Biologie havo 4 en 5

Biologie h45

Biologie havo45

De Stercollectie biologie van Stichting VO-content geeft je als docent alle ruimte om de lessen naar wens vorm te geven. Het digitaal leermateriaal is naar eigen inzicht in te zetten, te combineren en aan te vullen. De Stercollecties zijn daardoor goed te gebruiken als aanvulling op bestaand leermateriaal. Of vormen een goede basis om een methode te vervangen.

Aan welke kenmerken voldoet de Stercollectie?

  • Actuele digitale leerlijnen voor een vak, niveau en jaar voor iedereen beschikbaar.
  • Kerndoel- en eindtermdekkend, voor aanvullend of (deels) vervangend gebruik.
  • Leerdoeldenken en formatief evalueren zijn geïntegreerd in alle leerlijnen.
  • Flexibel inzetbare en leerlinggerichte opdrachten, bruikbaar voor blended learning.
  • Sluit aan op de door de SLO ontwikkelde leerdoelenkaarten voor het vak biologie.
  • Stelselmatig onderhoud en actualisatie op basis van reflecties van gebruikers en experts.
  • Te gebruiken op elke computer, laptop of tablet.

Voor biologie zijn de volgende Stercollecties ontwikkeld:

  • Biologie vmbo-b leerjaar 1 t/m 4
  • Biologie vmbo-kgt leerjaar 1 t/m 4
  • Biologie hv leerjaar 1 t/m 3
  • Biologie h leerjaar 4 en 5
  • Biologie v leerjaar 4, 5 en 6

Docentenmateriaal
Als jouw school deelneemt aan Stichting VO-content krijg je ook exclusief toegang tot het docentenmateriaal dat bij de Stercollecties hoort.
Check hier of jouw school al deelneemt aan VO-content. Als dit het geval is, kun je direct binnen ‘Mijn VO-content’ het docentenmateriaal eenvoudig filteren op vak, niveau en leerjaar waarna je precies ziet welke materialen er beschikbaar zijn. Denk aan:

  • Toetsen en antwoordmodellen
  • Werkbladen
  • Werkplannen
  • Samenvattingen
  • Woordenlijsten
  • Stercollectie handleidingen
  • Extra oefenmaterialen

Contact
Heb je een inhoudelijke of technische vraag over de Stercollecties? Neem gerust contact op met onze helpdesk of telefoonnummer: 085-0443100 (tot 12 uur).

Deelnemer worden aan Stichting VO-content?
Wanneer jouw school (vanaf dit schooljaar) deelneemt aan VO-content* krijgen jij en collega’s exclusief toegang tot een basispakket met het docentenmateriaal én allerlei programma’s die onderwijs op maat mogelijk maken. Daarnaast kun je er ook voor kiezen om het basispakket aan te vullen met drie extra keuzeprogramma’s. Door deel te nemen draagt je school bovendien bij aan de doorontwikkeling van open leermateriaal (Stercollecties). Een mooie maatschappelijke doelstelling!

Basispakket:

Docentenmateriaal
Extra materialen zoals handleidingen, toetsen, extra oefenmateriaal behorende bij de Stercollecties.

SterMonitor
Digitale leeromgeving waarin de Stercollecties getoond worden met daarin ook de voortgang van de leerlingen.

Oefenprogramma Engels
Een adaptief oefenprogramma voor Engelse lees-, kijk-, en luistervaardigheid.

Extra Programma Nederlands
Naslagwerk Nederlands met theorie en oefeningen.

Rekensite
Een adaptief oefenprogramma voor rekenvaardigheid van niveau 1F t/m 3F.

 

Keuzeprogramma's:

ExamenKracht
Oefenprogramma waarin leerlingen online examens oefenen en feedback krijgen.

Kracht in Controle (KIC)
Lesprogramma sociaal-emotionele ontwikkeling waarmee je inzicht krijgt in de groepsdynamiek en de sociaal-emotionele ontwikkeling van leerlingen bevorderd.

