Inleiding
In Feniks, Geschiedenis voor de onderbouw; hoofdstuk 6 hebben wij het over de revoluties die zich plaatsvonden in Europa. Dit gaat dieper in op de paragrafen 6.3 en 6.4.
Animatie film over Napoleon
Animatie film Napoleon
Kijk naar het animatiefilmpje over Napoleon. De onderstaande gebeurtenissen staan door de war. Bovendien is het filmpje onvolledig: Een aantal gebeurtenissen / begrippen die hieronder genoemd zijn, komen niet voor in het filmpje. Ze zijn echter wel van belang voor Nederland of het verloop van de geschiedenis onder Napoleon.
Schrijf de nummers van de begrippen over, op chronologische volgorde. (dus van vroeg naar laat, 1795 – 1799 – 1815 ) Gebruik hierbij het boek: 6.3 en 6.4.
Schrijf ook bij elk nummer op of deze wel, of niet in het filmpje voorkwam.
-
Napoleon maakte een einde aan de chaos en terreur die in Frankrijk heerste
-
Bataafse Republiek
-
Lodewijk XVIII
-
Verbanning Elba
-
Patriotten in Nederland
-
Bezette bijna elk land in Europa
-
Zette in veel landen familieleden op de troon die in zijn naam regeerden.
-
Napoleon zorgde voor het Franse banken-stelsel, de staat was hierdoor niet meer bankroet
-
Tijdens de Franse chaos vocht hij in oorlogen: Italië, Oostenrijk, Nederland, Malta, Egypte en Syrië
-
Napoleon vindt zijn Waterloo
-
Legeraanvoerder tijdens de Franse revolutie aan de kant van de revolutionairen.
-
Terug in Frankrijk: “Coup D’Etat”: staatsgreep
-
Frankrijk werd weer een gecentraliseerde staat
-
Napoleon voerde de Code Napoleon in
-
Napoleon kroonde zichzelf keizer
-
Koning Lodewijk Napoleon van de Nederlanden
-
Nederlaag Rusland
-
Terug naar Frankrijk
-
Verbanning naar St. Helena
Napoleon in Rusland
Napoleon: 1812
In 1810 liet de Russische tsaar Alexander I Napoleon weten geen bondgenoot van Frankrijk meer te willen zijn. Rusland, dat economisch gezien grotendeels afhankelijk was van de handelsbetrekkingen met het Verenigd Koninkrijk, liep te veel schade op door deelname aan het continentale stelsel (Napoleon wilde de zeegrenzen tussen het Verenigd Koninkrijk en Europa afsluiten zodat Engeland geen Europese handel meer kon drijven en zo hopelijk zijn leger niet meer zou kunnen financieren. Zo hoopte Frankrijk minder te vrezen te hebben van het Verenigd Koninkrijk als militaire tegenstander. Als reactie verboden de Britten alle Franse handel met de rest van de wereld.) en Rusland herstelde het contact met zijn Britse handelspartner nadat Napoleon geen gehoor aan het verzoek van Rusland had gegeven om de voorwaarden van het continentale stelsel te verzachten. Dit was voor Napoleon de aanleiding om Rusland in 1812 aan te vallen.
Aanvankelijk kreeg het Franse leger weinig tegenstand en kon het relatief gemakkelijk het vijandelijk gebied binnentrekken. Door het snel oprukkende leger van Napoleon was het Russische leger genoodzaakt zich terug te trekken. De Russen gebruikten hierbij ‘de tactiek van de verschroeide aarde': alle zaken van militaire en economische waarde (die de vijand van dienst zouden kunnen zijn) werden vernietigd. Ook werd het water vergiftigd, waardoor de Franse soldaten allerlei besmettelijke ziektes opliepen. Napoleon werd door het gebrek aan voorraden gedwongen steeds verder Rusland binnen te trekken. Ondanks zware materiële verliezen was hij vastbesloten door te gaan naar Moskou. Hij was er van overtuigd dat hij de Russen daar tot overgave kon dwingen. In de Slag om Borodino, het voorstadje van Moskou waar het gevecht zich afspeelde, werd nipt door de Fransen gewonnen. De Russische generaal Koetoezov gaf toen opdracht Moskou te evacueren. Op 14 september trok het leger van Napoleon Moskou binnen, de allerlaatste overwinning van Napoleon.
