Docent-gestuurd ontdekkend leren bij de bètavakken
Modeldidactiek is een didactische methode voor docent-gestuurd ontdekkend leren voor de bètavakken, waarbij leerlingen samenwerkend komen tot conceptuele modellen o.a. met experimenten die zij zelf vormgeven. Deze aanpak leert hen heen-en-weer denken tussen verschijnselen en modellen/begrippen, weergegeven in verschillende representaties, zoals tabellen, grafieken, schetsen, schematische weergaven, formules, analogieën en fysieke modellen.
Voor een diepgaand begrip van natuurkunde is inzicht in de concepten essentieel, en dit kan alleen worden bereikt door leerlingen aan het denken te zetten. Wetenschappers en wiskundigen leren door te doen: zij construeren en gebruiken conceptuele modellen van de verschijnselen en testen deze om de uitkomsten van experimenten te voorspellen. Dit construeren gebeurt in onderlinge discussie en via het bereiken van consensus. In lessen volgens modeldidactiek werken leerlingen op dezelfde manier, waarbij zij hun begrip, vaktaal en vaardigheden ontwikkelen. Zij leren denken als wetenschapper / engineer / vakman en ontwikkelen zelfvertrouwen om zelfstandig bèta of technische problemen aan te pakken in een veelheid aan situaties.
De aanpak is voornamelijk ontwikkeld voor de bètavakken in het voortgezet onderwijs, in eerste instantie voor havo/vwo, waar lessenseries of losse lessen op deze manier gegeven kunnen worden. De aanpak is vermoedelijk ook toepasbaar in het primair onderwijs, vmbo en het vervolgonderwijs. De aanpak lijkt wat betreft werkvorm op de didactiek van Building Thinking Classrooms voor wiskunde.
Modeldidactiek is gebaseerd op de Modeling Instruction™ uit de Verenigde Staten, waar het al vele jaren succesvol wordt toegepast. De American Modeling Teachers Association (AMTA) heeft een uitgebreide set aan docentenmateriaal ontwikkeld en er zijn vele artikelen verschenen. Voor Nederland ontwikkelt een groep van docenten verenigd in een PLG materiaal voor het Nederlandse onderwijs. In samenwerking met AMTA worden cursussen georganiseerd.
Op Wikiwijs publiceren we de docentenhandleidingen die zijn ontwikkeld door de PLG. Alle handleidingen zijn te gebruiken onder een Creative Commons Licentie CC-BY-SA.