Portfolio-site
Een digitale tool waarin leerlingen de ontwikkeling van hun competenties bijhouden.


Wil je meer weten over deelname aan VO-content? Op onze site staat meer informatie maar we vertellen er graag meer over. Neem contact met ons op via 030-232 48 22 of mail ons!

* Is jouw school al langer deelnemer aan VO-content en nog niet overgestapt naar het actuele deelnamemodel? Dan kan het zijn dat jullie school geen toegang heeft tot onze nieuwe programma’s SterMonitor en Extra Programma Nederlands. Wil je dit aanpassen? Neem dan contact met ons op.

Thema's Leerjaar 4

Een levende wetenschap

Je hebt biologie gekozen. Leuk!
Misschien heb je het gekozen omdat het vak je interesseert. Het kan ook zijn dat je de leerstof voor later nodig hebt. Misschien interesseert “de biologie” je niet zoveel, maar wil je meer weten of je lichaam, over gezondheid, sport of voeding. Kortom, er zijn allerlei redenen om met biologie bezig te zijn.

In dit eerste thema maak je kennis met een aantal toepassingen van de biologie. Ook leer je hoe je in de biologie onderzoek doet. Dat kan je van pas komen in je vervolg studie, maar ook bijvoorbeeld bij je profielwerkstuk.

Thema: Biologie, een levende wetenschap

Seksualiteit en voortplanting

Jaarlijks overlijden honderdduizenden vrouwen aan de gevolgen van hun zwangerschap. De lidstaten van de VN hebben afgesproken om vóór 2015 belangrijke vooruitgang te boeken op het gebied van armoede, onderwijs, gezondheid en milieu. Als 5e millenniumdoel is bepaald dat moedersterfte in drastisch moet worden teruggebracht.

In het 6e millenniumdoel is vastgelegd dat in 2015 de verspreiding van hiv/aids tot staan moet zijn gebracht. Het thema Seksualiteit en Voortplanting gaat over voortplanting van mensen, seksualiteit, soa’s, zwangerschap en bevalling.

Je sluit het thema af met het maken van een actieplan om een bijdrage te leveren aan het bereiken van één van deze twee millenniumdoelen.

Thema: Seksualiteit en voortplanting

Cellen

In dit thema komen enkele voorbeelden van onderzoek aan cellen aan bod. Je bekijkt plantaardige en dierlijke cellen met de microscoop. Daarnaast bestudeer je de organellen, de opbouw en functie van DNA en de bouw van micro-organismen (bacteriën en virussen). Je leert wat het voor een cel betekent om een onderdeel te zijn van een meercellig organisme.

Je sluit het thema af met het maken van een model van een plantaardige en een dierlijke cel.

Thema: Cellen

Levenscyclus van cellen

Dit thema gaat over de  levenscyclus van de cel en richten we onze aandacht op groei, veroudering en reproductie van organismen en de invloed van DNA hierop. En wat gebeurt er als de celdeling maar ongeregeld door blijft gaan?

Je sluit het thema af met een gedachte-experiment rondom de celcyclus.


Thema: Levenscyclus van cellen

Erfelijkheid

Ieder mens is uniek. Allemaal hebben we een vader en een moeder. Welke eigenschappen heb je van hen en welke niet? In dit thema staat erfelijkheid van zowel prettige als minder prettige eigenschappen bij verschillende organismen centraal. Je gaat in dit thema aan de slag met het oplossen van allerlei erfelijkheidspuzzels.

Aan het eind van het thema heb je de strategie om de puzzels om te lossen onder de knie!

Thema: Erfelijkheid

Evolutie

Het leven op aarde heeft een lange geschiedenis. We hebben aanwijzingen dat de aarde ongeveer 4,5 miljard jaar geleden ontstaan is. Welke theorieën bestaan er voor de ontwikkeling van soorten? Daarnaast bekijk je de evolutie van dichter bij: hoe evolueert een virus zoals griep?

