Zonder werk
Vooraf

Weet jij wanneer iemand een uitkering krijgt als hij geen werk heeft?
Leerdoel
Na deze opdracht kun je:
- het begrip werkloosheid omschrijven en kun je met een voorbeeld duidelijk maken dat niet iedereen die zonder werk is een werkloosheidsuitkering kan krijgen.
- met een voorbeeld duidelijk maken wat wordt bedoeld met verborgen werkloosheid of onzichtbare werkloosheid.
- met behulp van voorbeelden uitleggen wat wordt bedoeld met conjuncturele werkloosheid.
- met behulp van voorbeelden uitleggen wat wordt bedoeld met structurele werkloosheid.
- uitleggen wat wordt bedoeld met seizoenswerkloosheid.
- twee manieren noemen waarop de overheid de werkloosheid kan bestrijden.
- uitleggen wat arbeidstijdverkorting is.
- het verschil tussen bijscholing en omscholing uitleggen.
Eindproduct
Je rondt de opdracht af met de toets ‘Werkloosheid’.
Activiteiten
Stap |
Groepsgrootte |
Activiteit |
Stap 1 |
Alleen |
Kennisbank over werkloosheid bestuderen, filmpje over werkloosheid kijken en vragen beantwoorden. |
Stap 2 |
Alleen + samen |
Van twee situaties bepalen of het om geregistreerde of om verborgen werkloze gaat. |
Stap 3 |
Alleen |
Uitleggen waarom de uitgaven en de inkomsten van de overheid beide positief worden beïnvloed door daling in de werkloosheid. |
Stap 4 |
Alleen |
Kennisbanken over de oorzaken en het bestrijden van werkloosheid bestuderen en vragen beantwoorden. |
Stap 5 |
Alleen + samen |
Vragen over of loonstijging of loondaling positief is voor de werkloosheid beantwoorden. |
Stap 6 |
Alleen |
Vragen bij steenfabriek beantwoorden. |
Stap 7 |
Alleen |
Vragen over de gevolgen van een verplaatsing van de productie naar Zuid-Oost Azië en over arbeidstijdverkorting beantwoorden |
Stap 8 |
Alleen |
Toets over het thema 'zonder werk' maken. |
Tijd
Voor deze opdracht heb je 1,5 uur nodig.
Stap 1: Werkloosheid

Als er mensen zijn die werk zoeken, maar geen werk kunnen vinden, is er werkloosheid.
Ga naar de kennisbank economie en bestudeer het onderdeel:
KB: Wat is werkloosheid
Bekijk ook het eerste deel van de volgende videoclip:
Video: Wat moet je doen als je werkloos bent?
Maak nu de volgende vragen:
Stap 2: Verborgen/geregistreerd

Er zijn twee soorten werkloosheid: geregistreerde werkloosheid en verborgen werkloosheid.
Alleen mensen die behoren tot de geregistreerde werklozen kunnen een werkloosheidsuitkering krijgen.
In de kennisbank heb je gezien aan welke eisen je moet voldoen om tot de geregistreerde werklozen te behoren.
Behoren de volgende twee personen, volgens jou,
tot de geregistreerde werklozen of tot de verborgen werklozen?
Leg je antwoord uit.
- Inge Bruinsma, 24 jaar,
wil het liefst morgen aan de slag als secretaresse voor 20 uur in de week.
Ze staat als werkzoekende ingeschreven bij het UWV.
- Joost Damwijk is 45 jaar. Hij was leraar aardrijkskunde maar is ontslagen.
Joost meldde zich bij het UWV.
Het UWV bood hem aan om zich om te scholen tot leraar economie.
Als de studie over een half jaar is afgelopen wil Joost graag weer aan de slag.
Vergelijk jouw antwoorden met de antwoorden van een klasgenoot.
Stap 3: Werkloosheid en overheid
Voor de overheid is het aantal werklozen een belangrijk gegeven.
Als het aantal werklozen daalt, hoeft de overheid minder geld uit te geven.
En als het aantal werklozen daalt, krijgt de overheid meer geld binnen.
Leg uit waarom een daling van de werkloosheid,
zowel aan de uitgavenkant als aan de inkomstenkant gunstig is voor de overheid.
Stap 4: Werkloosheid
Stap 5: Loonstijging of loondaling?

