Aanleg grondverzet

Aanleg grondverzet

grondbewerking

theorie

waarom grondbewerken?

 
Hoofddoel is om te zorgen dat de situatie na bewerking een verbetering geeft.
In het arrangement heb je bij bodem gezien waaraan goede grond moet voldoen.
Door omstandigheden kan aan 1 of meerdere factoren niet worden voldaan.
Redenen om grond te bewerken zijn hieronder genoemd.
 
Storende lagen doorbreken
De grond bewerken doe je voor een verbetering van de bodemstructuur.
Met een diepe grondbewerking kun je ook op grotere dieptes een storende laag kapotmaken.
 
 
Bemesten: Bij gebruik van organisch materiaal krijg je meer organische stof in de bodem.
Organische stof houdt beter water en voedingsstoffen vast
Mest wordt vaak ondergewerkt. Hiervoor moet de grond worden bewerkt.
 
 
•Zaai of plantbed maken
Bij het zaaien van gras wil je dat het graszaad snel gaat kiemen.
Bij het planten van vaste planten en eenjarigen wil je ook dat de planten snel doorgroeien.
 
•Bestrijden onkruid
Deze bewerking doe je zo ondiep mogelijk.

factoren om rekening mee te houden

•Grondsoort + draagkracht bodem
•Kleigrond moet sterk worden verkruimeld voor goed zaaibed.
Klei heeft de neiging om aan elkaar te plakken in dikke brokken
 
•Zandgrond/zavelgrond: Mogen juist niet te sterk verkruimelen in verband met verslemping en verstuiving.
 
Veengrond is een grond met heel weinig draagkracht. Machines kunnen eenvoudig wegzakken op een veengrond.
Bekijk het onderstaande filmpje maar eens!
 
 

 

•Tijdstip grondbewerking
Het tijdstip is afhankelijk van de grondsoort.?
•Klei wordt in het najaar omgeploegd. Men hoopt dat door de vorst de kluiten kapotvriezen en verkruimelen.
•Zandgrond wordt pas in het voorjaar geploegd in verband met verslemping.

Ook het weer is van invloed: Bij regen bestaat de kans dat grond wordt dichtgereden. Schoffelen bij regen heeft ook weinig effect.

Zelfs het tijdstip op de dag kan van invloed:

‘s morgens is er meer vocht in de lucht en in de grond. Het effect van bijvoorbeeld schoffelen is minder dan in de middag.Te droge grond is ook niet goed. Droge grond is slecht te bewerken.

•Geld en tijd
Uit kostenbesparing wordt soms gekozen voor een andere machine om de grond te bewerken.
?Maar let op: te ondiepe grondbewerking geeft meer kans op verdroging en/of verzuipen.
Wat je op korte termijn bespaart kan op langere termijn extra geld kosten!
 
•Grootte en bereikbaarheid terrein.
Moet er 10 m2 of 10.000m2 worden bewerkt?
Kun je met grote machines bij de grond komen of is het perceel achter een huis met rondom een heg?
 
•Diepte grondbewerking
Er zijn grofweg 4 werkdiepten te onderscheiden:?
•>30 cm: Denk aan een minikraan. Doel is om een storende laag te doorbreken of het mengen van grondlagen.
 
•<30 cm: bouwvoor beluchten.
Denk aan ploegen van een grond. Je wilt een bouwvoor klaarmaken om te planten.
 
•<10 cm: zaaibed klaarmaken. Denk aan het inzaaien van gras.
 
•<5 cm: onkruid bestrijding. Denk aan schoffelen. Dit doe je zo ondiep mogelijk.
Het onkruid gaat dood omdat je de wortels afschoffeld. Het bovenste laagje zal sterk uitdrogen door de zon.
De beplanting die je hebt gepland kan doorgroeien omdat de grond onder de geschoffelde laag wel voldoende vocht bevat.

Handmatig

handmatig

•Steekschop
•Bats
•Hark
•Greep
•Cultivator
•Hak / schrepel
•Schoffel

schoppen

Om bijvoorbeeld geel zand op te scheppen of te verspreiden gebruiken we een panschop of bats.

Het uiteinde van het blad kan recht op de steel staan, of onder een hoek.

Des te groter de hoek, des te makkelijker kun je scheppen.

 

Om een grond te spitten wordt een steekschop gebruikt. Bij deze schoppen zie je dat het blad in het verlengde staat van de steekschop.

De lengte van de steel is afhankelijk van de lengte van de gebruiker. Stelregel is dat als de schop op de grond staat, de gebruiker met de bovenarmen naar beneden en de onderarmen recht naar voren op de steel leunt. Als de onderarmen naar boven wijzen is de schop te lang. Je krijgt de schop nu minder goed in de grond. Bij een te korte steel werk je met een gebogen rug. Dit geeft op termijn gegarandeerd rugklachten.

