01 Inleiding + oefensituatie
Inleiding arrangement "Ondernemen, Deelplan 2 Markt (712-2 en 713-3)"
Ter voorbereiding van de Proeve van Bekwaamheid voor de examenstandaard "Ondernemen" dient de leerling o.a. dit arrangement gevolgd en afgerond te hebben:
De arrangementen zijn bedoeld om leerlingen en docenten te helpen duidelijkheid te verschaffen over:
· wat er gedaan moet worden,
· waar de informatie gevonden kan worden,
· wat er aan opdrachten uitgevoerd moet worden,
· hoe de koppeling van de Proeve van Bekwaamheid aan de theorie is,
· aan welke eisen het bewijsmateriaal en de reflectie moeten voldoen voor het Leerarrangement Ondernemen.
Koppeling van alle deelplannen
Uitgangspunt is dat de leerling aan het eind van de opleiding een ondernemingsplan van een veehouderijbedrijf gemaakt heeft en hierover aan een adviseur een goede toelichting kan geven als startend ondernemer. Ondernemen bestaat uit onderstaande leerplannen. Door te klikken op de link kom je in het Wikiwijs-arrangement van de verschillende deelplannen.
0. Algemeen - inleiding link
1. Onderneming en ondernemer link
2. Markt link
3. Personeel link
4. Organisatie link
5. Financiën link
5a. Financiën Administratie link
6. Ondernemende houding link
7. Plaza Challenge + verkooptechniek link
Ter voorbereiding dient de leerling voldoende kennis te hebben van de technische aspecten (de bedrijfsvoering) om een goede analyse te kunnen maken.
De opdrachten en het leermateriaal hiervoor staan in het Wikiwijs arrangement "Duurzaam ondernemen - Animal business 054-3".
Het Wikiwijs arrangement "Duurzaam ondernemen - Animal business 054-3" is te bereiken via de volgende link.
De oefensituatie
In het Wikiwijs arrangement "0 Algemeen - inleiding" staat de oefensituatie zoals die in de examenstandaard staat "Ondernemingsplan" staat. Via de volgende link ga je naar "0 Algemeen - inleiding".
De examenstandaard
In het arrangement "0 Algemeen - inleiding" staan de examenstandaarden voor de examens "Ondernemen" als voor "Ondernemingsplan", zowel voor melkveehouderij als hokdieren. Via deze link ga je naar "0 Algemeen - inleiding".
De onderliggende examenstandaarden van Ondernemingsplan zijn:
- "713-3 Ondernemingsplan (melkveehouder) Volledige examenstandaard cohort 2012" en
- "712-2 Ondernemingsplan (hokdieren) Volledige examenstandaard cohort 2012"
met de werkprocessen zoals die hieronder staan. Hier staat 2012: dit is afhankelijk van het cohort. Van deze werkprocessen wordt verdere geen gebruik gemaakt in de opeiding zelf. Ze zijn nodig om het verband aan te geven tussen de deelplannen in het examen Ondernemen en de werkprocessen in het examen Ondernemingsplan.
Verantwoording werkprocessen:
|
Examenonderdeel Ondernemen
|
Werkprocessen Ondernemingsplan
|
|
1
|
Deelplan Onderneming en ondernemer
|
4.2
|
Onderzoekt ondernemingsvorm
|
|
2
|
Deelplan Markt
|
4.1
|
Bepaalt vestigingsplaats
|
|
|
|
4.3
|
Innoveert de onderneming
|
|
|
|
4.5
|
Stelt marketingplan op
|
|
|
|
4.8
|
Profileert en promoot de onderneming
|
|
|
|
4.10
|
Berekent tarieven
|
|
3
|
Deelplan Personeel
|
3.5
|
Bepaalt personeelsbehoefte
|
|
4
|
Deelplan Organisatie
|
4.6
|
Verzorgt financiële administratie
|
|
|
|
4.7
|
Bepaalt en bewaakt beleid op het gebied van
|
|
|
|
|
kwaliteit, Arbo, milieu en veiligheid
|
|
|
|
4.9
|
Beheert voorraad
|
|
5
|
Deelplan Financiën
|
4.4
|
Analyseert de financiële situatie
|
|
6
|
Ondernemende houding
|
Relatie met diverse werkprocessen
|
Om het getuigschrift "Certificeerbare Eenheid Ondernemen" (CEO) te behalen dient behalve het examen Ondernemen ook het simulatiespel "Plaza Challenge" te worden behaald (Deelplan 7 Plaza Challenge).