Jorick en Akkie hebben een discussie over wat er met de lonen moet gebeuren om de werkloosheid te bestrijden. Volgens Jorick moeten de lonen omhoog.
Akkie vindt dat de lonen juist omlaag moeten.
- Een loonstijging betekent meer inkomen voor gezinnen.
Leg uit waarom dat kan leiden tot een daling van de werkloosheid.
- Een daling van de lonen betekent lagere kosten voor bedrijven en dus mogelijk lagere prijzen van producten. Leg uit hoe dat kan leiden tot een daling van de werkloosheid.
- Een daling van de lonen betekent dat werknemers goedkoper zijn.
Leg uit hoe dat kan leiden tot een daling van de werkloosheid.
Bespreek je antwoorden met een klasgenoot.
Stap 6: Steenfabriek

In een steenfabriek werken 25 mensen.
Iedere werknemer werkt 8 uur per dag.
Een werknemer maakt gemiddeld 100 stenen per uur.
- Hoeveel stenen worden er op één dag gemaakt?
- De vraag naar stenen is de laatste tijd afgenomen.
De steenfabriek kan per dag maar 16.000 stenen verkopen.
Met hoeveel mensen kan het bedrijf 16.000 stenen maken?
- Hoeveel mensen zullen er ontslagen worden?
Stap 7: Buitenland
Bekijk de krantenkop.

- Leg uit waarom het voor een bedrijf aantrekkelijk kan zijn,
een deel van de productie naar Zuidoost-Azië te verplaatsen?
- Wat is het gevolg voor de werkgelegenheid in Nederland,
van de verplaatsing van een deel van het bedrijf naar het buitenland?
Arbeidstijdverkorting
In een bedrijf werken 90 mensen 40 uur per week.
In het bedrijf wordt arbeidstijdverkorting doorgevoerd.
Iedereen gaat in plaats van 40 uur per week 36 uur per week werken.
De totale productie van het bedrijf moet gelijk blijven.
Reken uit hoeveel banen de arbeidstijdverkorting oplevert.
Stap 8: Eindproduct

Je sluit deze opdracht af met het maken van een toets.
De toets bestaat uit een aantal meerkeuzevragen.
Probeer een hoge score te halen.
Klik op de button hieronder om te beginnen:
Succes!
Begrippen
Werkloosheid
De vraag naar arbeid is kleiner dan de het aanbod van arbeid. |
Conjuncturele werkloosheid
Werkloosheid die het gevolg isvan een kleinere vraag naar producten. |
Geregistreerde werkloosheid
Je behoort tot de geregistreerde werklozen als je:
- tussen de 15 en 67 bent.
- geen werk hebt en minimaal 12 uur per week wilt werken.
- staat ingeschreven bij het UWV.
- direct beschikbaar bent.
|
Structurele werkloosheid
Werkloosheid die ontstaat als er arbeidsplaatsen verdwijnen.
|
Verborgen werkloosheid
Werklozen die niet voldoen aan één van de vier eisen van de geregistreerde werklozen.
|
Arbeidstijdverkorting
Werknemers gaan korter werken:
- minder uren per dag/week;
- minder dagen per jaar;
- minder jaren per arbeidsleven.
|
Frictiewerkloosheid
Werkloosheid die het gevolg is van het verwisselen van baan. |
Omscholen
Werknemers volgen een opleiding om een nieuw beroep te leren. |
Seizoenswerkloosheid
Werkloosheid die ontstaat doordat er in bepaalde maanden van het jaar minder werk is. |
Loonmatiging
Het niet of nauwelijks laten stijgen van de lonen. |
Kwalitatieve structurele werkloosheid
Werkloosheid die ontstaat doordat de scholing van werknemers niet aansluit bij de vraag van bedrijven. |
Werkgelegenheid in personen
Het totale aantal arbeidsplaatsen. |
Bijscholen
Werknemers volgens cursussen om de kennis op hun eigen vakgebied op peil te houden. |
Beroepsbevolking
Alle werkenden en werkzoekenden tussen de 15 en 67 jaar die minimaal 12 uur per week willen en kunnen werken. |
Poldermodel
In Nederland overleggen de overheid, de werkgevers en de werknemers samen over de loonstijgingen in veel beroepen. Dit wordt het poldermodel genoemd. |
Werkloosheidsuitkering
Geld ontvangen van de overheid wanneer iemand buiten zijn schuld om werkloos is geworden. |
Antwoorden

Stap 3
Als een werkloze een baan vindt, hoeft hij geen uitkering van de overheid te krijgen.
Dat scheelt dus aan de uitgavenkant van de overheid.
Als een werkloze een baan vindt, gaat hij geld verdienen.
Over zijn loon betaalt hij belasting.
Dat is dus gunstig aan de inkomstenkant van de overheid.
Stap 6
- 25 x 8 x 100 = 20.000 stenen
- 16.000 : 100 : 8 = 20 mensen
- Doordat de vraag naar stenen kleiner is geworden zullen er 5 mensen worden ontslagen.
Stap 7 - 1
- De loonkosten in Zuidoost-Azië zijn lager dan in Nederland.
- Door de verplaatsing van de productie naar het buitenland verdwijnen er in Nederland arbeidsplaatsen. De werkgelegenheid neemt dus af.
De werkloosheid zal toenemen.
Stap 7 - 2 90 x 4 uur = 360 uur
360 : 36 = 10 extra werknemers