De Germaanse cultuur - hv123

De Germaanse cultuur - hv123

De Germaanse cultuur

Intro

In de tijd van de Romeinen woonden in West- en Noord-Europa Keltische en Germaanse stammen.

Deze opdracht gaat over de cultuur van deze stammen. Je onderzoekt het verschil tussen de Romeinse cultuur en de Germaanse cultuur. Je leert ook dat sommige Germaanse stammen bondgenoten werden van de Romeinen terwijl andere stammen zich juist bleven afzetten tegen de Romeinse overheersing.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je:

  • weergeven dat in de tijd van de Grieken en Romeinen in Noord- en West-Europa Keltische en Germaanse stammen leefden.
  • in eigen woorden vertellen dat de betrekkingen tussen de Germanen en Romeinen meestal een gewelddadig karakter hadden.
  • in eigen woorden opschrijven waarom de Kelten en Germanen deels de Romeinse cultuur overnamen.
  • beschrijven waarom het Romeinse Rijk onder druk kwam te staan door de volksverhuizingen.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Na het bestuderen van de kennisbank Germaanse cultuur kun je stellingen beantwoorden over de Romeinen, Germanen en Kelten.

Stap 2

Je kunt vragen beantwoorden over de strijd tussen Germanen en de Romeinen.

Stap 3

Je kunt je kennis over de invloed van de volksverhuizingen en de bouw van de limes toepassen in een oefening.

Stap 4

Je kunt aan de hand van foto's van fibula's afleiden welke contacten er zijn geweest tussen Romeinen en de autochtone bevolking in onze gebieden.

Stap 5

Je kunt aan de hand van een afbeelding de betrouwbaarheid van een bron bepalen.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de kennisbank en begrippen die horen bij deze opdracht.

Eindopdracht A

Als je kiest voor eindopdracht A maak je een toets.

Eindopdracht B

Als je kiest voor eindopdracht B schrijf je een kort verhaal met als titel 'De Romeinen in Nederland'.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Geen bijzonderheden.

Tijd
Voor deze opdracht heb je 2 lesuren nodig.

 

 

Aan de slag

Stap 1: Romeinen en stammen

Romeinen, Kelten en Germanen
In de tijd van de Romeinen woonden in West- en Noord-Europa Keltische en Germaanse stammen. Visigoten, Ostrogoten, Vandalen en Franken rekenen we tot de Germaanse stammen met een eigen taal, godsdienst en cultuur. De Keltische stammen werden door de Romeinen Galliërs genoemd. De Keltische stammen verschilden onderling sterk maar hadden wel een gemeenschappelijke taal.

In tegenstelling tot de Romeinen die waren gericht op internationale handel en steden, waren Germanen en Kelten vooral gericht op de landbouw en op kleinschalige handel. Elke stam had zijn eigen relatie met de Romeinse overheersers. Sommigen werden bondgenoten, anderen onverzoenlijke vijanden.

Bestudeer uit de Kennisbank geschiedenis het volgende onderdeel:

Germaanse cultuur

Stap 2: De Germaanse cultuur

In de Kennisbank heb je gelezen over de botsingen tussen Romeinen en Germanen.
Lees nu ook het verhaal over de Cimbren en Teutonen op nl.wikipedia.org/wiki/Cimbren.

Stap 3: Limes en volksverhuizingen

Bestudeer uit de Kennisbank geschiedenis de pagina's over de Limes en over de Volksverhuizingen.

Germaanse cultuur

Bekijk ook de volgende video.

Stap 4: Fibula

Stap 5: Romeinse sarcofaag

Afronding

Begrippenlijst

Romeinen, Kelten en Germanen

Keltische en Germaanse stammen
Volkeren die in de tijd van de Romeinen in Europa leefde. Soms sloten ze bondgenootschappen met de Romeinen en soms waren ze gezworen vijanden. De Keltische stammen worden ook wel Galliërs genoemd.

Veroveringen – Julius Caesar
Romeinse legers onderwierpen het ene na het andere volk. Het was Julius Caesar die Gallië aan het Romeinse Rijk toevoegde tot ongeveer de rivier de Rijn.

Limes - wachttorens
De noordgrens van het Romeinse Rijk werd gevormd door de rivieren de Donau en de Rijn en een verdedigingslinie tussen beide rivieren. Die grens heet de Limes. Op geregelde afstand stonden wachttorens.