02 Globaal ontwerp Deelplan 2 Markt
|
Ondernemerschap Vaardigheid en niveau beschrijven
|
|
Niveau: 4 Ondernemen Deelplan 2 Markt
|
|
Periode/leerfase
Leerjaar 3
|
1
|
2
|
3
|
4
|
5
|
|
Kerntaak
|
P12-K2 Optimaliseren bedrijfsactiviteiten
|
P12-K2 Optimaliseren bedrijfsactiviteiten
|
P12-K2 Optimaliseren bedrijfsactiviteiten
|
P12-K2 Optimaliseren bedrijfsactiviteiten
|
P12-K2 Optimaliseren bedrijfsactiviteiten
|
|
Werkproces
|
P12-K2-W5 Analyseert toeleveranciers en afzetmarkt
|
P12-K2-W5 Analyseert toeleveranciers en afzetmarkt
|
P12-K2-W5 Analyseert toeleveranciers en afzetmarkt
|
P12-K2-W5 Analyseert toeleveranciers en afzetmarkt
|
P12-K2-W5 Analyseert toeleveranciers en afzetmarkt
|
|
Kern
|
BPV buitenland
|
Markt
Marketingmix (6 P’s)
Multifunctionele landbouw
Opmerking: SWOT in deelplan 5 mee nemen!
|
Markt
Marketingmix (6 P’s)
Opmerking: SWOT in deelplan 5 mee nemen!
|
Markt
Marketingmix (6 P’s)
Focus Planet
Opmerking: SWOT in deelplan 5 mee nemen!
|
Ondernemingsplan afronden à inleveren + CGI
|
|
Vaardigheid
|
|
Breng de markt in beeld
Maak een marketingmix (6 P’s)
Maak opdracht over MFL
|
Breng de markt in beeld
Maakt een marketingmix (6 P’s)
|
Breng de markt in beeld
Maak een marketingmix (6 P’s)
Maak opdracht Focus Planet
|
Ondernemingsplan afronden à inleveren + CGI
|
|
Inhoud
|
|
Markt: doelgroep en concurrentie
Product, prijs, plaats, promotie, personeel, presentatie
Multifunctionele Landbouw
|
Markt: doelgroep en concurrentie
Product, prijs, plaats, promotie, personeel, presentatie
|
Markt: doelgroep en concurrentie
Product, prijs, plaats, promotie, personeel, presentatie
Focus Planet
|
Ondernemingsplan afronden à inleveren + CGI
|
|
Leeractiviteiten
|
|
Lessen en opdrachten
|
Lessen en opdrachten
|
Lessen en opdrachten
Bezoek ledenvergadering
|
Ondernemingsplan afronden à inleveren + CGI
|
|
Eisen aan de student
|
|
Opdracht marketingmix
Opdracht MFL
|
Opdracht marketingmix
|
Opdracht marketingmix
Opdracht Focus Planet
|
|
|
Summatieve toetsen
|
|
|
|
|
|
|
Formatieve toetsen
|
Geen
|
Geen
|
Geen
|
Geen
|
Beoordeling ondernemingsplan
|
|
Activiteit docent dicac-tische aanpak inhoud les/workshops/theorie
|
|
Lessen (theorie) met oefeningen + begeleiding praktijkopdracht
|
Lessen (theorie) met oefeningen + begeleiding praktijkopdracht
|
Lessen (theorie) met oefeningen + begeleiding praktijkopdracht
|
Voorbereiding leerling op CGI (eindgesprek)
|
03 Norm beoordeling Deelplan 2 Markt
Norm voor beoordeling
In het marketingplan maak je een duidelijke analyse van de huidige situatie. Je geeft - met behulp van de marketingmix - aan hoe het product of de dienst succesvol afgestemd wordt op de wensen en behoeften van de doelgroep.
