- hoe je spijsverteringskanaal is opgebouwd. - waarom ons voedsel verteerd wordt. - hoe ons voedsel verteerd wordt. - de namen van de organen waaruit je spijsverteringskanaal is opgebouwd. - hoe deze organen werken. - wat deze organen moeten doen.
Stap 1: Bestudeer de onderdelen: Inleiding en Ons verteringsstelsel.
Stap 2: Maak gebruik van Google (zie links onder het kopje Bronnen) om dingen op te zoeken. Stap 3: Maak gebruik van je werkboek en tekstboek Thema 2. Stap 4: Bij onduidelijkheid kun je vragen stellen aan je leerkracht. Stap 5: Maak de toets "Je eet.......wat gebeurt er dan?" die in It's Learning staat.
Inleiding
Het voedsel dat je eet is te groot om direct in je bloed
en cellen te komen. Het moet daarom zodanig bewerkt
worden dat het voedsel een sapje wordt.
Als sap kan het voedsel wel in het bloed komen en
vervoerd worden naar alle cellen.
Stoffen die je lichaam niet nodig heeft, verlaten het li-
chaam via de anus en de urinebuis.
Het veranderen van de hapklare voedselbrokken noemen
we verteren en gebeurt in ons lichaam.
Bij dit verteren spelen veel organen een belangrijke rol.
Alle organen die meehelpen bij het verteren, vormen samen
een groot geheel dat we het verteringsstelsel noemen.
Het verteringsstelsel bestaat dus niet alleen maar uit het
darmkanaal en enkele organen maar ook uit verteringsklieren
waar verteringssappen worden gemaakt.
Ons verteringstelsel
Ons verteringsstelsel
Voedsel stoppen we in onze mond en hier begint de
vertering al.
Met onze tanden en kiezen verdelen we ons voedsel in
kleinere stukjes. Tevens komt er speeksel uit de speeksel-
klieren bij. Het voedsel wordt tijdens het kauwen ook goed
vermengd met het speeksel dat uit water, slijm en enzymen
bestaat.
Het enzym zorgt voor de vertering van zetmeel. Ook zorgt
het speeksel ervoor dat bacteriën worden gedood en het
voedsel beter glijdt door de slokdarm.
Slokdarm
De slokdarm laat het eten en drinken niet
gewoon naar beneden glijden. De slokdarm
perst het eten en drinken zelf naar de maag.
Dit doen de spieren in de slokdarmwand.
Deze maken knijpende bewegingen die
we peristaltische bewegingen noemen.
Hierdoor kun je niet alleen eten als je recht-
op zit of staat, maar ook als je ligt of zelfs
ondersteboven hangt.
Het eten zal toch naar de maag geduwd
worden.
Speel onderstaand fimpje af.
Werking van de slokdarm
Maag
De maag is een gespierde zak die krachtig kan
samentrekken en daarbij voedsel kneedt en fijn-
maakt.
Aan de bovenkant zit hij vast aan de slokdarm en
aan de onderkant aan de twaalfvingerige darm.
Tijdens het kneden maken klieren in de maagwand
maagsap. Dit maagsap doodt niet alleen bacteriën
maar breekt ook eiwitten af.
Een maaltijd verblijft gemiddeld 3 tot 4 uur in de maag
afhankelijk van de hoeveelheid vet dat in je eten zit.
De kringspier aan het einde van de maag (= de maag-
portier) laat kleine beetjes voedsel door naar de twaalf-
vingerige darm.
Bekijk onderstaand filmpje.
Twaalfvingerige darm
De twaalfvingerige darm wordt zo genoemd omdat hij
12 vingerbreedten lang is; dit is ongeveer 20-25 cm.
Het is eigenlijk het eerste deel van de dunne darm.
In de twaalfvingerige darm komt alvleessap (door de
alvleesklier gemaakt) en galsap (door de lever gemaakt)
bij het voedsel.
Alvleessap verteert eiwitten, koolhydraten en vetten.
Galsap maakt van vet kleine druppeltjes zodat het makke-
lijker wordt verteerd. Dit proces noemen we emulgeren.
Dunne Darm
Vanuit de twaalfvingerige darm gaat het voedsel door naar
de dunne darm die een lengte heeft van ongeveer 6 meter.
De vele meters dunne darm liggen kronkelend in het midden
van onze buik.
De dunne darm is erg geplooid door de darmplooien. Op de darm-
plooien liggen ook nog darmvlokken.
Door de lengte en door de plooien heeft de dunne darm een
heel groot oppervlak. Hierdoor kunnen opgeloste voedseldeeltjes
gemakkelijk door de darmwand heen gaan.
Als dit gelukt is, komen de opgeloste voedseldeeltjes in het bloed.
Werking dunne darm
Bekijk ook onderstaand filmpje van de dunne darm.
Dunne darm
Dikke darm
De voedselresten die niet verteerd kunnen worden door het
verteringsstelsel, komen terecht in de dikke darm.
De dikke darm moet water uit de onverteerde voedselresten
halen.
Alleen als de dikke darm niet goed werkt en te weinig water
opneemt, krijg je diarree.
Bekijk onderstaand fimpje
Dikke darm
Blinde darm
Dikke darm
De plaats waar de dunne darm in de dikke darm uitkomt,
noemen we de blinde darm. Het is een doodlopend
stukje darm (dus daarom blinde darm genoemd).
Onder aan de blinde darm zit het wormvormig aanhangsel
ook wel appendix genoemd.
Voedselresten die in dit aanhangsel achterblijven, kunnen gaan
rotten en voor ontstekingen zorgen. Je kunt hierdoor hevige
buikpijn krijgen. Dit aanhangsel moet dan door een operatie
weggehaald worden.
Operatie wormvormig aanhangsel (filmpje zonder geluid)
Endeldarm
De endeldarm
De endeldarm is het allerlaatste stukje darm. Hier worden de
onverteerde voedselresten opgeslagen.
Gelukkig sluit de endeldarm goed af met een spier die we anus
noemen.
Over de anus kun je zelf beslissen of hij open of dicht moet. Als
de anus geopend wordt, gaan de onverteerde voedselresten als
poep uit je lichaam.
Bronnen
Gebruik als hulpmiddel om je opdrachten te maken :
Je handboek: Biologie voor jou Thema 2 blz 75 t/m 80.
Het arrangement Je eet .....wat gebeurt er dan? Connect College is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
John Knoors
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2012-02-05 19:38:31
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 3.0 Nederland licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
