Deze routeplanner kan je gebruiken om te kijken welke opdrachten je per week moet afronden, zodat je op tijd klaar bent voor het SE ook wel het PTA(=programma van toetsing en afsluiting)
Je maakt een "tegel" aan in Egodact met de titel Duits SE 5.3 SCHRIJFVAARDIGHEID en vult hem in gedurende deze periode. Jouw gemaakte opdrachten lever je in op Seesawen link je naar Egodact.
Reisblog
Uitleg
Zoals je al in de introductie las gaat deze SE over Schrijfvaardigheid.
Je kan een informele brief schrijven.
Je krijgt uitleg d.m.v. video's, BloX en je maakt opdrachten in Languagenut en op sites.
Er staat een onderdeel Oefen brieven,je kunt hier brieven oefenen en om feedback vragen.
Hulpzinnen staan zinnen die je kunnen helpen bij het schrijven.
De uitleg staat ook in het Boek Na Klar!, heb je deze nog niet, kom hem dan ophalen bij mevrouw Baumgart.
Ma 8-12 jan
Werkwoorden 1
We gaan de werkwoorden herhalen en voegen er een aantal bij!
Hieronder vind je video's met uitleg. De uitleg vind je in het boek Na Klar! op bladzijden 4 t/m 6.
Na de video's kan je oefenen in Languagenut of op de sites die eronder staan.
Zet in Egodact onder Logboek Werkwoorden 2 wat je hebt geleerd in deze week.
Ma 22- 26 jan
Bijvoeglijk naamwoord
Als je gaat schrijven krijg je te maken met dat je iets extra wilt toevoegen aan een zelfstandig naamwoord om het wat extra's te zeggen oftewel een bijvoegelijk naamwoord.
Naamvallen
Voorzetsels
Oefenen
Languagenut bijvoegelijke naamwoorden, naamvallen en voorzetsels
Zet in Egodact onder Logboek Zinsbouw wat je hebt geleerd in deze week.
Ma 5-8 feb
Informele brief
Hoe is een informele Duitse brief opgebouwd?
Een informele brief in het Duits kent een vaste structuur. Deze structuur bestaat uit de volgende vier onderdelen:
Plaats en datum
Aanhef
Brieftekst
Slotgroet en onderschrift
Plaats en datum
Om te beginnen schrijf je de plaats en datum waarop jij de brief schrijft rechts bovenaan de brief.
Dit kun je op twee manieren doen:
Nieuw- Vennep, 17.05.2022
Nieuw -Vennep, 21. April 2022
Let goed op dat er in het eerste geval een punt staat tussen dag, maand en jaar. Dus geen streepje of iets anders.
In het tweede geval schrijf je de maand voluit in letters. Daarbij komt er een punt achter het getal van de dag. Deze punt geeft namelijk aan dat het om een telwoord gaat. Hierboven is dat dus de eenentwintigste april.
Aanhef
De aanhef bij een informele brief is best simpel. Je mag namelijk links bovenaan, eventueel iets lager dan de plaats en datum, direct beginnen met de aanhef.
De aanhef staat altijd in de eerste naamval en kan op verschillende manieren worden geformuleerd. Hieronder zie je een paar voorbeelden:
Liebe Rosa, / Lieber Karl,
Beste Rosa, / Beste Karl,
Hallo Rosa, / Hallo Karl,
Hallo Rosa, / Hallo Karl,
Meine liebe Rosa, / Mein lieber Karl,
Mijn lieve Rosa, / Mijn lieve Karl,
Let op dat je aan het eind van de aanhef een komma zet.
Voorbeeld:
Nieuw-Vennep, 21. April 2022
Lieber Karl,
Brieftekst
De inhoud van een informele brief kan erg verschillen. Voorbeelden zijn een uitnodiging voor een feestje of een brief aan een vriend, vriendin of geliefde. Als je een brief moet schrijven voor school, wordt er vaak in de opdracht aangegeven wat er in de brief moet komen te staan. Wat de opdracht of gelegenheid ook is, in het algemeen heeft een informele brief (of e-mail) de volgende structuur:
a. Spreek de geadresseerde persoonlijk aan
Een persoonlijke brief is net als een gesprek. Je groet de ander, vraagt hoe het met hem of haar gaat en eventueel bedank je diegene voor zijn of haar brief. Hieronder zie je enkele voorbeelden van inleidende zinnen:
Situatie
Duits
Nederlands
Als antwoord bij een briefwisseling.
