Een plant bestaat uit verschillende onderdelen. Die noem je, net als bij mensen, organen.
Een zaadplant heeft drie hoofdorganen: wortel, stengel en blad.
Bekijk het filmpje. Let goed op de verschillende onderdelen van een plant die zichtbaar zijn. Welke van de hierboven genoemde organen zie je in de video?
Deze opdracht gaat over de bouw van planten.
Succes.
Wat kan ik straks?
Na deze opdracht kun je:
de drie hoofdorganen van een zaadplant benoemen.
van de drie hoofdorganen weergeven wat de functie is.
van de drie hoofdorganen aangeven uit welke onderdelen ze bestaan.
van bladeren aangeven welke vorm en welke rand het blad heeft.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stap
Activiteit
Stap 1
Je kunt de informatie die je in de kennisbank leest over bladeren gebruiken om vragen te beantwoorden.
Stap 2
Je gaat met behulp van een determinatietabel onderzoeken bij welke bomen bladeren horen.
Stap 3
Je kunt de informatie die je leest over stengels gebruiken om vragen te beantwoorden over het uiterlijk en de functie van stengels.
Stap 4
Je voert het practicum 'Stengel' uitvoeren en vergelijkt jouw tabel met die van een klasgenoot.
Stap 5
Je leest de informatie over wortels en wortelharen en kunt in de vragen aangeven wat hun functie is.
Stap 6
Je voert het practicum 'Wortelharen van dichtbij' uit en maakt een natuurgetrouwe tekening.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Begrippenlijst
Hier vind je de kennisbanken en de begrippen die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht A
Je maakt de toets 'Bouw van planten'.
Eindopdracht B
Je maakt een document over bladeren die je gedetermineerd hebt.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Je gaat onderzoeken wat de invloed van water op de stevigheid van planten is.
Je onderzoekt zowel kruidachtige en houtachtige planten.
De resultaten presenteer je in een tabel en beantwoord je een aantal vragen.
Download het werkblad Eigenschappen van vier stengels.
Maak een kopie van het document en sla het op in je eigen omgeving.
Je kunt het dan bewerken.
Lees het werkblad een keer helemaal door.
Zoek de benodigdheden bij elkaar.
Voer het practicum uit.
Klaar?
Vergelijk je tabel en de antwoorden op de vragen met een klasgenoot.
Hebben jullie dezelfde antwoorden in de tabel?
Bespreek eventuele verschillen.
Als jullie verschillende antwoorden hebben, hoe kan dit? Kunnen jullie de verschillen verklaren?
Stap 5: Wortel en wortelharen
Hieronder zie je een link naar de Kennisbank 'Zaadplanten - wortel'.
Bestudeer dit item goed.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
In een natuurgetrouwe tekening verwerp je veel meer details dan in een schematische tekening. Je zorgt ervoor dat je het object zo realistisch mogelijk weergeeft.
Bastvaten
Transportkanalen in de stengel; vervoeren geproduceerde suikers van de bladeren richting de wortels. In het vroege voorjaar (wanneer de plant nog geen bladeren heeft) worden suikers vervoerd van de wortels naar de bladeren voor snelle groei.
Houtvaten
Transportkanalen in de stengel; vervoeren water en mineralen van de wortels richting de bladeren en bloemen.
Vaatbundels
In vaatbundels komen de bast- en houtvaten samen.
Steunweefsel
Steunweefsel zorgt voor stevigheid in het skelet of tussen organen.
Er zijn drie typen; bindweefsel, kraakbeenweefsel en beenweefsel.
Wortels
Ondergronds deel van een plant met de functies: water en mineralen uit de bodem opnemen, reservestoffen opslaan en de plant vastzetten in de grond.
Penwortel
Een dikke hoofdwortel.
Wortelharen
Uitgegroeide opperhuidcellen, die water en mineralen opnemen uit de bodem.
Zetmeel
Zetmeel, een koolhydraat, is de vorm waarin glucose wordt opgeslagen in bladeren.
Vaten
Kleine buisjes die zorgen voor het transport van stoffen in planten.
Stengel
Hoofdas van een plant die bladeren en eventueel bloemen draagt en water, mineralen en suikers vervoert.
Vaatplanten
Landplanten met vaatbundels (houtvaten en bastvaten).
Determineren
Bij determineren zoek je uit met welke plant je te maken hebt en hoe deze soort heet. Dit doe je door verschillende kenmerken langs te lopen.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Als je kiest voor eindopdracht B ga je samen met een klasgenoot drie bladeren verzamelen om te determineren.
Ga op zoek naar drie verschillende soorten bladeren van planten/bomen.
Het mogen bomen zijn die in en om je huis groeien, maar je kunt ook bladeren vinden op weg naar school of in het bos.
Let er bij het verzamelen op dat je de plant/boom niet beschadigd! Zoek dus bij voorkeur naar bladeren die op de grond liggen.
