Veel mensen noemen het ding waar we overheen lopen om aan boord te komen een loopplank.
Maar een loopplank wordt in de binnenvaart gebruikt en is niet veel meer dan dat: een plank waar je overheen kunt lopen.
Aan boord van zeeschepen gebruiken we een 'gangway'.
Gemaakt van aluminium.
Het oppervlak dient voorzien te zijn van een stroef (anti-slip) oppervlak en dwarsliggers om uitglijden te voorkomen.
Aan de zijden dienen neerklapbare of wegneembare "scepters" te staan.
Het aantal is afhankelijk van de lengte van de gangway, maar een minimum van drie is verplicht.
Door de ogen van de scepters wordt een touw als leuning geregen, die goed strak vastgemaakt moet worden.
Aan het ene eind is de gangway voorzien van haken die over de railing gehangen kunnen worden, aan de andere zijde wieltjes zodat de gangway kan rollen naarmate het getij veranderd of het schip beweegt.
Soms is een schip voorzien van een wegklapbaar stukje railing.
Een hekje.
De gangway komt dan met de haken achter een opstaande rand of een beugel te hangen.
Hier is dan het gevaar van vallen of uitglijden tijden het aan boord stappen nihiel.
Wanneer de gangway op de railing gelegd wordt dient er tegen de railing een gangwaytrapje gezet te worden.
Deze moet met haken over de railing bevestigd zijn en er moet een paaltje op staan waar men zich aan vast kan houden tijdens het overstappen.
(Of nog beter: leuningen)
Statietrap.
Bij de marine kan het natuurlijk niet zo zijn dat een hoogwaardigheidsbekleder via een loodsladder aan boord moet klauteren.
Hr MS De Ruyter
Zij komen aan boord middels een trap die langs de zijde van het schip opgehangen kan worden; de statietrap.
Wanneer het opgeborgen is hangt hij opgeklapt tegen de railing van het schip.
De scepters kunnen van het neerklap-type zijn , maar het kan ook zijn dat ze er nog ingezet moeten worden.
Dan wordt de statietrap zo horizontaal mogelijk overboord neergelaten zodat de scepters en het touwwerk aangebracht kunnen worden. Een klusje dat niet zonder reddingsvest aan gedaan moet worden...
Vervolgens wordt de statietrap met het onderste bordes op de juiste hoogte gehangen.
Als het helemaal goed gedaan is heeft het schip op diverse hoogtes ogen aan de huid van het schip gelast gekregen waar het bordes aan vastgebonden kan worden zodat het met slingerend schip niet van de huid af geraakt.
Gangwaynet
Uiteraard probeer je helemaal niet te vallen, maar als het gebeurt wil men niet op de kade, in het water, of nog erger: eerst op de kade en daarná in het water terecht komen.
Daarom moet er een gangwaynet onder de gangway of de statietrap aangebracht worden.
Vanaf een bepaalde hoogte ( +/- 2 meter) moet het net zo gespannen zijn dat als men erin valt de grond / het water eronder niet geraakt wordt.
Nog afgezien van het feit dat je hier gelijk een doodsmak maakt als je van de gangway afstapt is het net hier totaal niet nuttig.
Het staat leuk, zo langs de scepters, maar als je over de leuning valt lig je met je gebit aan dek.
En dan zit het niet meer in je mond.
Het net dient zo opgehangen te zijn dat je opgevangen wordt wanneer je onverhoopt over de leuning valt.
(Wat niet denkbeeldig is bij glad weer of als het schip erg ligt te rijden op deining. En dan laten we dronkenschap nog maar even buiten beschouwing).
Daartoe moet het net vanaf het "ongeveer 2 meter punt" uitwaaieren naar de zijden van de ganway door het net aan de railing van het schip vast te binden.
Bij een statietrap (accomodationladder) zal dat net dus vrijwel vanaf de wielen al moeten uitwaaieren.
Op negen van de tien schepen wordt het net op de verkeerde wijze aangebracht.
Bij inspectie kan hier een fikse boete op staan.