„…vielen Dank für deinen Brief. Ich habe mich sehr darüber gefreut.“
Hartelijk dank voor jouw brief. Ik was daar heel blij mee.
Algemeen toepasbaar als inleidende zin. Zelfs voor e-mails of appjes.
„…wie geht es dir? Mir geht es (nicht so) super, da…“
Hoe gaat het met je? Met mij gaat het (niet zo) goed, want…
Als je een [oude] vriend al enige tijd niet meer hebt gesproken/geschreven.
„…es tut mir leid, dass ich dir so lange nicht mehr geschrieben habe.“
Het spijt me dat ik je al zolang niet meer heb geschreven.
Natuurlijk zijn er nog veel meer manieren om een brief te beginnen. Belangrijk hierbij is dat je je eerst richt tot de ander. Dit kun je doen door bijvoorbeeld:
Een bedankje uit te spreken
Te vragen hoe het gaat
Interesse te tonen in zijn of haar leven
Verder zijn beleefdheden erg belangrijk om te gebruiken. En al helemaal in het Duits. Daarom is het een echte no-go om een informele brief te beginnen met ich ("ik").
Let daarnaast ook even op dat de eerste zin van de brief begint met een kleine letter. In het Duits wordt de eerste zin namelijk gezien als voortzetting van de aanhef, en die eindigt niet voor niets met een komma.
Voorbeeld:
Nieuw-Vennep, 21. April 2022
Lieber Karl,
vielen Dank für deinen Brief. Ich habe mich sehr darüber gefreut. Wie geht es dir denn so? Das mit dem gebrochenen Arm tut mir wirklich leid! Aber das ist eben Fußball…
b. Vertel vervolgens over jouw eigen nieuwtjes
Na de eerste paar inleidende zinnen begin je met een nieuwe alinea door een regel wit te laten.
In deze nieuwe alinea begin je met iets te vertellen over jezelf. Bijvoorbeeld hoe het met jou gaat, waar je nu mee bezig bent of wat je allemaal hebt meegemaakt. Misschien schrijf je de brief wel terwijl je op vakantie bent of speelt er iets in de familie wat je kwijt wilt. Of misschien ben je net verhuisd en vertel je over de stad waar je nu woont. Of je wilt de ander bedanken voor een uitnodiging die hij/zij jou heeft gestuurd.
Hieronder zie je enkele standaardzinnen die je hierbij kunt toepassen:
Situatie
Duits
Nederlands
Gebruikt bij het brengen van belangrijk nieuws, zowel positief als negatief. Denk aan een nieuwe baan, verhuizing naar het buitenland, een nieuwe vriend/vriendin, etc.
„Ich schreibe Dir, um Dir zu berichten, dass…“
Ik schrijf je, om jou te vertellen dat…
Gebruikt bij het bedanken voor een uitnodiging.
„Vielen lieben Dank für die Einladung…“
Heel erg bedankt voor de uitnodiging…
Wanneer je iemand wilt uitnodigen.
„Hast du schon Pläne für …? Ich möchte dich nämlich gerne zu uns einladen…“
Heb je al plannen voor (dag/datum)? Ik zou je namelijk graag bij ons willen uitnodigen…
Wanneer je over bepaalde belevenissen of ervaringen wilt vertellen.
„Gestern war ich… / Heute habe ich…“
Gisteren was ik… / Vandaag heb ik…
Wanneer je slecht nieuws aankondigt.
„Leider muss ich dir berichten, dass…“
Helaas moet ik je vertellen dat…
Wanneer je een vriend wilt troosten bij slecht nieuws.
„Es tut mir so leid, zu erfahren, dass…“
Het spijt me zo te moeten horen dat…
Wat er uiteindelijk in de brief komt is helemaal aan jou. Het enige wat telt is dat de zinnen correct zijn geschreven en dat de opbouw van het verhaal duidelijk is. Zorg ook dat je een nieuw onderwerp op een nieuwe alinea begint.
Voorbeeld:
Nieuw- Vennep 21. April 2022
Lieber Karl,
vielen Dank für deinen Brief. Ich habe mich sehr darüber gefreut. Wie geht es dir denn so? Das mit dem gebrochenen Arm tut mir wirklich leid! Aber das ist eben Fußball…
Ich bin jetzt erst drei Tage im Urlaub, aber das Surfen macht richtig Spaß. Meine Eltern haben mich sogar in einer Surfschule angemeldet. Dort lerne ich soviel: wie man auf dem Brett steht, sich richtig fallen lässt und dann wieder aufs Brett klettert. Das Wasser ist aber ziemlich kalt im Atlantik (nur 17 Grad). Zum Glück haben wir einen Neoprenanzug bekommen!
