Herfst

Herfst

Inleiding

Het derde seizoen in een jaar is de herfst. Ook bij dit jaargetijde zie je dat er een hoop gebeurt in de natuur. In het volgende liedje herken je vast een hoop:

 

Wat ga je leren

  • Ik kan vertellen welk weerbericht bij de herfst hoort.

  • Ík kan uitleggen hoe je de wind, temperatuur en regen kunt meten.

  • Ik kan vertellen wat dieren doen in de herfst : vogels, regenworm, spinnen.

  • Ik kan uitleggen waarom dieren een wintervoorraad aanleggen.

  • Ik kan uitleggen waarom veel bomen in de herfst hun blad verliezen.

  • Ik kan vertellen hoe zaden verspreid worden.

  • Ik kan de verschillende delen van een paddenstoel benoemen.

 

Wat ga je doen?

  • Ik maak een regenmeter en gebruik die bij het onderzoek naar de regenval in één week.
  • Ik zoek verschillende spinnenwebben en maak daar een fotoverslag van.
  • Ik maak een afdruk van de sporen van een paddenstoel.

 

Herfst in het bos

Hier zie je Maarten. HIj is graag buiten. En dan gaat hij het liefst naar de bos:

 

Hij ziet dat er in de herfst een hoop verandert. Dat ziet hij bij de planten, de dieren en het weer.

Weet jij wat hij bedoelt? Maak maar eens een mindmap van de herfst. Daarvoor moet je even het blad uitprinten. Dat ziet er als je begint zo uit :

 

Open bestand Mindmap startblad herfst

Het weer in de herfst

Het weerbericht in de herfst

Het is altijd handig om te weten wat voor weer het wordt. Zeker in de herfst! Daarover gaat het eerste fragment:
 

 

Wind

Hoe je de wind meet kan je in het volgende filmpje zien:

 

Als de wind is gemeten krijgt het een cijfer: hoe harder het waait hoe hoger het getal.

Temperatuur

Wat we ook willen weten is hoe warm of koud het is:de temperatuur. Hoe kom je daar nu achter? Kijk maar weer verder:

 

Regen

Ook de regen kan je meten. Hoe doe je dat? Dat kan je hier bekijken:

 

De regenmeter

Net als Raaf mag jij een regenmeter gaan maken. In dit filmpje zie je nog een keer hoe je dat doet. Klik maar op de regenwolk voor het fimpje:

 

Je hebt nodig :           

  • een plastic fles
  • tape of dik plakband
  • knikkers of steentjes
  • het werkblad liniaal van de regenmeter

 

Als hij af is, kan je op het werkblad 8 dagen invullen hoeveel regen er gevallen is.

Open bestand liniaal regenmeter

Open bestand Acht dagen regen meten

Dieren

Sommige dieren zijn heel druk in de herfst. Zoals de eekhoorn in dit filmpje:

Eekhoorns verzamelen in de herfst voedsel voor de winter.

Vogels

Ook voor vogels verandert er veel in de herfst. Daarom vertrekken er veel naar warmere landen. Zoals de kraanvogel:

Waarom om ze vertrekken kan je hier zien:

 

De regenworm

In de herfst vallen de bladeren van de bomen. Kijk maar eens wie die bladeren opruimen.

En dan hier even nog speciaal de regenworm:

 

De spin

In de herfst zie je veel spinnen. In allerlei soorten en maten.

Kijk maar eens naar deze spin:

En deze :

En nog ééntje:

 

Vliegen spinnen?

Hoe maakt een spin nu het begin van zijn web. Kan hij soms vliegen?

Je gaat nu zelf buiten spinnnewebben onderzoeken.

Neem een camera mee. Dan kan je de spinnen en webben fotograferen.

Als je een paar verschillende foto's hebt, print ze dan uit en noteer erbij:

  • Hoe heet het web?
  • Waar heb je het gezien?
  • Wanneer heb je het gezien?

 

Hier zie je een voorbeeld :

 

 

Planten

De blaadjes vallen

In de herfst laten veel bomen en planten hun blaadjes vallen. Waarom doen ze dat? Kijk maar :

 

De zaden worden verspreid

Ook vind je in de herfst veel zaden. Planten gebruiken verschillende manieren om die zaadjes te verspreiden. Ze gebruiken dieren :

 

Voor andere zaadjes worden door de wind of het water verspreid.

Paddenstoelen

Paddenstoelen zie je ook veel in de herfst. Je hebt ze in allerlei soorten. Kijk maar:

 

Hier zie je de paddenstoel nog een keer. Er staan nummers bij.

Afsluiting

Aan de slag met paddenstoelen

We gaan een proefje doen om de sporen van een paddenstoel te ontdekken. Net als de kinderen op dit filmpje

 

Jij gaat dit proefje nu zelf doen. Let op: je moet twee dagen wachten op het resultaat en spuit er dan meteen een laagje haarspray overheen.

Je hebt nodig :

  • champignons;
  • een mesje;
  • een glaasje;
  • vel papier;
  • haarspray.

 

Wanneer ben je klaar?

Als je paddenstoelen schilderij klaar is mag je dat aan elkaar laten zien. Daarna ben je klaar.

We hebben genoeg binnen gezeten. Tijd om lekker naar buiten te gaan. Maak een boswandeling of ga lekker naar de hei. Kijk om je heen, dan zie je wat er allemaal in de natuur gebeurd!

Pas wel op dat je niet verdwaald!

 

Voor de leerkracht

 

Hier vindt u de doelen en tips voor verdere invulling van lessen over dit onderwerp. Daarbij ook de bestanden met de werkbladen die bij de lessen horen.

 

Open bestand Wikiles herfst Informatie voor de leerkracht.docx

Open bestand start mindmap.docx

Open bestand lineaal regenmeter.docx

Open bestand Acht dagen regen meten.docx

Open bestand Herkomst afbeeldingen wikiles Herfst.docx

  • Het arrangement Herfst is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    DigilessenPO
    Laatst gewijzigd
    2015-11-12 11:10:00
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 3.0 Nederlands licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 3.0 Nederland licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    De kinderen krijgen informatie over: • hoe je wind, temperatuur en regen kunt meten; • dieren in de herfst : vogeltrek, regenworm, de spin; • planten in de zomer : bladverlies, zaadverspreiding en paddenstoelen. De kinderen maken : • een mindmap over de herfst ( de basis kan worden uitgeprint) ; • een regenmeter en houden de regenval bij .( Twee werkbladen : liniaal regenmeter en 8 dagen regen meten ); • een foto onderzoek naar verschillende spinnenwebben; • een sporenafdruk van champignons. De kinderen begrijpen : • de invloed van het weer op de natuur; • hoe dieren afval in de natuur opruimen;
    Leerniveau
    PO groep 3; PO groep 4;
    Leerinhoud en doelen
    Natuur- en milieueducatie; Natuur;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    regen, temperatuur, thermometer, weer, weerb, wind