Thema Omgeving vmbo-kgt12

Thema Omgeving vmbo-kgt12

Thema: Omgeving

Intro

Biologie betekent leer van het leven.
Biologen bestuderen levende wezens (organismen) en de omgeving waarin ze wonen.

In de volgende video ontdek je wat biologie is en wat je allemaal gaat leren bij het vak biologie.

Bespreek na het kijken met een klasgenoot wat je denkt te gaan leren bij het vak biologie.



In dit eerste thema leer je eerst wat biologen bedoelen met leven.

Wat kan ik straks?

In de tabel vind je de leerdoelen van dit thema.

Aan het einde van dit thema kun je...

Opdracht

negen levenskenmerken noemen en in eigen woorden vertellen wat deze levenskenmerken inhouden.

 

Levenskenmerken

aangeven wanneer iets dood, levend of levenloos is.

Levenskenmerken

 

beschrijven wat een ecosysteem is.

Ecosysteem

Fietsen in de omgeving

uitleggen wat het verschil is tussen biotische en abiotische factoren en hier voorbeelden van noemen.

Ecosysteem

Fietsen in de omgeving

de begrippen voedselketen en voedselweb beschrijven.

Voedselweb en voedselketen

Fietsen en de omgeving

de begrippen producenten, consumenten en reducenten beschrijven en aangeven welke rol producenten, consumenten en reducenten in een voedselketen spelen.

Voedselweb en voedselketen

beschrijven wat gedrag, een gedragselement, een gedragssysteem en een gedragsketen zijn

Diergedrag

uitleggen wat het gedrag van een dier te maken heeft met zijn uiterlijk en met zijn leefomgeving.

Diergedrag

Wat ga ik doen?

In dit thema ga je aan de gang met vijf opdrachten en de afsluiting.
In de tabel staat per onderdeel hoeveel lessen je ongeveer nodig hebt.

Activiteit

Aantal lesuren

Eindproduct

Inleiding

0,5

 

Opdracht: Levenskenmerken

2

Toets

Opdracht: Ecosysteem

2 à 3

Toetsvragen of een spel ontwikkelen.

Opdracht: Voedselweb en -keten

2

Voedselweb maken

Opdracht: Fietsen in de omgeving

4 à 5

Beschrijving ecosysteem of toets.

Opdracht: Diergedrag

3

Ethogram en protocol

Afsluiting

3

Maquette

Diagnostische toets

1

 

Totaal aantal lesuren

17-19

  

Opdrachten

Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Levenskenmerken
Opdracht 2

Ecosysteem
Opdracht 3

Voedselweb en voedselketen
Opdracht 4

Fietsen in de omgeving
Opdracht 5

Diergedrag

Afsluiting

Kennisbank: Omgeving

De theorie van dit thema vind je in de volgende onderdelen van de Kennisbank biologie:

Levenskenmerken

Voedselweb en voedselketen

Ecosysteem

Diergedrag

Relaties tussen organismen

 

 

Eindopdracht

Als afsluiting van deze opdracht maak je, samen met drie klasgenoten, een maquette van een ecosysteem.
Jullie maken dus, met behulp van papier en kosteloos materiaal, een 3D-ecosysteem.

Jullie kunnen kiezen voor een ecosysteem op bijvoorbeeld de noordpool, in de sloot, in het bos of iets anders.
Jullie kunnen eventueel inspiratie opdoen op deze pagina van Natuurinformatie.

De ondergrond van jullie maquette moet minimaal 50x50 cm zijn.
Op een aantal plekken in jullie maquette moeten jullie toelichten wat jullie gemaakt hebben.
Op die plek plaatsen jullie een vlaggetje. In het lijstje hieronder staat aangegeven met dit tekentje waarvoor een vlaggetje geplaatst moet worden.
Jullie mogen zelf kiezen of jullie de informatie op het vlaggetje schrijven of dat de vlaggetjes worden genummerd en de informatie op een bijgesloten papier wordt geschreven.

Jullie maquette bevat minimaal de volgende onderdelen:

  • Minimaal 8 verschillende organismen. Benoem elk organisme.
  • Van de 8 organismen is er minimaal 1 een producent, 1 een reducent en 1 een consument.
  • Van drie verschillende organismen geven jullie het levenskenmerk weer.
  • Bij drie verschillende organismen geven jullie twee biotische en twee abiotische factoren aan, die van invloed zijn op het organisme.
  • Jullie laten in jullie ecosysteem minimaal 1 voedselweb zien. Dit voedselweb beschrijven jullie.
  • Van twee dieren binnen je ecosysteem beschrijf je wat het gedrag van het dier te maken heeft met zijn uiterlijk en zijn leefomgeving.
  • Jullie werken met verschillende kosteloze materialen om jullie ecosysteem vorm te geven. Jullie mogen ook gebruik maken van materialen zoals bijvoorbeeld Lego/Playmobil of andere bouwstenen.
  • In jullie ecosysteem verwerken jullie géén echte organismen.

Zorg dat jullie de taken goed verdelen, maak afspraken wie wat doet.
Denk na over de tijdsplanning. Hoe krijgen jullie de opdracht binnen de afgesproken tijd af?

