Volgens de overheid doen zij er alles aan on mensenhandel tegen te gaan. Mensenhandel heeft te maken met dwang slachtoffers worden bedreigt en zijn daarom bang om aangifte te doen. Daarom is de overheid een actieplan gestart, daarom zijn er zijn 5 actielijnen gestart door de overheid. We hebben deze actielijnen voor jullie uitgelegd.
1. Creeën van brede bewustwording
Meer mensen moeten bewust worden gemaakt van mensenhandel, zodat het eerder boven water komt en voorkomen kan worden.
2. Vergroten van de meldingsbereidheid
Als mensenhandel word gezien is het belangrijk dat mensen weten wat ze moeten doen. Aan wie ze een signaal moeten doorgeven? Waar hulp gevonden kan worden? Waar ze aangifte moeten doen? Het moet duidelijk zijn voor de slachtoffers wat ze moeten doen in deze situatie.
3. Investeren in en werken aan een betere bescherming van de slachtoffers
Elke regio beschikt over een opvang en hulp voor slachtoffers van mensenhandel. Zo kan er onderzoek gedaan worden gedaan worden voor welke opvang of hulpverlening het beste is voor de slachtoffers.
4. Verbeteren van de regionale samenwerking
Door regionale samenwerking hebben ze de mogelijkheid om van een slachtoffer te vinden een hele organisatie van mensenhandel op te pakken. Omdat het netwerk groter is en meer verbanden hebben.
5. Verbetering van de informatiedeling en gegevensverwerking
Veel instanties van verschillende domeinen werken samen om zo veel mogelijk informatie te vinden. Alle informatie van slachtoffers word altijd zo snel mogelijk gewist zodat ze niet meer terug te vinden zijn. www.openoverheid.nl
Het netwerk liet Lisa niet gaan
Haar hemdje dat bij de eerste aanranding scheurde. Het toegangspasje van een bedrijf dat nog aan het overhemd van één van haar ‘klanten’ hing. Het zijn de details die indruk maken. Lisa kwam op haar vijftiende terecht in een pikzwarte wereld.
‘Privéhuizen waar jonge meiden worden misbruikt, zijn er overal. Niet alleen in de stad, ook op het platteland, ook in Twente’
Ze was vijftien en een lastige puber. Ze dacht dat ze de hele wereld aankon. Samen met een vriendin schopte ze tegen alles en iedereen. De twee meiden hingen veel op straat. ‘Ik was vroeger juist een verlegen meisje – toen ik klein was waren we vanuit het Westen naar Twente verhuisd – maar in de puberteit sloeg ik helemaal om.’ De ruzies thuis liepen steeds hoger op. De twee vriendinnen maakten plannen om van huis weg te lopen. De koffers stonden al klaar. En op een dag, na een hoogoplopende ruzie, vertrokken ze. Samen.
Een vriend die ze uit het centrum kenden, bood de meiden onderdak aan. ‘Hij was gewoon een wat oudere vriend.’ Soms konden ze echter niet in het huis terecht, later bleek dat hij zich ook met drugshandel bezighield. ‘Toen gebeurde het. Ik zat op een bankje in de stad en ik kreeg geld in mijn hand gedrukt, dat ik weggooide. Waarom kreeg ik geld? Even later werd ik een steegje in gesleurd, kreeg een mes op mijn keel. Ze dreigden mijn moeder en mijn zusje iets aan te doen. Mijn lingerie scheurde en ik werd misbruikt. Dat was de eerste keer.’
PREVENTIE
Peter Oskam
Burgemeester Capelle aan den IJssel
‘Handhavers, baliemedewerkers maar ook conciërges op scholen zijn onze oren en ogen’
Lees meer
Matras
Huilend kwam ze bij haar vriend aan. Hij troostte haar en waarschuwde haar voor een groep mannen in de stad die op zoek zou zijn naar jonge meiden. ‘Ik vertrouwde hem volkomen.’ Niet veel later werd ze weer meegenomen. Deze keer werd ze door een paar mannen een bus ingesleurd, ze kreeg een washand in het gezicht gedrukt en toen ze weer bijkwam, lag ze op een matras en zat ze aan de muur geketend in een onbekend huis. ‘De eerste klant stond al voor de deur.’
‘Ik vertrouwde hem volkomen’
Het begin van een nachtmerrie. ‘Ik ben op allerlei plaatsen op vreselijke manieren misbruikt, door de meest uiteenlopende figuren. Jong, oud. Mannen in pak. Ik herinner me het bedrijfspasje dat aan het pak van een man hing nog goed. Elke keer ging ik weer naar mijn vriend terug. Hij knapte me weer op. Ik had helemaal niet door dat hij er iets mee te maken had.’ Lisa zette haar gevoel uit en raakte zichzelf helemaal kwijt. Ze vermagerde, begon te drinken. ‘Ik ben vernederd, er is van alles met me uitgehaald. Ik was alleen maar aan het overleven.’
