Inleiding
Hoger, verder en sneller… hangt niet alleen van verbeterde techniek af. Sporters nemen ook spullen in die hen beter doen presteren. Sommige middelen zijn niet toegestaan, omdat de sporters die dit gebruiken daar een oneerlijk voordeel aan hebben. Deze verboden middelen worden doping genoemd.
Welke leeractiviteit gaat vooraf?
Deze leeractiviteit sluit aan op 'Wat weet jij over de Olympische spelen?'.
Je kunt deze opdracht los van de eerdere leeractiviteit maken.
Wat ga je doen?
Je gaat onderzoeken wat jouw mening is over doping. Hoe zou jij sporters kunnen overtuigen om geen doping te gebruiken? Bijvoorbeeld door middel van een poster. En welke straf zou jij passend vinden voor sporters die zijn betrapt op het gebruik van doping?
Met hoeveel personen?
Je doet deze opdracht alleen.
Wat ga je leren?
Na het maken van deze leeractiviteit heb je het volgende geleerd:
Je weet ...
- wat doping is en welke invloed het heeft op sport
- welke sporters recent betrapt zijn op het gebruik van doping
Je kunt ...
- doping onder de aandacht brengen en standpunten uitleggen
- een poster maken waarmee je een boodschap effectief overbrengt
- de voor- en nadelen afwegen van de door jouw bedachte straf
- een stripverhaal maken met als onderwerp 'straf bij doping'
Wat heb je nodig?
Benodigdheden
Bij de opdrachten heb je naast de computer de volgende algemene materialen nodig:
- tekenpapier
- (kleur) potloden of schildermateriaal of een tekenprogramma op de computer
- internetverbinding
Hulpmiddelen
Benodigde tijd
Ongeveer 2 uur.
Aanpak
Bij deze leeractiviteit ga je als volgt te werk:
(Bij kleinere leeractiviteiten komen niet alle stappen voor!)
1. Oriënteer, kies en plan
Lees de opdrachten bij deze leeractiviteit goed. Kies één van de opdrachten uit. Doorloop per opdracht alle stappen. Bedenk welke informatie je nodig hebt om de gekozen opdracht goed uit te kunnen voeren. Leg vast hoeveel tijd je wilt besteden aan de opdracht en plan wanneer je de opdracht gaat uitvoeren. Voor sommige opdrachten zul je eerst materiaal moeten verzamelen.
Tip: Wil je meer opdrachten maken? Laat deze leeractiviteit dan nogmaals toekennen in Acadin door je begeleider.
2. Zoek informatie en bestudeer
Lees en bekijk de informatie bij de opdrachten in het onderdeel 'Theorie'. Zoek recente informatie over het onderwerp op internet. Kijk bijvoorbeeld op de websites die staan bij 'Meer informatie'. Maak aantekeningen, bijvoorbeeld in een mindmap, van de informatie die je wilt gebruiken. Hou ook een lijst bij van de door jou gevonden informatiebronnen.
3. Bedenk en maak
Ga nu creatief aan de slag met de opdracht. Heb je houvast nodig? Bedenk dan aan welke criteria jouw eindproduct moet voldoen. Kijk hiervoor bijvoorbeeld naar de uitleg in de beschikbare wijzers. Let in deze fase goed op je planning. Het is makkelijk om hieraan veel tijd te besteden.
4. Test en verbeter
Probeer je ontwerp uit: laat het zien aan anderen. Gebruik de tips en opmerkingen om je ontwerp te verbeteren.
5. Presenteer
Bedenk nu hoe jij je resultaat wilt laten zien aan de leerkracht, de leerlingen of een andere groep. Sommige eindproducten kun je gewoon laten zien. Maar je kunt ook het hele werkproces vastleggen in een digitaal werkdocument met foto's of scans. Ook kun je kiezen om een les te geven waarin je aan anderen leert wat jij zojuist zelf hebt geleerd in de opdracht. Wil je ideeën hoe je een eindproduct kunt presenteren? Kijk dan ook bij de beschikbare wijzers, in de categorie presenteren.
6. Evalueer: kijk terug én vooruit
Kijk als je klaar bent nog even terug hoe alles is gegaan. Wat heb je zelf geleerd? Wat kun je aan anderen leren? Wat wil je nog meer leren? Deze stap helpt je om volgende opdrachten beter uit te voeren.
