Nederlands HVX 5-vwo periode 3 23/24

Nederlands HVX 5-vwo periode 3 23/24

Introductie

Routeplanner

Week Werk

Kerstvakantie

 

2 (8-14)

 

 

 

 

 

 

 

Kies een leesboek en maak een leesplanning (zie in de quest 'Leesdossier' voor de richtlijnen en tips).

Lees in je leesboek.

 

Werken aan Romantiek, opdracht 1 uit de quest.

Werken aan opdracht Literatuurdag.

 

3 (15-21)

 

 

 

 

 

Lees in je leesboek.
Werken aan Romantiek, opdracht 1 uit de quest en werken aan Realisme, opdracht 2 uit de quest.

Maak opdracht Literatuurdag af.

Beginnen aan opdracht Inktaap.

 

4 (22-28)

 

 

 

 

 

 

 

Lees in je leesboek.

Werken aan  Naturalisme, opdracht 3 uit de quest.

Maak opdracht Inktaap af.

Bestudeer theorie speech en werken aan speech.

5 (29-4)

 

 

 

 

 

Lees in je leesboek.

 Werken aan speech.

Werken aan SE leesclub --> laatste kans om een afpsraak te maken voor gesprek leesclub

6 (5-11)

 

 

 

 

 

 

 

Lees in je leesboek.

Maak opdracht speech af en lever via Magister in (Word of Pages)

Werken aan SE leesclub.

 

 

7 (12-18)

 

 

 

SE Literatuur speech (10 % )+ mondeling (6 boeken)

Deadline:

Mindmap boek inleveren.

 

Voorjaarsvakantie  

Lezen voor je lijst

In deze periode werk je aan het domein Literatuur. Hieronder staat beschreven wat je moet kunnen en kennen op dit gebied.


Domein E: Literatuur

Subdomein E1: Literaire ontwikkeling

De kandidaat kan beargumenteerd verslag uitbrengen van zijn leeservaringen met een aantal door hem geselecteerde literaire werken.

* Minimumaantal: havo 8; vwo 12 waarvan minimaal 3 voor 1880.

* De werken zijn oorspronkelijk geschreven in de Nederlandse taal.

Subdomein E2: Literaire begrippen

De kandidaat kan literaire tekstsoorten herkennen en onderscheiden, en literaire begrippen hanteren in de interpretatie van literaire teksten.

Subdomein E3: Literatuurgeschiedenis

De kandidaat kan een overzicht geven van de hoofdlijnen van de literatuurgeschiedenis, en de gelezen literaire werken plaatsen in dit historisch perspectief.

Voor vwo-kandidaten betekent dit dat je voor je leeslijst in totaal 12 boeken leest op niveau 4 en hoger. Natuurlijk mag je hier een opbouw in laten zien, vanaf jaar 4 t/m 6. Hiervan lees je minimaal twee historische titels.

Op www.lezenvoordelijst.nl vind je de beschrijvingen van de niveaus en welke boeken daarbij horen (en andersom). Kom je er niet helemaal uit? Weet je niet wat bij je past? Kom dan zeker langs bij je vakcoach!

Kijk voor extra informatie en tips zeker even naar Bronnen (onderaan deze quest).

Opdracht Juryrapport INKTAAP

In deze periode rond je het lezen van je boek voor het project Inktaap af, een boekenprijs waarbij jongeren zoals jij de jury vormen. We sluiten dit af met de INKTAAP-dag, een bijeenkomst voor scholieren uit heel Nederland. Deze speciale dag vindt plaats op dinsdag 14 februari in Rotterdam. Noteer dit vast in je agenda!

Je hebt gekozen uit de volgende titels:

Wormmaan, Mariken Heitman,

Vaders die rouwen, Carmien Michels (verhalenbundel),

Op weg naar De Hartz, Wessel te Gussinklo.

Verwerkingsopdracht: JURYRAPPORT
Om te onthouden wat je hebt gelezen, maak je meestal een mindmap bij je gelezen boek. Dit keer maak je samen een juryrapport. Hoe je dit doet, bespreek je met je leesgenoot en je vakcoach tijdens de blox. Maak hiervoor een afspraak!
Je hebt de vrijheid om bijvoorbeeld te kiezen voor een filmpje of een geschreven verslag.

