Introductie
Deze wikiwijs is gemaakt voor het vak Schoolbiologie
Cursuscode: OABI-MSCHBIO-17
Vakdocent: Mark Koren
Door: Marcus van Dijk
Studentnummer: 1712338
Datum: 13 november 2022
Biologie onderwijs over de grens
In Nederland
Nederland
In Nederland kennen we verschillende onderwijsconcepten. Zo kan elke docent zijn eigen manier van les geven kiezen. Voor het vak biologie geldt dat het niet alleen theorie is, maar ook praktijk, waardoor er vele verschillende manieren zijn van lesgeven. Zo heb je bijvoorbeeld Natuurlijk leerscholen, waarbij de leerstof wordt overgebracht naar realistische praktijksituaties (Geerts & Van Kralingen, 2017).
Een andere vorm van onderwijs is het montessorionderwijs. Hierbij staat zelfstandigheid en zelfontplooiing centraal. De leerlingen kiezen zelf hoe ze leren op hun eigen tempo (Geerts & Van Kralingen, 2017). Ook hier kan er dan een mix van theorie en praktijk worden toegepast.
Het is heel mooi dat er in Nederland verschillende manieren zijn om te leren, maar er geldt wel dat uiteindelijk alle leerlingen moeten voldoen aan de kerndoelen, die vanuit de overheid zijn vast gelegd. Je hebt als docent wel de ruimte om zelf te bepalen hoe je de leerlingen naar de doelen leid (SLO, 2022), dus daar zit wel een stuk vrije keuze in.
In een onderzoek van Thieme Meulenhoff (z.d.), naar de tevredenheid van biologie docenten over het biologieonderwijs, kwam het volgende naar voren: Veel docenten vinden dat er te weinig actieve werkvormen zijn, die de kinderen stimuleren tot actief denken. Er zijn te weinig of zelfs geen buitenopdrachten in de lesmethodes terug te vinden. De les methodes zijn voornamelijk gericht op het reproduceren van kennis. Leerlingen worden niet uitgedaagd zich in de stof te verdiepen.
Mijn eigen ervaring
Mijn eerste ervaring die ik kreeg was op de lagere school, ik bleek namelijk Dyslexie te hebben in een ernstige vorm. Al snel werd ik als probleemgeval weggezet en eigenlijk was er geen tijd meer voor mij. De schoolleiding deed niets want hulp moest via de verzekering geregeld worden, maar ik was voor 2000 geboren, dus was er geen hulp beschikbaar. Gelukkig konden mijn ouders hulp inhuren die op school mij ging ondersteunen. Hierdoor lukte het mij om op “niveau” te komen. Toen ik op de middelbare school zat, was het al niet veel beter gesteld met begeleiding of hulp vanuit de school. Ik was bijna van de havo naar de mavo gestuurd, omdat ik onder het niveau presteerde. Docenten gaven mij na de eerste periode al op en lieten mij aan mijn lot over, ondanks mijn Dyslexie verklaring en gesprekken met mijn ouders op school. Bovendien adverteerde de school dat zij alle leerlingen konden ondersteunen.
Omdat ik zeer gemotiveerd was en doordat mijn ouders dit ook weer konden regelen, kon ik terecht bij een buitenschoolse studie club. Zo kon ik laten zien, dat ik de havo prima aan kon. Uit eigen ervaring en gesprekken met lotgenoten, weet ik dat veel scholen eerder naar hun resultaten kijken, dan naar de individuele leerling. Ook zijn niet alle docenten even betrokken bij hun leerlingen, misschien door onwetendheid of doordat het niet in de visie van de school past.
Verder merk ik dat veel biologie docenten, vaak vasthouden aan één methode, die zij dan goed beheersen. Er is te weinig tijd/geld om uitdagende lessen te maken, bijvoorbeeld met leuke practicums en demo’s, films of studie uitjes. Vaak is inspiratie ook een probleem, ze zijn in een lesritme terechtgekomen, zodat het bedenken van iets nieuws er gewoon niet in zit. Of zou het een vorm van gemakzucht zijn, het kost niets tot weinig moeite, om oude lessen te draaien voor een ervaren docent, lesvoorbereidingstijd, wordt dan voor heel andere dingen benut.
In Duitsland
Duitsland
In Duitsland is de manier van onderwijzen, heel anders dan in Nederland. Leerlingen moeten minsten negen jaar één van de drie niveaus van onderwijs volgen (Hauptschule, Realschule or Gymnasium). De niveaus kunnen vergeleken worden met kader, vmbo, havo en vwo in Nederland. Hoe de vakken waaronder biologie gegeven worden, kan verschillen per deelstaat (Howtogermany, 2021).
Duitsland is ook één van de koplopers op het gebied van biologie en biotechnologie. Er zijn relatief veel bedrijven die op het vakgebied biologie onderzoek doen of gelieerd zijn aan het vakgebied. (Hoge)scholen en universiteiten zijn dan ook veel meer georiënteerd op biologie en het doen van allerlei onderzoek (Edupark, z.d.).
Bij de hogescholen in Nederland, zie je dat er wel voldoende aandacht is voor het vakgebied biologie, maar het doen van onderzoek, krijgt toch beduidend minder aandacht. Er wordt meer gefocust op kennis die er eigenlijk al is, het is niet heel innovatief. Een voorbeeld studie is, Toegepaste biologie op Aeres hogeschool in Almere. Hierin ligt de nadruk op ecosystemen en de groei en het welzijn van planten en dieren (Aeres hogeschool, z.d.). Er wordt meer in het heden gekeken.
In Japan
Japan
In Japan hebben ze een heel ander school systeem. Na de basisschool gaan leerlingen eerst drie jaar lang naar lower secundairy. In Japan wisselen de docenten ook van lokaal en blijven de leerlingen zitten. De docenten geven dan ook alleen les aan één van de drie jaarlagen. Hierdoor krijgen de docenten en leerlingen meer een gevoel van gemeenschap (Stateuniversity, z.d.).