SIGNALEREN
Angelique Torenvlied
Aandachtsfunctionaris mensenhandel, gemeenten De Wolden en Hoogeveen
‘Wanneer ik een signaal binnen krijg van een collega probeer ik deze altijd te verrijken. Ik bel even met de wijkagent, met afdeling handhaving, bouw- en woningtoezicht. Wat is er al bekend over die persoon of dat pand?’
Lees meer
Netwerk
Tot de dag van de politie-inval. Op het bureau vertelden de agenten Lisa dat ze het slachtoffer was geworden van een mensenhandelnetwerk, van een loverboy. Ze herkende zichzelf helemaal niet in dat verhaal. ‘Bij loverboys dacht ik aan mooie jongens die meisjes met cadeautjes inpalmen. Zo ging het bij mij helemaal niet.’ Ze geloofde de agent niet toen hij vertelde dat haar vriend ‘haar handelaar’ was. ‘Hij was juist de enige die me nooit had aangeraakt. Ik vertrouwde hem juist.’
De politie raadde haar aan om te vertrekken. Weg uit Twente. Ze kon bij haar vader en stiefmoeder elders in Nederland terecht. ‘In no-time zat ik daar in huis. Ze waren heel lief, maar hadden geen idee wat er allemaal met me gebeurd was. Ik vertelde niets.’ Het ging snel bergafwaarts. Ze begon veel te eten, ze wilde ‘dat mooie meisje’ niet meer zijn, ze wilde niets meer voelen, kreeg woedeuitbarstingen. Thuis ging het niet langer. Lisa kwam in een internaat terecht. Langzaam begon haar herstel. Ze begon zich meer open te stellen in de groep, een van de begeleiders won haar vertrouwen. Maar haar nachtmerrie was nog niet voorbij.
‘We weten je te vinden’
Mannen uit het oude netwerk hadden haar opgespoord en stuurden sms’jes. Ze wilden haar niet loslaten. ‘Op een dag gingen we met een groepje van het internaat naar de kermis in de buurt. Daar hebben ze me gevonden. Ik zag ineens een mes flitsen en ben gaan rennen. Ik was zo bang.’
Haar wereld stortte in. Ze sloeg helemaal dicht en vertrouwde niemand meer. Na veel therapie krabbelde ze weer op. Ging weer naar school. ‘Ik ben altijd naar school blijven gaan, dat was toch mijn veilige haven. Op het eerste gezicht leek er weinig aan de hand, maar ik was zo beschadigd, ik dronk veel. Ik vind achteraf, dat scholen veel alerter moeten zijn. Ook zij hebben een taak om te signaleren en te melden.’
HANDHAVING
Video: Rens de Ron, gemeente Schiedam
Ze lopen seksadvertenties na en doen zich soms voor als klant. In de gemeenten Capelle aan den IJssel, Schiedam en Vlaardingen trekt het Regionaal Controleteam Prostitutie en Mensenhandel er regelmatig op uit. Rens de Ron, procesmanager Ondermijning bij de gemeente Schiedam, vertelt over deze bijzondere samenwerking in de regio tussen gemeenten, handhavers en politie (AVIM).
Later, toen Lisa in Twente weer op zichzelf ging wonen, ging het mis. ‘Ik was zo blij met mijn eigen plek, eindelijk. Ik had weer goed contact met mijn moeder en stiefvader. Maar het netwerk was erachter gekomen waar ik woonde en op een avond drongen ze mijn woning binnen. Toen ben ik door een groep mannen verkracht.’ Ze is even stil. ‘Het bloed zat tegen de muur.’
‘Ik was dood van binnen. Ik was niets waard. En dat is precies het gevoel dat ze je willen geven’
Haar huis werd daarna nog een paar keer opengebroken, als drugspand gebruikt. ‘Er werd coke gesnoven op tafel.’ Het was er niet meer veilig. Haar moeder stond erop dat Lisa thuis kwam wonen. ‘Ik weigerde. Ik wilde hen beschermen tegen die wereld.’ Maar haar moeder gaf niet op en Lisa kwam naar huis. De bedreigingen gingen nog een tijdlang door. Soms werd ze achtervolgd op straat, kreeg ze telefoontjes. ‘Je bent een hoer’, klonk het op de voicemail. Uiteindelijk liet het netwerk haar los.
