Over de pilot
MNEXT, het expertise centrum voor materialen- en energietransitie van Avans Hogeschool en HZ University of Applied Sciences, heeft in een eerder traject het lesprogramma ‘Planeetvriendelijk Consumeren’ ontwikkeld. Dit programma bestaat uit een serie modules die vanuit een biobased en circulaire context leerlingen van het voortgezet onderwijs leren denken en handelen in toekomstbestendige oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken. Problemen als de schaarste van grondstoffen en de opwarming van de aarde welke onder andere veroorzaakt worden door het gebruik van fossiele grondstoffen, overconsumptie en afval. De insteek van het programma is multidisciplinair waardoor niet alleen techniek, maar ook de maatschappelijke betekenis gaat leven bij de professionals van de toekomst. Door middel van de juiste hoeveelheid begeleiding worden de opdrachten geacht geschikt te zijn voor alle niveaus van het voortgezet onderwijs vanaf het tweede leerjaar. Tijdens de uitvoering leren de leerlingen studievaardigheden die aansluiten bij het HBO.
De Vereniging NLT heeft voor de bovenbouw in het verleden een leerlijn duurzame ontwikkeling ingericht, en ook binnen het nog te ontwikkelen onderbouwprogramma zal een leerlijn duurzame ontwikkeling ingericht worden. Op dit moment is er voor het onderbouwprogramma één module opgeleverd met als onderwerp ‘Duurzaam consumeren’. De lessen gaan over het maken van bewuste keuzes, de toepassing van verleidingstechnieken in de supermarkt en het kritisch kijken naar claims op etiketten van producten uit de supermarkt. Er is in deze lessenreeks veel aandacht voor eigen inbreng van leerlingen, die in deel 2 actief aan de slag gaan met een keuzeopdracht. In kleine groepjes werken ze aan een eindproduct dat ze presenteren.
Door MNEXT is met de Vereniging NLT contact gelegd om hun vakoverstijgende lesmateriaal ook via de Vereniging NLT te verspreiden en in te bedden. De vereniging heeft aangegeven behoefte te hebben aan meer lesmateriaal over duurzaamheid en denkt daarbij aan een module over duurzaam transport. Om leerlingen te motiveren zich in duurzaamheid te verdiepen, is een context nodig die dicht bij hun belevingswereld staat. Duurzaam transport biedt zo’n context. Vraagstukken over de milieubelasting van elektrische fietsen, vliegvakanties en het laten bezorgen van pakketjes raken allemaal aan het leven van een VO leerling.
|
Impuls open leermateriaal steunt dit project
Hoe komt open leermateriaal in de praktijk het beste tot zijn recht? Om dit te ontdekken, ondersteunt Impuls Open Leermateriaal projecten met begeleiding en subsidie. We monitoren deze projecten en de kennis die we opdoen, borgen we en maken we beschikbaar voor anderen. Zo geven we open leermateriaal een rotsvast fundament.
De pilot "Biobased en Circulair lesmateriaal" heeft in de eerste lichting een positief advies van de jury gekregen. De jury vond de aanvraag helder en goed omschreven. De pilot zal waardevolle resultaten opleveren die voor de hele sector relevant zijn.
|
Ga naar de communitypagina
De pilots hebben een gezamenlijke communitypagina waar deelnemers kennis kunnen delen door nieuwsberichten en documenten te plaatsen, elkaar vragen stellen en de agenda in te zien.
Deze pagina is openbaar, maar alleen leden kunnen berichten of reacties plaatsen.
Lid worden:
- Ga naar de inlogpagina en log in met je school of persoonlijk entree-account.
- Verstuur de benodigde persoonsgegevens in het formulier.
- Na goedgekeuring van je aanvraag krijg je hiervan bericht via de mail.
- Bevestig je lidmaatschap door de link in deze mail te volgen.
Wat gaan we opleveren?
