In dit arrangement behandelen we de stof van hoofdstuk 4, 5, 8 en 9 van de module Bodemkunde en bemesting.
Groeivoorwaarden
Les 1 Groeifactoren en de wet van het minimum
De wilg van Van Helmont
Om vast te stellen hoeveel voeding een plant uit de grond haalt, voerde de wetenschapper Jan Baptista van Helmont zo’n 350 jaar geleden een eenvoudig experiment uit.
Eerst vulde van Helmont een grote pot met precies 100 kilo aarde die hij grondig had gedroogd in een oven. Vervolgens bewaterde hij de grond en plantte een wilgenscheut. Hij woog de wilgenscheut op het moment dat hij geplant werd. Vijf jaar later woog hij deze opnieuw.
De scheut die aanvankelijk 2,5 kilo woog, groeide uit tot een kleine boom met een gewicht van bijna 85 kilo. tijdens het experiment voegde hij alleen water toe aan de grond om het vochtig te houden. De pot bedekte hij zorgvuldig met een metalen plaat, geperforeerd met kleine gaatjes, om te voorkomen dat stof zich ophoopt op het oppervlak van de grond. Na vijf jaar groei droogde van Helmont ook de aarde uit de pot en ontdekte dat de aarde slechts 200 gram was verloren.
Het grootste gedeelte van de 82 kilo die de wilgenscheut aan biomassa toegenomen is was afkomstig van water en lucht, slechts een klein deel van de biomassa kwam uit de grond.
Uit: Life in the soil van James B. Nardi
Lees de volgende tekst:
Een ander experiment
In een experiment in de jaren 50 van de vorige eeuw vroeg John Russell studenten om mosterdzaadjes te planten in een pot met grond waar eerder roggeplanten hadden gestaan (pot 1). De mosterd planten die in deze pot groeiden na het experiment slechts 17,8 gram, terwijl mosterdplanten die groeiden in grond waar geen andere planten groeiden (pot 2) 62,3 gram wogen.
Het gewichtsverlies in zowel pot 1 als pot 2 gedurende het experiment was bijna 0
Les 2 Kringlopen
Voedselkringloop
Hieronder vind je een afbeelding van de voedselkringloop.
Voedingsstoffen
Tijdens de mineralisatie wordt organische stof omgezet in anorganische stof, mineralen. Deze worden door de plant opgenomen als voedingstoffen. Lees paragraaf 4.4 en beantwoord de volgende vragen.
Biobeschikbaarheid
Voedingstoffen worden in de bodem vastgehouden. Dit gebeurd grofweg op drie manieren:
1) opgelost in bodemvocht
2) gebonden aan het klei-humus complex
3) gebonden in organische stof
De CEC van een bodem
We hebben gezien dat (positief geladen) voedingstoffen ook gebonden kunnen worden door het klei-humus complex. In zandgronden, waar nauwelijks kleimineralen in zitten, kunnen voedingstoffen alleen op deze wijze gebonden worden door humus. Humus op zichzelf is namelijk ook negatief geladen. De bindingscapaciteit is echter wel veel minder dan bij humus en kleideeltjes samen.
Je kan van elke voedingstof of mineraal een kringloop ontdekken en tekenen. Toch zijn er twee net iets interessanter dan de anderen en dat zijn de koolstofkringloop en de stikstofkringloop.
De onderstaande video bevat een uitleg van beide kringlopen. Bekijk deze zelf of gezamelijk in de klas.
De stikstofkringloop
De koolstofkringloop
Extra: het bodemvoedselweb
Achtergrond informatie Bodemvoedselweb
Het is een behoorlijk technisch verhaal maar in een notendop staat hier wel beschreven welke onderdelen en functies het bodemvoedselweb heeft.
Het arrangement BNN | Bodem (HO33) | 2022/2023 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Maurice van Bijnen
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2022-11-20 08:33:47
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
