In deze grammaticaopdracht staat het lidwoord centraal.
Lidwoorden zijn de woordjes de / het / een.
Het zijn woorden die we allemaal kennen en heel veel gebruiken.
Wat kan ik straks?
Aan het eind van deze opdracht kun je:
een lidwoord in een tekst of zin benoemen.
het gebruik van de lidwoorden 'het' en 'de' bij hetzelfde zelfstandig naamwoord.
Wat kan ik al?
Een lidwoord zie je bijna nooit zonder een zelfstandig naamwoord.
Wat een zelfstandig naamwoord is, heb je eerder geleerd.
We frissen je geheugen even op!
Lees eerst de Kennisbank en maak daarna de oefening.
Probeer de oefening met een voldoende af te sluiten. Lukt dat niet?
Lees dan nogmaals de Kennisbank en probeer het opnieuw.
Vraag eventueel je docent om hulp.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Zowel 'de' als 'het' bij één zelfstandig naamwoord gebruiken. Maak de oefening. Vergelijk je antwoorden met een klasgenoot.
Stap 3
en
Selecteer en tel lidwoorden in een tekst. Zoek zelf ook een tekst en tel de lidwoorden. Stel het percentage vast. Vergelijk en overleg je antwoord met een klasgenoot.
Afronding
Onderdeel
Activiteit
Samenvattend
Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Eindopdracht
Schrijf een kort verslag over het onderzoekje dat je gedaan hebt in Stap 3.
Extra opdracht
Lees in de extra opdracht over mannelijke en vrouwelijke lidwoorden. Bekijk een site en maak een oefening.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 lesuren nodig.
Aan de slag
Stap 1: Kennisbank
Bestudeer uit de Kennisbank het volgende onderwerp.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Is het de kerstbal of is het het kerstbal?
Er zijn zelfstandig naamwoorden die je zowel met het lidwoord het als met het lidwoord de kunt combineren. De zelfstandig naamwoorden betekenen dan wel iets anders.
Voorbeeld:
De kerstbal hangt in de kerstboom. Het kerstbal is het (school)feest met kerst.
Stap 3: Lidwoorden zoeken
Hieronder zie je een tekst van precies 100 woorden. Je gaat op zoek naar de lidwoorden in de tekst.
Selecteer eerst alle lidwoorden in de tekst. Hoeveel heb je er gevonden?
Hoeveel procent van de woorden in deze tekst is een lidwoord?
Wat denk je: Bevat deze tekst meer of minder lidwoorden dan een willekeurige tekst?
Nu ga je zelf een tekst zoeken met lidwoorden.
Afronding
Samenvattend
Hier vind je de Kennisbanken die horen bij deze opdracht.
Als eindopdracht schrijf je een kort verslag over het onderzoekje dat je in Stap 3 gedaan hebt.
Het verslag krijgt als titel: 'Het aantal lidwoorden in een tekst'.
Zorg dat in je verslag staat:
Wat je onderzocht hebt.
Hoe je te werk bent gegaan.
Wat je conclusie is.
Je verslag mag niet groter zijn dan een half A4-tje.
Hoe je een verslag schrijft, kun je lezen in de gereedschapskist.
Klaar?
Bekijk in de gereedschapskist de beoordelingscriteria waaraan je verslag moet voldoen.
Lever je verslag in bij je docent.
Beoordeling
Je docent beoordeelt het verslag op:
inhoud: gaat het verslag over het aantal keer dat het lidwoord in een tekst voorkomt? Zijn er ook percentages genoemd ter vergelijking?
omvang: is het verslag niet groter dan een half A4-tje?
vorm: is het verslag netjes vormgegeven?
taalfouten: bevat je verslag niet te veel taalfouten?
Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.
Extra opdracht
In het Duits en Frans kunnen lidwoorden mannelijk of vrouwelijk zijn: la fleur, der Hund.
Ook Nederlandse lidwoorden zijn eigenlijk mannelijk of vrouwelijk, maar daar merk je niet zoveel van.
Soms kom je het geslacht toch nog tegen in zinnen als: De regering heeft haar plannen bekendgemaakt.
Aan het woordje haar kun je zien dat regering een vrouwelijk woord is.
Bij onzijdige (het-) woorden gebruik je ook 'zijn': het bedrijf met zijn medewerkers.
In het woordenboek kun je soms nog vinden of een woord mannelijk, vrouwelijk of onzijdig (het) is. Maar als je iets meer hebt gelezen over een bepaald onderwerp, kun je vaak snel zien of een woord vrouwelijk is.
In de meeste gevallen wordt uit de zin vanzelf wel duidelijk of het om een mannelijk of een vrouwelijk woord gaat.
De regels die vroeger golden, zijn in de meeste gevallen allang losgelaten.
Maak de volgende oefening.
Terugkijken
Intro
Kijk nog eens naar de intro-opdracht. Had je moeite te kiezen tussen de lidwoorden of kwam het je bekend voor?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Kun je lidwoorden in een tekst herkennen?
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Had je voldoende tijd om met de lidwoorden te oefenen?
Inhoud
Wat vond je van de opdracht in stap 3? Vond je het leuk om dat onderzoekje te doen?
Eindopdracht
Ben je tevreden over het verslag dat je hebt geschreven?
Heb je je onderzoeksresultaten er goed in verwerkt?
Extra opdracht
Was je bekend met de theorie over vrouwelijke en mannelijke lidwoorden?
Heb je de oefening goed gemaakt?
Het arrangement Opdracht: Grammatica - Lidwoord - hv12 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze opdracht hoort bij het thema "Hygiëne in de keuken" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv12. In deze opdracht leer je een lidwoord in een tekst of zin benoemen en het gebruik van de lidwoorden 'het' en 'de' bij hetzelfde zelfstandig naamwoord.
Als eindopdracht schrijf je een kort verslag over het zoeken van lidwoorden in een tekst.
Ook is er een extra opdracht beschikbaar. Succes!
Leerniveau
VWO 2;
HAVO 1;
VWO 1;
HAVO 2;
Leerinhoud en doelen
Schrijven;
Spelling, interpunctie en grammatica;
Nederlands;
Schrijfvaardigheid;
Woordgebruik en woordenschat (Nederlands);
Opzoeken;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
2 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, grammatica, grammatica-lidwoord, hv12, hygiëne in de keuken, lidwoorden, nederlands, spelling, stercollectie, verslag schrijven
Deze opdracht hoort bij het thema "Hygiëne in de keuken" en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Nederlands voor hv12. In deze opdracht leer je een lidwoord in een tekst of zin benoemen en het gebruik van de lidwoorden 'het' en 'de' bij hetzelfde zelfstandig naamwoord.
Als eindopdracht schrijf je een kort verslag over het zoeken van lidwoorden in een tekst.
Ook is er een extra opdracht beschikbaar. Succes!
Aan het eind van deze opdracht kun je:
Is het de kerstbal of is het het kerstbal?
Hieronder zie je een tekst van precies 100 woorden. Je gaat op zoek naar de lidwoorden in de tekst.
