Thema: Arm en rijk - hv123

Thema: Arm en rijk - hv123

Thema Arm en rijk

Inleiding

In dit thema staan arm en rijk centraal. De onderwerpen zijn:

  • Ontwikkelingslanden
    De kenmerken van ontwikkelingslanden en de diversiteit tussen de verschillende ontwikkelingslanden.
  • Ontwikkelingssamenwerking
    De verschillende manieren waarop rijke landen zoals Nederland en een groot aantal organisaties, ontwikkelingslanden ondersteunen.
  • China
    De tegenstelling tussen arm en rijk en de snel groeiende economische positie.
  • Armoede in eigen land
    De relatieve armoede in Nederland en de armoedegrens.
  • Welvaart en welzijn
    Het verschil tussen welvaart en welzijn en in welke mate geldt dit voor Nederland?

Introductie - opdracht

Voordat je met het thema Arm en rijk aan de slag gaat, ga je bij jezelf na wat je al weet over dit onderwerp.

Wat versta jij onder armoede?
Wanneer ervaar je dat je rijk bent?

Schrijf eerst wat trefwoorden op. Die helpen je bij het zoeken van afbeeldingen.
Bespreek jouw trefwoorden met een klasgenoot.
Denkt jouw klasgenoot aan dezelfde dingen als hij of zij over arm en rijk nadenkt?

Verzamel afbeeldingen en maak een collage.
Kijk in de gereedschapkist hoe je dat kan aanpakken.
 

Collage maken

Een collage bestaat uit knipsels die op een ander papier geplakt zijn en samen een nieuwe afbeelding vormen.

 

Wat kan ik straks?

Aan het eind van het thema kun je:

  Opdracht
de kenmerken van een ontwikkelingsland beschrijven. Kenmerken ontwikkelingslanden
de diversiteit tussen verschillende ontwikkelingsgebieden benoemen. Diversiteit
het Nederlands ontwikkelingsbeleid en andere vormen van hulp beschrijven. Ontwikkelingssamenwerking
de verschillen tussen welvaart en welzijn in de eiigen regio verklaren d.m.v. onderzoek. Welvaart en welzijn in Nederland
aangeven dat armoede in Nederland een relatief begrip is en een voorbeeld geven van armoede in Nederland. Armoede in Nederland

Wat ga ik doen?

De module 'Arm en rijk' bestaat uit de volgende onderdelen:

Onderdeel Tijd in lesuren Eindproduct
Inleiding 0,5 Collage
Opdracht: Kenmerken ontwikkelingslanden 3 Artikel
Opdracht: Diversiteit 2 Twee posters
Opdracht: Arm en rijk in China 2 Eigen keuze
Opdracht: Ontwikkelingssamenwerking 2,5 Infographic
Opdracht: Armoede in Nederland 2 Eigen keuze
Opdracht: Welvaart en welzijn 2 Presentatie onderzoek
Afsluiting    
Eindopdracht A 3 Presentatie plan
Eindopdracht B 2,5 Wereldhandelspel
Totaal 20  


De tijd is een indicatie en afhankelijk van de keuze van het eindproduct.

Opdrachten

Hier staan de zeven opdrachten die bij dit thema horen.
Maak je keuze.

Opdracht 1

Kenmerken ontwikkelingslanden

Opdracht 2

Diversiteit

Opdracht 3

Arm en rijk in China

Opdracht 4

Ontwikkelingssamenwerking

Opdracht 5

Wereldhandel

Opdracht 6

Armoede in Nederland

Opdracht 7

Welvaart en welzijn in Nederland

Afsluiting

Kennisbanken

Het thema 'Arm en rijk' bestaat uit de volgende Kennisbankitems:

Ontwikkelingslanden

Kenmerken ontwikkelingslanden

Ontwikkelingssamenwerking

Eindopdracht A

Het thema 'Arm en rijk' sluit je af door samen met twee klasgenoten een plan te maken en te presenteren waarin jullie beschrijven wat julllie zouden kunnen doen om een probleem in een ontwikkelingsland op te lossen.
 

De meest ambitieuze poging van de wereldgemeenschap om de levens van alle mensen op aarde te verbeteren zijn de acht millenniumdoelen. In het jaar 2000 beloofden de regeringsleiders van 189 landen in de wereld om binnen vijftien jaar de millenniumdoelen te verwezenlijken.
De doelstellingen moesten extreme armoede, ongelijkheid, ziekte en honger in ontwikkelingslanden bestrijden.
Op de afbeelding zie je de acht doelstellingen.
 


Misschien vind je op het eerste gezicht dat de doelen weinig met elkaar te maken hebben, maar dat is niet zo.
Als bijvoorbeeld de sterfte door zwangerschap afneemt (doel 2), sterven er minder kinderen (doel 6).