De Russische opperbevelhebbers weigerden de strijd op te geven en op bevel van de militaire gouverneur Rostopstjin werd de hele stad in brand gestoken. Door de brandzee die in Moskou woedde gingen alle voedselvoorraden en pakhuizen in vlammen op. Napoleon was genoodzaakt Moskou te verlaten. Het Grande Armée had het zwaar te verduren. Niet alleen omdat men door de Russen gedwongen werd om door verlaten en verwoestte dorpen en steden terug te trekken en vanwege de constante aanvallen door bereden kozakken, maar zeker door de oprukkende kou en het uitbreken van tyfus. Van de ruim 600.000 manschappen die onder bevel van Napoleon Rusland aanvielen overleefden er slechts 18.000 tot 22.000. Op 18 december 1812 eindigde de ramptocht naar Rusland.
Vragen bij ‘Napoleon in Rusland’
-
Wat was de reden dat Napoleon Rusland wilde veroveren?
-
Als je kijkt naar de reden van tsaar Alexander I (einde bondgenoot Napoleon), was dit een bedoeld of onbedoeld gevolg van het continentaal stelsel van Napoleon?
-
Waarvoor was het continentaal stelsel werkelijk bedoeld?
-
Beschrijf het verloop van de oorlog in Rusland. (gebruik de volgende woorden: snel oprukkend leger, terug trekken, verschroeide aarde, verder Rusland in, Borodino, Moskou)
-
Benoem:
1. Bedoeld gevolg van de verschroeide aarde
2. Een onbedoeld gevolg van de verschroeide aarde
6. Kijk naar het plaatje hierboven. Beschrijf aan de hand van het plaatje (dus wat zie je) en aan de hand van de onderstaande zinnen waarom de oorlog in Rusland het begin van het einde was. Tip: bedenk hoe Napoleon aan de macht kwam, wat was zijn werk voordat hij keizer werd?
“Van de ruim 600.000 manschappen die onder bevel van Napoleon Rusland aanvielen overleefden er slechts 18.000 tot 22.000. Op 18 december 1812 eindigde de ramptocht naar Rusland.”
Patriotten en de Fransen
Patriotten en de Fransen
“Aan het volk van Nederland. Van de vroegste tijden af zijn deze landen bevolkt geweest door dappere en vrije volken. De Batavieren zijn de oudsten, waarover wij iets weten. Zij voelden de waarde van vrijheid en lieten zich niet regeren door mensen die zichzelf verkozen of door een ander gekozen werden, nee, zij hielden het heft in eigen handen. Voldeed het gekozen opperhoofd, dan lieten ze hem de post behouden. Zo niet, dan zetten ze hem af. En had hij zijn vaderland verraden, dan hoef ik jullie niet uit te leggen wat die Bataven met hem deden!”
Van der Capellen tot den Pol, 1781
Lees H6.4 uit het lesboek
-
Wie was het opperhoofd waar deze leider van de patriotten over sprak?
-
Waar ‘vochten’ de patriotten in Nederland voor?
-
Wat was het directe gevolg van het verschijnen van het Franse revolutieleger voor het oude Nederlandse regime?
Een Bataafse grondwet, de eerste grondwet van Nederland
-
Het oogmerk der maatschappylyke vereeniging is beveiliging van persoon, leven, eer en goederen en beschaving van verstand en zeden.
-
Het maatschappylyk verdrag wyzigt noch beperkt de natuurlyke regten van den mensch, dan in zoo verre zulks ter bereikinge van dat oogmerk noodzakelyk is.
-
Alle leden der maatschappy hebben, zonder onderscheiding van geboorte, bezitting, stand of rang, eene gelyke aanspraak op derzelver voordeelen.
-
Ieder burger is volkomen vry om te beschikken over zyne goederen, inkomsten en de vruchten van zyn vernuft en arbeid voorts, om alles te doen, wat de regten van eenen ander niet schend.
-
De wet is de wil van het geheele maatschappylyk lichaam, uitgedrukt door de meerderheid of der burgeren of derzelver vertegenwoordigers. Zy is hetzy beschermende of straffende gelyk voor allen. Zy strekt zich alleen uit tot daaden, nimmer tot gevoelens. Alles wat overeenkomt met de onvervreemdbare regten van den mensch in maatschappij, kan door geene wet verboden worden. Zy beveelt, noch laat toe, hetgeen daarmede strydig is.
- Welk punt zorgde ervoor dat met name de adel in macht werd ingebonden, en dat iedereen in principe gelijk werd?
- Welk punt stelt voor gelijke behandeling voor recht en strafrecht?
- Welk punt zorgde ervoor dat het feodale stelsel (met name het werken voor de adel, zonder werkelijk winsten terug te zien) viel?
-
Hoe lang hadden wij een Bataafse republiek? En waarom duurde deze zo kort?
-
Koning Lodewijk Napoleon werd aardig populair onder de bevolking: noem 3 redenen waarom dit zo was.