Het juryrapport sturen we naar de organisatie INKTAAP. Jullie rapport heeft invloed op welk boek dit jaar de INKTAAP-prijs krijgt. Maak er dus serieus werk van!

DEADLINE: 18 januari 2023.

Welke zaken je kunt bespreken in je juryrapport, vind je bijvoorbeeld in de bekende mindmap (zie bijlage). Je gebruikt hiervoor ook de vragen van de bijbehorende Leesclub(s) op litlab.nl. Je vindt daar ook voorbeeldvragen die kunnen terugkomen in het mondeling over je boeken in periode 3 in jaar 6. Doe er je voordeel mee!

Aandachtspunten juryrapport

Hoe schrijf je een juryrapport? 

Je hebt een (of meer) boek(en) voor de Inktaap-prijs gelezen. Hierover schrijf je een beknopt juryrapport. Dit mag je ook opnemen op video of als Keynote presenteren, maar ook dan schrijf je eerst je argumentatie uit. 

Indeling
Maak een vaste indeling: inleiding, middenstuk, slot. In de inleiding vertel je kort de aanleiding en kort je mening. In het middenstuk geef je je argumentatie en in het slot geef je je conclusie. 
 

Waarderingswoorden
Als je je mening of oordeel geeft, doe je dit altijd beargumenteerd. Hiervoor gebruik je verschillende argumenten. 

Gebruik waarderingswoorden of beoordelingswoorden, zoals: moeilijk, makkelijk, droevig, gevoelig, herkenbaar, saai, etc. Geef daarna altijd aan waarom je dat vindt. 


De argumentatie
Je geeft je oordeel aan de hand van de volgende zeven argumenten. In de blox hoor je hier nog meer over (zie kopie die wordt uitgereikt). 

 

  • Structurele argumenten Hoe is de opbouw van het boek, hangt alles goed samen? Gebruik hiervoor ook de elementen die op je mindmap staan.
     
  • Realistische argumenten Hoe levensecht of waarschijnlijk is het verhaal? Bij een scifi-verhaal of een sprookje is dit natuurlijk minder relevant.
     
  • Vernieuwingsargumenten Is het vernieuwend? Is het een origineel verhaal of idee? Is de vorm origineel? Let hierbij bijvoorbeeld op de gebeurtenissen, de stijl, de personages. 
     
  • Morele argumenten Moraal zegt iets over goed en kwaad, wat is juist en onjuist om te doen. In verhalen gedragen personages zich soms juist niet zoals wordt geaccepteerd in de echte wereld. Denk aan relaties of conflicten, of de grenzen van de wetenschap.
     
  • Emotivistische argumenten Een boek kan je raken, of juist niet. Een verhaal maakt vaak gevoelens los, een emotie. Van angst (griezelige beschrijvingen, spannende twist) tot verdriet (het loopt slecht af met het personage). 
     
  • Intentionele argumenten Deze gaan over de bedoeling van de schrijver. Maar dit is een lastige, want je weet vaak niet wat de schrijver heeft bedoeld. Je gebruikt dit argument dus eigenlijk niet vaak. 
     
  • Stilistische argumenten Hierbij let je op de schrijfstijl: zijn er veel lange zinnen gebruikt? Staan er ouderwetse of moeilijke woorden in? Veel of weinig bijvoeglijke naamwoorden? (en wat is het effect daarvan?). Staan er zelfbedachte woorden in? Veel dialogen? En zijn die dan levensecht of houterig? 



     

 

Opdracht SE Leesclub

Je hebt tot nu toe een heel aantal boeken en verhalen gelezen. Als je het aanbevolen leesplan hebt gevolgd (elke periode 1 titel), dan heb je er nu zeker zes uit. Van middeleeuws tot Renaissance, van toneel tot moderne roman. Met je 'leesclub' bespreek je jouw gelezen boeken, aan de hand van een aantal vragen (bijvoorbeeld via je gemaakte mindmaps).

