Doel
Het doel van deze workshop is om jullie bewust te maken dat landbouwmachines levensgevaarlijk kunnen zijn als je er niet verstandig mee om gaat.
Wat gaan we doen?
- Onderhoud: goed onderhoud kan ongelukken voorkomen...
- Veilig werken : bewust omgaan met materiaal en situaties kan ellende voorkomen...
- Regels : de regels zijn er om de veilgheid in het verkeer te vergroten...
- Praktijk : B.O.K contole uitvoeren en vragenlijst invullen.
Veilig werken
Berichten in de krant
Helaas gebeuren er in Nederland nog te veel ongelukken in de landbouwsector. Dit vaak met ernstige gevolgen omdat landbouwmachines groot en sterk zijn. Dit zijn slechts 2 voorbeelden van zulke ongelukken, het zou jou ook kunnen gebeuren!!
Opdracht 1
Het lijkt zo grappig, een filmpje met trekker ongevallen. Zeker met een grappig deuntje er onder!
Maar hoe grappig is dit eigenlijk? Tja, als je naar de krantenartikeltjes er onder kijkt, eigenlijk helemaal niet!
Het gebeurt maar al te vaak dat er iemand een ongeluk krijgt. Nog veel vaker zijn de "bijna-ongevallen". Dat is wanneer iemand net met de kleerscheuren vrij komt of net op het nippertje ontsnapt aan en ongeluk.
Opdracht:
- Denk eens na over bovenstaand verhaal. Ken jij ook zulke verhalen?
- Heb je zoiets eens van dichtbij mee gemaakt?
- Omschrijf de gebeurtenis eens.
- Ga nu in gesprek met je klasgenoten. Vergelijk de verhalen met elkaar.
Kun je nu de conclusie trekken dat veilig werken met landbouwmachines een "hot" item is?
- Waarom is het belangrijk dat je weet hoe je veilig moet werken met deze machines?
Onderhoud
Het is belangrijk om machines goed te onderhouden. Met onderhouden bedoelen we o.a. de volgende punten die belangrijk zijn, ook in verband met de veiligheid:
- B.O.K. controle uitvoeren voor je op de trekker stapt (Brandstof, Olie, Koeling)
- Vetnippels regelmatig doorsmeren
- Ramen en spiegels goed schoonmaken
- Controleren of verlichting en remmen goed werken
Waarom onderhoud?
We onderhouden machines om te zorgen dat ze in een nette, goede en veilige staat blijven. Dit werkt ook het prettigst. In onderstaande schema's lopen we deze onderdelen stap voor stap door.
Aankoppelen hefinrichting
Hefinrichting
- Zorg dat de machine op de handrem staat voordat je begint met aankoppelen.
- Ga nooit tussen machine en trekker staan als de motor nog draait! Als het mis gaat bestaat de kans op beknelling, zoals in de 1e afbeelding te zien is.
- Koppel eerst de trekstangen aan, dan de topstang en als laatste sluit je de hydrauliekslangen, aftakas, tussenas, en/of verlichtingskabel aan.
- Zorg altijd dat de machine met goede borgpennen/ splitpennen geborgd is. Dit zodat hij niet onderweg kan losschieten!
- De ketting die aan de aftakas/tussenas zit, moet vast zitten zodat de beschermkap niet mee draait en de bewegende onderdelen goed afgeschermd zijn.
Hieronder zie je een aftakas met een beschermkap er om, het borgkettingje zit rechts.
Aftakas
Aankoppelen aanhanger
- Zorg dat de trekker op de handrem staat
- Als er een kieperknobbel op de trekker zit, kun je zware aanhangers het best hierin hangen
- Koppel eerst de dissel aan de trekker d.m.v. de kieperknobbel of de onder- of boventrekhaak
- In geval van trekhaken, doe er een pin door die het gewicht van de aanhanger aan kan.
- Borg de aanhanger altijd! In geval van een kieper is het zeer belangrijk dat dit gebeurd omdat de dissel omhoogkomt tijdens het kiepen. Het gewicht gaat dan op de assen rusten, mocht je hem niet geborgd hebben op de kieperknobbel, dan schiet de dissel dwars door je achterruit naar binnen... (afbeelding)
- Koppel vervolgens eventuele hydrauliekslangen aan
- Koppel de verlichtingskabel aan
- Draai de steunpoot in
- Controleer de verlichting
Dissel niet vast..
Werken met machines die door een aftakas/tussenas worden aangedreven
Als je met een machine werkt die aangedreven wordt door een aftakas (ook wel tussenas genoemd) moet je extra voorzichtig zijn. Let bij dit werk extra op de volgende punten:
- Zorg dat de as niet los kan schieten. Er zit een palletje op bij de kruiskoppeling, die moet je indrukken, dan kun je de as over de stomp van de trekker schuiven tot het palletje weer omoog komt. Daarna even proberen de as er af te trekken zonder het palletje in te drukken. Als het goed is lukt het niet.
- Mocht er poltseling iets verstopt raken, of je moet onderhoed aan de machine doen, zet dan altijd eerst de aftakas uit en wacht tot alle ronddraaiende delen stilstaan! Het niet wachten tot alles is uitgedraaid heeft al menig boer vingers of het leven gekost.
Vastgereden...
3 Punten van aankoppeling
Er zijn 3 punten om aan de achterkant van de trekker de ketting te bevestigen:
- Boventrekhaak
- Kieperknobbel
- Ondertrekhaak
De veiligste manier om de ketting te bevestigen is aan de ondertrekhaak, die het liefst zo ver mogelijk achter de trekker uitsteekt. Bij het slepen moet je voorkomen dat jouw trekker achterover slaat. De achterassen zijn de draaipunten in zo'n geval. Door de onderste trekhaak te gebruiken komt de kracht van het slepen onder het draaipunt van de achterassen en kan je trekker dus niet overslaan.