Daarna stromen de leerlingen door naar upper secundairy. Hier kunnen ze kiezen uit drie verschillende stromingen, voltijd, deeltijd of correspondentie. Gemiddeld kost het een leerling 3 jaar om de voltijd stroming af te maken. De andere twee stromingen kosten meer tijd (Stateuniversity, z.d.)
Yobiko is een regeling waar leerlingen, die niet voldeden aan de toegangseisen voor universiteit, voorbereid worden op de toelatingsexamens voor de universiteit. Leerlingen die hier aan mee doen, horen niet bij een upper secundairy school of een universiteit. Ze worden dan ook wel ronin genoemd, dit is een term afkomstig uit oud Japan wat meester loze samoerai betekent (Tsukada, 1988).
Biologie in Japan wordt op een vergelijkbare manier gegeven als in Nederland. Euodias (2016) heeft een video geupload waarin is te zien dat er een docent voor de klas staat die uitleg geeft met behulp van een krijt bord. Dit is op veel scholen in Nederland tegenwoordig een digi bord. Ze maken opdrachten over de school en doen ook een snij practicum. Wat opvalt is dat ze hier een kip aan het ontleden zijn. Dit zal in Nederland niet mogen omdat het een gewerveld dier is en daar een vergunning voor nodig is. Basis en middelbare scholen in Nederland hebben geen vergunning om dierproeven uit te voeren (Van der Valk, 2017). Daarbij denk ik ook, dat de gemiddelde Nederlandse leerling, niet goed wordt, als er een dode kip met ingewanden voor hen op tafel ligt.
Biologie en andere vakken
Exacte vakken
Exacte vakken
Biologie heeft veel raakvlakken met andere vakken. Vooral met andere beta-vakken heeft biologie veel gemeen. Denk bijvoorbeeld aan het thema verbranding. Hierin wordt er verteld over het metabolisme van dieren. Hierin komt scheikunde om de hoek kijken. Of de manier hoe je ogen licht opvangen, wat uiteindelijk een beeld wordt in je hersenen. Hier is een brug te maken naar natuurkunde. Als we het over ecosystemen gaan hebben, dan zijn er ook raakvlakken met aardrijkskunde.
In het artikel “Afstemming met andere bètavakken (2020)”, wordt er gesproken over het afstemmen van de inhoud van biologie met andere vakken. Hiervoor geven ze de volgende redenen. Er zijn veel overlappende begrippen. Zoals hierboven besproken is heeft biologie veel raak vlakken met andere vakken. Het is alleen maar logisch dat er begrippen zijn die in beide vak gebieden voorkomen. Of wat dacht je van vaardigheden. Bij biologie kan het voorkomen dat je een onderzoek moet doen. Onderzoek vaardigheden worden gedeeld door meerdere vakken. Zoal wiskunde waarbij je berekeningen moet maken of grafieken en tabellen moet aflezen.
Persoonlijk ben ik van mening dat biologie wel uitstapjes kan maken naar andere vak gebieden, maar niet dat het hele vak moet omgevormd worden naar een combinatie van meerdere vakken. Ik vind dat alle onderdelen binnen de biologie, op zichzelf belangrijk zijn voor de algemene kennis en manier van denken van mensen, zonder dat het direct gelinkt moet worden aan andere vakgebieden. Hierover vertel ik later meer.
Maatschappelijke vakken
Maatschappelijke vakken
Biologie raakt ook vakken aan zoals maatschappijleer. Je ziet het dagelijks in de krant staan, duurzaamheid. Klimaat veranderingen, de plastic soep, ontbossing in het regenwoud, ga zo maar door. Het is belangrijk voor leerlingen om te leren over deze maatschappelijke problemen. Wat voor invloed hebben die op de maatschappij en het individu.
Een ander onderwerp wat je een maatschappelijk dilemma kan noemen, is genetische modificatie. Is het ethisch verantwoord om dieren en planten genetische te modificeren, zodat wij als mensen er meer producten uithalen? Of zelf dit bij mensen toe te passen om ziektes uit te bannen enz.
In een artikel van Rathenau Instituut (2016) werd gesproken over zorgen die mensen hadden, bij het onnatuurlijke karakter van moderne biotechnologie. Ook is er angst dat grote bedrijven alleen maar winst willen halen uit biotechnologie en geen oog hebben voor ethische zaken. En een monopoly krijgen op kennis of economische rechtvaardigheid en negatieve implicaties van biotechnologie.
Taal vakken
Taal vakken
Bij biologie is het belangrijk dat je een goed lees vermogen bezit. In examens zitten vaak grote stukken tekst die je moet gaan ontleden. Leesvaardigheid is dus een vereiste bij biologie. Het vak Nederlands is dan ook een belangrijke basis voor het vak biologie. Leerlingen moeten ook instructies kunnen volgen van een practicum werkblad of tabellen en grafieken aflezen. Maar ook artikelen en informatie stukken op het internet, waarvoor een leesvaardigheid op studie niveau belangrijk is (Hartog et al., 2007).
Je zou ook kunnen zeggen dat Engels ook een grote rol speelt, maar dit is alleen op toepassing voor TTO leerlingen. Dit is misschien nog wel moeilijker, omdat de Engelse grammatica heel anders is dan dat we gewend zijn in Nederland.
De toekomst van biologie
Internationale ontwikkeling
Internationale ontwikkeling
Eerder noemde ik het al, biotechnologie. Steeds meer kennis wordt er verkregen op het gebied van DNA en het bewerken hier van. Synthetische biologie is gefocust op het aanpassen van cel(organellen) en het (her)ontwerpen van nieuwe en oude biologische moleculen. Medicijnen, consumptie middelen en brandstoffen kunnen hiervan flink profiteren. Een ander techniek is CRISPR technologie, dat gaat over het knippen en plakken van stukjes DNA. Met deze technologie kunnen kankertherapieën verbeterd en ontwikkeld worden. Of virussen en bacteriën bestreden worden (Signalen leefomgeving, 2021).