Opdracht
In een gesprek met je leesclubgenoten reflecteer je op je gelezen boeken. Je gebruikt hiervoor:

  • het juryrapport voor de Inktaap,  
  • jouw gemaakte mindmaps (en evt. andere verwerking).

de Leesclub-vragen bij jouw gelezen boek op www.litlab.nl.

Je moet over onderstaande literaire begrippen kunnen vertellen. Dat kan niet bij elk boek altijd uitgebreid. Let vooral op wat jij interessant vindt of wat jou opviel bij het lezen van het boek.

  • auteur/titel
  • thema
  • motieven
  • personages
  • perspectief
  • tijd
  • ruimte
  • stijl
  • jouw verwachting (is die uitgekomen?)
  • wat sprak je aan/wat juist niet?

Geef daarnaast ook je eigen oordeel, gebaseerd op jouw ervaring en vergelijking. Dit doe je bijvoorbeeld aan de hand van de volgende elementen. Er staan een paar voorbeeldvragen bij, om  je op ideeën te brengen. Ga vooral zelf in gesprek met elkaar en wacht niet op vragen van de coach. Verwerk zeker de volgende zaken:

Gebeurtenissen

  • Kwamen ze levensecht over? Heb je weleens iets zoiets meegemaakt, zet het je aan het denken?
  • ​Ken je andere boeken, films, games, etc. waarin dit soort dingen ook werden beschreven?


​Personages

  • Waren het 'echte' personen, of meer typetjes?
  • Kon je je inleven? Vond je de personages sympathiek, of juist niet?
  • Wanneer dacht jij: dit zou ik heel anders hebben aangepakt?


Opbouw

  • Vond je het verhaal makkelijk te volgen? (Zo nee, wanneer niet?)
  • Welk stuk vond je het spannendst/saaist? Waarom?
  • Waren er flashbacks of vooruitwijzingen? Maakten die het verhaal duidelijker?
  • Had je een boek met een wisselend perspectief? Leg uit welk effect dit had op jou als lezer.

 

Taal en stijl

  • Wat was de eerste zin? Welk effect had die zin?
  • Wat vond je van de stijl van de schrijver? Wat spreekt jou wel/niet aan?
  • Leest het boek makkelijk of niet? Hoe komt dat?
  • Welke zin uit het boek zou jij op een T-shirt zetten? (Schrijf die op, die mag je uiteraard voorlezen).

    Schrijver
  • Kende je de schrijver al? Zo ja, waarvan? (tip van je ouders?)
  • Welke boeken heeft de schrijver nog meer geschreven?
  • Hoort deze schrijver bij een bepaalde stroming?

Maak voor het leesclubgesprek een afspraak met je vakcoach.
In het gesprek laat je zien dat je je in het boek hebt verdiept. Je maakt gebruik van de literaire begrippen om over het verhaal te praten. Laat zien dat je het boek hebt begrepen of dat je, beargumenteerd, tot nieuwe inzichten komt.

LET OP: maak gerust gebruik van scholieren.com en andere websites, zoals hebban.nl of lezenvoordelijst.nl. Controleer en vergelijk wel of de inhoud klopt. Bij een leesgesprek staat niet de samenvatting centraal, wel jouw kijk op het verhaal.

  • Maak gebruik van de Uittrekselbank van Biblion. Via de website log je in via Magister (zie bericht in Teams). Hier vind je samenvattingen en veel handige achtergrondinformatie bij jouw boek.

Bewaar je aantekeningen, mindmaps en eventueel andere verwerking goed. Dit kan je helpen bij je  voorbereiding op je mondeling in jaar 6.

Het leesclubgesprek is een onderdeel dat uitmaakt van je PTA (zie je PTA-boek).

Literatuurgeschiedenis


Romantiek, realisme en naturalisme

Je verdiept je bij literatuurgeschiedenis in onder meer de Romantiek, realisme en naturalisme. Dit doe je door de opdrachten te maken en uiteraard door teksten te lezen. Ook zijn er een paar blox waarbij je uitleg krijgt bij de teksten en schrijvers.

