van deze les is: waarom biologie?
Na het afronden van deze module kun je:
het belang van het vak biologie voor jezelf en voor de maatschappij aangeven en met voorbeelden toelichten.
toelichten wat het doen van waarnemingen betekent voor het doen van onderzoek.
voorbeelden noemen van biologisch onderzoek op verschillende organisatieniveaus.
apparaten gebruiken om waar te nemen en te meten.
de begrippen grootheid en eenheid gebruiken.
Leerniveau
HAVO 4;
HAVO 5;
Leerinhoud en doelen
Biologische eenheid;
Biologie;
Levenskenmerk;
Biologische eenheden hebben bepaalde kenmerken en eigenschappen;
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor havo leerjaar 4/5. Dit is thema ’Een levende wetenschap'. Het onderwerp van deze les is: waarom biologie?
Na het afronden van deze module kun je:
het belang van het vak biologie voor jezelf en voor de maatschappij aangeven en met voorbeelden toelichten.
toelichten wat het doen van waarnemingen betekent voor het doen van onderzoek.
voorbeelden noemen van biologisch onderzoek op verschillende organisatieniveaus.
apparaten gebruiken om waar te nemen en te meten.
de begrippen grootheid en eenheid gebruiken.
Biologisch onderzoek
Onderzoek kost geld
Wat kun je straks met biologie?
Scherp je zintuigen
Waarnemen op verschillende niveaus
Kan ik wat ik moet kunnen?