In relatie tot andere vakken
In relatie tot andere vakken
Een reden waarom biologie zo belangrijk is, is omdat het ook gaat over seksualiteit, wat belangrijk is voor de ontwikkeling van jongeren. Uit een onderzoek van het sociaal en cultureel planbureau (SCP), zijn heteroseksuele jongeren gelukkiger dan hun lesbische, homo- en biseksuele (LHB) leeftijdsgenoten. Zij beoordelen hun leven met een 6,8 terwijl de heteroseksuele hun leven een 7,7 geven. Een reden is dat zij vaker worden gepest dan heteroseksuele jongeren, vanwege hun geaardheid (Bormans, 2021). Leerlingen missen ook informatie over seksuele en genderdiversiteit. Uit een onderzoek van senior onderzoeker en interventie-ontwikkelaar Marianne Cense, blijkt dat jongeren graag meer en bredere seksuele voorlichting willen.
Jongeren hebben vaak een verkeerd beeld van seks, omdat zij het gewoon niet weten of doordat ze in contact komen met porno en omdat het hen gewoon verkeerd verteld wordt door anderen, die het eigenlijk ook niet snappen. Het feit blijft wel dat leerlingen graag meer leren over hoe je met elkaar om moet gaan, het bespreken van grenzen of wensen, sexting en het plezier van seks (Gezonde school, 2019). Dit onderwerp past heel goed in de biologielessen, waarin seksuele voorlichting al aan bod komt. Biologie is daarom niet alleen belangrijk voor de algemene ontwikkeling van leerlingen, maar ook voor hun eigen
persoonlijke/lichamelijke ontwikkeling. Kort gezegd iedereen komt in zijn/haar leven wel eens met biologie in aanraking. Dit kan ook gezegd worden over andere vakken zoals Nederlands, Engels en Wiskunde. Maar vakken zoals scheikunde en natuurkunde zijn minder aan de orde.
PTA
PTA biologie
PTA biologie
Hieronder is het PTA van VWO atheneum weergegeven. De informatie in de tabel, is gehaald uit het programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2022 – 2023 VWO ATHENEUM 5 en programma van toetsing en afsluiting Schooljaar 2022 – 2023 VWO ATHENEUM 6. (Lingecollege, z.d.a)
|
Biologie – jaar 5/6 – VWO
|
|
Jaar
|
Periode
|
Inhoud
|
Duur
|
Toets vorm
|
Eindtermen
|
Herkansbaar
|
Weging
|
|
5
|
1
|
Praktische opdracht/veldwerk
|
n.v.t.
|
Praktische opdracht
|
A1, A2, A3, A4, A5, A6, A7, A8, A14, A15, A16
|
Nee
|
1
|
|
6
|
1
|
Nectar 6: H17 DNA, H18 Eiwitten. Herhaling: H1,H2,H3,H12,H13,H1 *
|
150 min.
|
Dossiertoets schriftelijk
|
B, C, D, E, F
|
Ja
|
3
|
|
6
|
1
|
Nectar 6: H19 Sport, H20 Planten. Herhaling: H5,H6,H7,H8,H15,H16 **
|
150 min.
|
Dossiertoets schriftelijk
|
B, C, D, E, F
|
Ja
|
3
|
|
6
|
2
|
Nectar 6: H21 Afweer. Herhaling: H4, H9, H10, H11 ***
|
150 min.
|
Dossiertoets schriftelijk
|
B, C, D, E, F
|
Ja
|
3
|
|
6
|
1
|
30 Betapunten Biologie periode 1
|
n.v.t
|
Handelingsdeel
|
|
Nee
|
0
|
|
6
|
1
|
30 Betapunten Biologie periode 2
|
n.v.t
|
Handelingsdeel
|
|
Nee
|
0
|
* Nectar 6: H17 DNA, H18 Eiwitten. Herhaling: H1 Gedrag, H2 Cel en leven, H3 Wetenschappelijk onderzoek, H12 Hormonen, H13
Zenuwstelsel, H14 Waarneming
** Nectar 6: H19 Sport, H20 Planten. Herhaling: H5 Erfelijkheid, H6 Soorten en populaties, H7 Evolutie, H8 Kenmerken van ecosystemen, H15
Kwetsbare ecosystemen, H16 Systeem aarde en de mens
*** Nectar 6: H21 Afweer. Herhaling: H4 Voortplanting, H9 Bloedsomloop, H10 Voeding en vertering, H11 Regeling intern milieu
Leerlijnen
Leerlijnen
Leerlingen krijgen in het derde jaar uitgebreid informatie over de profielkeuze en de vakkenpakketten in de bovenbouw. De leerling wordt geholpen door de mentor en loopbaanadviseur met het maken van een keuze. Gedurende het schooljaar word er informatie over toelatingseisen, vakken en doorstroming gegeven (Lingecollege, z.d.b).
Naast het verwerven van kennis moeten de leerlingen in de bovenbouw ook vaardigheden verwerven, zo worden ze goed voorbereid op de vervolgopleiding. Leerlingen moeten leren omgaan met informatie, die op de verschillende vakgebieden beschikbaar is. Dit gaat over informatie opzoeken en hier kritisch naar kijken. Daarnaast komen ook vaardigheden, zoals problemen oplossen en samenwerken aan bod in het examenprogramma (Lingecollege, z.d.b).
Leerlingen krijgen meer verantwoordelijkheid bij het plannen van de leerstof. Leerlingen studeren vaker zelfstandig tijdens de schooluren. Tijdens onderzoekuren vergroten leerlingen hun vaardigheden die van belang zijn in het hoger onderwijs. Deze dienen dan ook als voorbereiding op het hoger onderwijs (Lingecollege, z.d.b). De leerlingen mogen in samenwerking met een universiteit hun profielwerkstuk maken. Als het schooljaar start krijgen alle leerlingen in de bovenbouw doormiddel van het programma van toetsing en afsluiting (PTA), een overzicht van de toetsen die in het schooljaar worden afgenomen (Lingecollege, z.d.a). Bij biologie begint dit in het leerjaar 5 (Lingecollege, z.d.a).
