Inleiding
De oppervlakte van de Aarde bestaat uit zes grote en verschillende kleinere aardplaten. Deze tektonische platen of schollen genoemd, zijn stukken van de aardkorst. De platen verschuiven in een zeer langzaam tempo, enkele centimeters per jaar. Het bewegen van de platen en het bestaan van de platen noem je ook wel platentektoniek.
Wat ga je doen?
Je gaat ontdekken hoe aardplaten ontstaan en welke bewegingen ze kunnen maken.
Met hoeveel personen?
Je doet deze opdracht alleen.
Wat ga je leren?
Na het maken van deze leeractiviteit heb je het volgende geleerd:
Je weet ...
- waar en hoe aardplaten ontstaan.
- welke bewegingen ze kunnen maken.
Je kunt ...
- de 3 verschillende bewegingen van de platen benoemen.
- de 3 bewegingen uitbeelden d.m.v. computer, papier, of een eigen bedachte manier.
Wat heb je nodig?
Benodigdheden
Bij de opdrachten kun je, naast de computer, de volgende materialen nodig hebben:
- pen
- schrijfpapier
- tekenpapier A4 + A5
- (kleur) potloden
- verf
- klei
- hout
- printer
- lijm
Benodigde tijd
Ongeveer 1 uur.
Aanpak
Bij deze leeractiviteit ga je als volgt te werk:
- Bekijk bij "Wat weet je al" of je de basiskennis hebt om de opdrachten te maken.
- Lees de opdrachten bij deze leeractiviteit goed.
- Maak 1 of meerdere opdrachten na overleg met je leerkracht.
- Beantwoord bij 'Evaluatie' de vragen en lever je antwoorden in bij je leerkracht.
- Bij 'Meer in Acadin' staan eventuele volgende leeractiviteiten die aansluiten bij dit onderwerp.
Veel leerplezier!
Opdrachten
In dit deel staan de opdrachten bij deze leeractiviteit. Onder 'Aanpak' heb je kunnen lezen welke volgorde je kunt aanhouden met het maken van deze leeractiviteit.
Opdrachten spring jij mee over de aardplaten
Wat weet je al?
Om deze opdrachten te doen, moet je onderstaande vragen kunnen beantwoorden. Lukt je dat niet, bekijk dan eerst de theorie bij deze leeractiviteit.
- Hoe ziet de binnenkant van de aarde eruit?
- Wat zijn aardplaten (ook wel tektonische platen genoemd)?
- Welke 3 verschillende bewegingen kunnen de aardplaten maken?
Maak een stripverhaal
Teken de 3 bewegingen die tektonische platen kunnen maken. Je kunt dit op papier doen maar ook m.b.v. een tekenprogramma zoals Paint of met verf.
LET OP: maak je tekening in de vorm van een stripverhaal! Laat in de strip duidelijk zien, hoe de platen in de loop der jaren zijn verschoven vanaf het begin t/m nu.
TIP: Gebruik hierbij eventueel de WIJZER stripverhaal maken.
Beweeg 3 keer in beeld
Maak de 3 verschillende bewegingen van de aarde zichtbaar voor anderen. Je kunt dit doen door met papier te gaan vouwen, of door met klei aan de slag te gaan. Maar je kunt ook verschillende stukjes hout gebruiken om het te laten zien. Kies uit 1 van de genoemde manier of nog beter, verzin zelf een manier waarop je het kunt laten zien!
LET OP: Je moet dus wel weten welke 3 bewegingen de platen maken. Alle 3 deze bewegingen moet je gaan uitbeelden!
Welke gevolgen zijn er?
Het bewegen van de aardplaten heeft verschillende gevolgen. Onderzoek welke gevolgen dit kunnen zijn en maak van je onderzoek een muurkrant waarin je jouw bevindingen laat zien.
LET OP: Geef in je muurkrant ook aan welk gevolg jij het meest gevaarlijk vindt en leg uit in een tekstblok waarom jij dat gevolg gekozen hebt.
TIP: Gebruik hierbij eventueel de WIJZER muurkrant maken.
Evaluatie
Klaar met de door jou gekozen opdracht? Sta dan eens stil bij het onderwerp en bij wat je geleerd hebt.
Wat vind je van het onderwerp?
- Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ...
Wat heb je van deze opdracht geleerd?
- Het belangrijkste wat ik nieuw geleerd heb in deze leeractiviteit is …
Theorie
In dit deel vind je informatie over het onderwerp van deze leeractiviteit.
Bekijk en lees de informatie goed. Het helpt je bij de uitvoering van de opdrachten.
