Thema: Arbeidsverhoudingen - vmbo-kgt34

Thema: Arbeidsverhoudingen - vmbo-kgt34

Arbeidsverhoudingen

Inleiding

Arbeidsverhoudingen

Als je gaat werken, is het belangrijk dat je duidelijke afspraken maakt met je baas. Bij het maken van die afspraken moet je je houden aan bepaalde regels. Sommige regels zijn opgesteld door de werkgevers en werknemers. Andere regels komen van de overheid. 

Bekijk deze video.



De eindopdracht van dit thema heeft als titel 'Polderen in NL'.
Je schrijft een betoog met als titel 'Is polderen de beste manier om tegenstellingen tussen werkgevers en werknemers te overwinnen?'.

Naast de eindopdracht vind je bij de afsluiting ook een overzicht van alle Kennisbankitems van dit thema plus een begrippenlijst, een diagnostische toets, examenvragen en enkele vragen die je helpen bij het terugkijken op het thema.

Genoeg te doen. Aan de slag!

Wat kan ik straks?

Aan het eind van het thema kun je:

  • de begrippen werknemer en werkgever omschrijven.
  • het belang van een individuele arbeidsovereenkomst uitleggen.
  • (met behulp van voorbeelden) uitleggen wat het verschil is tussen primaire en secundaire arbeidsvoorwaarden.
  • de begrippen jaarcontract, contract voor onbepaalde tijd, opzegtermijn en proeftijd omschrijven.
  • twee redenen noemen waardoor iemand op staande voet kan worden ontslagen.
  • uitleggen wat het verschil is tussen een individuele arbeidsovereenkomst en een collectieve arbeidsovereenkomst (cao).
  • (met behulp van voorbeelden) duidelijk maken dat een cao voor werknemers gunstig is.
  • de begrippen vakbond, vakcentrale en werkgeversorganisatie omschrijven.
  • (met behulp van voorbeelden) duidelijk maken dat er regels gelden voor het soort werk dat door jongeren gedaan mag worden en het aantal uur dat jongeren mogen werken.
  • de naam van de wet noemen waarin geregeld is wat jongeren wel en niet mogen als het gaat om werken.
  • omschrijven wat het minimumjeugdloon is en kun je aangeven voor wie het minimumjeugdloon geldt.
  • minimaal twee verschillende arbeidsmotieven noemen.
  • (met behulp van een voorbeeld) duidelijk maken hoe de overheid zich bemoeit met de werkomstandigheden in bedrijven.
  • een omschrijving geven van positieve discriminatie.
  • uitleggen waarom de overheid wil dat werknemers het recht hebben om in deeltijd te werken.

Wat ga ik doen?

Het thema Arbeidsverhoudingen bestaat uit de volgende onderdelen.

Activiteit

Aantal lessen

Inleiding

0,5

Wat kan ik straks?

 

Wat ga ik doen?

 

Opdracht: Individuele overeenkomst

2

Opdracht: Collectieve overeenkomst

2

Opdracht: Jongeren

2

Opdracht: De overheid en de werkplek

2

Opdracht*: Minimumloon

1

Afsluiting

 

Samenvattend

0,5

Eindopdracht

2

D-toets

0,5

Examenvragen

1

Terugkijken

0,5

Totaal:

14

 

Opdrachten

Hieronder vind je de opdrachten die horen bij dit thema.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Individuele overeenkomst

Opdracht 2

Collectieve overeenkomst

Opdracht 3

Jongeren

Opdracht 4

De overheid en de werkplek

Extra opdracht

Minimumjeugdloon

 

 

Afsluiting

Samenvattend

Hier vind je de Kennisbankitems die horen bij dit thema.

CAO

werknemer
iemand die werkt in dienst van een ander.

jaarcontract
arbeidsovereenkomst voor één jaar.

werkgever
iemand die werknemers in dienst heeft.

contract voor onbepaalde tijd
het tijdstip van het beëindigen van de overeenkomst ligt niet vast.

individuele arbeidsovereenkomst
overeenkomst waarin de rechten en plachten van de werkgever en werknemer zijn vastgelegd.

opzegtermijn
tijd tussen het bekendmaken dat je ontslag neemt en het moment dat je vertrekt.

arbeidsvoorwaarden
werkafspraken tussen de werkgever en de werknemer. Bijvoorbeeld over lonen en werktijden.

arbeidsmotieven
redenen om te gaan werken.

ontslag op staande voet
ontslag zonder opzegtermijn.