Het Lingecollege werkt vanuit de leerdoelen van het SLO. Zij volgen voor toetsten deze leerlijn. De practicum leerlijn is wat verouderd en moet herzien worden. In V4 en V5 wordt er twee uur les van ieder 50 minuten gegeven. In V6 is dit drie uur van 50 minuten. Het aantal lesuur is zo laag dat ze minder tijd spenderen aan het geven van practicumlessen. Dit mailde Hilke Hol (persoonlijke communicatie, 9 oktober 2022).
Toetsing
Toetsing
Volgens de voorschriften van de VO raad, moeten alle PTA onderdelen in het laatste jaar van het vwo getoetst worden. Alle stof die van belang is, uit het vierde en vijfde jaar, komt terug in de drie toetsen die de leerlingen in het laatste jaar krijgen. Uitgezonderd van het veldwerk, wat in het vijfde jaar wordt gegeven. Hier hebben de leerlingen geen tijd voor in het laatste jaar. Dit mailde Hilke Hol (persoonlijke communicatie, 9 oktober 2022).
Alle toetsen en opdrachten die in het PTA staan, worden vooraf beoordeeld door minimaal twee vakdocenten. Hiermee wordt de kwaliteit gewaarborgd. Het behaalde resultaat van de leerlingen wordt achteraf wederom beoordeeld door minimaal twee vakdocenten. De normering kan in overleg worden aangepast. De leerling is van te voren op de hoogte van de beoordelingscriteria (Lingecollege, z.d.a).
Vanaf 2020 zijn bèta punten opgenomen in het PTA. Dit zijn punten die elke leerling moet verdienen bij de verschillende bètavakken in hun pakket. Ze kunnen kiezen uit verschillende opdrachten die ze tijdens speciale lesuren mogen maken. De opdrachten zijn ingedeeld in basis opdrachten, moeilijke opdrachten, practicum, extra oefeningen en ze mogen ook een eigen voorstel doen voor een opdracht. Dit stond in een document dat werd gemaild door Hilke hol (persoonlijke communicatie, 15 oktober 2022).
PWS
De planning
|
Datum
|
|
|
Week 36 2021
|
Start van het schooljaar: je start met 1 uur per week KWT-O. Hier leer je vaardigheden die je helpen met de uitvoering van je PWS.
|
|
januari 2022
|
Presentatieavond examenjaren: deze woon je verplicht bij om een idee op te doen voor je eigen profielwerkstuk.
Zoeken begeleider: vanaf de profielwerkstukavond kun je op zoek naar een begeleider voor jouw profielwerkstuk.
|
|
Half mei 2022
|
Inleveren projectplan.
Go/no go projectplan: in een gesprek met je begeleider krijg je feedback op het projectplan. Zodra dit wordt goedgekeurd kun je aan de uitvoering van je opdracht beginnen.
|
|
Projectweek voor zomervakantie 2022
|
Product/procesgesprek met je profielwerkstukbegeleider: in een gesprek bespreek je het product tot dusver en bespreek je het proces van je profielwerkstuk. Daarin komen bijvoorbeeld de eventuele samenwerking, de planning, de communicatie met belanghebbenden, taakverdeling en het nakomen van afspraken aan bod.
|
|
Week 45 2022
|
Conceptverslag profielwerkstuk inleveren bij de docent.
|
|
6 december 2022
|
Profielwerkstuk inleveren met bewijs van inlevering.
Daarnaast het profielwerkstuk ook via Magister.me inleveren.
|
|
26 januari 2023
|
Presentatieavond profielwerkstuk
|
|
februari – maart 2023
|
Beoordelingsgesprek met je profielwerkstukbegeleider. In dit eindgesprek wordt de door je profielwerkstukbegeleider ingevulde beoordeling (zie blz. 34) doorgesproken. Hierna ontvang je een cijfer.
|
De begeleiding
Elke week vanaf het vijfde jaar krijgen de leerlingen KWT-O lessen. In deze lessen leren de leerlingen hoe ze een onderzoek moeten uitvoeren. Ook krijgen ze hier hulp bij hun eigen onderzoek als ze daarmee van start gaan.
Er zijn voor de leerling en de begeleider vijf contact moment gepland. Deze beginnen halverwege het vijfde jaar en eindige in de tweede helft van het zesde jaar. In de tabel hieronder staat wat er tijdens dat contact momenten behandeld wordt.
|
Contactmoment 1
|
Je vraagt een docent om jouw profielwerkstuk te begeleiden. Meestal zal je een docent vragen die een vak geeft in de richting van jouw onderwerp. Het is slim om deze docent al een globaal beeld te geven van wat je wilt, welke hoofd- en deelvragen je al bedacht hebt en hoe het praktische deel van je profielwerkstuk eruit gaat zien.
|
|
Contactmoment 2
|
Bij dit contactmoment lever je vooraf een projectplan in, waarna je een go/no go-gesprek met je profielwerkstukbegeleider plant. Vraag tijdens het contactmoment naar de feedback van de begeleider. Dit kan je helpen om een zo goed mogelijk projectplan op te zetten, en dat helpt weer om een zo goed mogelijk profielwerkstuk te maken.
|
|
Contactmoment 3
|
Tijdens dit contactmoment in de Lingeweek voor de zomervakantie, bespreek je hoe het ervoor staat met het profielwerkstuk. Het gaat hierbij om het product, dus wat je al gedaan hebt voor je profielwerkstuk, maar ook over het proces. Het kan slim zijn om het product dat je tot dan toe hebt, alvast voor het gesprek op te sturen naar je begeleider. De volgende vragen kun je gebruiken om in je gesprek aan de orde te laten komen. Het helpt daarbij als je bepaalde punten met voorbeelden kunt beschrijven.
|
|
Contactmoment 4
|
Het vierde contactmoment is een feedbackgesprek met je profielwerkstukbegeleider. Je moet daarvoor natuurlijk voor de herfstvakantie je proefversie hebben ingeleverd. Des te completer je proefversie is, des te meer feedback je kunt verwachten. Deze feedback kun je gebruiken om je werkstuk beter te maken. Als je je proefversie instuurt, is het slim om concrete vragen die jij over je product hebt, vast mee te sturen. Dan kan jouw profielwerkstukbegeleider je gerichter advies geven. Tijdens dit contactmoment is het heel belangrijk om duidelijk te vragen wat je nog moet weten om de definitieve versie af te maken.