Heb je nog geen twee historische werken op je lijst? Lees dan een compleet werk uit deze periode. Denk bijvoorbeeld aan onderstaande titels, waarover je meer hoort tijdens de blox.
Klik de titel aan om de tekst van het boek te zien. Je kunt het complete boek op deze manier digitaal lezen. Je mag natuurlijk ook kiezen voor een papieren en/of hertaalde versie (moderne spelling).

Lezen negentiende eeuw:


Meld je vooral ook aan voor de leesblox! SIG houdt deze gewoonlijk op vrijdagmiddag.

Opdracht 1: Romantiek



Opdracht 1:

Opdracht 1: Romantiek

In de startweek krijg je een papieren boekje met theorie en onderstaande opdrachten uitgereikt. Je vindt de theorie ook op literatuurgeschiedenis.nl. Daarnaast haal je je informatie uit de blox.

 

Algemeen

1 De stroming Romantiek kreeg in Nederland niet veel voet aan de grond. Geef hier een verklaring voor.

2 Noem twee voorbeelden van Europese schrijvers en titels van werken die in de Romantiek opkwamen en bekend werden.

Piet Paaltjens, Snikken en grimlachjes

3 Het werk van Piet Paaltjens wordt wel als enige tot de enige zuivere Romantiek. Hoewel hij zwarte humor toont in zijn gedichten, neemt hij als schrijver het leven ook echt zwaar.

  1. Zoek een gedicht van hem op en lees dit. Geef aan waar hij zwarte humor gebruikt. Noteer de hele regel of passage.
  2. Geef een voorbeeld van een romantisch kenmerk in het gedicht.
  3. Noem drie kenmerkende zaken over de schrijver Piet Paaltjens, die jou zijn bijgebleven.

Slotopdracht / Kies uit:
A) Maak een presentatie/poster/video/geluidsopname of maquette over het leven en/of werk van Piet Paaltjens. Laat hierin duidelijk zien wie de schrijver is, waarom hij bekend is geworden en wat er zo kenmerkend is aan zijn werk. Leg ook uit bij welke stroming zijn werk hoort.

B) Haverschmidt (de echte naam van Piet Paaltjens) werd een geliefd voorlezer en kon zijn gedichten goed voorlezen. Maak een eigen werk, gedicht/spoken word/rap in de stijl van Piet Paaltjens. Geef een moderne draai aan een van zijn gedichten, bijvoorbeeld Voor Rika of De zelfmoordenaar.
Combineer dit met een geluidsopname en/of animatie. Dit mag je in duo’s doen. Ken je iemand met een prachtige stem? Het voordragen zelf mag je eventueel door iemand anders laten doen.  

Klaar? Zet je opdrachten in Egodact! Bewaar ze ook zelf goed (foto/Word/Pages, etc.).

Romantiek literatuurgeschiedenis

Multatuli - schrijver van Max Havelaar

Multatuli - Eduard Douwes Dekker

Wie was Multatuli?

samenvatting: Max Havelaar, Saïdjah en Adinda

Opdracht 2: realisme

Opdracht 2: realisme

Camera Obscura

De satirische verhalen van Nicolaas Beets (echte naam van ‘Hildebrand’) staan zo’n beetje op de grens van Romantiek en realisme, wordt wel gezegd door literatuurwetenschappers.

3. Zoek hier twee argumenten voor. Doe dit aan de hand van zijn werk Camera Obscura. Via de quest kun je (een deel van) zijn werk lezen. Je kunt een korte bewerking inzien tijdens de blox.

4. In Camera Obscura maakt Beets gebruik van ‘speaking names’, namen met een betekenis. Kies er twee uit. Leg de betekenis uit en waarom Beets deze heeft gekozen.

5. Verklaar de titel van het boek.

Max Havelaar

6. Max Havelaar van Multatuli (Eduard Douwes Dekker) is een uniek boek dat toch aansluiting heeft bij stromingen in de toenmalige letterkunde. Leg uit waarom het zowel bij het realisme als bij de Romantiek hoort.