Juiste wijze van gangway optuigen. Bron: YouTube. Zeevaartschooldocent
Loodsladder
Op zee zal de meest gebruikte methode om aan boord te komen een loodsladder zijn.
Er zijn dan ook behoorlijk wat eisen aan een loodsladder gesteld.
* Touwwerk van natuurtouw (Sisal/Manilla (kokosvezel).
-Ook stroef als het nat is.
- Beschadigingen / slechter worden goed waarneembaar (pluizen).
* Treden van hardhout.
- Niet (minder) gevoelig voor weersinvloeden.
- Ook stroef als het nat is.
* Onderste treden van massief rubber.
-Drijft niet.
-Gaat niet kapot als loodsboot ertegeaan botstst/wrijft.
Dit moeten 4 treden zijn, maar bij kortere ladders mogen het er ook twee zijn.
Het is uiteraard niet toegestaan om maar wat plankjes aan elkaar te knopen en klaar.
Het SOLAS heeft eisen gesteld aan de maten en afstanden van de treden.
Zo moet elke negende tree een z.g. 'spreilat' zijn.
Deze is ervoor om te voorkomen dat de ladder om kan draaien als het schip slagzij krijgt tijdens het slingeren op deining / zeegang.
De ladder zelf mag maximaal 9 meter lang zijn.
Dat wil zeggen: de ladder mag wel langer zijn, maar de loods mag niet meer dan negen meter moeten klimmen.
Op dat punt moet de loods kunnen overstappen op de statietrap.
Grote containerschepen, RoRo's, car carriers, cruise schepen en andere schepen met een groot gangboord zijn soms ook uitgerust met een pilot deur.
Een waterdicht afsluitbare deur, maximaal 9 meter (vaak minder dan dat) boven de waterlijn waar de loods in het schip kan komen.
Indien de loods wel helemaal naar boven klimt moeten er bovenaan dezelfde voorzieningen aangebracht zijn als bij een gangway zodat de man of vrouw veilig kan overstappen.
Zoals op het linker gedeelte te zien is kan de loods eisen dat er twee touwen langs de ladder hangen waar hij zich aan vast kan houden.
Deze touwen zijn niet SOLAS verplicht en in de praktijk vraagt een loods er zelden om.
Hij houdt zich wel vast aan de touwen aan de zijkant van de ladder.
De ladder dient bovenaan op deugdelijke wijze aan het schip bevestigd te zijn.
Ook niet SOLAS verplicht maar wel heel aanbevenswaardig zijn dit soort magneten die de ladder stijf tegen de huid van het schip houdt.
Veel gemaakte fouten bij loodsladders
Er is een aantal fouten dat men vaak tegenkomt bij loodsladders en die dermate ernstig zijn dat een loods zal weigeren aan boord te komen.
-Reparaties.
Het is niet toegestaan een gebroken touw te splitsen of met shackles te repareren.
De afstand tussen de treden dient gelijk te zijn.
Er mag niet opeens een bredere tree tussen zitten zodat de zijlijnen uiteen wijken.
Een tree mag niet scheef hangen zodat de voeten naar de zijkant glijden.
-Allerlei vormen van slecht onderhoud.
Stel je voor dat je als loods omhoog klimt en je ziet dat de ladder aan dit soort bevestigingspunten hing....
-Verkeerd ophangen.
Over een berghout heen.
Te laag
Te hoog.
De rubber treden zijn om de ladder niet op te laten drijven als het het water raakt.
Niet om te gebruiken als trede. (Al zal de loods dat in geval van nood wel doen, uiteraard.
Spreilat gebruiken als ophang.
En dat ook nog achter een dun stukje staal van de railing.
De loodsladder te ver naar achteren hangen is gevaarlijk.
Misschien nog niet eens zo zeer voor de loods.
Oké, als hij te water mocht vallen is hij ook gelijk bij de schroef, maar eenmaal op de ladder is die man redelijk veilig.
Maar het bootje kan klem komen onder het achterschip.
In het gunstigste geval hebben ze dan schade aan antennes en mast.
In het slechtste geval...
Te ver naar voren is ook geen goed idee.