|
|
Contactmoment 5
|
Voorafgaand aan je beoordelingsgesprek heb je je profielwerkstuk ingeleverd en je presentatie gegeven. In dit gesprek vindt de beoordeling plaats. Dit is het moment om vragen over die beoordeling te stellen, zodat voor jou na afloop van het gesprek duidelijk is waarop en op welke manier je bent beoordeeld.
|
Externe partijen en internationalisering
De leerlingen zijn vrij om informatie te zoeken waar zij denken dat ze het nodig hebben. Om de leerlingen te helpen is er een lijst opgesteld van bedrijven in de buurt van Tiel die kunnen en willen helpen bij het verkrijgen van informatie over het pws. Zie tabel hieronder.
|
Bedrijf
|
Verantwoording
|
Domein
|
|
Melkhuisje (melkvee bedrijf)
Groenestraat 2, 4014 MH Wadenoijen
|
Houd zich bezig met voedingsmiddelen en zelfregulatie van koeien.
|
B, C, E
|
|
H.J. Königkrämer Groenvoorzieningen
Laageinde 5, 4013 CT Kapel Avezaath
|
Houd zich bezig met akker- en tuinbouw en de regulatie hiervan.
|
B, C, F
|
|
Boerderij de Weide
Hennisdijk 9A, 4116 RK Buren
|
Houd zich bezig met voedingsmiddelen, zelfregulatie van vee en de bodemgezondheid
|
B, C, E
|
|
Ziekenhuis Rivierenland
President Kennedylaan 1, 4002 WP Tiel
|
Houd zich bezig met de gezondheid en welzijn van mensen
|
B, C, D, E, F
|
|
Huisartsenpraktijk Drumpt
Groenendaal 2, 4003 EL Tiel
|
Houd zich bezig met de gezondheid en welzijn van mensen
|
B, C, D
|
|
Stichting Psychiatrie Rivierenland
Dodewaardlaan 6, 4006 EA Tiel
|
Houd zich bezig met de invloed en gedrag van de omgeving op een persoon.
|
B, D
|
|
Verloskundigenpraktijk Tiel
Dodewaardlaan 5-02, 4006 EA Tiel
|
Houd zich bezig met de voortplanting van mensen.
|
B, C, D, E
|
|
GGD Gelderland-Zuid - Vestiging Tiel
|
Houd zich bezig met de gezondheid van mensen en de ontwikkeling van ziekten.
|
B, C, D, E, F
|
|
Stichting Hertenkamp Tiel
Nieuwe Tielseweg 1A, 4001 JS Tiel
|
Houd zich bezig met gedrag, interactie en voortplanting van dieren.
|
B, C, D, E
|
|
Landbouw- en Fruitteeltbedrijf H.J. Verhoeks
De Eng 37, 4013 NM Kapel Avezaath
|
Houd zich bezig met telen en het optimaliseren van het telen van fruit.
|
B, C, D, E, F
|
|
Staatsbosbeheer
https://www.staatsbosbeheer.nl/Natuurgebieden/betuwe/Toegankelijkheid
|
Houd zich bezig met het onderhouden van natuurgebieden en biodiversiteit.
|
B, C, D, E, F
|
Er zijn geen speciale stappenplannen of mogelijkheden voor de leerlingen om te internationaliseren. Leerlingen zijn wel vrij om zelf informatie te zoeken in het buitenland.
De beoordeling
Tabel 1
Mijn Mening over tabel 1:
Onderdeel presentatie; duidelijke opbouw/ logische volgorde is te objectief. Een verwijzing naar het gedeelte van het pws document waar het wordt uitgelegd lijkt me handig.
Idee goed voor voetlicht gebracht. Ik zou meer taalgebruik gebruiken wat past bij de leefwereld van de leerling. Het klinkt nu oud bollig of te formeel.
Onderdeel verzorging; taalgebruik wordt hier beoordeeld. Het lijkt mij beter om dit onder literatuur en diepgang te plaatsen. Past naar mijn mening beter bij elkaar. Of de APA juist bij verzorging te plaatsten.
Onderdeel opdracht en nieuwe data; te veel onderdelen onder één naam. Ik zou de omschrijving van de opdracht en hoofd en deelvragen bij elkaar plaatsen. De nieuwe data moet zijn eigen kopje krijgen. En de eis dat de opdracht volledig is uitgevoerd, zou ik onder verzorging plaatsen. Dat gaat meer om het totale plaatje.
Literatuur en diepgang; bron gebruik zou ik zoals eerder gezegd onder verzorging plaatsen. Verder vind ik ook weer dat dit kopje gesplitst moet worden. Zodat je meer overzicht krijgt over wat er juist goed en fout beoordeeld wordt.
Er staat ook geen verantwoording over het waarom er voor deze punten verhouding is gekozen. Dit zou naar mijn mening in een paar regels onder de beoordeling moeten komen.
Tabel 2
Mijn mening over tabel 2:
Ik zou deze tabel en de productbeoordelingstabel bij elkaar voegen. Dan krijg je een meer samenhangend geheel. Nu voelt het heel los van elkaar.
Ik vind dat hier er ook te veel bij elkaar is gestopt. Het wordt zo moeilijker om gericht feedback te geven. Ik vind ook dat het stukje zelfreflectie meer waard moet zijn, omdat ik dat een belangrijker stukje van het proces vind, dan bijvoorbeeld teambuilding en omgaan met conflicten. Nu is alles even veel waard wat naar mijn mening in realiteit niet zo is.
Overige opvallendheden
Er zijn mij niet meer dingen opgevallen. Ik heb dan ook nog niet echt ervaring, ik zal eerst een keertje moeten mee draaien met het begeleiden van een pws.