7. Zoek op wat het cultuurstelsel inhield, wanneer het ingevoerd, wanneer het afgeschaft is. Noteer dit zo dat je het later weer goed kunt uitleggen.

8. Het boek is verdeeld in verschillende genres. Waarom zou Multatuli hiervoor hebben gekozen en niet voor een simpele, ingezonden brief?

9. Lees of beluister de speech van Max Havelaar, die hij aan het einde van het boek houdt. Tegen welk onrecht in de Nederlandse maatschappij zou hij in deze tijd kunnen opstaan?

Fabriekskinderen, Jacob Jan Cremer

10. Net als Multatuli, schreef Cremer in zijn boek Fabriekskinderen over misstanden onder de burgers.

a) Om welke misstanden ging dit?

b) Waartegen kwam hij in verzet?

c) Werd er geluisterd naar zijn ‘aanklacht’?

Slotopdracht / Kies uit:
Kies een maatschappelijk onderwerp waarover jij je druk maakt, dat bijvoorbeeld te maken heeft met uitbuiting of kinderrechten. Wat zou echt moeten worden aangepakt?

A) Schrijf een speech (ca. 1 A4) voor een moderne Max Havelaar, gericht aan koning Willem-Alexander. Je speech neem je op als geluidsopname of video. Je mag deze speech ook gebruiken als voorbereiding voor je SE speech. Overleg dit wel eerst met je vakcoach, want hiervoor moet je wel meer van Max Havelaar/Multatuli hebben gelezen.

B) Schrijf een ingezonden brief (ca. 1 A4) als een moderne Max Havelaar, gericht aan lezers van NRC of de Volkskrant. Kijk hiervoor ter inspiratie op de Opinie-pagina’s van deze kranten.

C) Stel je voor: Jij hebt net het verhaal van Saïdjah en Adinda en/of Fabriekskinderen gehoord/gelezen. In de negentiende eeuw was er al tv en jij wilt de Nederlandse kijkers laten weten dat hun situatie moet veranderen. Maak een SIRE-spotje/reclamefilmpje (1 tot 2 minuten) waarin je de kijkers hiervan op creatieve wijze gaat overtuigen of aan het denken zet. Kijk voor voorbeelden op het SIRE-kanaal op YouTube.

Bespreek jouw creatieve verwerking met een kunstdocent: meneer Jansen en mevr. Van Westrop kunnen je tips en feedback geven over het maken van filmpjes en voordracht/speeches.  

Klaar? Zet je opdrachten in Egodact! Bewaar ze ook zelf goed (foto/Word/Pages, etc.).

Fabriekskinderen - Jacob Jan Cremer, tegenstander van kinderarbeid

de mini-samenvatting: Fabriekskinderen

Piet Paaltjens (François Haverschmidt) - zwarte humor

Opdracht 3 naturalisme


(geluidloos filmpje, Louis Couperus op zijn zestigste verjaardag)

Couperusjaar
2023 is uitgeroepen tot Couperusjaar. 16 juli 2023, is het precies 100 jaar geleden dat Louis Couperus (1863-1923) overleed. Destijds schokte zijn dood vriend en vijand: één van Nederlands beroemdste schrijvers was plotseling heengegaan. Nu, bijna een eeuw later, wordt zijn werk nog volop gelezen en bestudeerd. Tijdens het Couperusjaar 2023 zal er extra veel aandacht zijn voor Couperus’ nalatenschap (neerlandistiek.nl).

In de blox deze week: 
We lezen onderstaand artikel over Eline Vere. Zij wordt door de schrijfster vergeleken met een millennial babe. Kun jij je daar in vinden of juist niet? Reageer op twee argumenten uit het artikel. 

 

Eline Vere, millennial babe

 

 

mini-samenvatting: Eline Vere van Louis Couperus

Opdracht 3: naturalisme

 


Naturalisme
Uit het realisme volgde het naturalisme. Schrijvers probeerden in hun personages te laten zien dat afkomst en erfelijkheid veel invloed had: je leven wordt hierdoor bepaald en je hebt er zelf weinig invloed op. Schrijvers ‘ontleedden’ hun personages als het ware, in het verhaal werd duidelijk waarom iemand zich op een bepaalde manier wel móest gedragen.