Op zwaardere gronden is het lastiger om de grond te spitten. Kleigrond plakt tegen het blad van de schop.

Hiervoor heeft men een spitvork ontworpen. Het is een kruising tussen een greep en een steekschop.

Zie afbeeldingen hieronder voor voorbeelden.

harken

Rechttandharken gebruiken we in de aanleg. Met rechte tanden is het eenvoudiger om een zaaibed te egaliseren.

Kromtandharken worden in het onderhoud gebruikt. Als je na het schoffelen het onkruid bij elkaar harkt, dan neem je met een kromtandhark minder grond mee.

Daardoor heb je minder volume en gewicht aan afval.

Machinaal

machines die gebruikt worden zijn

•Frees
•Spitmachine
 
Deze machines worden verderop besproken omdat ze veel door hoveniers worden gebruikt.
Daarnaast worden in de groenvoorziening en de akkerbouw ook de volgende apparaten ingezet.
•Eg
•Cultivator
•Woeler
•Schijveneg
•Rol
 
•De ploeg
•minikraan en
•Hydrolische graaf machine
zien we vaker in het hovenierswerk.
Inzet van kranen is om de grond diep te kunnen bewerken.

minikraan en HGM

De minikraan wordt ingezet voor een diepe grondbewerking. Storende lagen die dieper dan de bouwvoor zitten, kun je doorbreken. Daarnaast kun je grondsoorten goed mengen. Een perceel met zandgrond met een leemlaag kan door te mengen verbeterd worden. De Hydrlische Graaf Machine (HGM) is een zwaardere uitvoering. Dergelijke machines worden vaak via een loonbedrijf ingehuurd.Minikranen kunnen, door de kleinere afmetingen, makkelijker op een smal perceel worden ingezet. De HGM heeft meer vermogen en kan op zwaardere gronden worden ingezet.

minikraan
minikraan
Hydrolische Graaf Machine
Hydrolische Graaf Machine

ploeg

De ploeg zet de grond in de bouwvoor om. De bovenste 25 tot 30 centimeter dus. De ploeg draait de grond om. Je houdt mooie, grote kluiten. Ploegen is een goede methode voor bijvoorbeeld een esgrond.

ploegen met 1 assige trekker

frees en spitmachine

De frees wordt veel gebruikt door hoveniers.
Deze machine is namelijk multifunctioneel. En dat is een groot pluspunt.
Je kunt de machine gebruiken voor:
onkruid onderwerken, spitten, gras kaspotvrezenen  onderwerken,  mest onderwerken en zaaibed klaar maken van een terrein.
 
Minpunten heeft de machine echter ook. De messen hakken de kluiten in hele kleine delen. De grond verkruimeld daardoor heel erg.
De grond kan hierdoor verslempen. Dit is vooral op drogere gronden heel duidelijk.
Maar op natte gronden krijg je dat de gronddelen aan de oppervlakte snel dichtsmeren. Dit heet versmering.
 
De frees is afgesteld op 1 diepte. De machine wordt vaak op steeds dezelfde werkdiepte ingesteld.
Hetzelfde effect wat je aan de oppervlakte hebt, krijg je ook onder de grond, als je vaker de grond freest in een seizoen. We noemen dit een freeszool
 
De spitmachine heeft minder messen. Hierdoor heb je bij een grondbewerking met deze machine grovere kluiten en ook geen freeszool.
 

werken met de (spit)frees

In de video's hieronder zie je hoe de werking is van de frees en de spitfrees. Let vooral in het verschil in verkruimeling tussen beide grondbewerkingen!

frezen met de frees

spitfrees

vorenpakker

De vorenpakker bestaat uit zware schijven. Deze verkruimelen de grond en met name de bovenste laag. Na de bewerking kun je meteen zaaien.

vorenpakker

rotoreg

De rotoreg is een soort machinale hark. De machine egaliseert de grond en drukt kluiten kapot. Deze machine is in te zetten na het (spit)frezen.

rotoreg

diepwoelen

De diepwoeler wordt gebruikt om een storende laag op grote diepte weg te krijgen. Groot nadeel van deze machine is dat het probleem na verloop van tijd weer terug komt. Beter is het om de grond met een kraan diep om te spitten. In de video de werking van de diepwoeler.

diepwoeler

kilveren

Kilveren is het egaliseren van de grond. Met de kilverbak trek je de grond vlak. Op de kilverbak kun je GPS apparatuur plaatsen, zodat je de bodem in een bepaald profiel kunt aanleggen. Zie de video hieronder.

kilveren