4 Burgers' Ocean (1): Relaties

Welke factoren bepalen naast de soortgenoten nog meer of een populatie toe- of afneemt? Behalve de dichtheid is een tweede belangrijke factor de aanwezigheid van niet-soortgenoten. In de natuur kunnen verschillende planten- en diersoorten gedurende lange tijd met elkaar samenleven. Ze vormen een levensgemeenschap. In een aquarium is dat vaak lastig. Stel dat je prooivissen en roofvissen samen in een aquarium stopt. De roofvissen kunnen dan ongehinderd jagen want de prooivissen kunnen niet wegzwemmen. In zo’n kleine populatie is de kans groot dat de prooivissen allemaal worden opgegeten, waarna ook de roofvissen de hongerdood sterven.

In de natuur is er genoeg ruimte voor prooivissen en roofvissen om samen te leven: de populaties zijn veel groter in aantal en over een veel groter gebied verspreid. Bovendien is er kans op ontsnapping en verspreiding naar andere leefgebieden.

In een aquarium kunnen planten en dieren dus niet onder alle omstandigheden samenleven. Maar je kunt in een aquarium wel een poging doen om een deel van een ecosysteem na te bootsen. Zo’n aquarium wordt een biotoop-aquarium genoemd. Een biotoop is een uniform landschapstype waarin bepaalde organismen kunnen leven. Een voorbeeld van een biotoop-aquarium is te zien in Burgers' Ocean. Kijk maar naar onderstaande video.

Centrale vraag voor hoofdstuk 4

In hoofdstuk 4 bestudeer je de vraag:

Hoe kunnen verschillende planten- en diersoorten gedurende lange tijd met elkaar samenleven?

Centrale vraag voor hoofdstuk 4

In hoofdstuk 4 bestudeer je de vraag:

Hoe kunnen verschillende planten- en diersoorten gedurende lange tijd met elkaar samenleven?

Colofon

Het arrangement 4 H4 Burgers’ Ocean (1): Relaties is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: Bètapartners Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd: 2015-05-08 11:00:21
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie.

Dit materiaal is achtereenvolgens ontwikkeld en getest in een SURF-project (2008-2011: e-klassen als voertuig voor aansluiting VO-HO) en een IIO-project (2011-2015: e-klassen&PAL-student). In het SURF project zijn in samenwerking met vakdocenten van VO-scholen, universiteiten en hogescholen e-modules ontwikkeld voor Informatica, Wiskunde D en NLT. In het IIO-project (Innovatie Impuls Onderwijs) zijn in zo’n samenwerking modules ontwikkeld voor de vakken Biologie, Natuurkunde en Scheikunde (bovenbouw havo/vwo). Meer dan 40 scholen waren bij deze ontwikkeling betrokken.

Organisatie en begeleiding van uitvoering en ontwikkeling is gecoördineerd vanuit Bètapartners/Its Academy, een samenwerkingsverband tussen scholen en vervolgopleidingen. Zie ook www.itsacademy.nl

De auteurs hebben bij de ontwikkeling van de module gebruik gemaakt van materiaal van derden en daarvoor toestemming verkregen. Bij het achterhalen en voldoen van de rechten op teksten, illustraties, en andere gegevens is de grootst mogelijke zorgvuldigheid betracht. Mochten er desondanks personen of instanties zijn die rechten menen te kunnen doen gelden op tekstgedeeltes, illustraties, enz. van een module, dan worden zij verzocht zich in verbinding te stellen met de programmamanager van de Its Academy (zie website).

Gebruiksvoorwaarden: creative commons cc-by sa 3.0

Handleidingen, toetsen en achtergrondmateriaal zijn voor docenten verkrijgbaar via de bètasteunpunten.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting: Deze les maakt onderdeel uit van de e-klas 'Dynamische ecologie' voor VWO 5 voor het vak biologie.
Leerniveau: VWO 5;
Leerinhoud en doelen: Dynamisch evenwicht; Biologie; Voedselrelaties; Interactie in ecosystemen; Voedselrelaties in contexten; Ecosysteem;
Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Trefwoorden: e-klassen rearrangeerbaar

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

Metadata

Metadata overzicht (Excel)

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

IMSCC package

Meer informatie voor ontwikkelaars

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.