Frederik van Eeden
Als psychiater wist Frederik van Eeden veel van de menselijke psyche en deze kennis past hij toe in zijn romans. Van Eeden was een idealistisch mens en richtte de kolonie Walden op.

 

  1. Lees de theorie over Van de koele meren des doods. Beluister daarna (via literatuurgeschiedenis.nl) de Klara-podcast Van de koele meren des doods van Frederik van Eeden.
  1. Waarom vindt Rika Ponnet dit boek een klassieker?
  2. Wat is volgens haar het thema van dit boek?
  3. Wat maakt dat dit boek nog steeds mensen aanspreekt, volgens Rika Ponnet?

 

   12  Zoek uit wat de kolonie Walden was: geef een korte schets van het ontstaan van deze kolonie en wie er bij betrokken waren. Wat was het ideaal dat erachter zat?

 

Marcellus Emants, Een nagelaten bekentenis


Emants schreef het boek Een nagelaten bekentenis. Hij wordt wel de eerste naturalist genoemd. Het boek begint zo: ‘Mijn vrouw is dood en al begraven. Ik ben alleen in huis met mijn twee meiden. Ik ben weer vrij. Maar wat baat me nu die vrijheid?’

Hoofdpersoon Willem Termeer heeft net zijn vrouw verloren. Hij heeft geen baan, maar leeft van een erfenis. Hij komt tot weinig en hij gelooft niet dat hij zelf veel kan veranderen aan zijn situatie. Willem ziet niet goed hoe hij zijn leven zin kan geven.

 

14 Vind jij dat je zelf verantwoordelijk bent voor je daden? In hoeverre kun je jezelf veranderen? Wat vind jij van de levenshouding van Willem?


Louis Couperus, Noodlot en Eline Vere

Noodlot werd eerst niet uitgegeven als boek, wat Couperus enorm frustreerde. Later wel én het verscheen ook in Engeland, waar het een succes werd. De Britse schrijver Oscar Wilde schreef Couperus een brief om hem ermee te complimenteren. In 1982 werd Noodlot bewerkt tot televisietoneel.

15 Noem twee redenen waarom Noodlot zo geschikt bleek voor televisie/toneel.

16 Zoek op literatuurgeschiedenis.nl of in je boekje op waar Eline Vere over gaat. Lees enkele pagina’s (in de blox zijn exemplaren van het boek beschikbaar).
Bekijk ook het filmpje Eline Vere (onder deze opdracht).
Wat kun je zeggen over de stijl? Spreekt die jou aan of juist niet? Leg uit aan de hand van een citaat.

Slotopdracht / Kies uit:

A) Ken jij iemand uit de showbiz (bv. YouTube, Insta, tv/film-acteur) die wel wat op Eline Vere lijkt? Waar zit die gelijkenis in? Schrijf een kort interview (5 vragen) met Eline Vere, alsof ze in deze tijd zou leven. Met welke problemen zou zij nu worstelen?

B) In Noodlot zou je wel wat trekjes van een soapserie kunnen zien.
Maak een trailer of cliffhanger voor ‘Noodlot, de soap’ van ca. 1-2 min. waarin je kijkers verleidt om het boek te lezen. Zorg ervoor dat de belangrijkste personages en uiteraard een belangrijke gebeurtenis aan bod komt.

 

Eline Vere - Louis Couperus

Opdracht SE speech

Voor je SE houd je een speech bij jouw gelezen werk. Je hebt hier al ervaring mee opgedaan in jaar 4. Deze speech mag je houden naar aanleiding van een historisch werk, bijvoorbeeld de Max Havelaar, maar dit mag ook bij het boek dat je hebt gelezen voor de Inktaap. Je mag de speech van tevoren opnemen op video. Bespreek dit van tevoren goed met je vakcoach.
 