|
Markt
|
Omschrijving
|
Kwalificatiedossier
|
|
Doelgroep
|
De doelgroep is ingedeeld (bijvoorbeeld geografisch, opleidingsniveau, inkomensniveau, leeftijd, koopgedrag). Het koopgedrag van de doelgroep is beschreven.
|
wp 4.5
|
|
Concurrentie-analyse
|
De directe en indirecte concurrenten zijn beschreven. De analyse laat zien op welke punten de eigen onderneming sterker/zwakker is dan de concurrentie.
|
wp 4.5
|
|
SWOT analyse
|
Er is een interne en externe analyse gemaakt (SWOT analyse). De belangrijkste punten zijn beschreven en correct toegelicht. Uit de analyse wordt duidelijk:
a. Het onderscheidend vermogen ten opzichte van de
concurrentie;
b. Bepalende factoren voor de toekomst van de onderneming;
c. Relevante factoren in de ogen van de consument.
|
wp 4.5
|
|
Omzetprognose
|
De omzetprognose is correct berekend en realistisch. Dit kan doormiddel van gegevens uit een marktonderzoek, kengetallen of op het bedrijf aanwezige jaarrekeningen.
|
wp 4.5 wp 4.4
|
|
Marketinginstr umenten
|
De kenmerken van het product (of de dienst) die van toepassing zijn, zijn concreet beschreven. De presentatie past bij het gewenste imago van de onderneming.
Onder presentatie wordt verstaan de aankleding van het bedrijf, het product, assortiment (evt. personeel). De voordelen en nadelen van de vestigingsplaats zijn beschreven. Er is rekening gehouden met concurrentie, koopgedrag en distributie naar en vanaf het bedrijf. Vaststelling van de verkoopprijs en marge vanuit een methode (kosten georiënteerd, vraag georiënteerd, concurrentie georiënteerd) is duidelijk beschreven.
Prijsbeleid is duidelijk beschreven, waarbij rekening is gehouden met de marktverhoudingen (vraag-aanbod). Indien van toepassing is een leveranciersbeoordeling opgesteld, waarin onder andere de inkoopprijs is verwerkt. Gekozen promotiemiddelen en inhoud van de boodschap sluiten aan bij de belevingswereld van de doelgroep en het gewenste imago van de onderneming.
Gekozen middelen zijn goed onderbouwd en verwerkt in een overzichtelijk promotieplan.
Promotiebudget is vastgesteld en komt overeen met gekozen middelen.
De marketinginstrumenten zijn goed op elkaar en op de wensen en behoeften van de doelgroep afgestemd.
|
wp 4.1 wp 4.3 wp 4.8 wp 4.10
|
|
Samenhang
|
Dit deelplan vormt met de andere deelplannen een samenhangend geheel. Bijvoorbeeld: de marketingmix past bij de missie, visie, gewenst imago. Het marketingbudget is correct verwerkt in het financiële plan.
|
|
04 Planning + opdrachten
Opdrachten doelgroep
Opdrachten Deelplan 2 - leerjaar 3
Opdrachten Marketinginstrumenten - de 6 P's
Inleiding:
Bij het thema Markt denken we aan de 6 P's. Product, plaats, prijs, promotie, personeel, presentatie.
Een melkveehouderijbedrijf hoeft zich meestal geen zorgen te maken over de afzet van haar producten. De melk wordt geleverd aan de zuivelfabriek en de uitstoot van het vee gaat naar de slachterij.
Behalve bij boerderijverkoop hebben we geen rechtstreeks contact met onze afnemers.
De plaats van de boerderij is meestal een gegeven en ook bij boerderijverplaatsing kijken we niet naar de afnemers van onze producten.
Voor bedrijven in het MKB is dat anders. Zij moeten wel degelijk rekening houden met deze 6 P's.