Arbeidstijdenwet (ATW)
wet waarin voor jongeren geregeld is wat voor soort werk ze mogen doen en op welke tijden ze mogen werken.

schoolverlater
iemand die (vaak zonder diploma) de school verlaat om te gaan werken.

positieve discriminatie
een groep werknemers bij gelijke geschiktheid de voorkeur geven.

collectieve arbeidsovereenkomst (CAO)
gemeenschappelijke afspraken voor werkgevers en werknemers in dezelfde beroepsgroep.

minimumjeugdloon
loon dat personen jonger dan 23 jaar minimaal moeten verdienen.

Arbowet
wet op de arbeidsomstandigheden.

voltijdbaan (fulltime baan)
baan voor de hele week (36 of 40 uur).

deeltijdbaan (parttime baan)
baan voor een deel van de week.

primaire arbeidsvoorwaarden
afspraken over lonen en werktijden.

secundaire arbeidsvoorwaarden
afspraken over andere zaken dan over lonen en werktijden.

vakbond
vereniging van werknemers in ongeveer dezelfde beroepsgroep.

vakcentrale
samenwerkingsverband van verschillende vakbonden.

werkgeversorganisatie
samenwerkingsverband van werkgeversbonden.

algemeen verbindend
de minister verklaart een cao geldend voor alle werknemers van een beroepsgroep.

proeftijd
een periode van maximaal twee maanden waarin de werkgever en de werknemer de overeenkomst per dag kunnen opzeggen.

Eindopdracht

Polderen in NL

Nederland kende jarenlang een zogenaamde overlegeconomie.
Deze overlegeconomie is bekend geworden als het poldermodel.
Dat poldermodel gaat uit van overleg tussen werknemers, werkgevers en overheid.
Het gaat daarbij om wetgeving, maar ook om bijvoorbeeld het cao-overleg.
Vakbewegingen en werkgevers zitten samen in verschillende overlegclubs.

Bekijk de video.

Polderen

Je hebt naar een filmpje over polderen in Nederland gekeken.
Probeer een klasgenoot uit te leggen wat onder polderen wordt verstaan.

Werkgevers en werknemers kunnen het gemakkelijk met elkaar oneens zijn.
Bedenk minimaal drie punten waarop werkgevers en werknemers het met elkaar oneens kunnen zijn.
Leg ook uit waarom ze het met elkaar oneens zijn.
Waarom is het belangrijk dat werknemers en werkgevers het weer eens worden over de punten die je hebt opgeschreven?

Soms komen werknemers en werkgevers niet tot overeenstemming.
Wat kunnen werknemers dan doen om toch hun zin zien te krijgen?
Maak een lijstje met minimaal drie verschillende manieren waarop werknemers hun zin kunnen krijgen.

Eindproduct

Jullie gaan aan de slag met het schrijven van een artikel.
Het artikel gaat over het poldermodel in NL.
In jullie artikel geven jullie aan of jullie polderen wel of geen goede manier vinden om tegenstellingen tussen werkgevers en werknemers op te lossen.

Werkwijze

  • Bepaal welke informatie jullie willen vertellen.
  • Verdeel de informatie over verschillende alinea's.
  • Bedenk een duidelijke inleiding.
  • Werk de verschillende alinea's uit.
  • Zorg voor een logische afsluiting/conclusie.
  • Bedenk een goede titel voor boven jullie artikel.
  • Laat het artikel controleren op taalfouten.

Beoordeling

Het betoog laat je beoordelen door je docent. De docent let op:

  • de inhoud: wordt in het betoog duidelijk wat het poldermodel is?
  • de inhoud: belicht het betoog de positieve en de negatieve kanten van het polderen?
  • de inhoud: bevat het betoog een duidelijke conclusie?
  • de indeling: is het betoog ingedeeld in alinea's? Is de eerste alinea een duidelijke inleiding en bevat de laatste alinea de conclusie?
  • de vorm: is tekst en beeld goed gecombineerd?
  • taalfouten: is het betoog in correct Nederlands?