SE Speech bij boek
Het boek is uit, maar de hoofdpersoon (of personen) in jouw gelezen boek heeft waarschijnlijk nog een leven te gaan. Hij of zij gaat misschien een relatie aan, afstuderen, een reis maken, een kind krijgen, een baan vinden, de politiek in of een bedrijf starten? Jij schrijft een speech bij een van deze gebeurtenissen. Stel je daarbij voor dat jij de beste vriend(in), ouder of coach van de hoofdpersoon bent. Bij deze speech maak je een Keynote (of Powerpoint), met daarin afbeeldingen die het leven van de hoofdpersoon laten zien.

In de speech komen de volgende elementen aan bod: gebeurtenissen, karakter, plaatsen, motieven, boodschap. Lees verder voor de uitleg per element.

Gebeurtenissen

Maak eerst een samenvatting van het leven van de hoofdpersoon. Fantaseer nu verder: wat zou er kunnen gebeuren met de hoofdpersoon? Welke levensveranderende gebeurtenis staat hem of haar nog te wachten? Een huwelijk? Een feest omdat ze eindelijk haar studie heeft afgemaakt? Een prijs vanwege een bijzondere wetenschappelijke ontdekking of uitvinding? Een emigratie?

Bedenk hoe het leven van de hoofdpersoon zal verlopen na het boek. Dat moet je zelf verzinnen, maar het moet wel aansluiten op de gebeurtenissen in het boek. Bedenk bij welke gebeurtenis jij een speech kunt schrijven en bedenk vanuit welke rol jij de speech schrijft (coach, ouder, vriend, broer/zus, etc.).

Karakter

Beschrijf het karakter van je hoofdpersoon aan de hand van drie foto’s en drie citaten uit het boek. De foto’s kun je zelf maken, of je gebruikt bijvoorbeeld foto’s van unsplash.com. Kies foto’s die iets van het karakter van de hoofdpersoon laten zien. Zet onder elke foto een passend citaat uit het boek.

Plaats

Neem je boek nog eens goed door: welke plaatsen waren belangrijk? Wat heeft de hoofdpersoon daar gedaan? Zet foto’s van minimaal twee belangrijke plaatsen in je Keynote en vertel in de speech waarom deze plaatsen belangrijk waren.

Motieven

Welke voorwerpen waren belangrijk in het boek? Kies de twee belangrijkste en zoek daarbij een passend plaatje voor je Keynote. Zaken die steeds terugkeren noemen we motieven (bijvoorbeeld een zwaard in een ridderverhaal). Meestal kun je een motief vinden in boekbesprekingen op internet. Een motief ondersteunt altijd het thema van het boek. Kom je er niet uit of kun je het niet direct vinden? Neem deze vraag mee in je leesclub, zodat je samen (met je vakcoach) op ideeën komt.

Boodschap

Elk verhaal heeft een boodschap, een hoofdgedachte. Wat wil de verteller met dit verhaal zeggen? Laat de boodschap zien in jouw Keynote. Misschien wil je de boodschap wel aanpassen? Je kunt bijvoorbeeld aantonen dat de boodschap in dit verhaal niet goed was, omdat het alleen maar tot problemen heeft geleid.

 

Tijdens de blox bespreken we een concreet voorbeeld bij een boek, zodat je weet hoe jouw Keynote er ongeveer uit kan zien.

De speech

De vijf bovengenoemde elementen verwerk je in je speech van circa 500 woorden. Je speech presenteer je aan je vakcoach en een aantal leerlingen. Je speech duurt 5-7 minuten. Je mag de speech ook als video inleveren. Doe dit ALLEEN in overleg met je vakcoach.

 

 

  • LET OP: Je kunt de hele periode 3 een afspraak maken voor de speech.
  • Je mag ook de speech inleveren als video, dan is de deadline op Deadline Dinsdag.
  • Je kunt de speech ook houden tijdens de Literatuurdag, als jouw bijdrage. 

Bekijk ook deze speechtips van het Debatinstituut.


(met dank aan: Aukje Inberg)

Opdracht HVX Literatuurdag

Literatuurdag *datum volgt*

Speeddate boeken

Tot slot ben je actief op de Literatuurdag op *datum volgt*. Op deze dag houd je onder meer een speeddate over jouw gelezen boeken. Het precieze tijdstip wordt t.z.t. bekendgemaakt.