De Vereniging NLT geeft aan dat duurzame ontwikkeling op alle scholen een belangrijk thema is of wordt. Duurzaamheid is actueel en relevant, en is iets waar we in het onderwijs absoluut aandacht aan moeten besteden. Het is júist van belang voor onze leerlingen zélf dat we op een duurzame wijze met onze wereld omgaan, zodat zij later ook nog over een leefbare wereld kunnen beschikken. Tegelijkertijd leidt duurzame ontwikkeling in de maatschappij tot veel discussie, en is het belangrijk dat leerlingen in staat zijn om een onderbouwde mening te vormen en deze, met respect voor andere standpunten, naar voren kunnen brengen. Lessen over duurzaamheid bieden dus handvatten om aan de slag te gaan met burgerschap(svaardigheden); ook een actueel en relevant thema binnen het funderend onderwijs.
Goed lesmateriaal op het gebied van duurzaamheid en burgerschap zal zichzelf ‘verkopen’ middels olievlekwerking. Voor de vindbaarheid van het materiaal, en dus het ‘opstarten’ van de olievlek, is het verstandig om ook gebruik te maken van bestaande netwerken, zoals in dit geval het netwerk van de Vereniging NLT. Bij deze vereniging zijn ongeveer 230 VO-scholen in Nederland aangesloten welke allemaal gebruik maken van het modulaire lesmateriaal wat ontwikkeld is en beschikbaar gesteld wordt door de vereniging. De ambitie van de vereniging is om uiterlijk aan het begin van schooljaar 2026/2027 een volledig onderbouwprogramma ontwikkeld te hebben. Scholen kunnen dan NLT als volwaardig vak in de onderbouw aanbieden. Het materiaal wat in deze pilot ontwikkeld gaat worden, zal deel uitmaken van dit onderbouwprogramma en op deze wijze een plek krijgen in het VO onderwijs in Nederland.
MNEXT vindt het belangrijk om leerlingen bewust te maken van de urgentie van de materiaal- en energietransitie die wordt bewerkstelligd door een basis van een biobased en circulaire economie. Door niet alleen bewustzijn te creëren maar hopelijk ook interesse om in deze richting verder te gaan studeren draagt het ook bij aan het opleiden van toekomstige professionals. In meer bredere zin, omdat MNEXT een samenwerking is van Avans en HZ Hogeschool is er ook een belang om leerlingen van het voortgezet onderwijs te interesseren voor techniek. Het openleermateriaal wordt al aangeboden via de website van MNEXT en via wikiwijs. Middels de platformen Bèta Techniek en Vereniging NLT wordt aandacht besteed aan het lesprogramma.
Tijdens het ontwikkelproces zal regelmatig input en feedback gevraagd worden van onder andere de Programmacommissie onderbouw van de Vereniging NLT. Deze commissie bestaat uit (ervaren) docenten VO en vakdidactici van verschillende (bèta)vakken. Deze commissie ‘bewaakt’ de kwaliteitscriteria voor nlt onderbouwmodules, zoals het centraal stellen van een vraagstuk, aanwezigheid van een praktische component en voldoende aandacht voor 21e eeuwse vaardigheden als samenwerken, kritisch denken en probleemoplossend denken en handelen.
Wanneer de eerste versie (testversie) van het lesmateriaal gereed is, wordt het materiaal getest bij minimaal 2 VO-scholen. De Vereniging NLT heeft hier veel ervaring mee, en heeft hiervoor verschillende formats beschikbaar. Zowel de ervaringen van docenten en leerlingen worden in beeld gebracht, en gebruikt om het lesmateriaal verder te verbeteren.
Wanneer het definitieve lesmateriaal is opgeleverd, stopt de ontwikkeling niet. Er zal een (laagdrempelig) forum o.i.d. ontwikkeld gaan worden, waarop gebruikers van het materiaal reacties kunnen achterlaten. Deze reacties kunnen suggesties bevatten om het lesmateriaal te verbeteren of aan te vullen, of suggesties om actualiteiten in de lessen te betrekken. Het is de bedoeling dat docenten die het lesmateriaal gaan gebruiken deze suggesties kunnen gebruiken voor het verrijken/actualiseren van hun eigen lessen. De reacties van gebruikers kunnen in een later stadium weer gebruikt worden om het lesmateriaal bij te werken.
