Introductie
Reclame zie je overal om je heen denk bijvoorbeeld aan de etalage van winkels. Tegenwoordig zien we nog meer reclame in de vorm van filmpjes of afbeeldingen online. Met reclame wordt geprobeerd om je over te halen om een bepaald product te kopen. Veel mensen denken dat reclame op hen geen invloed heeft. Maar achter reclames zit vaak een heel onderzoeks team dat zo goed mogelijk probeert jouw koop-gedrag wel te beïnvloeden. We komen in ons dagelijks leven dus veel in aanraking met reclames die zo slim mogelijk bedacht zijn om jou iets te laten kopen. Het is dus belangrijk om je hier bewust van te zijn. In deze Wiki-wijs bekijken we een aantal manieren hoe reclames jou proberen te beïnvloeden en gebruiken hierbij begrippen uit het thema Gedrag uit je boek. Koop-gedrag is net als elk ander gedrag te beïnvloeden met prikkels en met leren. Bekijk nu het filmpje hieronder voor een kijkje in de wetenschap die achter reclames zit.
NU.nl. (2018, 17 februari). Hoe beinvloedt reclame jouw gedrag? [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=vPyzAbr6eAo
Theorie
Om een goede reclame te maken wordt gebruik gemaakt van de gedragswetenschap (Ethologie). Reclame is uiteindelijk bedoelt om jouw gedrag te beïnvloeden. Conditioneren is één van de manieren om het gedrag van dieren of mensen te beïnvloeden. Met conditioneren kun je ervoor zorgen dat iemand al honger krijgt bij het zien van jou product. Eigenlijk maakt Pavlov een soort van reclame voor zijn honden, in plaats van een pakkend liedje gebruikt hij een belletje. Bekijk hieronder het filmpje over Pavlov en zijn honden.
Clipphanger. (2015, 23 april). Wie was Pavlov? [Video]. YouTube. https://www.youtube.com/watch?v=cBdEEzZvOYk
Ook kunnen reclames gebruik maken van supranormale prikkels. Denk bijvoorbeeld aan een parfum of deoderant reclame, dit zijn producten die je koopt om jezelf lekker te laten ruiken. Dit lekker ruiken maakt je aantrekkelijker voor een ander persoon. Tijdens de reclame worden hierom modellen gebruikt die met make-up, belichting of camera-trucs extra aantrekkelijk gemaakt worden. Zo wordt het gevoel van mooi zijn gekoppeld aan deze parfum. Wanneer de prikkels die wij ervaren als "mooi" extra benadrukt worden dan noemen we dit supranormale prikkels.
De twee afbeeldingen hieronder maken gebruik van make-up (en andere trucs) om de modellen mooier te doen lijken. Ook proberen deze reclames op andere manieren jouw aandacht te vangen, bijvoorbeeld door de modellen recht in de camera te laten kijken.
Het conditioneren van een bepaalde respons werkt alleen als het vaak herhaalt wordt. Zo moest Pavlov een aantal keer het belletje laten rinkelen tijdens het eten voordat de respons kwijlen gekoppeld werd aan het horen van een belletje. Reclames proberen ook bij jouw een bepaalde respons te conditioneren bij het zien van hun product. Als jij blij wordt bij het zien van een Mc Donalds happy meal dan ben je eerder geneigd het te kopen. Om deze respons te creëren is veel herhaling van de reclame nodig. Dit is de reden dat je vaak dezelfde reclame te zien krijgt op TV, Youtube, Instagram, enzovoort.
Wanneer mensen zelf reclame slogan's gaan gebruiken wordt de reclame nóg vaker herhaalt. Dit is voor de reclame maker erg belangrijk, zo wordt jij extra herinnert aan de reclame. Ook kunnen reclames soms expres "stom" of "irritant" gemaakt worden. Zo blijf je de reclame in ieder geval beter onthouden of ga je er zelfs nog extra over praten met vrienden. Zo wordt de reclame prikkel vaker herhaalt en wordt jij ge-conditioneert om aan een product te denken. Hierbij koppel je dus niet meteen het juiste gevoel aan de reclame. Soms is de reclame maker ook blij dat je vaak aan de reclame denkt.
Teuwissen, L. (2019, 17 maart). De beste reclames? “Als iets lekker is moet je nooit zeggen dat het lekker is”. NOS. https://nos.nl/artikel/2276336-de-beste-reclames-als-iets-lekker-is-moet-je-nooit-zeggen-dat-het-lekker-is
Even kort samengevat. Reclames zijn er om jou iets te verkopen. Hiervoor moeten ze jouw gedrag beïnvloeden. Dit doen reclames door jouw aandacht te pakken, soms door supranormale prikkels te gebruiken. Reclames proberen een bepaalde positieve respons te conditioneren aan hun product. Hiervoor moeten reclames vaak herhaalt worden.
Reclames gebruiken vaak pakkende slogans die je goed onthoud, zodat herhaling vaker voorkomt. Soms zijn reclames extra irritant gemaakt zodat je er vaker aan terugdenkt. Dit helpt ook weer bij het aandacht trekken maar de respons van irritatie wordt dan wel geconditioneert aan de reclame. Zolang je nog steeds het product koopt is de reclame maker wel tevreden.
De opdracht
Zoek een reclame uit op internet en ga na hoe deze reclame probeert jouw (koop)-gedrag te beïnvloeden. Dit mag een bepaalde afbeelding zijn of filmpje dat je op internet kan vinden. Je moet dit filmpje wel kunnen delen via een link in een een Word document. Schrijf een kort verslag over deze reclame. Gebruik hiervoor minstens 100 woorden en benoem tenminste de volgende onderdelen:
- Wat voor gevoel probeert de reclame te koppelen aan het product? Denk hierbij aan dingen zoals blijdschap, gezelligheid, aantrekkelijk, verfrissing of juist irritatie.
- Hoe probeert deze reclame dat gevoel op te wekken? Zijn er bepaalde prikkels die extra benadrukt worden?
- Waarom is het belangrijk dat mensen deze reclame vaak te zien krijgen?
- Wat vind je zelf van deze reclame?
- Noem tenminste 1 onderdeel aan deze reclame die jij zou verbeteren of iets dat jij zou toevoegen als jij reclame maker was.
- Leg uit waarom je voor dit onderdeel hebt gekozen
Als je deze punten hebt behandelt en genoeg woorden hebt gebruikt lever dan jouw opdracht in een Word tekst document in via de opdracht in Teams. Zorg dat jouw afbeelding of filmpje te vinden is via een link in de tekst.
Doe dit voor vrijdag 10 Maart.
Afronding
Door het lezen van deze Wiki-wijs en het bekijken van de filmpjes heb je nu een aantal dingen geleerd. Je weet nu waarom reclames vaak herhaalt worden en hoe de wetenschap achter reclames gebruik maakt van gedrags wetenschap om reclames zo goed mogelijk te maken. Door de opdracht te maken heb je geoefend met de verschillende dingen die je geleert hebt en heb je beter inzicht gekregen in hoe een reclame werkt.
Het is belangrijk om te beseffen dat reclames een invloed uitoefenen op jouw gedrag ook al denk je vaak van niet. Zeker als je veel of vaak reclames te zien krijgt kan dit bepalen of je iets wel of niet koopt. Bij reclames waardoor je gaat gokken, roken of ongezond gaat eten kan het ook nog van invloed zijn op je gezondheid.
