Webquest
| Onderwerp |
Zonnestelsel |
| Schooltype |
PO |
| Doelgroep |
Groep 5 & 6 |
| Vakgebieden |
Techniek |
| Aantal personen |
Klassenactiviteit |
| Totale tijd |
3 tot 5 klokuren |
1. Inleiding
Gefeliciteerd! Jullie zijn toegelaten tot de astronautenschool!
Voordat ze de ruimte in mogen, moeten astronauten heel veel leren. Alleen de beste astronauten mogen de ruimte in. Als jullie ook de ruimte in willen, moeten jullie dus heel hard je best doen! Er is op de astronautenschool geen juf of meester die alles gaat vertellen. Jullie moeten alles zelf opzoeken!
Kunnen jullie de astronautenschool aan? Ga dan gauw naar de Taak!
2. Taak
Vandaag is jullie eerste dag op de astronautenschool.
Voordat je de ruimte in gaat, moet je natuurlijk weten wat je daar tegen kunt komen. Daarom gaan jullie vandaag leren welke planeten er allemaal in de ruimte zijn. Een hele belangrijke les dus!
Jullie gaan daarom een model maken van het zonnestelsel. Het zonnestelsel is de zon en de acht planeten die om de zon draaien. Dit model maak je met de hele klas van de astronautenschool. Het model wordt op de muur gehangen, zodat jullie de planeten niet kunnen vergeten.
Het is niet genoeg om alleen te weten welke planeten er in de ruimte zijn. Je moet ook weten of er lucht is om te ademen bijvoorbeeld. Daarom maak je met de hele klas ook een encyclopedie van het zonnestelsel. Dit is een boek waarin alle informatie over de zon en de acht planeten staat.
Klaar voor jullie eerste dag? Klik dan snel verder naar Werkwijze!
3. Werkwijze
Opdracht 1:
Eerst kies je één van de volgende planeten:
Aarde
Jupiter
Mars
Mercurius
Neptunus
Saturnus
Uranus
Venus
Opdracht 2:
Nu ga je een antwoord zoeken op de volgende vragen:
1. Wat is de diameter van je planeet? Een ander woord voor diameter is doorsnede of middellijn.
2. Hoe ver staat je planeet van de zon af?
3. De hoeveelste planeet is je planeet van de zon gezien?
4. Waar is je planeet van gemaakt?
5. Hoe lang doet je planeet erover om een rondje om de zon te draaien? (Als de planeet één rondje om de zon heeft gedraaid is er op de planeet een jaar voorbij)
6. Hoe lang doet je planeet erover om een rondje om zijn eigen as te draaien? (Als de planeet één rondje om zijn eigen as heeft gedraaid is er op de planeet een dag voorbij)
7. Is er zuurstof op je planeet?
8. Hoe warm of koud is het op je planeet?
9. Hoeveel manen heeft je planeet?
10. Wat voor kleur of kleuren heeft je planeet?
11. Heeft je planeet ringen?
Kijk op de pagina ?Bronnen' voor websites waar je de antwoorden op de vragen kunt vinden. Als je deze opdracht met een groepje klasgenoten maakt, spreek dan samen af wie het antwoord op welke vraag gaat zoeken.
Opdracht 3:
Maak van deze antwoorden een verhaal van maximaal 1 pagina. Gebruik hierbij je eigen woorden, dus niet knippen en plakken van internet! Gebruik ook de spellingcontrole om te zorgen dat er geen spelfoutjes in je tekst zitten.
Je mag er ook tekeningen of plaatjes bij zetten. Kijk voordat je de pagina uitprint eerst even op de pagina ?Beoordeling'. Daar kun je zien of je de encyclopedie-pagina goed gemaakt hebt. Als je klaar bent, print je je pagina uit en geef je hem aan je juf of meester. Die zal van alle pagina's een boek maken, de encyclopedie.
Opdracht 4:
Je planeet moet nu nog in het model van het zonnestelsel. Dit model wordt op schaal gemaakt. Dat betekent dat de afbeelding veel kleiner is dan in het echt, maar dat alle groottes door hetzelfde getal zijn gedeeld. Je kunt dus nog steeds zien welke planeet het grootst is en welke het kleinst.
Je juf of meester heeft al een cirkel voor je getekend. Deze cirkel wordt je planeet op schaal. 1 centimeter in de cirkel is ongeveer zesduizend kilometer in het echt!
Zoek een mooie foto van je planeet en kleur de cirkel zo in dat hij goed lijkt op je planeet. Knip hem uit en geef hem aan de juf of meester. Vertel de juf of meester waar de planeet in het zonnestelsel moet hangen.
Opdracht 5:
Als laatste vertel je een kort verhaal over je planeet aan je klasgenoten. Zo kent iedereen alle planeten!
4. Bronnen
5. Beoordeling
Kijk in elke rij welk antwoord het meest lijkt op wat jullie hebben gedaan. Als jullie meer dan 20 punten hebben, hebben jullie de opdracht voldoende gemaakt.
6. Terugblik
Je bent nu klaar met je eerste dag op de astronautenschool. Je weet nu welke planeten er in het zonnestelsel zijn, hoe ze eruit zien en nog veel meer dingen.
Hopelijk heb je de opdracht goed gedaan. Vond je het moeilijk, of juist wel makkelijk? Zou je wel een astronaut willen worden?