Artikel schrijven

Een artikel is een goede manier om informatie te presenteren of een gebeurtenis te beschrijven.

 

Diagnostische toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Examenvragen

Examenvragen
Op deze pagina vind je enkele examenvragen uit examens van vorige jaren.
De vragen sluiten zo goed mogelijk aan bij dit thema.

Maak bij het beantwoorden ook gebruik van wat je al eerder geleerd hebt.
Als je de vraag niet kunt beantwoorden, probeer het dan later opnieuw.
Nadat je de vragen beantwoord hebt, kun je de vraag zelf nakijken en je score aangeven.

VMBO GT34 2017-TV2

2017-TV2 Vraag 6
2017-TV2 Vraag 34
2017-TV2 Vraag 35

VMBO GT34 2018-TV2

2018-TV2 Vragen 6-10

VMBO GT34 2019-TV2

2019-TV2 Vraag 20
2019-TV2 Vragen 23-27

 

Meer oefenen?
Wil je meer oefenen met examens? Ga dan naar ExamenKracht.

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Vind je de video goed passen bij dit thema?
    Waarom wel of waarom niet?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van dit thema nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je 14 uur met dit thema bezig zou zijn.
    Klopt dat ongeveer? Welke opdracht kostte het meeste tijd?
  • Inhoud
    Het thema bestaat uit vier gewone opdrachten en één extra opdracht.
    Welke opdracht vond je het leukst om te doen?
    Welke opdracht vond je het leerzaamst?
    En welke vond je het minst leuk? Schrijf op waarom je deze opdracht niet zo leuk vond.
    Heb je de extra opdracht gedaan? Ging het goed?
  • Eindopdracht
    Heb je de eindopdracht gemaakt? Wat vond je van de opdracht?
    Past de opdracht goed bij het thema?
  • D-toets
    Wat was je score voor de D-toets? Ben je tevreden met die score?
    Heb je geleerd van de fouten die je hebt gemaakt?
  • Examenvragen
    Heb je de examenvragen gemaakt? Ging het goed?
    Wil je meer oefenen en met recentere examens?
    Ga dan naar ExamenKracht.
  • Het arrangement Thema: Arbeidsverhoudingen - vmbo-kgt34 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-01-11 12:17:53
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Arbeidsverhoudingen' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie voor vmbo-kgt34. Dit thema begint met een inleiding, vervolgens komen de leerdoelen, en daarna wat je gaat doen in dit thema. Dan kom je bij de opdrachten die horen bij dit thema, dit zijn: Individuele overeenkomst, Collectieve overeenkomst, Jongeren, De overheid & de werkplek en Minimumjeugdloon. Begrippen die hier belangrijk zijn: CAO, arbeidsovereenkomst, opzegtermijn, arbeidsvoorwaarden, arbeidsmotieven en voltijdbaan. De eindopdracht van dit thema is een artikel schrijven over het poldermodel in Nederland. Dit zou je samen met een klasgenoot. Dan komt er nog een diagnostische toets, hier worden acht meerkeuzevragen gesteld over het thema: Arbeidsverhoudingen. Vervolgens worden er nog verschillende examenvragen weergegeven die horen bij dit thema. Dit thema eindigt met het terugkijken op dit thema, dus hoe ging het? en kan ik wat ik moet kunnen?
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    14 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arbeidsverhoudingen, arrangeerbaar, cao, economie, stercollectie, vakbond, vmbokgt34, werkgever, werknemer, werkomstandigheden

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Kennisbanken. (2019).

    Economie Kennisbanken vmbo-b

    https://maken.wikiwijs.nl/147157/Economie_Kennisbanken_vmbo_b

    VO-content Economie. (2019).

    Thema: Arbeid en organisatie - vmbob34

    https://maken.wikiwijs.nl/76204/Thema__Arbeid_en_organisatie___vmbob34

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Arbeidsverhoudingen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.