Op een bijgesloten papier schrijven jullie een algemeen verhaal over jullie ecosysteem.
Waar bestaat het uit? Welke organismen leven er?
Ook beschrijven jullie kort jullie taakverdeling.

Beoordeling:
Jullie docent let bij het beoordelingen van de maquette op de volgende punten:

  • Er is duidelijk aangegeven om welk ecosysteem het gaat.
  • In het begeleidende papier staat een duidelijke uitleg van jullie ecosysteem.
  • Alle bovengenoemde vlaggetjes zijn verwerkt én beschreven.
  • Jullie taakverdeling is duidelijk en eerlijk.
  • De organismen zijn duidelijk herkenbaar in het ecosysteem verwerkt.
  • Voor verdere beoordelingseisen kun je kijken in de Gereedschapskist hieronder.

Klaar?
Zijn jullie tevreden? Spreek dan met jullie docent af hoe jullie de maquette in leveren.

Maquette maken

Een maquette is een nagebouwde situatie van bijvoorbeeld een dorpje of een gebouw. Dit maak je op miniatuurschaal. Door een maquette te maken kun je je een beter beeld bij de situatie vormen dan via een tekening. Maquettes worden soms ook gebruikt om een ontwerp voor een fabriek te controleren.

 

Diagnostische toets

Je sluit het thema Omgeving af met het maken van een diagnotische toets.

Terugkijken

Het thema 'Wat doe je bij biologie' is afgerond.

Beantwoord samen de volgende vragen.
Bespreek de antwoorden eventueel met jullie docent.

  • Welke opdrachten uit het thema vonden jullie het leukst?
    Leg uit waarom jullie die opdrachten leuk vonden.
  • Welke opdracht van het thema vonden jullie het moeilijkst?
    Leg uit wat er moeilijk aan was.
  • Zijn jullie tevreden over de samenwerking?
    Leg uit waarom de samenwerking wel/niet goed liep.

Verderkijker

De Verderkijker biedt bij het thema passende externe linkjes naar uitleg, oefenmateriaal of filmpjes.

 

Leerlingen voor leerlingen

Op de website www.lvoorl.nl vind je verschillende video's die door leerlingen voor leerlingen zijn gemaakt.
Hieronder staan video's die goed passen bij dit thema.


Video: Energiestroom in een voedselketen

SchoolTV

Op de website van SchoolTV zijn veel verschillende video's te vinden over het thema Omgeving.
We hebben een aantal interessante video's voor je op een rijtje gezet:

 

 


Interactieve schoolplaat over het Ecosysteem in de sloot

Youtube

Op youtube staan talloze filmpjes die passen binnen dit thema. We zetten er een aantal op een rijtje:

 

  • Het arrangement Thema Omgeving vmbo-kgt12 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-09-13 14:28:16
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Wat doe je bij biologie?' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor biologie voor vmbo-kgt1. Dit thema heet omgeving en bevat 5 onderwerpen. Het eerste onderwerp is levenskenmerken, hierbij kan je de negen levenskenmerken benoemen en weet je wat ze inhouden en aangeven wanneer iets leeft, levenloos of dood is. De negen levenskenmerken zijn; bewegen, waarnemen, reageren, voortplanten, groeien, ontwikkelen, eten/voeden, ademhalen en uitscheiden. Het tweede onderwerp heet ecosysteem, hierbij kan je omschrijven wat een ecosysteem is en kan je voorbeelden noemen van biotische factoren (dieren, planten, bacteriën en schimmels) en abiotische factoren (temperatuur, hoeveelheid licht, hoeveelheid water, samenstelling van de bodem en wind). Ook kan je een voorbeeld noemen hoe een organisme een ecosysteem kan beïnvloeden en hoe abiotische factoren een ecosysteem kan beïnvloeden. Het derde onderwerp is voedselweb en voedselketen, hierbij leer je deze begrippen te beschrijven en leer je wat een producent, reducent en een consument is en welke rol ze vervullen in een voedselketen. Ook kan je twee voorbeelden van reducenten geven (schimmels en bacteriën). Het vierde onderwerp gaat over fietsen in de omgeving, hierbij kan je in je eigen woorden uitleggen wat een ecosysteem is, een ecosysteem beschrijven door aan te geven welke organismen er in voorkomen en welke omgevingsfactoren bepalend zijn voor het ecosysteem en welke relaties russen organismen er voorkomen in het ecosysteem. Het laatste onderwerp is diergedrag, hierbij leer je wat het gedrag van een dier te maken heeft met zijn uiterlijk en leefomgeving.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 1; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 1; VMBO gemengde leerweg, 1; VMBO theoretische leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Reproductie en evolutie; Dynamisch evenwicht; Biologie; Instandhouding en ontwikkeling;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    19 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, biologie, diergedrag, ecosysteem en biotsiche factoren en abiotische, kgt12, levenskenmerken, omgevingsfactoren, producenten reducenten en consumenten, stercollectie, voedselweb en voedselketen

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van