De eerste steden - hv123

De eerste steden - hv123

De eerste steden

Intro

In de droge vlaktes waar nu Irak ligt, lag vroeger een welvarend landbouwgebied.
Hier ontstonden de eerste steden met prachtige tempels en paleizen.
Hier werd voor het eerst een schrift ontwikkeld, waarmee priesters en ambtenaren het bestuur van hun stad konden organiseren.

In deze opdracht staat het ontstaan van de eerste steden centraal.

Wat kan ik straks?

Aan het eind van deze opdracht kun je

  • toelichten hoe de eerste steden zich ontwikkelden.
  • uitleggen waarom steden konden ontstaan dankzij landbouwoverschotten en specialisatie.
  • uitleggen hoe het bestuur zich kon ontwikkelen dankzij de tempels en het schrift.
  • uitleggen waarom er meer ongelijkheid ontstond tussen mensen in de stedelijke samenleving.

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

Je kunt na een inleidende video vragen beantwoorden over de ontwikkeling van de eerste steden.

Stap 2

Je kunt de informatie uit de kennisbank toepassen in vragen over het ontstaan van de eerste steden.

Stap 3

Je kunt na het bestuderen van de informatie over godsdienst en hiërarchie een kort verslag schrijven over een fictief bezoek aan een van de eerste steden.

Stap 4

Je kunt vragen beantwoorden over de ontwikkeling van het schrift en de gevolgen daarvan.

Stap 5

Aan de hand van een afbeelding kun je de kennis over de eerste steden koppelen aan een situatie uit die tijd.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Begrippenlijst

Hier vind je de kennisbank en begrippen die passen bij deze opdracht.

Eindopdracht A

Als je kiest voor eindopdracht A maak je een toets.

Eindopdracht B

Als je kiest voor eindopdracht B maak je een quiz die je laat spelen door je klasgenoten.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.


Benodigdheden
Voor eindopdracht B heb je een account nodig voor het programma www.studyblue.com

Als je de kaartjes op papier wilt maken, heb je nodig:

  • 16 kaartjes van dun karton (die kun je maken van 2 vellen A4).
  • Stiften
  • Schaar

Tijd
Voor deze opdracht heb je 1 lesuur nodig.

 

 

Aan de slag

Stap 1: Inleiding

Lees de inleiding van het onderdeel 'De eerste stedelijke gemeenschappen'.

De eerste stedelijke gemeenschappen

Bekijk ook de volgende video.

Stap 2: De eerste steden

De god Enki uit Mesopotamië

Lees nu in de Kennisbank de informatie over de eerste steden en beantwoord de vragen.

De eerste steden

Stap 3: Godsdienst en hiërarchie

De Mesopotamische
Koningin van de nacht.

Probeer je eens in te denken dat je in de stad Nippur op bezoek kwam. Wat zou je opvallen in deze stad? Welke gebouwen zou je zien, en wat zou je opvallen aan de bezigheden van de bewoners? Stel je maar eens voor wat je bij thuiskomst allemaal zou kunnen vertellen over je bezoek aan Nippur.

Lees nu in de Kennisbank de informatie over Godsdienst en hiërarchie.

Godsdienst en hiërarchie

Stap 4: Het schrift

De eerste geschreven documenten vinden we in de oude steden van Mesopotamië. Het schrift was nodig om de ingewikkelde organisatie van het bestuur te kunnen bijhouden. Het eerste schrift van de inwoners van Mesopotamië noemen we spijkerschrift.

Lees nu de informatie over Het schrift en beantwoord de vijf vragen.

Het schrift

Stap 5: Stedelijke gemeenschap

Afronding

Begrippenlijst

De eerste stedelijke gemeenschappen

Einde prehistorie
De ontwikkeling van het schrift betekende het einde van de prehistorie.
Begin historie
De ontwikkeling van het schrift betekende het begin van de historie. Het jaartal voor het begin van de historie is: 3000 v.C.
Schrift - kleitabletten
In het Nabije Oosten is het schrift ontwikkeld. Bewaard bleven o.m. teksten op kleitabletten.
Vruchtbare Sikkel: Mesopotamië
Gebied in het Midden-Oosten waar de eerste steden zijn ontstaan en het eerste schrift is ontwikkeld.
Nippur
Een van de eerste steden in Mesopotamië was Nippur. Nippur kun je vergelijken met een moderne stad. Er waren scholen, bibliotheken, een ziekenhuis, badhuizen, winkelstraten en een soort cafés.
Hiërarchie
Hiërarchie houdt in dat mensen geordend zijn in bepaalde klassen. De hogere klassen hebben macht over de lagere klassen.