Bekijk onder 'Verderkijker' ook filmpjes ter voorbereiding van jullie presentatie/plan.
 

Werkwijze
Jullie hebben in dit thema een aantal problemen in ontwikkelingslanden en een aantal mogelijke oplossingen gezien.
Jullie gaan bedenken wat jullie zouden kunnen doen om te helpen om een van die problemen op te lossen.
Wat voor actie jullie willen ondernemen, mogen jullie zelf bepalen.

Hieronder vind je wel een aantal tips:

  • Gebruik je talenten. Kun je heel goed tekenen of zingen? Laat het zien of horen.
  • Vorm een team. Werk samen. Samen kun je meer dan alleen.
  • Vraag mensen die je kent om je te helpen.
    Misschien ken je iemand die werkt bij een goed doel. Ga naar hem of haar toe en vraag hulp.
  • Maak het niet te ingewikkeld. De actie moet uitvoerbaar blijven.
  • Omschrijf het plan zo nauwkeurig mogelijk.
  • Maak een lijstje met dingen die gedaan moeten worden.
  • Verdeel de werkzaamheden onder elkaar.
  • Maak een planning. Plan een of twee bijeenkomsten om met elkaar te kunnen overleggen.

Presentatie plan
Voor jullie het plan gaan uitvoeren, presenteren jullie het plan aan de rest van de klas en aan de docent.
Zij hebben mogelijk nog goede tips om het plan tot een nog groter succes te maken.
Kijk voor tips ook in de gereedschapskist.  Maak hierover duidelijke afspraken met je docent.

Het plan in de praktijk
Jullie gaan het plan dat jullie hebben bedacht ook uitvoeren.
Dat doen jullie op de manier die jullie zelf hebben bedacht.
Hopelijk levert het plan op wat jullie bedacht hadden.

Klaar?
Bekijk de beoordelingscriteria in de gereedschapskist. Lever het plan en de presentatie in bij jullie docent.
Hij/zij zal het beoordeling en let bij de beoordeling op:

  • inhoud: is het plan erop gericht om een probleem in een ontwikkelingsland op te lossen?
  • originaliteit: is het plan origineel?
  • haalbaarheid: is het plan uitvoerbaar?
     

Presentatie maken

Jezelf op een goede manier presenteren is een belangrijke vaardigheid in deze maatschappij. Je laat zien waar je mee bezig bent geweest, waar je je in hebt verdiept en welke kennis je hebt opgedaan. Powerpoint of Prezi zijn programma's die jou kunnen helpen om informatie te presenteren.

 

Eindopdracht B

Deze opdracht gaat over wereldhandel.
Je speelt samen met je klasgenoten het wereldhandelspel.
Het doel van het spel is inzicht krijgen in de handelsverhoudingen in de wereld, met name de verhoudingen tussen grondstofproducerende landen en industrielanden (zonder grondstoffen).

Benodigdheden
De spelregels van het wereldhandelspel. In de spelregels staan de benodigdheden.
Download de spelregels van het Wereldhandelspel (Bestand - Downloaden als).
De docent zal er voor zorgen dat de benodigdheden aanwezig zijn.

Tijd
Het spel zelf duurt 1,5 uur. Voor de instructie is voorafgaand aan het spel ongeveer een half uur nodig.
De evaluatie na afloop van het spel duurt ook minstens een half uur.
 

Voorbereiding en het spel spelen
Lees de spelregels nauwkeurig door. Bespreek de spelregels in de klas.

  • Zorg dat je begrijpt wat het doel van het spel is: een hoge productie is belangrijk voor het levenspeil in het land waarin je woont.
    Het gaat niet om liefdadigheid!
  • Zorg dat je begrijpt dat je in goederen kunt handelen door goederen te ruilen en door te lenen.
  • Zorg dat je begrijpt hoe het onderhandelen verloopt.
  • Zorg dat je ook begrijpt hoe aan het eind van het spel de inflatie wordt berekend.

De klas wordt verdeeld in groepjes. Bepaal welk lid in je groepje de onderhandelaar is.
Speel het spel.
 

Het spel evalueren
Het is belangrijk dat iedereen na het spel bij elkaar komt. Samen bespreken jullie wat jullie van het spel vonden.

  • Was het leuk, spannend of vervelend?
  • Wat voor afspraken zijn er gemaakt? Heeft elk land zich steeds aan de afspraken gehouden?
  • Waren jullie het met elkaar eens over de te voeren strategie?
  • Is het spel realistisch? Wat zijn de overeenkomsten en de verschillen met de werkelijkheid? Heb je iets geleerd door dit spel te spelen?

Ben je door het spelen van het spel anders naar de wereldhandel gaan kijken?

D-toets

Test je kennis. Maak de diagnostische toets.

Verderkijker

Verderkijker
Aan het eind van dit thema vind je de 'verderkijker'.
De verderkijker biedt een selectie bij het thema passende videofragmenten.