Een supermarkt moet zelf zijn prijs bepalen, maar kan niet duurder zijn dan zijn concurrent. De plaats waar hij zich vestigt is ook belangrijk. Hoeveel mensen wonen er en zijn er andere supermarkten in de buurt? Welke producten verkoopt hij (hoe breed is zijn assortiment)?
Hoe presenteert hij zijn producten in de winkel (schapindeling)?
Opdracht 1:
http://www.economische-begrippen.nl/marketingmix/
Lees de artikelen op bovenstaande website en beantwoord de volgende vragen:
- Wat wordt bedoeld met de marketingmix?
- Welke aspecten zijn belangrijk bij het onderdeel “product”?
Geef hierbij voorbeelden.
- Welke aspecten zijn belangrijk bij het onderdeel “prijs”?
Geef hierbij voorbeelden.
- Welke aspecten zijn belangrijk bij het onderdeel “plaats”?
Geef hierbij voorbeelden.
- Welke aspecten zijn belangrijk bij het onderdeel “promotie”?
Geef hierbij voorbeelden.
Ook al heeft een boer niet rechtstreeks met de consument te maken, toch kan hij veel doen om de beeldvorming van de sector te verbeteren.
In onderstaand document staat een toelichting op deze 6 P's, zoals veehouders met deze P's kunnen omgaan.
Opdracht 2: Vragen over de 6 P’s:
Beantwoord de volgende vragen n.a.v. het document 6 P’s. Bij diverse vragen is het zinvol om er samen met klasgenoten over te discussieren:
- Wat betekent marktgericht denken? Wat is marketing? (Denk algemeen, dus ook buiten onze sector.)
- Wie zijn onze klanten? Welke wensen heeft de klant? Waar is onze klant?
- Maken wij de gewenste producten en hoe weet je dat? Wat produceer ik op mijn bedrijf en voor wie? Halen wij genoeg geld uit de markt? Waarom wel of waarom niet?
- Wie levert nog meer op die markt? Dus: Wie is onze concurrent?
- Hoe ziet de keten eruit waaraan jij deel neemt?
- Wat is de rol van Friesland Campina? Is het wij of zij? Is het redelijk dat FC eisen gaat stellen aan de melkveehouders? Is het redelijk dat er prijsverschillen worden gemaakt voor speciale producten zoals weidemelk?
- Wie is de 'baas' over FC? GRAAG DISCUSSIE HIEROVER.
- Waar komen onze inkomsten of anders gezegd, waar komen onze (geld-)opbrengsten vandaan?
- Wat is jouw visie op de markt waarop jij je beweegt voor de komende jaren?
Zuivel? Varkensvlees? Pluimveevlees? Eieren? Groente en fruit? anders...
- Welke keuzes denk je te gaan maken op basis van jouw visie op de markt?
Opdracht 3
Geef je visie op de 6 P’s (product, prijs, plaats, promotie, personeel, presentatie). Geef aan welke gevolgen jouw visie heeft voor het praktijkbedrijf!
De marketingmix is een instrument om je doelstellingen te bereiken. Het is een activiteitenplan waarbij de verschillende marketingmixinstrumenten worden beschreven.
- Beschrijf de kenmerken van het product (of de dienst). Nicheproduct, zuiver melkvee of dubbeldoel, afzet biggen in Nederland of Duitsland, enzovoorts.
- Beoordeel de prijs die je ontvangt in relatie tot de kwaliteit van jouw product (melk / vlees).
- Beoordeel de vestigingsplaats van het praktijkbedrijf. Beargumenteer je keuze en licht de voor- en nadelen toe.
- Beschrijf op welke wijze jouw bedrijf zich promoot (voor het bedrijf zelf en voor de sector). Denk ook aan sociale media. De inhoud van de boodschap sluit aan bij het gewenste imago van het bedrijf.
- Onder presentatie wordt verstaan de aankleding van het bedrijf, het product, assortiment en eventueel personeel. Voor het onderdeel presentatie kun je eventueel foto’s laten zien ter verduidelijking.
De Nederlandse melkveehouderij zet haar producten steeds meer af buiten de landsgrenzen.
