Als je gaat werken, is het belangrijk dat je duidelijke afspraken maakt met je baas. Bij het maken van die afspraken moet je je houden aan bepaalde regels. Sommige regels zijn opgesteld door de werkgevers en werknemers. Andere regels komen van de overheid.
Bekijk deze video.
De eindopdracht van dit thema heeft als titel 'Polderen in NL'.
Je schrijft een betoog met als titel 'Is polderen de beste manier om tegenstellingen tussen werkgevers en werknemers te overwinnen?'.
Naast de eindopdracht vind je bij de afsluiting ook een overzicht van alle Kennisbankitems van dit thema plus een begrippenlijst, een diagnostische toets, examenvragen en enkele vragen die je helpen bij het terugkijken op het thema.
Genoeg te doen. Aan de slag!
Wat kan ik straks?
Aan het eind van het thema kun je:
de begrippen werknemer en werkgever omschrijven.
het belang van een individuelearbeidsovereenkomst uitleggen.
(met behulp van voorbeelden) uitleggen wat het verschil is tussen primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.
de begrippen jaarcontract, contract vooronbepaaldetijd, opzegtermijn en proeftijd omschrijven.
twee redenen noemen waardoor iemand op staande voet kan worden ontslagen.
uitleggen wat het verschil is tussen een individuele arbeidsovereenkomst en een collectieve arbeidsovereenkomst (cao).
(met behulp van voorbeelden) duidelijk maken dat een cao voor werknemers gunstig is.
de begrippen vakbond, vakcentrale en werkgeversorganisatie omschrijven.
(met behulp van voorbeelden) duidelijk maken dat er regels gelden voor het soort werk dat door jongeren gedaan mag worden en het aantal uur dat jongeren mogen werken.
de naam van de wet noemen waarin geregeld is wat jongeren wel en niet mogen als het gaat om werken.
omschrijven wat het minimumjeugdloon is en kun je aangeven voor wie het minimumjeugdloon geldt.
minimaal twee verschillende arbeidsmotieven noemen.
(met behulp van een voorbeeld) duidelijk maken hoe de overheid zich bemoeit met de werkomstandigheden in bedrijven.
een omschrijving geven van positievediscriminatie.
uitleggen waarom de overheid wil dat werknemers het recht hebben om in deeltijd te werken.
Wat ga ik doen?
Het thema Arbeidsverhoudingen bestaat uit de volgende onderdelen.
Activiteit
Aantal lessen
Inleiding
0,5
Wat kan ik straks?
Wat ga ik doen?
Opdracht: Individuele overeenkomst
2
Opdracht: Collectieve overeenkomst
2
Opdracht: Jongeren
2
Opdracht: De overheid en de werkplek
2
Opdracht*: Minimumloon
1
Afsluiting
Samenvattend
0,5
Eindopdracht
2
D-toets
0,5
Examenvragen
1
Terugkijken
0,5
Totaal:
14
Opdrachten
Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.
werknemer
iemand die werkt in dienst van een ander.
jaarcontract
arbeidsovereenkomst voor één jaar.
werkgever
iemand die werknemers in dienst heeft.
contract voor onbepaalde tijd
het tijdstip van het beëindigen van de overeenkomst ligt niet vast.
individuele arbeidsovereenkomst
overeenkomst waarin de rechten en plachten van de werkgever en werknemer zijn vastgelegd.
opzegtermijn
tijd tussen het bekendmaken dat je ontslag neemt en het moment dat je vertrekt.
arbeidsvoorwaarden
werkafspraken tussen de werkgever en de werknemer. Bijvoorbeeld over lonen en werktijden.
arbeidsmotieven
redenen om te gaan werken.
ontslag op staande voet
ontslag zonder opzegtermijn.
Arbeidstijdenwet (ATW)
wet waarin voor jongeren geregeld is wat voor soort werk ze mogen doen en op welke tijden ze mogen werken.
schoolverlater
iemand die (vaak zonder diploma) de school verlaat om te gaan werken.
positieve discriminatie
een groep werknemers bij gelijke geschiktheid de voorkeur geven.
collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)
gemeenschappelijke afspraken voor werkgevers en werknemers in dezelfde beroepsgroep.
minimumjeugdloon
loon dat personen jonger dan 23 jaar minimaal moeten verdienen.
Arbowet
wet op de arbeidsomstandigheden.
voltijdbaan (fulltime baan)
baan voor de hele week (36 of 40 uur).
deeltijdbaan (parttime baan)
baan voor een deel van de week.
primaire arbeidsvoorwaarden
afspraken over lonen en werktijden.
secundaire arbeidsvoorwaarden
afspraken over andere zaken dan over lonen en werktijden.
vakbond
vereniging van werknemers in ongeveer dezelfde beroepsgroep.
vakcentrale
samenwerkingsverband van verschillende vakbonden.
werkgeversorganisatie
samenwerkingsverband van werkgeversbonden.
algemeen verbindend
de minister verklaart een cao geldend voor alle werknemers van een beroepsgroep.
proeftijd
een periode van maximaal twee maanden waarin de werkgever en de werknemer de overeenkomst per dag kunnen opzeggen.
Eindopdracht
Polderen in NL
Nederland kende jarenlang een zogenaamde overlegeconomie.
Deze overlegeconomie is bekend geworden als het poldermodel.
Dat poldermodel gaat uit van overleg tussen werknemers, werkgevers en overheid.
