Paardenchemie

Paardenchemie

Vooraf

Dit arrangement bevat een voorbeeld opgave voor de pilot examens Havo CE.

De eigenaar van deze voorbeeldopgave is Evelien Veltman.

Leerlingen kunnen de meeste vragen uit deze voorbeeldopgave op papier maken.

Wanneer ze op de 'Controleer antwoord' toets drukken, verschijnt een uitgewerkte oplossing.

Er zijn een tweetal berekeningsvragen waar een getal ingevuld kan worden. Als de leerling nu op de knop 'Controleer antwoord' drukt en het antwoord is goed dan verschijnt er een groene balk met de tekst 'Goed'. Als het antwoord onjuist is, verschijnt de uitleg voor het juiste antwoord.

Op dit moment is het programma nog niet geschikt om de leerlingen reactievergelijkingen en antwoorden met sub- en superscript (bijvoorbeeld: CO32- of 2,3.10-6) te laten invullen.

Zodra dit mogelijk is, zullen de vragen in het computerprogramma kunnen worden beantwoord en gecorrigeerd.

Veel succes.

Paardenchemie

In een paardenkliniek hoort bloedonderzoek tot de standaardprocedure bij de opname.
Hiervoor is een draagbare meter beschikbaar die het bloedmonster onderzoekt op pH,  zuurstof-, kooldioxide- en waterstofcarbonaat-gehalte (zie afbeelding hieronder).
Deze waarden worden vergeleken met de standaardwaarden voor een gezond paard.
Voor de pH van een gezond paard staat pH = 7,40.  
Een afwijking van meer dan 0,20 in de pH waarde wordt al beschouwd als bijna “niet meer te redden”. 
 

Bij paarden met acidose is het bloed te zuur.
Bij alkalose is het bloed te basisch.

Op de meter zie je de gegevens van een (dood)ziek veulen.
De meter geeft aan dat het bloed van dit veulen een pH heeft van 7,043.

 

Meestal is de oorzaak van acidose bij paarden dat er teveel melkzuur in het bloed terecht is gekomen.
Melkzuur ontstaat als bv spiercellen energie nodig hebben en er te weinig zuurstof beschikbaar is.
Cellen halen normaal hun energie uit de verbranding van glucose C6H12O6 tot CO2 en H2O.
Als er geen of weinig zuurstof aanwezig is halen de cellen als laatste redmiddel energie uit de splitsing van glucose in melkzuur.
Dat helpt niet veel omdat deze reactie maar  weinig energie levert en tot verzuring leidt.
  

Melkzuur C3H6O3 is een zwak zuur met de volgende structuurformule:

 

Bij acidose krijgt een paard via een infuus natriumbicarbonaat-oplossing toegediend direct in de bloedbaan. Hierboven in de afbeelding zie je de richtlijnen van de fabrikant van de infusievloeistof.

Volgens de huidige, officieel vastgestelde naamgeving is de naam natriumbicarbonaat niet meer correct.
Uit de tekst in de bovenstaande afbeelding maar ook uit BINAS kun je de correcte naam van natriumbicarbonaat achterhalen.

De BE waarde op het display van de eerste afbeelding geeft het Base Excess, het baseoverschot aan, het teveel aan base. 

De BE waarde en het lichaamsgewicht (LG) bepalen hoeveel natriumbicarbonaat door de arts moet worden toegediend.

Bij de dosering van de (natrium)bicarbonaatoplossing worden twee formules aangeboden.
De eerste formule berekent het aantal mg natriumbicarbonaat.
 

De tweede gaat uit van de geleverde infusievloeistof die 56 mg natriumbicarbonaat per mL bevat. 

Deze behandeling van acidose mag alleen worden toegepast als het paard goed ademt, als de longen goed functioneren.

  • Het arrangement Paardenchemie is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Dick Naafs Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2015-02-17 15:07:10
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Voorbeeldopgave bij de pilotexamens CE havo scheikunde
    Leerniveau
    HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Scheikunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    0 uur en 30 minuten
    Trefwoorden
    acidose, alkalose, ce havo scheikunde, paardenchemie, voorbeeldopgave
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.