Aardplaten
De aarde is een ronde bol met een harde buitenkant en zacht van binnen. De binnenkant is een stroperige massa die gloeiend heet is en vloeibaar gesteente bevat. Daarop drijven een aantal korsten of platen: de werelddelen waarop wij wonen. Ooit lagen die werelddelen tegen elkaar aan. Geleidelijk aan is dat oercontinent uit elkaar gedreven. De platen scheurden van elkaar af. Ook nu nog drijft de plaat waarop Noord- en Zuid-Amerika liggen weg van de plaat waarop Europa, Azië en Afrika liggen. Dat gaat maar heel langzaam en je merkt het nauwelijks. Maar elk jaar komt Amerika een paar centimeter verder weg te liggen want gemiddeld genomen komen de platen 5 cm per jaar verder van elkaar af te staan. Aangezien de scheur of breuk tussen Amerika en Europa dwars door de Atlantische Oceaan loopt, van noord naar zuid, wordt de oceaan dus elk jaar steeds breder.
Omdat de twee continenten van elkaar af bewegen, ontstaan er scheuren in de ondergrond waardoor het vloeibare binnenste van de aarde naar buiten komt. Je kunt het vergelijken met een wondje op je huid. Als je je per ongeluk met een mesje snijdt, komt er bloed naar buiten. Als het bloed in aanraking komt met de lucht stolt het. Er komt een korstje op dat ruw aanvoelt. Na verloop van tijd groeit er een nieuw velletje en is de wond geheeld. Op de breuklijn tussen Amerika en Europa en Afrika gebeurt ook zoiets. Af en toe scheurt de aardkorst van elkaar af (1) en barst het gloeiend hete binnenste van de aarde naar buiten. Meestal gaat dat met veel geweld gepaard: aardbevingen en vulkanen. Hetzelfde gebeurt op plekken waar de platen tegen elkaar aan botsen (2). Maar er is nog een manier van bewegen van aardplaten. Deze beweging veroorzaakt echter geen vulkanen maar wel aardverschuivingen. Bij deze beweging schuiven de platen langs elkaar heen. (3)
De aardplaten kunnen dus op verschillende manier bewegen:
- Van elkaar af. Dit noemen we een divergerende beweging.
- Naar elkaar toe. Dit noemen we een convergerende beweging.
- Langs elkaar bewegen. Dit noemen we een transforme beweging.
Meer informatie
Nog meer informatie vind je op de volgende websites:
Google
zoekprogramma
Wikipedia
zoekprogramma
Davindi
zoekprogramma
Wikipedia
uitleg over de aardkorst
Wikipedia
platen in de grond
Meer in Acadin
Vond je deze leeractiviteit leuk vanwege het onderwerp? Kijk dan binnen Acadin of je nog meer leeractiviteiten die met dit onderwerp te maken hebben, wilt maken.
Hieronder vind je alvast wat leeractiviteiten die je ook zou kunnen maken:
- Als magma lava wordt.
- Pas op: de vulkaan barst uit!
- Beland jij op een vulkanisch eiland?
- Nooit een slapende vulkaan wakker maken.
Voor de leerkracht
Hoe beoordeel je deze leeractiviteit? Omdat het opdrachten zijn die juist de creativteit van de leerling bevorderen, is er geen vast criterium om op te kunnen beoordelen.
Let bij het resultaat wel altijd op of de opdracht begrepen is, of het netjes uitgevoerd is, of het eigen creativiteit is, of er met aandacht aan gewerkt is qua inhoud en uitvoering. Bovendien is er natuurlijk altijd de perfecte gelegenheid om het onderwerp breder te trekken door het klassikaal te gaan organiseren waardoor de leerling zijn kennis en vaardigheden op een goede manier kan benutten.
Extra punten om op te letten per opdracht:
STRIPVERHAAL:
Het resultaat moet een stripverhaal zijn waarin duidelijk gemaakt wordt welke beweging de aardplaten in de loop der jaren gemaakt hebben. Hierbij kan dus gelet worden op netheid, correctheid van de beweging, klopt het topografisch gezien, klopt het als stripverhaal.
BEWEGINGEN UITBEELDEN:
De leerling moet uitbeelden welke 3 bewegingen de platen kunnen maken. Hieruit moet dus duidelijk te zien welke 3 correcte bewegingen dit zijn. Hierbij is natuurlijk de uitvoering ook een criteria ter beoordeling. Is het netjes gedaan, zorgvuldig, goed uitgevoerd, duidelijk zichtbaar, materiaal goed gebruikt.
MUURKRANT:
Aan het einde van deze opdracht moet er een muurkrant komen. Hierin moeten de door de leerling zelf gevonden gevolgen van de bewegingen van de aardplaten getoond worden. De gevolgen moeten natuurlijk wel kloppen, dus let hier goed op. Bovendien moet de leerling zelf 1 gekozen gevolg uitgekozen hebben als meest indrukwekkend voor de leerling zelf. Hierover moet uitleg gegeven worden waarom de leerling juist dat gevolg gekozen heeft. Verder moet de muurkrant zelf natuurlijk ook voldoen en kan er gelet worden op vormgeving, zorgvuldigheid, creativiteit, inhoud.
Handleiding spring jij mee over de aardplaten