Wat ik wel gek vind is dat er hier geen landelijke eisen of regels voor zijn opgesteld. Een pws komt op elke school voor, maar iedereen doet het anders. De beoordelingen zijn anders, de manier van begeleiden is anders en zo ook de deadlines. Naar mijn mening zou er ook hier een norm voor moeten komen of meer sturing vanuit de overheid, zoals bij leerdoelen het geval is. Dit om iedere leerling een even goede kans te geven bij het maken van een pws.
Misconsepten
Een misconcept verhelpen
Misconcepten verhelpen
Je kunt misconcepten voorkomen door eerst de voorkennis te activeren. Bij het activeren van voorkennis geef je een kapstok om nieuwe leerstof te verbinden aan eerder geleerde leerstof. De nieuwe informatie wordt beter onthouden, wanneer je het verbindt met de voorkennis (Open Universiteit, 2019).
Abstracte begrippen in de bètavakken zijn vaak moeilijker te begrijpen voor leerlingen. Hierdoor hebben leerlingen een verkeerd beeld bij een begrip en ontstaat er een misconcept. Een manier om leerlingen te laten inzien dat ze een misconcept hebben, is door een verwachting te laten noteren. Voordat een leerling een opdracht gaat uitvoeren, denkt de leerling eerst na over het onderwerp door een verwachting op te schrijven. Door deze ervaring zijn ze beter instaat het juiste begrip te hanteren, waardoor een misconcept weggenomen kan worden (Redactie Leraar24, 2020). Er is gekozen voor een practicumopdracht, omdat de opdracht het begrip visueel maakt. Hierdoor wordt het opgeslagen in het brein en kan het beter onthouden worden (Vernieuwender wijs, 2020).
Het misconcept dat wordt behandeld is het misconcept dat leerlingen denken dat chlorofyl alleen voor komt in de groene delen van de plant.
Chloroplasten
Chloroplasten
Het leven op aarde krijgt energie van de zon in de vorm van licht. Planten en andere fotosynthetisch organismen bevatten organellen genaamd chlorofyl of plastiden. Chloroplasten leggen licht vast en transformeren het naar chemische energie van ATP en NADPH, dat wordt gebruikt om suikers en andere organische moleculen op te slaan. Dit proces heet fotosynthese. Om beter het transformeren van licht naar chemische energie te begrijpen, moeten we wat meer weten over het belang van eigenschappen van licht (Urry et al., 2017).
Lichtgolven
Licht is een vorm van energie bekend als elektromagnetische energie, oftewel elektromagnetische radiatie. Elektromagnetische energie beweegt via ritmische golven. De afstand tussen de toppen van de elektromagnetische golven wordt de wavelengte of golflengte genoemd. Golflengten variëren tussen de nanometer tot meer dan een kilometer (Urry et al., 2017). Dit bereik staat beter bekend als het elektromagnetisch spectrum dat te zien is in afbeelding 1
Afbeelding 1. Elektromagnetisch spectrum (Van Beveren, 2012)
Reflectie en absorptie
Wanneer licht een oppervlakte raakt, kan het gereflecteerd, verzonden of geabsorbeerd worden. Een oppervlakte dat zichtbaar licht absorbeert, staat bekend als pigmenten. Verschillende pigmenten absorberen licht op verschillende golflengtes en de golflengtes dat wordt geabsorbeerd verdwijnt. Als een pigment verlicht is met wit licht dan zijn de kleuren die wij zijn de kleur die het meest reflecteert of verzonden wordt bij een pigment. Als alle golflengtes worden geabsorbeerd zien wij zwart. We zien de kleur groen wanneer we kijken naar de chloroplasten op een plant, omdat de chloroplasten violetblauw en rood licht absorberen. Er zijn 3 type pigmenten in chloroplasten, namelijk chloroplast a, chloroplast b en carotenoïden (Urry et al., 2017). Deze verschillende type pigmenten werken het beste voor fotosynthese onder verschillende golflengtes, dat te zien is in afbeelding 2.
Afbeelding 2. Absorptiespectrum (Börger & Broekhuizen, z.d.)
Drie soorten
Er zijn drie type chlorofyl, namelijk chloroplasten, chromo plasten en amyloplasten. Deze plastiden zijn celorganellen die voorkomen in plantencellen. In chloroplasten vindt fotosynthese plaats en hebben een groene kleur. Chromo plasten bevatten een pigment en geven een kleur af aan een vrucht of bloem. Amyoplasten bevatten zetmeel en reservestof,
zoals in een aardappelcel (Urry et al., 2017).
Opdrachten
Opdracht A:
Maak een mindmap over chlorofyl. Pak een A4 blad en schrijf in het midden het woord Chlorofyl. Schrijf om het woord andere woorden/begrippen die hiermee te maken hebben. Verbind de woorden als ze direct met elkaar te maken hebben.
Opdracht B:
Doel:
Jullie gaan aan de hand van een onrijpe en een rijpe tomaat ontdekken of chlorofyl alleen in groene planten voor komt of ook in planten met een andere kleur.
Materiaal lijst:
- Microscoop
- Preparaatglaasjes
- Dekglaasjes
- Scalpel
- Pincet
- Filterpapier
- Pipet
- Demi-water
- Niet rijpe tomaat
- Rijpe tomaat
Werkwijze
- Schrijf vooraf een hypothese wat je verwacht te ontdekken in het practicum, schrijf ook op waarom je dat denkt.
- Gebruik de scalpel en het pincet om een vliesje van de niet rijpe tomaat af te halen.
- Leg vervolgens het vliesje van de niet rijpe tomaat op het preparaatglaasje met behulp van de pincet.
- Druppel vervolgens met de pipet één druppel demi-water op het vliesje.
- Leg het dekglaasje met behulp van het preparaat op het vliesje. Druk dit voorzichtig aan.
- Zuig het overige water weg met behulp van het filterpapier.
- Werk stap 1 t/m 5 ook uit voor de rijpe tomaat.
- Bekijk vervolgens beide preparaten onder de microscoop.
- Geef vervolgens antwoord op de vragen.