Tip: Bij het kopje "Evaluatie" vind je hulpvragen. Deze vragen kun je gebruiken om deze leeractiviteit voor jezelf te evalueren.
Veel leerplezier!
Opdrachten
Werkdocument Doping Is dat sportief gedrag
Beantwoord eerst de vragen bij "Wat weet jij al?"
Bekijk daarna de drie creatieve opdrachten over dopinggebruik (bij de Olympische Spelen).
Kies de opdracht die je het meest aanspreekt of waar je het meest van denkt te leren. Of durf jij te kiezen voor een opdracht waarbij je iets moet doen of maken wat je nog nooit gedaan hebt?
Opdracht A: Mijn mening over doping
Eindproduct: Betoog
Opdracht B: Ontwerp een anti-doping poster.
Eindproduct: Poster
Opdracht C: Dopinggebruik bestraffen
Eindproduct: Stripverhaal
Tip: Wil je meer opdrachten maken? Laat deze leeractiviteit dan nogmaals toekennen in Acadin door je begeleider.
Wat weet jij al?
Wat weet jij al van doping?
Opdracht 1:
Bekijk de Wikipedia pagina over doping.
Opdracht 2:
Maak HIER de quiz van de WADA (World Anti Doping Agency).
Je kunt deze quiz in het Nederlands doen. Stel op het beginscherm van de quiz de taal in op Nederlands.
Door het maken van deze quiz kom je meer over doping te weten. Dit zal je helpen om de opdrachten tot een goed eind te kunnen brengen.
Opdracht 3:
Noem een bekende sporter die betrapt is op doping. Zoek op welke straf deze sporter gekregen heeft voor zijn of haar dopinggebruik.
Succes!
A: Mijn mening over doping
Opdracht: Hoe denk ik over het gebruik van doping door topsporters?
Eindproduct: Betoog
Bij deze opdracht denk je na over de voor- en nadelen van het gebruik van doping door topsporters.
MI: Intra-persoonlijk
Stap 1: Orienteer, kies en plan
Kies of je je specifiek op één sport of sporter wilt richten of dat je het over doping in het algemeen hebt. Schrijf alle activiteiten op die je tijdens deze opdracht wilt uitvoeren. Maak een planning.
Stap 2: Zoek informatie en bestudeer
Zoek de meest recente informatie op over dopinggebruik bij sporters.
Stap 3: Bedenk en maak
Schrijf nu een betoog waarin jouw mening duidelijk naar voren komt.
Tip: Verplaats je eerst in een sporter die geen doping gebruikt. Verplaats je dan in een sporter die wel doping gebruikt (en hierdoor misschien wel wint). Denk ook na over de gezondheidsrisico's van sporten en de risico's van dopinggebruik.
Stap 4: Test en verbeter
Laat je betoog lezen aan een mede-leerling. Zijn alle standpunten helder? Zijn er tegenargumenten die je alsnog in je betoog kunt verwerken?
Stap 5: Presenteer
Er zijn verschillende mogelijkheden om je betoog te presenteren: schriftelijk of mondeling, voor de hele klas, door middel van een opgenomen filmpje of lied, of in een debat-wedstrijd.
MI: verbaal-linguistisch, muzikaal-ritmisch, inter-persoonlijk
B: Ontwerp anti-doping poster
Opdracht: Kan ik topsporters overtuigen geen doping te gebruiken?
Eindproduct: Poster
Het doel van de poster moet natuurlijk zijn om zoveel mogelijk sporters over te halen om géén doping te gebruiken in hun sport om zo de wedstrijden eerlijk te houden.
MI: Visueel-ruimtelijk
Hiernaast zie je een anti-doping poster uit de campagne van de Doping-autoriteit.
Stap 1: Orienteer, kies en plan
Kies of je je specifiek op één sport wilt richten of dat je het over doping in het algemeen hebt. Schrijf alle activiteiten op die je tijdens deze opdracht wilt uitvoeren. Maak een planning.
Stap 2: Zoek informatie en bestudeer
Zoek de meest recente informatie op over dopinggebruik bij sporters.
Tip: Bekijk ook posters van andere organisaties, bijvoorbeeld op het gebied van alcoholgebruik of anti-rook of anti-vloek campagnes.
Stap 3: Bedenk en maak
Ontwerp nu 3 verschillende posters. Je kunt verschillende materialen en technieken gebruiken.
Tip: Verplaats je in een jonge sporter die aan het begin van zijn of haar carriere staat.