Eindopdracht A: Toets

Als je kiest voor eindopdracht A maak je de toets 'De eerste steden'.
De toets bestaat uit een aantal gesloten vragen.

Als je alle vragen beantwoord hebt, zie je je score.
Je krijgt van de vragen die je fout hebt, het goede antwoord te zien.

Eindopdracht B: Quiz maken

Als je kiest voor eindopdracht B, maak je zelf een quiz met behulp van geschreven memorykaartjes, of met behulp van digitale flashcards. Kies samen met één tot drie klasgenoten wat je doet.

Voor de digitale flashcards maak je eerst een account aan op www.studyblue.com.
Maak een 'class' aan met de naam Eerste steden.
Je kunt nu digitale kaartjes aanmaken waarbij je bovenaan een naam of begrip uit deze les invoert, met daaronder de omschrijving (uitleg).
Maak op die manier 16 kaartjes met begrippen en namen uit deze les.
Klik daarna op Quiz om een spel te maken met allerlei soorten vragen.
Bedenk ook voor wie je de vragen maakt. Je kunt je quiz delen ('Share') op Facebook, Twitter of per e-mail.
Stuur elkaar je quizzen op en maak die. Wie haalt de hoogste score?

Als je niet online wilt of kunt werken, maak je dubbele kaartjes van dun karton en speel je het zoals Memory. Doe elkaars spellen en houd de stand bij. Wie wint?

Klaar?
Lever het spel en de uitslag ter beoordeling in bij je docent.

Beoordeling.
Jullie krijgen een goede beoordeling voor de opdracht als:

  • je de belangrijkste begrippen van deze les goed omschreven hebt.
  • je minstens 16 kaartjes met begrippen hebt gemaakt.
  • je de kaartjes hebt gedeeld en uitgeprobeerd in een quiz of spel met je medeleerlingen.
  • je het spel op tijd en compleet hebt ingeleverd.

Flashcards maken

Flashcards zijn eigenlijk geheugenkaartjes, die gebruikt kunnen worden bij het ophalen van kennis.

 

Quiz maken

Bij het maken van een quiz ontwerp je zelf de vragen in groepjes. Via een puntensysteem wordt de winnaar bepaald. Daarna worden de antwoorden besproken.

 

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
    Kun je nu makkelijker antwoord geven op de introductieopdracht of vind je hem (nog) lastig.

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Weet je hoe de eerste steden ontstaan zijn?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 1 uur met de opdracht bezig zou zijn.
    Heb je de quiz op tijd afgekregen?
  • Inhoud
    Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
    Schrijf op wat nieuw voor je was.
  • Eindopdracht
    Welke eindopdracht heb je gekozen? Kun je uitleggen waarom?
    Vind je het lastig om een keuze te maken tussen de twee eindopdrachten?
  • Het arrangement De eerste steden - hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2023-08-21 11:12:19
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor havo en vwo voor leerjaar 1. Dit is tijdvak 1 met het onderwerp De eerste steden. Dit lesmateriaal bespreekt het ontstaan van de eerste steden in de zogenoemde Vruchtbare Sikkel: Mesopotamië. Door verbeterde technieken binnen de landbouw, ontstond er een overschot van voedsel. Dit zorgde ervoor dat meer mensen zich konden specialiseren in andere beroepen. Aan bod komt de hiërarchie tussen de verschillende groepen mensen binnen de steden, van ultieme heerser tot aan slaaf. Religie speelt daarbij een belangrijke rol, met de bijbehorende begrippen als priester, tempels en goden. Een stad die specifiek wordt besproken is Nippur, een stad die tegenwoordig niet meer bestaat. Verder komt in dit onderdeel naar voren dat het schrift in deze tijd is uitgevonden. Begrippen die ook bij deze les horen zijn logogrammen op kleitabletten. Er wordt besproken dat de uitvinding van het schrift het einde van de prehistorie betekent en daarmee de historie begint.
    Leerniveau
    VWO 2; HAVO 1; VWO 1; HAVO 3; VWO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Ontstaan van de eerste stedelijke gemeenschappen; De tijd van jagers en boeren (tot 3000 v C); Leven in steden; Geschiedenis;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, de eerste steden, einde prehistorie, godsdienst en hiërarchie, het schrift, hv123, nippur, stedelijke gemeenschap, stercollectie, vruchtbare sikkel: mesopotamië