Ach, und weißt du: ein Mädchen in meinem Kurs ist voll nett. Sie heißt Anna und wir machen ganz viel zusammen, auch außerhalb der Surfschule.
Nur der kleine Timo nervt manchmal, denn er will immer auf mein Surfboard klettern. Aber Mama und Papa haben ihn jetzt mit Sandburgen bauen ablenken können.
c. Sluit af met een nette alinea
In de laatste alinea van de brief kun je de ander nog vertellen dat hij/zij aan een bepaald iemand de groeten moet doen. Of je groet de ander in naam van jouw ouders, je vriendin of andere gemeenschappelijke vrienden/kennissen. Verder kun je hier aangeven dat je ernaar uitkijkt van de ander te horen.
Als je nog een afsluitende vraag hebt, schrijf die dan gewoon op. Hoe meer interesse je toont in de ander, hoe beter!
Hieronder vind je een aantal voorbeelden voor de laatste paar zinnen:
Situatie
Duits
Nederlands
Geeft aan wie nog meer een groet stuurt.
„…grüßt herzlich.”
….doet jou de groeten.
Zo geef je aan wie jij nog meer een groet wilt sturen.
„Liebe Grüße an…” / „Bitte grüße … von mir.“
Doe … de groeten namens mij.
Geeft aan dat je uitkijkt naar een antwoord.
„Ich würde mich freuen, bald von Dir zu hören.“
Ik zou erg blij zijn snel van je te horen.
Wanneer je een antwoord wilt ontvangen als er nieuws te melden is.
„Bitte schreib mir zurück, wenn …“
Schrijf me snel terug, wanneer…
Voorbeeld:
Nieuw-Vennep 21. April 2022
Lieber Karl,
vielen Dank für deinen Brief. Ich habe mich sehr darüber gefreut. Wie geht es dir denn so? Das mit dem gebrochenen Arm tut mir wirklich leid! Aber das ist eben Fußball…
Ich bin jetzt erst drei Tage im Urlaub, aber das Surfen macht richtig Spaß. Meine Eltern haben mich sogar in einer Surfschule angemeldet. Dort lerne ich soviel: wie man auf dem Brett steht, sich richtig fallen lässt und dann wieder aufs Brett klettert. Das Wasser ist aber ziemlich kalt im Atlantik (nur 17 Grad). Zum Glück haben wir einen Neoprenanzug bekommen!
Ach, und weißt du: ein Mädchen in meinem Kurs ist voll nett. Sie heißt Anna und wir machen ganz viel zusammen, auch außerhalb der Surfschule.
Nur der kleine Timo nervt manchmal, denn er will immer auf mein Surfboard klettern. Aber Mama und Papa haben ihn jetzt mit Sandburgen bauen ablenken können.
Wir grüßen dich alle ganz herzlich und wünschen Dir gute Besserung! Wie lange musst du den Arm noch in der Schlinge tragen? Bitte halt uns auf dem Laufenden, ok?
Slotgroet en onderschrift
Het enige wat nu nog ontbreekt is een slotgroet en een onderschrift, dat wil zeggen: jouw naam onderaan de brief.
Voor de slotgroet bestaan meerdere mogelijkheden. Je kunt bijvoorbeeld “Liebe Grüße” of “Viele liebe Grüße” schrijven.
Hieronder staan een paar voorbeelden die gemakkelijk te onthouden zijn. Zo hoef je daar niet over na te denken tijdens het schrijven:
Situatie
Duits
Nederlands
Vooral gebruikt onder vrienden.
„Mach’s gut!”
Het ga je goed!
Beleefde informele groet.
„Herzliche grüße,”
Hartelijke groet,
Zeg je tegen partner/dierbaren.
„Liebe Grüße"
Vriendelijke groet,
Tegen vrienden/dierbaren.
„Alles Liebe,“
Liefs,
Onder de slotgroet schrijf je vervolgens jouw naam. Dit doe je niet met een handtekening, zoals in een zakelijke brief, maar gewoon door jouw naam voluit met de hand uit te schrijven.