De wind komt waarschijnlijk om de boegheen waaien en veroorzaakt daar vreemde golfslag, de boeggolf kan voor problemen zorgen en mocht er wat fout gaan dan zit je gelijk tegen de boeg van het schip aan met allerlei mogelijke gevolgen.
Dit lijkt heel veilig, maar één golfje en de tree wipt erachter weg.
En dan kan er dit gebeuren
Pilot boarding ship accident.
Veel geluk met je carriere als je dit op je geweten hebt.
Maar ook als alles goed gaat valt het niet mee.
Procedure beloodsing
In de kaart staat met een symbool aangegeven waar de loods in principe aan boord komt.
Het is je mikpunt, zeg maar.
Maar in veel havens beloodst het loodsbootje meerdere schepen tegelijk en zullen ze al op je afkomen terwijl je nog onderweg bent naar dat punt.
Het punt in de kaart is er om een ETA door te kunnen geven in de haven van vertrek en om een afgesproken plek te hebben.
Het is dus geen "wet" om exact op dat punt uit te komen.
Per VHF heb je doorgekregen aan welke kan t de loodsladder moet hangen.
Komt de wind van SB dan zal de ladder aan BB opgehangen moeten worden en andersom.
Plas je tegen de wind in, dan waait het terug in je gezicht en roep je OEF: Loef = Oef.
Plas je met de wind mee dan waait het van je af en word je blij: Lij=Blij.
Op deze manier creeër je een wat rustiger zee voor als de loods moet overstappen.
Wat nog een hele toer kan zijn voor zo'n man of vrouw.
De manier waarop de loodsboot langszij komt verschilt een klein beetje per gewoonte van de haven waar je bent, maar gaat meestal als volgt.
In positie 1 zal de schipper op het bootje de laatste instructies geven.
Bijvoorbeeld snelheid of koers die je moet aanhouden.
Het bootje zal doorgaans achter het schip langs varen (veilig) en min of meer dezelfde koers en vaart van het grote schip aannemen.
Er is een punt dat het grote schip geen koers of vaart meer moet veranderen omdat de schipper van het bootje zijn plan getrokken heeft hoe hij langszij zal komen.
Als het grote schip dan opeens iets onverwachts gaat doen loopt zijn plan in de soep.
Dit punt ligt ergens tussen punten 2 en 3.
Op dat punt geef jij per portofoon door aan de brug: "Bootje langszij. (Boat alongside)"
Ook al is het bootje nog niet helemaal langszij, dat geeft niet.
Het is het punt waarop ze op de brug moeten weten dat ze k&v moeten houden. (Zij kunnen het bootje soms niet zien.)
In positie 3 stapt de loods op de ladder.
Ook dat geef je door met "Loods op de ladder. (Pilot on the ladder)"
En op het moment dat hij in het gangboord staat geef je door: "Loods aan boord. (Pilot onboard)
Het bootje zal zich nu afdraaien van het schip.
Wanneer het naar jouw inzicht veilig is om weer met het grote schip koers te gaan veranderen geef je door: "Bootje vrij. (Pilotboat clear)"
Dit is ongeveer in postie 4.
Vervolgens breng je de loods even naar de brug en als je op de brug komt stel je het brugpersoneel even aan hem voor.
Je schenkt even koffie of thee voor hem in en vraagt aan de officier van wacht of er verder nog iets moet gebeuren.
Loodsbootje komt langszij. Bron: YouTube Zeevaartschooldocent.
Oefentoetsje
Test: Gangway loodsladders en beloodsing
0%
In deze oefentoets wordt bekeken of je de stof goed beheerst.
De vragen worden per kandidaat gehusseld, en ook de antwoorden per vraag worden bij elke kandidaat gehusseld.
(Maar niet bij iedere vraag...)
Afkijken bij de buurman heeft dus weinig nut. :-)
Je kunt altijd weer terug naar een vraag om te verbeteren.
Je mag de Wiki erbij gebruiken, maar probeer eerst zonder.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Het arrangement Gangway en loodsladder is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Menno Jacobs
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2024-03-07 11:24:28
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Gangway loodsladders en beloodsing
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
