In een paardenkliniek hoort bloedonderzoek tot de standaardprocedure bij de opname.
Hiervoor is een draagbare meter beschikbaar die het bloedmonster onderzoekt op pH, zuurstof-, kooldioxide- en waterstofcarbonaat-gehalte (zie afbeelding hieronder).
Deze waarden worden vergeleken met de standaardwaarden voor een gezond paard.
Voor de pH van een gezond paard staat pH = 7,40.
Een afwijking van meer dan 0,20 in de pH waarde wordt al beschouwd als bijna “niet meer te redden”.
Bij paarden met acidose is het bloed te zuur.
Bij alkalose is het bloed te basisch.
Op de meter zie je de gegevens van een (dood)ziek veulen.
De meter geeft aan dat het bloed van dit veulen een pH heeft van 7,043.
Meestal is de oorzaak van acidose bij paarden dat er teveel melkzuur in het bloed terecht is gekomen.
Melkzuur ontstaat als bv spiercellen energie nodig hebben en er te weinig zuurstof beschikbaar is.
Cellen halen normaal hun energie uit de verbranding van glucose C6H12O6 tot CO2 en H2O.
Als er geen of weinig zuurstof aanwezig is halen de cellen als laatste redmiddel energie uit de splitsing van glucose in melkzuur.
Dat helpt niet veel omdat deze reactie maar weinig energie levert en tot verzuring leidt.
Melkzuur C3H6O3 is een zwak zuur met de volgende structuurformule:
Bij acidose krijgt een paard via een infuus natriumbicarbonaat-oplossing toegediend direct in de bloedbaan. Hierboven in de afbeelding zie je de richtlijnen van de fabrikant van de infusievloeistof.
Volgens de huidige, officieel vastgestelde naamgeving is de naam natriumbicarbonaat niet meer correct.
Uit de tekst in de bovenstaande afbeelding maar ook uit BINAS kun je de correcte naam van natriumbicarbonaat achterhalen.
De BE waarde op het display van de eerste afbeelding geeft het Base Excess, het baseoverschot aan, het teveel aan base.
De BE waarde en het lichaamsgewicht (LG) bepalen hoeveel natriumbicarbonaat door de arts moet worden toegediend.
Bij de dosering van de (natrium)bicarbonaatoplossing worden twee formules aangeboden.
De eerste formule berekent het aantal mg natriumbicarbonaat.
De tweede gaat uit van de geleverde infusievloeistof die 56 mg natriumbicarbonaat per mL bevat.
Deze behandeling van acidose mag alleen worden toegepast als het paard goed ademt, als de longen goed functioneren.