“Democratie is de onoplosbare spanning tussen vrijheid en gelijkheid” (Chantal Mouffe).
Wat hebben democratie en Lego met elkaar te maken? Politieke partijen hebben verschillende belangen, maar in de Tweede Kamer moeten ze er samen uit zien te komen. Hoe kun je ervoor zorgen dat je toch tot een plan komt waar iedereen zich in kan vinden? Of nou ja, een plan wat daar het dichtst bij komt? Deze werkvorm laat studenten ervaren hoe die ingewikkelde samenwerking werkt, maar vooral hoe belangrijk communicatie daarbij is.
Iedereen krijgt een individuele opdracht, die ze niet aan anderen mogen laten zien, waarna ze samen (in stilte!) aan een Lego bouwwerk moeten bouwen. Dat loopt – meestal – voor geen meter, omdat ze niet met elkaar communiceren. Gaan ze dat wel doen, dan is het mogelijk om een bouwwerk te bouwen dat recht doet aan ieders opdracht. Gaat u de uitdaging aan met uw studenten?
Doel
Studenten ervaren de complexiteit van samenwerking met tegengestelde belangen en leren hoe belangrijk communicatie daarbij is.
Beschrijving
Eerst maak je hen als groep verantwoordelijk voor het maken van een bouwwerk. De regels zijn dat ze in stilte, dus zonder te praten, aan het bouwwerk moeten werken.
Daarna krijgen ze korte uitleg over het bouwwerk: wat is een steen, wat is een laag, waar moeten ze op bouwen.
Dan krijgen alle studenten een papiertje met hun opdracht. Het is belangrijk dat ze hun opdracht geheim houden! Ze krijgen voor het bouwen 10-15 minuten (afhankelijk van de lesplanning). Na 10 minuten vraag je of ze denken dat er een saboteur in de groep zit en zo ja of ze die willen aanwijzen. Er is natuurlijk niet echt een saboteur aanwezig, maar omdat ze tegengestelde belangen hebben werken ze elkaar wel tegen. Zonodig kun je ze 5 minuten extra geven.
Als een groep gaat samenwerken door (in stilte) te communiceren, kunnen ze het bouwwerk afmaken. Het kan ook zijn dat sommige studenten hun opdracht hebben los gelaten, dan is de groep ook klaar. In beide gevallen vraag je hen om achter hun rug met een cijfer aan te duiden in hoeverre ze hun individuele taak hebben volbracht.
Groepen die niet klaar zijn kun je vragen om elkaar te helpen, zonder te spreken, om de taak in 5 minuten te volbrengen. Uiteindelijk moet elke deelnemer zijn opdracht aan de groep voorlezen en uitleggen of het gelukt is deze goed uit te voeren. Dat is de start van het nagesprek over de samenwerking.
U bespreekt met de groep hoe ze het vonden gaan, wat werkte wel en niet? Hoe word je een goed team? Ook als je tegengestelde belangen hebt? Tot slot kunt u de link leggen met politieke partijen in een democratisch stelsel. Iedereen heeft eigen belangen, dus meestal is het onmogelijk om alles wat je van plan bent realiseren. Maar als je goed communiceert en samenwerkt kom je wel het meest dichtbij een bouwwerk waar veel mensen zich in kunnen vinden.
Tijd
30 minuten, afhankelijk van de hoeveelheid tijd die je wilt steken in het nagesprek.
Begeleiding
Docent.
Materiaal (voor één groep)
Minimaal 64 Legostenen (verschillende maten mogen, er moeten in elk geval 8 rode en 8 gele stenen in zitten), een Legoplaat om op te bouwen, uitgeprinte briefjes met opdrachten.
Vorm
Werkvorm, onderdeel van de les.
Niveaus
Alle niveaus.
Dimensie
Politiek-juridische dimensie.
Kosten
Aanschaf van de Legospullen.
Links
Zie de bijlagen bij het praktijkvoorbeeld voor de opdrachten en de powerpoint van de docent.
Contact
Met vragen kunt u contact opnemen met Marlies Houtbraken, docent van het Grafisch Lyceum Utrecht.
Uitleg lego opdracht en de Power Point