Vragen
- Zijn er chloroplasten te vinden in de niet rijpe tomaat? Zo ja welke kleur hebben ze?
- Zijn er chloroplasten te vinden in de rijpe tomaat? Zo ja welke kleur hebben ze?
- Bij welke golflengte zal er geen fotosynthese plaats vinden bij de niet rijpe tomaat? Leg je antwoord uit. Doe hetzelfde voor de rijpe tomaat.
- Bekijk het onderstaande plaatje. Welk(e) chlorofyl(en) verwacht je in de niet rijpe tomaat en welke in de rijpe tomaat? Leg uit waarom je dat denkt.
5. Geef een conclusie op je hypothese. Waarom was deze juist of onjuist?
Nakijkmodel opdrachten
Opdracht A:
Bij deze opdracht is geen goed of fout, de leerlingen gebruiken hun eigen kennis om worden te bedenken die bij Chlorofyl horen.
Opdracht B:
1. Zijn er chloroplasten te vinden in de niet rijpe tomaat? Zo ja welke kleur hebben ze?
Ja, die zijn in een niet rijpe tomaat te vinden. Ze zijn groen van kleur.
2. Zijn er chloroplasten te vinden in de rijpe tomaat? Zo ja welke kleur hebben ze?
Ja, die zijn in een rijpe tomaat te vinden. Ze zijn rood van kleur.
3. Bij welke golflengte zal er geen fotosynthese plaats vinden bij de niet rijpe tomaat? Leg je antwoord uit. Doe hetzelfde voor de rijpe tomaat.
Bij een niet rijpe tomaat zal er tussen de golflengte 500 mm en 600 mm geen fotosynthese plaats vinden. Omdat het (groene) chlorofyl dit licht niet kan opnemen.
Bij een rijpe tomaat zal er tussen de golflengte 650 mm en 720 mm geen fotosynthese plaats vinden. Omdat het (rode) chlorofyl dit licht niet kan opnemen.
4. Bekijk het onderstaande plaatje. Welk(e) chlorofyl(en) verwacht je in de niet rijpe tomaat en welke in de rijpe tomaat? Leg uit waarom je dat denkt.
In een niet rijpe tomaat verwacht ik chlorofyl a, b en f. In een rijpe tomaat verwacht ik chlorofyl a en b. Dit verwacht ik omdat in een niet rijpe tomaat deze chlorofyl de lichtgolven kunnen gebruiken. In een rijpe tomaat kan chlorofyl f niet werken omdat deze licht van deze golflengte niet kan absorberen.
5. Geef een conclusie op je hypothese. Waarom was deze juist of onjuist?
Eigen antwoord leerling.
DA model
Lesvoorbereidingsformulier
|
Student:
Inschrijfnummer:
Collegejaar:
|
Daniëlle Bouwens & Marcus van Dijk
1733393
2022
|
School:
Groep + aantal:
Werplekbegeleider:
Schoolopleider:
Instituutsopleider:
|
|
Uitvoeringsdatum:
Lokaal:
Datum:
|
|
|
Aan welke leeruitkomsten / leervragen wil ik deze les werken?
Hoe kunnen wij het misconcept: Leerlingen denken dat chlorofyl bladgroen bevat voorkomen?
|
Hoe ga ik dat concreet doen?
Door de voorkennis te activeren, door middel van een mindmap.
Door een hypothese te laten formuleren.
Door het begrip visueel te maken met een practicum.
|
Hoe bepaal ik of er vooruitgang is geboekt?
Door bij mentimeter te kijken of de leerlingen de controlevraag goed hebben beantwoord.
Is chlorofyl altijd groen? Leg uit.
|
|
Lesonderwerp: chlorofyl
|
|
Lesdoelstellingen:
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen uitleggen dat er verschillende type chlorofyl zijn.
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen verschillende type chlorofyl herkennen.
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen een preparaat maken.
|
Fase
|
Tijd
|
Inhoud / leerstof (leerdoel)
|
Activiteit leraar (werkvormen)
|
Activiteit leerlingen
|
Hulpmiddelen
|
|
Inleiding
|
10min
|
Voorkennis activeren over chlorofyl
|
Leerlingen verwelkomen
Leerdoelen en planning vertellen
Opdracht mindmap uitleggen
|
Leerlingen komen binnen
Luisteren naar de planning en leerdoelen
Leerlingen maken een mindmap waarbij ze 5 min de tijd krijgen op die uit te werken. In het midden van de mindmap komt het woord chlorofyl. Om het begrippen komen begrippen die met dit woord te maken hebben en er worden verbindingen tussen woorden gemaakt. Dit doen de leerlingen zelfstandig in stilte.
|
A4 papier
Powerpoint
|
|
Kern
|
10min
|
|
Uitleg geven over het practicum microscopie onrijpe en rijpe tomaat.
Uitdelen opdracht + vragen.
Hypothese is ingevuld door de leerlingen? Dan mogen ze beginnen met het maken van een preparaat.
|
Leerlingen luisteren naar de opdracht.
Leerlingen vullen eerst de hypothese in, voordat ze beginnen met de opdracht.
|
Microscoop
Preparaatglaasjes
Dekglaasjes
Scalpel
Pincet
Filterpapier
Pipet
Demi-water
Niet rijpe tomaat
Rijpe tomaat
Werkblad
|
|
Kern
|
30min
|
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen uitleggen dat er verschillende type chlorofyl zijn.
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen verschillende type chlorofyl herkennen.
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen een preparaat maken.
|
Docent loopt rond en beantwoord eventuele vragen van de leerlingen.
|
Leerlingen maken een preparaat van een rijpe en onrijpe tomaat.
De leerlingen bekijken de preparaten onder een microscoop en beantwoorden daarna de vragen.
|
Microscoop
Preparaatglaasjes
Dekglaasjes
Scalpel
Pincet
Filterpapier
Pipet
Demi-water
Niet rijpe tomaat
Rijpe tomaat
Werkblad
|
|
Afsluiting
|
10min
|
Aan het einde van de les kunnen de leerlingen uitleggen dat er verschillende type chlorofyl zijn.
|
Start de mentimeter op het bord. Op de mentimeter staat een herhalingsvraag om de leerdoelen te checken. Hierdoor kan de docent zien of het misconcept is weggenomen.
|
De leerlingen beantwoorden de vraag op hun telefoon.