Misschien vind je het wel moeilijk om de volgorde van de planeten te onthouden. Gelukkig is daar een leuk ezelsbruggetje voor: Maak Van Alle Meesters/Juffen Soep Uit Nep Pan.
De eerste letter van elk woord is ook de eerste letter van een planeet en de volgorde is hetzelfde als in het zonnestelsel. Kun je de planeten nu opnoemen?
Stiekem zit er wel een foutje in dit ezelsbruggetje. De P van Pan staat voor Pluto. Pluto is sinds 2006 geen planeet meer. Kun jij een nieuw ezelsbruggetje bedenken voor de planeten zonder Pluto?
7. Docentpagina
Gemaakt voor:
Groep 5 en 6 van het basisonderwijs
Doel webquest:
De leerlingen maken kennis met ons zonnestelsel. Ze leren welke planeten er om onze zon heen draaien en in welke volgorde ze voorkomen vanaf de zon gezien. Verder leren ze enkele belangrijke eigenschappen van de planeten, zoals hoe groot de planeten zijn, uit welk materiaal ze bestaan en hoe warm of koud het er is.
Product
De leerlingen maken met deze webquest twee producten. Het eerste is een wandmodel op schaal van het zonnestelsel. Het tweede is een encyclopedie van het zonnestelsel, met een pagina informatie van elk van de planeten.
Uitvoering
In groepjes van twee of drie leerlingen behandelen de leerlingen één van de planeten in het zonnestelsel. Met de hele klas worden zo het wandmodel en de encyclopedie gemaakt.
Het is mogelijk om de uitvoering van deze webquest over meerdere dagen te spreiden. Het maken van het wandmodel kan dan bijvoorbeeld onderdeel zijn van een handvaardigheidsles. In de opdracht staat vermeld dat de leerlingen hun planeet met kleurpotlood in moeten kleuren, maar het is natuurlijk ook mogelijk om ze te laten schilderen, knippen of plakken.
Bij de uitvoering hebben de leerlingen hulp nodig van u als leerkracht. Als eerste is het nodig dat u van tevoren met een passer cirkels tekent op wit papier, zodat de leerlingen daar hun planeet van kunnen maken. In de tabel hieronder staan de diameters van de cirkels voor elke planeet, zodat de planeten op schaal gemaakt worden. Desgewenst kunt u deze getallen nog vermenigvuldigen. In deze tabel staan de planeten ook op volgorde gezien vanaf de zon. Het is handig als u deze volgorde paraat heeft bij het maken van het wandmodel.
Verder is het de bedoeling dat u de pagina's die de leerlingen hebben gemaakt samenvoegt en samenbindt. U kunt daarbij een leuke voorkant maken, zodat het een echte encyclopedie lijkt. Eventueel kan de encyclopedie gekopieerd worden, zodat er voor elke leerlingen een exemplaar is om mee naar huis te nemen.
Het is ook mogelijk om de encyclopedie-pagina's bij het wandmodel op te hangen, zodat er een tentoonstelling ontstaat.
Bronvermelding
Deze webquest is gebaseerd op les 41 en 44 uit het Bronnenboek Ruimtevaart en Sterrenkunde voor het Primair Onderwijs ?Reis door de Ruimte in 80 Lessen'. Dit bronnenboek is een uitgave van ESERO Netherlands, in samenwerking met science center NEMO, museum en sterrenwacht Sonnenborgh, Space Expo, Artis, het Delta-project en Delta-scholen.
Dit bronnenboek is opgedeeld in vijf thema?s op het gebied van sterrenkunde en ruimtevaart. Elk thema is weer opgedeeld in vier onderwerpen en elk van deze onderwerpen wordt behandeld op het niveau van groep 1-2, groep 3-4, groep 5-6 en groep 7-8. Voor elke groep zijn er dus twintig lessen beschikbaar en het hele bronnenboek is als een doorlopende leerlijn te gebruiken in het basisonderwijs.
Wilt u meer informatie of het bronnenboek bestellen? Neem dan contact op met ESERO Netherlands via esero@ncwt.nl.
Kerndoelen
Naast de bovengenoemde leerdoelen draagt deze webquest ook bij aan het realiseren van de volgende kerndoelen van het primair onderwijs:
2. De leerlingen leren zich naar vorm en inhoud uit te drukken bij het geven en vragen van informatie, het uitbrengen van verslag, het geven van uitleg, het instrueren en bij het discussiëren.
4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema's, tabellen en digitale bronnen.
6. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het lezen van school- en studieteksten en andere instructieve teksten, en bij systematisch geordende bronnen, waaronder digitale bronnen.
8. De leerlingen leren informatie en meningen te ordenen bij het schrijven van een brief, een verslag, een formulier of een werkstuk. Zij besteden daarbij aandacht aan zinsbouw, correcte spelling, een leesbaar handschrift, bladspiegel, eventueel beeldende elementen en kleur.
9. De leerlingen krijgen plezier in het lezen en schrijven van voor hen bestemde verhalen, gedichten en informatieve teksten.
55. De leerlingen leren op eigen werk en dat van anderen te re?ecteren.
Gemaakt door
Marjolein Schrauwen, student Wetenschapscommunicatie aan de Universiteit Utrecht. Juni 2009. Onderdeel van een stageopdracht bij het NOVA Informatie Centrum. Zie voor meer informatie over NOVA www.astronomie.nl.
Voor vragen of meldingen van fouten in deze webquest kunt u contact opnemen met het NOVA Informatie Centrum: nova@astronomie.nl.