Voorbeeldbrief
Hieronder vind je een voorbeeld van een informele Duitse brief.
Nieuw-Vennep, 21. April 2022
Lieber Karl,
vielen Dank für deinen Brief. Ich habe mich sehr darüber gefreut. Wie geht es dir denn so? Das mit dem gebrochenen Arm tut mir wirklich leid! Aber das ist eben Fußball…
Ich bin jetzt erst drei Tage im Urlaub, aber das Surfen macht richtig Spaß. Meine Eltern haben mich sogar in einer Surfschule angemeldet. Dort lerne ich soviel: wie man auf dem Brett steht, sich richtig fallen lässt und dann wieder aufs Brett klettert. Das Wasser ist aber ziemlich kalt im Atlantik (nur 17 Grad). Zum Glück haben wir einen Neoprenanzug bekommen!
Ach, und weißt du: ein Mädchen in meinem Kurs ist voll nett. Sie heißt Anna und wir machen ganz viel zusammen, auch außerhalb der Surfschule.
Nur der kleine Timo nervt manchmal, denn er will immer auf mein Surfboard klettern. Aber Mama und Papa haben ihn jetzt mit Sandburgen bauen ablenken können.
Wir grüßen dich alle ganz herzlich und wünschen dir gute Besserung! Wie lange musst du den Arm noch in der Schlinge tragen? Bitte halt uns auf dem Laufenden, ok?
Viele liebe Grüße
Friedrich
Oefenen
Oefen brieven maken
Languagenut
Zet je wat je geleerd hebt in Seesaw en met een link Zinsbouw in Egodact in je logboek.
Oefen brieven
Hieronder staan een aantal oefenbrieven.
Je kan deze gedurende periode maken en dan feedback vragen!
Brief 1
Je Duitse penvriend Walter uit Frankfurt komt over twee weken op bezoek. Je verheugt je er al erg op, temeer omdat je zelf ook al bij hem bent geweest, en jullie een gave week gehad hebben. Hij heeft je meegenomen naar een topdisco in Frankfurt, jullie hebben vrienden van Walter ontmoet, maar ook een aantal toeristische trekpleisters bezocht. Je schrijft Walter een brief. Om te beginnen hoef je je alleen om de inhoud te bekommeren. Je schrijft de zinnen vanuit jou optiek.
1. Eerst wil je weten, hoe het met Walter gaat.
2. Schrijf Walter, dat je je al erg op zijn bezoek verheugt.
3. Vraag hem wat hij ervan vindt, om samen naar de grootste Disco van Gemert te gaan.
4. Een bezoek aan AXIS is echt de moeite waard! Zelfs uit Eindhoven komen de mensen naar deze disco.
5. Vertel dat je van plan bent, volgende week al de kaartjes te kopen.
6. Vertel, dat mocht Walter zin hebben, je ook nog samen naar Amsterdam zou kunnen gaan.
7. Vraag of Walter zo snel mogelijk terug wil schrijven.
Brief 2
Je schrijft een e-mail aan Irene. Maak deze opdracht op de computer. Houd je bij het schrijven van de e-mail nauwkeurig aan de zinnen, let op dat je de zinnen vanuit je eigen perspectief schrijft.
1. Schrijf datum en aanhef
2. Je hebt de e-mail van Irene ontvangen en feliciteert haar met haar rijbewijs (der Führerschein)
3. Je vraagt hoe het met haar gaat en je zegt dat het goed met je gaat.
4. Vertel dat je ook al rijlessen (Fahrstunden) hebt.
5. Je wilt in Oktober je rijexamen doen (die Fahrprüfung machen).
6. Je zegt dat je het jammer vindt dat school weer begonnen is.
7. Je zegt dat je liever vakantie hebt.
8. Je vraagt waar zij haar vakantie heeft doorgebracht.
9. Je was zelf met je ouders in Oostenrijk
10. Het was maar een kleine camping.
11. Eigenlijk heb je je de hele vakantie verveeld.
12. Volgend jaar wil je zonder je ouders op vakantie.
13. Je vriendin Marianne wil dat ook.
14. Je wilt weten, of Irene ook zin heeft, met hen naar Italië te gaan.
15. Je hebt een vraag (verzoek)
16. Wil Irene zo snel mogelijk terug schrijven, je wilt namelijk alles regelen (organisieren).
17. Je sluit af.
Brief 3
Je schrijft aan een Duitse vriend(in). Houd je bij het maken van de brieven nauwkeurig aan de opgave. Denk aan de vermelding van plaats en datum, de goede aanhef en juiste afsluiting van je brief.