Nu, jaren later, gaat het goed met Lisa. Ze is geen slachtoffer maar een overlever, klinkt het krachtig. Ze heeft een opleiding tot sociaalpedagogisch hulpverlener afgerond. Pijnlijk genoeg is Lisa een paar jaar terug gebeten door een teek en heeft ze de ziekte van Lyme opgelopen, waardoor ze nu met krukken loopt. ‘De huisarts, die mijn verleden kende, dacht dat ik een burn-out had en nam mijn klachten niet serieus. De diagnose kwam te laat.’
‘Het heeft bij mij heel lang geduurd voordat ik echt goede hulp vond’
Lisa blijft haar verhaal vertellen. Ze geeft voorlichting op scholen, wijkcentra, aan professionals. Er zijn nog veel misverstanden over mensenhandel, zegt ze. Ze heeft een hekel aan de term loverboys. Het klinkt te aardig. ‘Mensen hebben geen idee over wat voor netwerken we het hebben. Slachtoffers hebben goede hulp nodig, op maat. Voor hen wil ik het verschil maken. Het heeft bij mij lang geduurd voordat ik echt goede hulp vond. Maar iemands verleden mag niet zijn of haar toekomst worden.’
OPSPORING
Herman Bolhaar
Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen
‘Als een flinke groep jongeren onder de 24 jaar er een verdienmodel op nahoudt waarbij een ander ondergeschikt wordt gemaakt en seksueel wordt uitgebuit dan is dat verontrustend.’
Lees minder
Twintig jaar geleden is de eerste Nationaal Rapporteur door de Nederlandse regering aangesteld. Met de opdracht de aanpak van mensenhandel scherp te monitoren en alle partijen op een kritische manier wakker te houden. ‘En dat lukt zeker. Internationaal gezien zijn we zelfs voorloper in de aanpak van mensenhandel’, zegt Herman Bolhaar, inmiddels de derde Nationaal Rapporteur.
‘Papier is geduldig, we moeten nu doorpakken’
Veel is de afgelopen twintig jaar veranderd. De kennis over de verschillende vormen van uitbuiting is gegroeid, evenals het gevoel van urgentie en het aantal organisaties dat zich met mensenhandel bezighoudt. Corona heeft de afgelopen maanden de gordijnen nog verder open getrokken, stelt Bolhaar. ‘Het besef dat uitbuiting in elke gemeente voorkomt, is er zeker. Het is tijd voor daden. Papier is geduldig, maar we moeten nu doorpakken.’
De rol van de gemeenten is daarbij cruciaal. ‘Mensenhandel blijft vaak een abstracte term, maar als we het over mensen hebben, moeten we het concretiseren. Uitbuiting heeft zoveel gezichten. We moeten terug naar de hoek van de straat. Daar speelt het zich af. Over wie hebben het? Wie zijn de slachtoffers?’
‘Wie zijn deze jongeren?’
Burgemeesters moeten zich echt de vraag stellen: wie zijn de kwetsbare burgers in mijn stad? Willen wij een uitbuitingsvrije gemeente zijn?’ Die vraag is volgens Bolhaar hét begin. ‘’We zijn in Nederland in de gelukkige positie dat er voldoende partijen zijn die de burgemeester kunnen helpen om deze vraag te beantwoorden.’
De aanpak van mensenhandel is complex, weet de rapporteur. ‘Het is een enorme uitdaging. De kunst is om te professionaliseren, te verduurzamen, om goed samen te werken met al die partijen. De strijd tegen mensenhandel vraagt om volhardende deskundigheid.’ Ook de wetenschap is een belangrijke partner. Professionals in de praktijk moeten immers weten wat werkt en wat niet. Eerder pleitte de rapporteur al voor meer onderzoek naar recidive en achtergrond van de daders.
‘Daar zit nog wel een gat. Uit onze dadermonitor blijkt bijvoorbeeld dat een flink aantal jongeren onder de 24 jaar dader is. Dat is ernstig, we hebben het hier niet over winkeldiefstal. Wie zijn deze jongeren?’ De Nationaal Rapporteur wil in samenwerking met gemeenten een scherper beeld krijgen van dader- en slachtofferschap. ‘Die kennis is nodig om preventief te handelen. Ik geloof echt in vroegtijdig detecteren. Weten we wat er zich allemaal online afspeelt? Op scholen? Hebben we een beeld bij de slachtoffers en de daders? Het misdadige systeem leert heel snel. Wij moeten bijblijven.’
De Nationaal Rapporteur Mensenhandel en Seksueel Geweld tegen Kinderen rapporteert aan de regering over de aard en omvang van mensenhandel en seksueel geweld tegen kinderen in Nederland. De Nationaal Rapporteur monitort de effecten van het beleid dat op deze terreinen wordt gevoerd en doet aanbevelingen om de aanpak mensenhandel en seksueel geweld tegen kinderen te verbeteren.