Stap 4: Test en verbeter
Laat je ontwerpen zien aan een mede-leerling, bij voorkeur een fanatieke sporter. Je kunt ook een stemming organiseren in de klas om te bepalen welke poster het meest aanspreekt. Werk één poster volledig uit.
Stap 5: Presenteer
Er zijn verschillende mogelijkheden om je poster te presenteren: in de klas, in school of op een sportvereniging. Je kunt de poster ook digitaal presenteren, bijvoorbeeld op een smart-board of op een website.
MI: Visueel-ruimtelijk
LET OP: Als je je poster afhebt en hem op je computer bewaard hebt, mail hem dan door naar de Doping-autoriteit. Zij zullen de beste 3 op hun site zetten! Dus maak hem zo mooi mogelijk en wie weet zie je je naam en je poster dan terug op hun site! Je poster kun je mailen naar: e.duiven@dopingautoriteit.nl onder vermelding van jouw naam met als onderwerp Acadin Olympische Spelen.
C: Dopinggebruik bestraffen
Opdracht: Hoe kan dopinggebruik worden bestraft?
Bij deze opdracht bedenk je een passende straf voor het gebruiken van doping.
Eindproduct: Stripverhaal
MI: Visueel-ruimtelijk, Verbaal-linguistisch, Intra-persoonlijk
Stap 1: Orienteer, kies en plan
Bedenk of de sporter voor, tijdens of na een belangrijke sportwedstrijd betrapt wordt op doping. Of misschien geeft hij of zij zichzelf wel aan? Kies ook of je je specifiek op één sport of sporter wilt richten of dat je het over doping in het algemeen hebt. Schrijf alle activiteiten op die je tijdens deze opdracht wilt uitvoeren. Maak een planning.
Stap 2: Zoek informatie en bestudeer (Verkennen)
Zoek de meest recente informatie op over dopinggebruik bij sporters. Let hierbij vooral op de manier waarop het dopinggebruik aan het licht is gekomen en de straf die de sporter gekregen heeft.
Stap 3: Bedenk en maak
Bedenk nu een verhaal waarin je de door jou bedachte straf goed kunt uitleggen. Bepaal hoeveel tekeningen je nodig hebt. Maak de tekeningen. Je kunt hiervoor verschillende materialen en technieken gebruiken.
Tip: Laat je inspireren door bestaande stripfiguren.
Stap 4: Test en verbeter
Laat je stripverhaal zien aan een mede-leerling. Snapt hij welke straf jij in het stripverhaal laat zien? Maak eventueel nieuwe plaatjes.
Stap 5: Presenteer
Er zijn verschillende mogelijkheden om je stripverhaal te presenteren: in de schoolkrant, als een muurposter, op de website van school, maar ook als een flipboekje of een foto-verhaal, of als een toneelstuk waarin je jouw stripverhaal naspeelt.
MI: Visueel-ruimtelijk, verbaal-linguistisch, lichamelijk-kinesthetisch
Evaluatie
Klaar met de door jou gekozen opdracht? Sta dan eens stil bij het onderwerp en bij wat je geleerd hebt. Bedenk wat je anderen kunt leren en kijk vooruit naar wat je nog meer wilt leren.
Wat vind je van het onderwerp?
- Het onderwerp van deze leeractiviteit vind ik …
omdat …
- Ik heb dit onderwerp gekozen omdat ...
- Ik wil nog wel andere leeractiviteiten doen over dit onderwerp JA/NEE
Wat heb je van deze opdracht geleerd?
- Het belangrijkste wat ik nieuw geleerd heb in deze leeractiviteit is …
- Het leukste onderdeel van deze opdracht vind ik ...
- De belangrijkste vaardigheid die ik voor mijzelf verbeterd heb met deze leeractiviteit is …
Wat kun je anderen leren?
- Wat andere leerlingen zouden moeten weten over dit onderwerp is …
- Wat ik in deze leeractiviteit zelf geleerd heb kan ik overdragen aan de klas door ...
- Mijn onderwerp is geschikt voor een presentatie aan jongere leerlingen JA/NEE
Wat wil je nog meer leren?
- Wat ik nog wil weten over dit onderwerp is …
omdat …
- Een vaardigheid die ik nog verder wil verbeteren is …
- Ik wil deze vaardigheid verbeteren door ...
Theorie
In dit deel vind je informatie over het onderwerp van deze leeractiviteit.
Bekijk en lees de informatie goed. Het helpt je bij de uitvoering van de opdrachten.