Droog je blad. Dit kun je het beste doen door hem netjes tussen krantenpapier te leggen en daarna tussen een dik boek. Hoe lang hij moeten drogen is afhankelijk van het soort blad, of het blad al op de grond lag en hoe nat het blad was toen je hem vond.
Doorloop voor elk blad de stappen in je document. Lees de stappen eerst zorgvuldig door:
Schrijf op waar en wanneer je je blad gevonden hebt.
Download hier het document. Sla het document eerst op zodat je hem kunt bewerken.
Noteer in het document de gegevens van je blad.
Noteer welke bladrand en welke bladvorm je blad heeft.
Zie je nog andere kenmerken? Noteer deze dan ook.
Ga naar http://www.bomen-determineren.com/ en onderzoek bij welke plant/boom het blad hoort. Noteer de naam van de plant/boom in je document. Lukt het niet om je blad met deze website te determineren, zoek dan in Google naar andere determinatietabellen. Er zijn er veel online te vinden!
Zoek nu van elke plant/boomsoort een duidelijk afbeelding. Plaats de afbeelding in je document.
Benoem nu de drie hoofdorganen van je plant/boom in de afbeelding.
Benoem van één van de organen de functie en het plantenweefsel. Let op dat je voor elk blad een ander orgaan neemt.
Doorloop de stappen opnieuw voor de andere bladeren.
Zijn je bladeren droog? Print dan je document uit en plak de bladeren op de aangegeven plek in je document.
Voorzie het document van een bijpassende voorpagina.
Kijk eventueel voor tips nog even in de Verderkijker van dit thema. Daar vind je video's over determineren.
Beoordeling:
Je docent let bij het beoordelen van je document op de volgende punten:
Zijn er drie verschillende bladeren verzameld?
Zijn de bladeren op een goede manier gedroogd en in goede staat in het document geplaatst?
Zijn de bladeren op de goede manier gedetermineerd (is de juiste boom gevonden)?
Zijn de hoofdorganen van de plant/boom op de juiste manier aangegeven?
Is niet steeds hetzelfde orgaan beschreven?
Zijn de juiste plantenweefsels beschreven?
Ziet het geheel er netjes en verzorgd uit?
Bevat het document een voorpagina?
Klaar?
Ben je tevreden? Lever je document dan in bij je docent.
Terugkijken
Intro
Kijk nogmaals de opdracht in de intro. Kon je alle onderdelen herkennen of waren ze niet allemaal zichtbaar in de video? Als het niet lukte, kun je het dan nu wel na het maken van deze opdracht?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 3 uur met de opdracht bezig zou zijn. Klopt dat? Welke stap kostte de meeste tijd?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Heb je nu een duidelijk beeld gekregen van de verschillende organen van een zaadplant?
Eindopdracht
Wat vond je van de eindopdracht?
Ben je tevreden over de eindopdracht die je uitgekozen hebt.
A: Kon je alle vragen beantwoorden? Vond je het lastig dat er niet alleen meerkeuze vragen waren, maar ook open vragen? Is het gelukt om de open vragen zelf te controleren of twijfelde je over je antwoorden?
B: Eindopdracht B was een hele grote eindopdracht. Is het gelukt om dit binnen de tijd af te krijgen? Was kostte de meeste tijd?
Op welke manier heb je de bladeren gedroogd? Was dit de meest snelle manier?
Het arrangement Bouw van planten vmbo-kgt12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 1/2. Het onderwerp van deze les is: bouw van planten.
Je leert de drie hoofdorganen van een zaadplant benoemen, van de drie hoofdorganen weergeven wat de functie is, van de drie hoofdorganen aangeven uit welke onderdelen ze bestaan, van bladeren aangeven welke vorm en welke rand het blad heeft.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor biologie voor vmbo kgt leerjaar 1/2. Het onderwerp van deze les is: bouw van planten.
Je leert de drie hoofdorganen van een zaadplant benoemen, van de drie hoofdorganen weergeven wat de functie is, van de drie hoofdorganen aangeven uit welke onderdelen ze bestaan, van bladeren aangeven welke vorm en welke rand het blad heeft.
Een plant bestaat uit verschillende onderdelen. Die noem je, net als bij mensen, organen.
Na deze opdracht kun je:
Hieronder zie je twee keer een link naar de Kennisbank. Bestudeer beide onderdelen.
Bestuur nu uit de Kennisbank biologie het volgende onderdeel:
Je gaat onderzoeken wat de invloed van water op de stevigheid van planten is.
Hieronder zie je een link naar de Kennisbank 'Zaadplanten - wortel'.
Je gaat een natuurgetrouwe tekening maken van de wortel met de wortelharen en je benoemt de onderdelen van de wortel.
Als je kiest voor eindopdracht B ga je samen met een klasgenoot drie bladeren verzamelen om te determineren.