1. Bedank voor zijn / haar brief en vraag hoe het ermee gaat.
2. Geef toe dat je allang had willen schrijven, je had echter een probleem.
3. Tijdens de kerstvakantie was je met je ouders in Oostenrijk.
4. Je hebt er met succes een skicursus gedaan. Elke dag heb je 5 uur geskied zonder je benen te breken.
5. Maar toen je in Eindhoven uit de trein stapte gebeurde er een ongeluk.
6. Voor jou stapte een oude vrouw met een kleine hond uit.
7. Omdat je zoveel bagage in je handen had, kon je het hondje niet zien en viel je erover.
8. Gelukkig heb je alleen je linker arm gebroken.
9. Maar nu nog iets heel anders.
10. Vraag of ….. de nieuwe film van “In de ban van de ring” al gezien heeft. (Duits “Der Herr der Ringe”)
11. Jij bent met een paar vrienden naar de bioscoop gegaan. Je vond de film fantastisch.
12. Je wilt weten, of …. de film In Duitsland in het Engels of in het Duits te zien is.
13. Vertel dat je het echt stom vindt, dat in Duitsland alle film nagesynchroniseerd zijn.
14. Vraag, of …. een Engelse film niet ook liever in het Engels zou willen zien.
15. Zeg dat je zelf heel veel geleerd hebt van de Duitse tv.
16. Daarom is jouw brief ook zo goed zeg je grappend.
17. Vraag … om jouw terug te schrijven, je wilt vooral weten hoe hij / zij de film vond.
8. Vraag om aan iedereen de groeten te doen.
19. Sluit je brief op een correcte manier af
Brief 4
Volker ken je van een e-mail-project toen je in de tweede klas zat. Sindsdien heb je een levendig mailcontact gehouden. Volker is een echte wizzkid, die alles (?) van computers weet. Jouw computer heeft een virus opgelopen: je hebt gisteren een bijlage bij een mailtje geopend dat 'you won a price' heette. Sindsdien werkt 'Outlook Express' niet meer. Daarom vraag je hem per brief om uitkomst. Weet hij een oplossing? Het heeft geen haast want je gaat op vakantie: een week skiën in Zwitserland. Je stuurt Volker ook een anti-virustip: Zet in je adresboek de 'naam': !!!000. Als een virus zich dan wil verspreiden via mail aan adressen uit het adresboek lukt dat niet. Al bij het eerste adres loopt het mis. opdracht:
Schrijf de brief aan Volker en vermeld daarin de volgende gegevens.
1. Vraag hoe het met hem gaat.
2. Vraag of het hem niet verbaast dat je een brief schrijft en leg uit waarom je niet mailt.
3. Leg hem het virus-probleem voor en vraag zijn advies. (Wees duidelijk gebruik de inleiding – zie boven)
4. Geef hem je e-mail-adres van Kennisnet (jenaam@jeschool.nl) Daarheen kan hij het antwoord mailen.
5. Vertel waarom je geen haast hebt.
6. Geef Volker je tip door. Leg hem uit hoe die werkt. Goed hè!!
7. Zeg dat je hem nog wat leuke games op cd zult sturen. Vraag of hij voor jou "Cleopatra of Egypt" heeft. Dat moet prachtig zijn!
8. Sluit je brief op de gebruikelijke manier af.
Hulpzinnen
Hier volgt wat standaardidioom dat bij het maken van een informelebrief van pas kan komen. Leer dit goed. Misschien met Flashcards???
Eindelijk heb ik tijd om je te schrijven. Endlich habe ich mal Zeit, dir zu schreiben.
Helaas had ik het druk. Leider hatte ich viel zu tun.
Natuurlijk had ik eerder moeten schrijven. Natürlich hätte ich früher schreiben sollen I
Ik heb al lang niets meer van je gehoord. Ich habe schon lange Zeit nichts mehr von dir gehört.
bedankt voor je / jullie brief danke für deinen / euren Brief
ik verheug me erg op… ich freue mich sehr auf (+4) ….
ik dank je / u bij voorbaat ich danke dir / Ihnen im Voraus uiterlijk (volgende week) spätestens (nächste Woche)
Het arrangement Duits vwo SE 5.3 Schrijfvaardigheid is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Seesaw en link je naar Egodact.