In dit thema bestudeer je de geschiedenis van het leven op aarde en de ontdekkingen van wetenschappers over de mechanismen die de evolutie sturen.

Je rondt het thema af om voor alle organisatieniveaus een voorbeeld van een aanwijzing voor evolutie op te zoeken.

Thema: Evolutie

Afweer

Je hele leven is je lichaam bezig om aanvallen van buiten door ziekteverwekkers, zoals bacteriën, schimmels en virussen, buiten af te slaan. Ook van binnenuit liggen de gevaren op de loer. Bijna altijd is het afweersysteem sterk genoeg. Soms helaas niet.

Hoe kunnen we het afweersysteem een handje helpen? In dit thema bekijk je het afweersysteem van de mens.

Je rondt het thema af met een opdracht over de MRSA-bacterie, de zogenaamde ‘ziekenhuisbacterie’.

Thema: Afweer

Leven van de zon

In dit thema kijk je naar energiestromen: in ons lichaam, in onze cellen, maar ook in de planten en dieren om ons heen. We bestaan dankzij de productie van voedsel en zuurstof door de organismen uit onze omgeving.

In dit thema staan voedselketens en kringlopen in de natuur centraal.

Thema: Leven van de zon

Ecologie

Organismen hebben soortgenoten en organismen van andere soorten nodig om in leven te blijven. Wanneer relaties in de natuur zijn verstoord door biotische of abiotische factoren, ondervindt de mens direct, of soms later, de gevolgen. Ecologie is het onderdeel van de biologie dat de wisselwerking tussen organismen onderling, tussen verschillende organismen en tussen organismen en hun niet-levende omgeving bestudeert.

In dit thema vorm je een eigen mening over de term ‘natuur’ en maatregelen die mensen nemen om natuur te beheren en te ontwikkelen.

Thema: Ecologie

Thema's Leerjaar 5

Ademhaling

Ademhalen doe je ongeveer tien keer per minuut. Meestal denk je daar niet bij na. Zuurstofrijke lucht gaat je lichaam in, lucht met extra koolstofdioxide verlaat je lichaam. Om in leven te blijven hebben je cellen zuurstof nodig. Bij de verbranding van voedingsstoffen maken je cellen koolstofdioxide.
Het bloed voert de gassen af- en aan naar je cellen.

De luchtverversing in je longen zorgt voor de uitwisseling met de buitenlucht. Pas wanneer je longen minder goed gaan functioneren, bijvoorbeeld door asbest of ander fijn stof, merk je hoe belangrijk ademhaling is.

Thema: Ademhaling

 

Voeding en vertering

Wereldwijd kampen mensen met overgewicht dat leidt tot problemen. Juist andere mensen  leiden onder hun ondergewicht door te weinig of te eenzijdig voedsel. Voedsel is belangrijk voor alle organismen. Voeding is nodig in alle cellen van je lichaam. Je hebt voedsel nodig om te groeien, te ontwikkelen, warm te blijven, kortom: voeding levert energie voor alle processen in het lichaam.

Dit thema gaat over de keuzes die je maakt bij een gezond eetpatroon en over de spijsvertering. Hoeveel mag je eten en wat kun je het beste eten? Hoe komen voedingsstoffen uiteindelijk bij de cellen aan?

Thema: Voeding en vertering

Hart en bloedvaten

In dit thema kijk je naar de bouw en de functies van het transportstelsel van de mens en naar de samenstelling van de transportvloeistof bloed.

Thema: Hart en bloedvaten
 

Uitscheiding

Voor de stofwisseling in je cellen is het uitwisselen van stoffen nodig.
Om je lichaam in stand te houden zijn bouw- en brandstoffen nodig.
Bij de energieopwekking in je cellen ontstaan afvalstoffen.