Doping
Hoger, verder en sneller… hangt niet alleen van verbeterde techniek af. Sporters nemen ook spullen in die hen beter doen presteren. Licht verteerbare etenswaren als pasta’s bijvoorbeeld zijn toegestaan en ook voedingssupplementen, pillen en dranken waar vitamines en andere voedingsstoffen in zitten. Andere middelen zijn niet toegestaan, omdat sporters die ze gebruiken daar een oneerlijk voordeel aan hebben. Deze verboden middelen worden doping genoemd.
Het Internationaal Olympisch Comité en andere sportbonden hebben lijsten van dopingmiddelen. Ze laten sporters voor, tijdens en na wedstrijden testen op het gebruik ervan. Wie betrapt wordt, krijgt straf. Tijdens de Ronde van Frankrijk van 1967 sterft een deelnemer nadat hij amfetaminen heeft gebruikt. Dan blijkt doping niet alleen oneerlijk te zijn, maar soms ook gevaarlijk. Sindsdien probeert men doping uit te bannen. Het opsporen is echter niet altijd zo makkelijk.
Tegenwoordig hoor je wel meer in het nieuws of en wanneer sporters betrapt zijn op dopinggebruik. Meestal krijgen die sporters dan een straf in de zin van 1 of meer jaren een verbod om mee te doen aan wedstrijden. Of je kunt gediskwalificeerd worden. Soms moet je achteraf alsnog je medaille inleveren. Maar je kunt ook gevangenisstraf krijgen of huisarrest of een juridische ondertoezichtstelling krijgen.
REDEN GENOEG OM ER NOOIT AAN TE BEGINNEN!
Doping in het nieuws
Voor, tijdens en na grote sportevenementen lees je vaak nieuwsberichten over doping. Bijvoorbeeld over sporters die zich niet willen laten controleren op doping, sporters die een medaille terug moeten geven of sporters die zelf bekennen dat ze doping hebben gebruikt.
Zoek voordat je de opdachten gaat maken zelf maar eens naar nieuwsberichten over doping!
Hieronder vind je alvast een aantal links:
2012: Gouden medaillewinnares betrapt op doping: medaille inleveren.
2012: Voormalig ploeggenaat Armstrong bekent dopinggebruik.
2009: Dopingcontrole bij een schaatser van 13 jaar.
2009: Thomas Dekker gebruikte doping.
Meer informatie
Meer informatie vind je op de volgende websites:
Dopingautoriteit – dé anti-doping organisatie van NL
Dopingautoriteit – hun campagnes tegen doping
Dopingautoriteit – geschiedenis van doping
100%dopefree – campagne tegen doping
WADA – world anti-doping agency (Engels)
Stripgenerator – maak strips met fantasiefiguren
Myths and Legends – maak strips toen en nu
Stripcreator – maak bijzondere strips
Afsluiting
Wil je meer weten over sport of de Olympische Spelen? Zoek binnen Acadin dan in deze reeks ook eens de leeractiviteiten over:
- Olympische spelen
- Paralympische spelen
Voor de leerkracht
Handleiding Doping Is dat sportief gedrag
Criteria bij de beoordeling:
Opdracht A: Betoog
- Komt de eigen mening duidelijk naar voren?
- Worden tegenargumenten goed weerlegd?
- Is de opbouw van het betoog logisch?
- Wordt het betoog overtuigend gepresenteerd?
Opdracht B: Poster
- Is de tekst op de poster duidelijk?
- Is het doel van de poster duidelijk?
- Is de poster netjes afgewerkt?
- Passen de afbeeldingen op de poster bij het onderwerp?
Opdracht C: Stripverhaal
- Komt de straf duidelijk naar voren in het stripverhaal?
- Is de volgorde van het verhaal logisch?
- Zijn alle tekeningen in dezelfde stijl getekend?
- Ziet het stripverhaal er verzorgd uit?
Bronvermelding
Deze leeractiviteit is speciaal ontwikkeld voor gebruik binnen Acadin, dé digitale leeromgeving voor talentvolle leerlingen in het basisonderwijs.
Deze leeractiviteit is gebaseerd op de Per Expresse lesbrief 'Olympische Spelen', uitgegeven door het Centrum voor Mondiaal Onderwijs (CMO) in samenwerking met Kennisnet.
Afbeelding:
Doping: Wikipedia pagina doping: http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Tour_de_Doping.jpg
