LOB quest scheikunde havo/vwo 3

LOB quest scheikunde havo/vwo 3

Welkom

Welkom bij de overgangsquest voor scheikunde voor havo en vwo. Als je deze quest hebt gemaakt, dan heb je een goede basis om naar de bovenbouw te gaan. Omdat je voor deze quest vrij veel tijd nodig hebt, krijg je hier 24 XM voor (3 voor elk onderwerp). Bij elk onderwerp staat een filmpje en staan er opdrachten. Heb je een vraag of wil je graag meer uitleg? Kom dan naar mij (mevrouw Swijnenburg) toe of stuur een berichtje via Teams.

Je krijgt deze XM als je via Seesaw laat zien dat je alle opdrachten zelf gemaakt hebt en je de eindtoets hebt ingeleverd.

Scheidingsmethoden

Met een scheidingsmethode kun je een mengsel scheiden. Scheiden is geen chemische reactie omdat er geen nieuwe stoffen ontstaan. Scheiden berust altijd op een verschil in stofeigenschappen.

uitlegfilmpje scheidingsmethoden

Chemische reactie

Bij een chemische reactie (voor kortweg reactie genoemd) verdwijnen een of meerdere stoffen en ontstaan een of meer nieuwe stoffen. Er verandert dus minimaal een stofeigenschap. Een reactie kan endotherm zijn, dan is er netto energie nodig of exotherm, dan komt er netto energie vrij.

Scheidingsmethoden en fase-overgangen zijn geen chemische reacties omdat daarbij geen nieuwe stoffen ontstaan.

Een belangrijke chemische reactie is verbranding. Bij een verbranding is altijd zuurstof nodig. Als er genoeg zuurstof is, spreken we van een volledige verbranding. Hierbij ontstaat CO2 en H2O. Als er niet genoeg zuurstof is, dan spreken we van een onvolledige verbranding. Hierbij ontstaat niet alleen H2O, maar ook gevaarlijke producten zoals CO (koolstofmono-oxide) en C (roet).

Atoombouw

Moleculen zijn opgebouwd uit atomen. Er zijn ongeveer 112 verschillende soorten atomen, die staan in het periodiek systeem.

Atomen bestaan uit protonen, neutronen en elektronen. Protonen en neutronen zitten in de kern en de elektronen in de wolk daaromheen. Protonen en neutronen hebben een massa van 1 u. De massa van een elektron kun je verwaarlozen ten opzichte van de massa van een proton en een neutron.

Protonen hebben een lading van 1+, elektronen een lading van 1- en neutronen hebben geen lading.

In het periodiek systeem zie je naast het symbool (bijvoorbeeld Na voor natrium) ook het atoomnummer staan. Het atoomnummer vertelt hoeveel protonen er in de kern zitten. Voor natrium is dit 11. Als het atoom ongeladen is, is het aantal protonen hetzelfde als het aantal elektronen. Je ziet ook nog het massagetal, dit is het aantal protonen + neutronen bij elkaar. Bij natrium is dit 23. Als we dan willen weten hoeveel neutronen er in een natrium atoom zitten, dan doen we het massagetal - het atoomnummer. Dus: 23 - 11 = 12 neutronen!

uitlegfilmpje protonen, neutronen en elektronen

Reactievergelijkingen

Zoals je bij chemische reacties hebt gezien, verdwijnen er beginstoffen en ontstaan er nieuwe stoffen. Dit kunnen we op 2 manieren opschrijven:
1. Met een reactieschema. In een reactieschema schrijf je het in woorden op, zoals;
Waterstof + zuurstof → water

2. Met een reactievergelijking. In een reactievergelijking schrijf je het op in molecuulformules, zoals:
2 H2 (g) + O2 (g) → 2 H2O (l)

Een molecuulformule vertelt welke en hoeveel atomen in een molecuul voorkomen. Omdat er geen atomen kunnen verdwijnen, moet er altijd dezelfde hoeveelheid atomen links en rechts van de pijl staan. Achter het molecuul staat een letter, dit geeft de fase aan in welke het molecuul zich bevindt.

g = gas

l = vloeistof (liquid)

s = vast (solid)

reactievergelijkingen opstellen en kloppend maken

Ontleden

Een ontledingsreactie is een reactie met 1 beginstof en meer dan 1 reactieproduct.

Ontleedbare stoffen bestaan uit meer dan 1 atoomsoort. Niet-ontleedbare stoffen bestaat uit 1 soort atomen en deze stoffen kun je dus niet ontleden.

Ontleden kan op drie manieren: met licht (fotolyse), met gelijkstroom (elektrolyse) en met warmte (thermolyse).

uitlegfilmpje scheiden en ontleden

Dichtheid

uitlegfilmpje dichtheid en stofeigenschappen

uitlegfilmpje significante cijfers

Rekenen met massaverhoudingen

uitlegfilmpje rekenen met massaverhoudingen

Koolstofchemie

uitlegfilmpje alkanen, alkenen, cycloalkanen

uitlegfilmpje naamgeving alkanen, alkenen, cycloalkanen

Eindtoets

Je bent bijna op het einde! Je weet nu alles wat je echt moet weten om over te gaan naar Havo/Vwo 4. Het is nu tijd om dit te testen met een eindtoets. Je kan met mij een afspraak maken om deze eindtoets te doen. 


Wil je nog meer weten? Dat kan natuurlijk, kom naar me toe!

videosamenvatting derde klas stof scheikunde