In de speeddate vertel jij in korte tijd aan andere leerlingen iets over jouw boeken: in een soort mini-pitch laat jij in 3 minuten weten waarom jouw boek zo interessant/saai/spannend/verrassend/een aanrader is!

Is de tijd om? Dan draai je door naar de volgende kandidaat, tot de tijd om is.

Je bespreekt in jouw speeddate:

* auteur/titel
* thema
* motieven
* perspectief
* tijd
* ruimte
* stijl
* jouw verwachting (is die uitgekomen?)
* wat sprak je aan/wat juist niet?
* voor wie is het boek een aanrader? (waar moet je wel/juist niet van houden?)
Geen spoilers!

Houd uiteraard rekening met de tijd. Je kunt niet uitgebreid ingaan op een ingewikkelde verhaallijn, maar je kunt wel iets zeggen over jouw persoonlijke mening over het boek. Sommige onderdelen zijn misschien niet (duidelijk) aanwezig in jouw boek of zijn te ingewikkeld om in 3 minuten te vertellen. Bereid jouw speeddate in ieder geval goed voor. Deze voorbereiding laat je van tevoren zien aan je vakcoach. Je zet de voorbereiding ook in Egodact.


Presentatie Literatuurdag
Zie jij jezelf speechen als Max Havelaar, rondlopen als drama queen Eline Vere of een Piet Paaltjens die zwartgallige gedichten declameert?

Op de literatuurdag laat je jouw creatieve inbreng zien. Je mag ook jouw speech bij een van je boeken tijdens deze dag houden.

Bij de onderdelen Romantiek, realisme en naturalisme heb je een poster, film of andere presentatie gemaakt. Die presenteer je uiteraard op de Literatuurdag.

Deze opdrachten maken deel uit van je PTA (zie je PTA-boek).

Bronnen

Handig voor de voorbereiding van je mondeling/leesclubgesprek:

http://lezenvoordelijst.nl

Hier vind je veel informatie over jouw gelezen boek. Ook vind je hier het leesniveau. Op havo-niveau werk je toe naar minimaal niveau 3, op vwo-niveau werk je toe naar minimaal niveau 4. Als je een boek van niveau 1 of 2 hebt, zet je daar hogere niveaus tegenover. Door de jaren heen is jouw leesniveau natuurlijk gestegen. Laat jouw boek altijd eerst voor je lijst goedkeuren door je vakcoach.


https://scholen.uittrekselbank.nbdbiblion.nl
Via deze site kun je alles vinden over je boek: alle begrippen (en meer) die op je mindmap staan, vind je hier uitgebreid terug. Begrijp je het motto niet? Kun je de titel eigenlijk niet uitleggen? Neem dan vooral hier een kijkje.

https://www.hebban.nl/

Op deze site delen lezers hun mening en tips over boeken. Je vindt er recensies en tips over boek
en.

https://www.literatuurgeschiedenis.org/
Hier vind je veel informatie over literatuurgeschiedenis: belangrijke zaken uit de tijd waarin een boek of tekst werd geschreven, achtergrondinformatie over schrijvers en stromingen in de literatuur.

https://litlab.nl/leesclubs/
Hier vind je leesclub-vragen bij heel veel boeken. Zit jouw boek erbij? Bekijk de vragen en bedenk welke antwoorden jij zou geven. Je kunt er ook mee oefenen met je groepje en je vakcoach.


Bron: Reid, J., Geleijnse, B. & Tol, J.M. van (2003)
Fokke en Sukke hebben geen idee. [Soest]: Catullus

Extra bronnen literatuurgeschiedenis

Literatuur in de negentiende eeuw

Literatuurgeschiedenis: Durf te voelen (1830-1860)

Literatuurgeschiedenis: Durf je uit te spreken (1860-1880)

meer over Louis Couperus: 

Zo ik ièts ben.... ben ik een Hagenaar 
https://www.hebban.nl/spot/literatuurclub/nieuws/schrijver-in-schijnwerper-louis-couperus