Opdracht 2
Vast...
Vastgereden, wat nu...?
Je maatje belt, hij zit vast! Jij komt direct in actie, je belt de baas dat je een ketting nodig hebt en spoed je per trekker naar de plaats des onheils. Hier tref je bovenstaande situatie aan... de International staat tot zijn achteras in de drek, muurvast! Je maat is maar wat blij om je te zien en samen maken jullie een plan om de International weer op het droge te krijgen.
En hoe gaan jullie dit doen?...
- Maak een werkplan.
- Geef aan waarom jullie gekozen hebben voor deze oplossing.
- Bespreek de oplossing met je docent om te kijken of het ook de juiste oplossing was.
- Is dit niet het geval, omschrijf dan waarom niet en hoe het dan wel moet.
Regels
Verplichte onderdelen aan een trekker/ werktuig:
- Een afgeknotte driehoek. Dit duidt aan dat je langzaamrijdend verkeer bent met een max. snelheid van 25 km/u.
- Goed werkende en zichtbare verlichting. Mocht de verlichting van de trekker niet meer zichtbaar zijn door de machine, dan moet deze verlichting gevoerd worden op de machine.
- Als de combinatie breder is dan 2,6 meter, ben je verplicht een gele zwaailamp op de openbare weg te voeren.
- De maximale breedte op de openbare weg, waar je geen ontheffing voor hoeft aan te vragen is 3 meter. Daarna moet je toestemming hebben van de gemeente of de provincie.
- Je moet tenminste 1 linkerbuitenspiegel hebben.
Om dit soort ellende te voorkomen zijn er een heleboel regels opgesteld. Voordat jongeren aan de slag kunnen op de trekker is o.a. het trekkerijbewijs verplicht. Hieraan hangt ook een leeftijdsgrens van 16 jaar. Voor die tijd is het dus geen optie dat je op de trekker aan het werk gaat.
Sommige van jullie zijn al in het bezit van dit gewilde document. Maar weet je nog wel wat de regels waren? Dat gaan we testen!
Opdracht 3
Ga naar de volgende site:
http://www.verkeersborden-oefenen.nl/oefenen/verkeersborden-oefening.html
- Maak het proefexamen over verkeersborden
- Gebruik Print Screen om de resultaten uit te printen.
- Aan het eind kun je zien of je geslaagd zou zijn of dat je jammerlijk faalt.
- Vergelijk aan het eind jouw resultaten met die van je mede studenten.
- Bewaar de resultaten in je portfolio.
Opdracht 4
Ga naar onderstaande link en maak het oefenexamen voor het trekker rijbewijs.
http://www.toetsplaza.nl/toetspaginas/wikiwijs/t-trekkerrijden/index.htm
- Gebruik Print Screen om de resultaten uit te printen.
- Aan het eind kun je zien of je geslaagd zou zijn of dat je jammerlijk faalt.
- Vergelijk aan het eind jouw resultaten met die van je mede studenten.
- Bewaar de resultaten in je portfolio.
Rijden met een aanhanger
Silagewagen
Rijden met een aanhanger
In de landbouw moet er regelmatig gereden worden met kleine en grote aanhangers achter een trekker. Denk maar aan de Silagewagens, Opraapwagens, Kiepers, Giertanks, Veewagens enz. Bij veel van deze wagens kun je er slecht overheen kijken. Om toch overzicht te houden van de wegsituatie heb je spiegels nodig. Op bovenstaande afbeelding kun je duidelijk zien dat de bestuurder van deze silagewagen totaal geen zicht heeft op wat achter hem gebeurt, als hij geen spiegels had gehad.
Bemester
Als je met een kieper achteruit wil rijden en de bak is leeg, zet deze dan omhoog, zodat je er onderdoor kunt kijken en zo een beter overzicht hebt van het verkeer achter je. Onthoud goed dat alle weggebruikers voorang hebben als jij achteruit wilt rijden! (dus ook fietsers, oma op de scootmobiel, en andere trekkers die vooruitrijden!)
Ben je onderweg met een aanhangwagen en je moet een bocht nemen, hou er dan rekening mee dat de aanhanger de binnenbocht neemt! Neem bochten dus ruim!
Opraapmachine
Opdracht 5
Opdracht:
Hieronder staat een hele lijst met vragen over ons, zojuist behandelde onderwerp.
- Het is de bedoeling dat je deze gaat beantworden en de ingvulde lijst opneemt in je portfolio.
- Klik op onderstaande link om deze lijst in Word te krijgen.
- Vul hem in en print hem uit.
- Nadat deze besproken is, kun je hem laten aftekenen en in je map doen.
Succes!
Invulformulier vragenlijst
Opdracht Praktijk...
En dan nu aan de slag..!
Hieronder vind je een aftekenlijst. Print deze uit en neem deze na het uitvoeren van de opdracht op in je portfolio.
Invulformulier praktijkopdracht
Bronnen
Inro filmpje: YouTube
Krantenberichten: Algemeen Dagblad
Oefentoetsen: Ontwikkelcentrum
Afbeelingen:
- Google.nl
- Vastgereden.nl
- Marktplaats.nl
Theorie:
- Powerpoint Bas Niezink
- Theorieboek Trekkerrijbewijs
- Theorieboek Trekkers & Motoren