Is chlorofyl altijd groen? Leg uit.
|
Digibord
Mobiel
|
Literatuur lijst
Aeres hogeschool. (z.d.). Toegepaste biologie. Geraadpleegd op 30 september 2022, van https://www.studiekeuze123.nl/opleidingen/8529-toegepaste-biologie-aeres-hogeschool-hbo-bachelor
Börger, B., & Broekhuizen, M. (z.d.). Absorptiespectrum. Geraadpleegd op 12 oktober 2022, van https://www.biologielessen.nl/index.php/a/2308-absorptiespectrum
Bormans, A. (2021, 10 december). Lesbische en homoseksuele jongeren vaker ongelukkig dan heteroseksuele leeftijdsgenoten, biseksuelen worstelen het meest. Geraadpleegd op 5 februari 2022, van https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/lesbische-enhomoseksuele-jongeren-vaker-ongelukkig-dan-heteroseksuele-leeftijdsgenoten-biseksuelenworstelen-het-meest~ba88a443/?referrer=https%3A%2F%2Fwww.ecosia.org%2F
Edupark. (z.d.). Study Biology, Health Sciences & Interdisciplinary Studies in Germany. Geraadpleegd op 28 september 2022, van https://www.edupark.com.np/graduate-studies/study-biology-in-germany
Euodias. (2016, 5 December). Japanese Highschool Biology Class ft - Ikemen Sensei | Euodias [video]. YouTube. Geraadpleegd op 30 september 2022, van https://www.youtube.com/watch?v=bMtl3145YFw
Gezonde school. (2019, 9 oktober). Onderzoek Rutgers: Meer seksuele vorming nodig op middelbare scholen. Geraadpleegd op 5 februari 2022, van https://www.gezondeschool.nl/nieuws/onderzoek-rutgers-meer-seksuele-vorming-nodigop-middelbare-scholen
Howtogermany. (2021, januari). German school system. Geraadpleegd op 28 september 2022, van https://www.howtogermany.com/pages/germanschools.html
Hartog, E., Robben, C., & Van Veghel. Lesvaardigheid bij biologie. Geraadpleegd op 3 oktober 2022, van https://studenttheses.uu.nl/handle/20.500.12932/3656
Lingecollege. (z.d.a). Examen doen. Geraadpleegd op 5 oktober 2022, van https://lingecollege.nl/lyceum/onderwijs/examen-doen/
Lingecollege. (z.d.b). Blok 4. Geraadpleegd op 5 oktober 2022, van https://lingecollege.nl/opleidingen/lyceum/atheneum/blok-4/
Open Universiteit. (2018). Bouwsteen 1: activeer relevante voorkennis. Geraadpleegd op oktober 12, 2022, van https://www.ou.nl/web/wijze-lessen/bouwsteen-1-activeer-relevante-voorkennis
Rathenou Instituut. (2016, 9 november). Biotechnologierevolutie vraagt om politieke visie. Geraadpleegd op 1 oktober 2022, van https://www.rathenau.nl/sites/default/files/inline-files/Samenvatting%20BAP%20SynBio-def2%209%20nov%20web_0.pdf
Redactie Leraar24. (2020, oktober 15). Misconcepten: zo zet je leerlingen op het juiste spoor. Geraadpleegd op oktober 12, 2022, van https://www.leraar24.nl/307845/misconcepten-zo-zet-je-leerlingen-op-het-juiste-spoor/
Signalering leefomgeving. (2021, 2 september). Nieuwe biotechnologische ontwikkelingen. Geraadpleegd op 6 oktober 2022, van https://signalenleefomgeving.nl/vroegsignalen/nieuwe-biotechnologische-ontwikkelingen
SLO. (2020, juli 24). Afstemming met andere bètavakken. Geraadpleegd op 28 september 2022, van https://www.slo.nl/handreikingen/havo-vwo/handreiking-se-bio-hv/afstemming-vakken/afstemming-betavakken/
SLO. (2022, 4 januari). Onderwijsdoelen biologie. Geraadpleegd op 28 september, van https://www.slo.nl/sectoren/havo-vwo/biologie-havo-vwo/onderbouw/onderwijsdoelen/
Stateuniversity. (z.d.). Japan. Geraadpleegd op 30 september, van https://education.stateuniversity.com/pages/740/Japan-SECONDARY-EDUCATION.html
Thieme Meulenhoff. (z.d.). Zo zien biologiedocenten hun vak. Geraadpleegd op 28 september 2022, van https://www.thiememeulenhoff.nl/voortgezet-onderwijs/biologie/onderzoek
Tsukada, M. (1988, Augustus). The 'Yobiko': The institutionalized supplementary educational
institution in Japan: A study of the social stratification process. Geraadpleegd op 30 september 2022, van https://scholarspace.manoa.hawaii.edu/server/api/core/bitstreams/9ba93ec3-9742-4a5f-a1e4-939eef873c98/content
Van Beveren, E. (2012). Elektromagnetisch spectrum. Geraadpleegd op 12 oktober 2022, van https://www.marinespecies.org/introduced/wiki/Teledetectie
Van der Valk, J. (2017, 21 april). Update: Dieren en dierproeven in het onderwijs. Geraadpleegd op 3 oktober 2022, van https://elbd.sites.uu.nl/2017/04/21/update-dieren-en-dierproeven-in-het-onderwijs/
Vernieuwenderwijs. (2020, 11 oktober). Cognitive Load Theory. Geraadpleegd op 12 oktober 2022, van https://leer.tips/tip/cognitive-load-theory/
Urry, L. A., Cain, M. L., Wasserman, S. A., Minorsky, P. V., Reece, J. B., & Campbell, (2017). Campbell Biology, Global Edition (11de editie). Pearson Education, Limited.