SCHOOLTV
Ontwikkelingssamenwerking

De filmpjes van SchoolTV gaan over problemen in ontwikkelingslanden en over ontwikkelingssamenwerking.

Microkrediet in derdewereldlanden
Als je ouders aan Aids gestorven zijn
Drinkwaterzuivering

Terugkijken

Intro

  • Lees de intro van dit thema nog eens door.
    Gaf de intro je een duidelijk beeld over de onderwerpen die in dit thema behandeld zijn?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van dit thema nog eens door.
    Kun je nu het verschil uitleggen tussen welzijn en welvaart?

Hoe ging het?

  • Tijd
    Voor dit thema was ongeveer 20 uur gepland.
    Klopt dat met het aantal lessen dat je over dit thema hebt gehad?
    Had je voldoende tijd om alle opdrachten te maken en de presentatie voor te bereiden?
  • Eindopdracht
    Vonden jullie het leuk om een plan te bedenken en een presentatie voor te bereiden?
    Was de taakverdeling tussen je klasgenoot en jou redelijk gelijk?
  • Het arrangement Thema: Arm en rijk - hv123 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2024-05-29 16:35:05
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Het thema 'Arm en rijk' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO.

    Fair Use
    In de Stercollecties van StudioVO wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use. Meer informatie: Fair use

    Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de helpdesk VO-content.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit thema valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor Aardrijkskunde voor HAVO en VWO leerjaar 2. In het thema "Arm en rijk" worden zeven verschillende onderwerpen besproken. Het eerste onderwerp, genaamd "Kenmerken ontwikkelingslanden", behandelt het ontwikkelingsland Oeganda en legt uit dat ontwikkelingslanden een zeer laag daginkomen hebben aan de hand van het BNP. Er wordt gekeken naar de eigenschappen van zowel arme als rijke landen. Vervolgens wordt uitgelegd dat de bevolkingspiramide van een land iets vertelt over de welvaart in dat land. Het begrip monocultuur wordt uitgelegd en de relatie tussen monocultuur en welvaart in een land wordt besproken. Tot slot wordt het centrum-periferie model uitgelegd. Het onderwerp "Diversiteit" vergelijkt de ontwikkelingslanden Burundi en Afghanistan met Nederland. Daarna wordt een lijst van kenmerken van ontwikkelingslanden besproken. In het onderwerp "Arm en rijk in China" wordt China geïntroduceerd, inclusief kenmerken zoals bevolkingsgroepen, bevolkingsdichtheid en klimaten in China. Vervolgens wordt de Chinese economie besproken en de grote verschillen tussen arm en rijk in het land. Het onderwerp "Ontwikkelingssamenwerking" bespreekt de verschillende soorten ontwikkelingssamenwerking en de bestaande organisaties die aan ontwikkelingssamenwerking doen. In Nederland bestaat er beleid dat bepaalt hoe ontwikkelingssamenwerking wordt aangepakt, zodat dit op een goede manier gebeurt. Bij het onderwerp "Wereldhandel" kan een wereldhandelspel worden gespeeld om meer te leren over dit onderwerp. Het onderwerp "Armoede in Nederland" bespreekt het verschil tussen absolute en relatieve armoede en legt uit dat iemand in Nederland als arm wordt beschouwd wanneer diegene onder de armoedegrens leeft. Het laatste onderwerp, genaamd "Welvaart en welzijn in Nederland", beschrijft de verschillen tussen welvaart en welzijn en hoe onderzoek hiernaar kan worden gedaan.
    Leerniveau
    HAVO 1; HAVO 3; HAVO 2;
    Leerinhoud en doelen
    Arm en rijk; Globalisering; Verschillen in welvaart en welzijn in de eigen regio en Nederland; Aardrijkskunde; Ontwikkelingsgebieden;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aardrijkskunde, arm en rijk, arrangeerbaar, bnp, hv2, monocultuur, ontwikkelingslanden, ontwikkelingssamenwerking, stercollectie, vwo123

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    VO-content - Gereedschapskist. (2019).

    Gereedschapskist activerende werkvormen

    https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

    VO-content - Kennisbanken. (2016).

    Kennisbank Aardrijkskunde - hv123

    https://maken.wikiwijs.nl/87198/Kennisbank_Aardrijkskunde___hv123

    VO-content - Toetsen. (z.d.).

    Thema Arm en rijk toetsen

    https://maken.wikiwijs.nl/143595/Thema_Arm_en_rijk_toetsen

    VO-content Aardrijkskunde. (2018).

    Eindopdracht: Ontwikkelingsland

    https://maken.wikiwijs.nl/128818/Eindopdracht__Ontwikkelingsland

    VO-content Aardrijkskunde. (2019).

    Wereldhandel - hv123

    https://maken.wikiwijs.nl/52443/Wereldhandel___hv123