Romanisatie - Romanisering
Romanisatie is het proces van het overnemen van aspecten van de Romeinse cultuur door de inheemse bevolking.
Bataven
De Bataven waren een Germaans volk, dat zich gevestigd heeft in wat nu de Betuwe heet. Lange tijd werkten de Bataven nauw samen met de Romeinen. Bataven maakten deel uit van het Romeinse leger. In 69 n.C. kwamen de Bataven o.l.v. Julius Civilis in opstand tegen de Romeinen.
Splitsing Romeinse rijk
In het jaar 395 werd het Romeinse rijk gesplitst in een oostelijk en westelijk deel. Zo wilden de Romeinen de aanvallen van buitenaf beter weerstaan. In het oosten lukte dat maar in het westelijk deel van het Romeinse Rijk werd de laatste keizer in 476 afgezet door de Germaanse generaal Odoaker.
Hunnen
Nomaden uit centraal Azië die voor veel onrust zorgden in Europa.
Christendom
Het christendom is een geloof dat ontstond uit het jodendom, in het Romeinse Rijk. Het christendom volgt de leer van Jezus.

Eindopdracht A: Toets

Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'De Germaanse cultuur'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Eindopdracht B: Verhaal schrijven

Als je kiest voor eindopdracht B schrijf je een kort verhaal.

Je sluit deze opdracht af met het schrijven van een kort verhaal met de lengte van één A4 (corpsgrootte 11 pt en regelafstand enkel) met als titel ‘Romeinen in Nederland’.
In dat verhaal beschrijf je in ieder geval:

  • welke Germaanse stammen in Nederland woonden ten tijde van de Romeinse bezetting.
  • wat de Limes is.
  • hoe de onderlinge verhouding tussen Germaanse stammen en de Romeinen in elkaar zat.

De informatie voor het schrijven van je verhaal kun je halen uit de Kennisbank Geschiedenis.
Je kunt natuurlijk ook op internet op zoek gaan naar extra informatie.

  • Beslis waar je verhaal over gaat.
  • Geef je verhaal een begin, middenstuk en eind.
  • Heb je een hoofdpersoon die sympathiek is en waar de lezer zich mee kan verenigen?
  • Een verhaal zonder problemen is geen verhaal!
  • Gebruik je eigen leefwereld om het verhaal “echt” te maken.

Lees je verhaal nog een keer door voordat je het je klasgenoot laat lezen.

Beoordeling
Je krijgt een goede beoordeling voor je verhaal als in je verhaal duidelijk wordt:

  • welke Germaanse stammen in Nederland woonden ten tijde van de Romeinse bezetting.
  • wat de Limes is.
  • hoe de verhouding tussen de Germaanse stammen en de Romeinen was.

Klaar?
Laat je verhaal lezen door een klasgenoot. Vraag om commentaar.
Lees ook het verhaal van je klasgenoot. Geef op een positieve manier feedback.
Verwerk het commentaar van je klasgenoot in je verhaal.
Laat het verhaal vervolgens beoordelen door je docent.

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Kijk nog een stukje van de video van Asterix en Obelix. Zou je nog steeds hetzelfde antwoord geven op de kijkersvraag?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Begrijp je hoe verschillende stammen leidde tot de ondergang van het Romeinse Rijk?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Had je genoeg tijd om het korte verhaal te schrijven?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht?
    Vond je het fijn om de opdracht alleen te doen?
  • Het arrangement De Germaanse cultuur - hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2023-08-21 14:14:40
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo voor leerjaar 1. Dit is tijdvak 2 met het onderwerp: De Germaanse cultuur. In de tijd van de Romeinen woonden in West- en Noord-Europa Keltische en Germaanse stammen. Het materiaal bespreekt de cultuur van deze stammen, de Galliërs genoemd door de romeinen. Romeinen waren vooral gericht de steden en (grootschalige) handel terwijl de Kelten meer gericht waren op landbouw en kleinschalige handel. Ondanks de verschillen, werden sommige Germaanse stammen bondgenoten van de Romeinen en ze spraken dezelfde taal. Maar andere stammen bleven zich juist afzetten tegen de Romeinse overheersing. Maar het Romeinse Rijk stond constant onder druk. Er waren vele opstanden en veroveringen beide kanten op. Onder andere rond de tijd dat de hunnen oprukten, splitsing het Rijk en vonden er grote volksverhuizingen plaats. Begrippen die verder in deze les aan bod komen zijn: Limes, Romanisatie - Romanisering, Bataven, en einde Romeinse rijk.
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Verspreiding van de Grieks-Romeinse cultuur en de confrontatie met de Germaanse cultuur; Grieks-Romeinse en Germaanse cultuur; Geschiedenis; De tijd van Grieken en Romeinen (3000 v C - 500 n C);
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, gallië, germaanse en keltische stammen, geschiedenis, hv123, limes, romanisatie, stercollectie, veroveringen - julius caesar, volksverhuizingen