Het gaat daarbij om wetgeving, maar ook om bijvoorbeeld het cao-overleg.
Vakbewegingen en werkgevers zitten samen in verschillende overlegclubs.
Bekijk de video.
Polderen
Je hebt naar een filmpje over polderen in Nederland gekeken.
Probeer een klasgenoot uit te leggen wat onder polderen wordt verstaan.
Werkgevers en werknemers kunnen het gemakkelijk met elkaar oneens zijn.
Bedenk minimaal drie punten waarop werkgevers en werknemers het met elkaar oneens kunnen zijn.
Leg ook uit waarom ze het met elkaar oneens zijn.
Waarom is het belangrijk dat werknemers en werkgevers het weer eens worden over de punten die je hebt opgeschreven?
Soms komen werknemers en werkgevers niet tot overeenstemming.
Wat kunnen werknemers dan doen om toch hun zin zien te krijgen?
Maak een lijstje met minimaal drie verschillende manieren waarop werknemers hun zin kunnen krijgen.
Eindproduct
Jullie gaan aan de slag met het schrijven van een artikel.
Het artikel gaat over het poldermodel in NL.
In jullie artikel geven jullie aan of jullie polderen wel of geen goede manier vinden om tegenstellingen tussen werkgevers en werknemers op te lossen.
Werkwijze
Bepaal welke informatie jullie willen vertellen.
Verdeel de informatie over verschillende alinea's.
Bedenk een duidelijke inleiding.
Werk de verschillende alinea's uit.
Zorg voor een logische afsluiting/conclusie.
Bedenk een goede titel voor boven jullie artikel.
Laat het artikel controleren op taalfouten.
Beoordeling
Het betoog laat je beoordelen door je docent. De docent let op:
de inhoud: wordt in het betoog duidelijk wat het poldermodel is?
de inhoud: belicht het betoog de positieve en de negatieve kanten van het polderen?
de inhoud: bevat het betoog een duidelijke conclusie?
de indeling: is het betoog ingedeeld in alinea's? Is de eerste alinea een duidelijke inleiding en bevat de laatste alinea de conclusie?
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Examenvragen
Op deze pagina vind je enkele examenvragen uit examens van vorige jaren.
De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij dit thema.
Maak bij het beantwoorden ook gebruik van wat je al eerder geleerd hebt.
Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw.
Nadat je de vragen beantwoord hebt, kun je de vraag zelf nakijken en je score aangeven.
Meer oefenen?
Wil je meer oefenen met examens? Ga dan naar ExamenKracht.
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je de video goed passen bij dit thema?
Waarom wel of waarom niet?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van dit thema nog eens door.
Kun je wat je moet kunnen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je 14 uur met dit thema bezig zou zijn.
Klopt dat ongeveer? Welke opdracht kostte het meeste tijd?
Inhoud
Het thema bestaat uit vier gewone opdrachten en één extra opdracht.
Welke opdracht vond je het leukst om te doen?
Welke opdracht vond je het leerzaamst?
En welke vond je het minst leuk? Schrijf op waarom je deze opdracht niet zo leuk vond.
Heb je de extra opdracht gedaan? Ging het goed?
Eindopdracht
Heb je de eindopdracht gemaakt? Wat vond je van de opdracht?
Past de opdracht goed bij het thema?
D-toets
Wat was je score voor de D-toets? Ben je tevreden met die score?
Heb je geleerd van de fouten die je hebt gemaakt?
Examenvragen
Heb je de examenvragen gemaakt? Ging het goed?
Wil je meer oefenen en met recentere examens?
Ga dan naar ExamenKracht.
Het arrangement Thema: Arbeidsverhoudingen - vmbo-kgt34 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Het thema 'Arbeidsverhoudingen' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.
Fair Use
In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.
Aanvullende informatie over dit lesmateriaal
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-kgt34. Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komen de leerdoelen, en daarna wat je gaat doen in dit thema. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Individuele overeenkomst, Collectieve overeenkomst, Jongeren, De overheid & de werkplek en Minimumjeugdloon. Begrippen die hier belangrijk zijn: CAO, arbeidsovereenkomst, opzegtermijn, arbeidsvoorwaarden, arbeidsmotieven en voltijdbaan. De eindopdracht van dit thema is een artikel schrijven over het poldermodel in Nederland. Dit zou je samen met een klasgenoot. Dan komt er nog een diagnostische toets, hier worden acht meerkeuzevragen gesteld over het thema: Arbeidsverhoudingen. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-kgt34. Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komen de leerdoelen, en daarna wat je gaat doen in dit thema. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Individuele overeenkomst, Collectieve overeenkomst, Jongeren, De overheid & de werkplek en Minimumjeugdloon. Begrippen die hier belangrijk zijn: CAO, arbeidsovereenkomst, opzegtermijn, arbeidsvoorwaarden, arbeidsmotieven en voltijdbaan. De eindopdracht van dit thema is een artikel schrijven over het poldermodel in Nederland. Dit zou je samen met een klasgenoot. Dan komt er nog een diagnostische toets, hier worden acht meerkeuzevragen gesteld over het thema: Arbeidsverhoudingen. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
Aan het eind van het thema kun je:
Het thema Arbeidsverhoudingen bestaat uit de volgende onderdelen.
Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Hier vind je de Kennisbankitems die horen bij dit thema.
Examenvragen
Intro