Leermateriaal
Korte, pakkende tekst rond leermateriaal
Links of documenten van bijvoorbeeld evaluaties, rapporten, presentaties.
Kennismateriaal
Korte, pakkende tekst rond kennismateriaal
Links of documenten van bijvoorbeeld evaluaties, rapporten, presentaties.
Vraag en aanbod
Aansluiten kan voor schooljaar 23-24
Wil je je in schooljaar 23-24 aansluiten, dan ben je van harte welkom. Stuur in dat geval een mail aan Joris de Vries.
ja ik heb interesse
Activiteiten
Ontwikkeling lesmateriaal duurzaam transport
Werving VO docenten: mei – juli 2023
Start pilot/ontwikkeltraject: september - oktober 2023
- Met een team van minimaal 2 VO docenten en 2 medewerkers MNEXT
- Oriëntatie onderwerp, leerdoelen, niveau, gewenste onderdelen en werkvormen
- Feedback en input Programmacommissie onderbouw Vereniging NLT
Schrijven lesmateriaal: oktober 2023 – februari 2024
- Feedback en input Programmacommissie onderbouw Vereniging NLT
Testen en aanpassen lesmateriaal: vanaf februari – juni 2024:
- Uitvoering op minimaal 2 VO scholen.
- Interviews en enquêtes onder docenten en leerlingen
- Evaluatie en bijstellen.
Verspreiding en implementatie: vanaf juli 2024
- Via website MNEXT
- Via het netwerk van Vereniging NLT (VO scholen)
- Via wikiwijs
- Inrichten forum o.i.d. voor feedback en aanvullingen
Impuls Open Leermateriaal
Dit project valt onder de pilotregeling van Impuls Open Leermateriaal. Dat betekent dat dit Groeifonds-programma het project steunt met expertise en subsidie. De kennis die tijdens het project wordt opgedaan, wordt geborgd en beschikbaar gemaakt voor anderen. Zo geven we open leermateriaal gezamenlijk een rotsvast fundament.
“Open leermateriaal maken of inpassen op school vraagt tijd en ruimte. Die willen we met ons pilotprogramma bieden aan scholen, netwerken en organisaties. We hebben bijvoorbeeld kennis en deskundige mensen in ons netwerk, waardoor projecten goed voorbereid van start kunnen en niet zelf het wiel hoeven uit te vinden. Daarnaast bieden we subsidie, waardoor ze ook tijd en mensen kunnen vrijmaken om echt met open leermateriaal aan de slag te gaan. Zo ontstaan mooie open collecties en best practices die andere scholen ook weer kunnen gebruiken. Met onze regeling helpen we ook professionals in het onderwijs om hun kennis en skills in te zetten bij andere projecten rondom open leermateriaal.”
Over Impuls Open Leermateriaal
Het programma Impuls Open Leermateriaal wordt gefinancierd door het Nationaal Groeifonds. Het is in het leven geroepen om het gebruik van open leermateriaal te stimuleren. Dat doet het door docenten te ondersteunen, scholen te verbinden, materiaal te verrijken, de infrastructuur te verbeteren en onderzoek te doen. Het gebruik van open leermateriaal wordt gezien als belangrijk middel om beter in te kunnen spelen op de talenten en behoeftes van leerlingen en daarmee de kwaliteit van het onderwijs te verbeteren. Open leermateriaal is een belangrijke aanvulling op het materiaal van uitgevers. Daarom hebben meer dan twintig scholen, onderwijs- en expertiseorganisaties hun krachten in het programma gebundeld. Meer weten hierover? Kijk op de website: openleermateriaal.nl