Daarnaast produceren je cellen allerlei stoffen, zoals hormonen.
Cellen sterven uiteindelijk en ze worden opgeruimd. Afval genoeg.
Je huid, de longen, nieren en lever zijn uitscheidingsorganen. Hun functioneren is het onderwerp van deze module.

Thema: Uitscheiding

Zintuigen, zenuwstelsel en spieren

Een hardloper gaat van start.
Op welke manier ontvangt hij het signaal om te gaan beginnen?
Hoe wordt het signaal verwerkt?
En hoe komen zijn benen in beweging?

Bij sporters is een optimale samenwerking tussen zenuwstelsel en spierstelsel erg belangrijk.
Je kijkt naar de samenwerking tussen de verschillende delen van het animale en autonome zenuwstel en de werking van het spierstelsel een sporter.

Thema: Zintuigen, zenuwstelsel en spieren

Hormonen en homeostase

In dit thema kijk je naar de verschillende regelmechanismen die je lichaam heeft, om ervoor te zorgen dat je interne milieu steeds zo optimaal mogelijk is. Het vermogen van het lichaam om het interne milieu constant te houden, ondanks veranderingen in de omgeving, noem je homeostase.

Thema: Homeostase

Gedrag

Waarom gedraagt een dier zich zoals het doet? Geen gemakkelijke vraag om te beantwoorden. Vaak zijn er meer antwoorden op te geven. Het duidelijkst wordt dit als gedrag ontspoort, zoals bij hondeneigenaars die ten einde raad ‘hondenfluisteraar’ Cesar Millano vragen, om de gedragsproblemen van hun hond op te lossen. Vaak blijkt dat dit vooral te maken heeft met het gedrag van de eigenaars zelf.

In dit hoofdstuk onderzoek je hoe gedrag wordt veroorzaakt en hoe het is ontstaan. Wat is aangeboren en wat aangeleerd? Je gaat onderzoek doen aan leergedrag en daarbij een ‘leermachine’ ontwerpen. Ook verdiep je je in dierenwelzijn en sociaal gedrag.


Thema: Gedrag

Biotechnologie

In dit thema maak je kennis met de klassieke en de moderne biotechnologie. Je maakt kennis met enkele voorbeelden en toepassingen. Je zoekt informatie en vergelijkt de betrouwbaarheid van bronnen.

Aan het eind beantwoord je de vraag: Wat vind jij van het gebruik van moderne biotechnologie?

Thema: Biotechnologie

Kennisbank

In de thema´s/opdrachten van de Stercollecties biologie tweede fase wordt regelmatig verwezen naar de Kennisbank biologie. In de Kennisbank vind je de theorie die je nodig hebt voor het beantwoorden van de vragen en het maken van de opdrachten.

De Kennisbank is te vinden via de volgende link:

Kennisbank biologie tweede fase

  • Het arrangement Biologie h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-04-22 16:15:21
    Licentie
    CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    StudioVO  Deze module is ontwikkeld door medewerkers van StudioVO.

    Fair Use  In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De Stercollecties biologie zijn open, digitale leerlijnen die worden aangeboden door VO-content. De leerlijnen voldoen aan de kerndoelen of eindtermen en door de SLO ontwikkelde leerdoelspecificaties. Deze arrangeerbare leerlijn voor biologie voor h45 bevat in totaal 17 thema’s.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Biologie;
    Eindgebruiker
    leraar
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur en 50 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, h45, havo, hoofdarrangement, leerlijn, rearrangeerbaar, stercollectie, vocontent001

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Leermateriaal, StudioVO. (z.d.).

    Biologie hv45 StudioVO

    https://maken.wikiwijs.nl/36782/Biologie_hv45__StudioVO

    VO-content - Leerlijnen. (2019).

    Biologie vmbo-b12

    https://maken.wikiwijs.nl/62344/Biologie_vmbo_b12