Gezien onze kostenstructuur moeten we ons niet meer alleen richten op bulkmarkten, maar ook op doelgroepen , die wat extra willen betalen voor kwaliteit en voor duurzame producten.
Lees onderstaand artikel " Duurzaam concurreren in de Nederlandse melkveehouderij " en beantwoord de volgende vragen:
- Wat zijn nieuwe doelgroepen in de rest van de wereld?
- Waar zitten onze grootste concurrenten voor deze markten?
- Welke eisen stellen deze koopkrachtige afnemers?
- Wat zijn de sterke kanten van onze melkveehouderij en wat de minder sterke kanten t.o.v. onze concurrenten?
Opdrachten Concurrentie-analyse
Inleiding:
In deze opdrachten gaan we kijken hoe de markt voor zuivel/varkensvlees in elkaar zit. De eerste opdracht is gebaseerd op de cijfers en trends zoals die gemaakt zijn door de RABO bank.
Opdracht 1:
Marktontwikkelingen:
Om inzicht te krijgen in de marktsituatie van de Nederlandse melkveehouderij en varkenshouderij gaan we de onderstaande artikelen van de RABO-bank lezen.
Je mag kiezen of je de cijfers en trends in de melkveesector of in de varkenssector leest en daarover de volgende vragen beantwoord:
- Wat zijn de belangrijkste afzetmarkten voor Nederlandse zuivelproducten/ varkensvlees?
- Noem de 4 belangrijkste trends voor de zuivelsector/varkenssector voor de komende jaren.
- Noem de 4 belangrijkste kansen en bedreigingen voor de zuivelsector/varkenssector in de komende jaren.
Opdracht 2
Achter de link hieronder staat een stappenplan om marktonderzoek te doen.
Niet alles wat daarin staat is één op één toepasbaar voor onze sector, maar het geeft wel een goed idee, hoe je zoiets moet aanpakken.
Als je een neventak op je bedrijf wilt opzetten, is het wel verstandig om na te gaan of daar markt voor is.
Met onderstaand plan heb je een handvat om een marktonderzoek op te zetten.
http://www.ondernemersplein.nl/ondernemen/marketing/marktonderzoek/info-en-advies/marktonderzoek/
Beantwoord onderstaande vragen :
Opdracht concurrentie analyse.
Je wilt naast je veehouderijbedrijf in Twente / Achterhoek een handel beginnen in vee -drinkwaterbakken, stalverlichting en inrichtingen voor kalverhokken.
Volg de stappen van marktonderzoek ,zoals die op bovenstaande site , worden beschreven.
Geef antwoord op onderstaande vragen:
Wat is jouw doelgroep?
Hoe veel klanten /veehouders zitten er in je werkgebied?
Hoeveel bedrijven in je werkgebied werken ook in dit marktsegment?
Welke producten concurreren met jouw eigen producten?
Welke prijs vragen ze voor deze producten? Welke prijs ga jezelf vragen?
Ga je deze producten zelf maken of koop je ze in?
Hoe kom je aan je klanten? Hoe ga je klanten werven?
Bedenk zelf ook een aantal relevante vragen en probeer ook daar een antwoord op te vinden.
Hoeveel omzet denk je te kunnen maken en onderbouw je mening.
Opdrachten SWOT analyse
Om de sterke en zwakke punten van je zelf in kaart te brengen kan onderstaande checklist helpen.
Er zullen vragen bij zijn die niet van toepassing zijn voor melkveehouders, maar wel voor varkenshouders of voor boeren die aan huis ook verkopen.
Beantwoord de vragen, die voor jouw bedrijf van toepassing zijn. Of als je geen eigen bedrijf hebt, van het bedrijf ,waar je het ondernemingsplan voor maakt.
Opdrachten Omzetprognose
De opdracht hiervoor zijn opgenomen in deelplan 5 Financiën.
05 Bronnen Doelgroep
06 Bronnen Concurrentieanalyse
07 Bronnen SWOT analyse
08 Bronnen Omzetprognose
Dit wordt besproken in deelplan 5 Financiën.
09 Bronnen Marketinginstrumenten: 6 P's
6 P - steekwoorden.docx
